ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๓ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๒ (ปรมตฺถที.๒)

                   ๓๓๓. ๑๑. สปฺปกตฺเถรคาถาวณฺณนา
         ยทา พลากาติอาทิกา อายสฺมโต สปฺปกตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ?
         อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว ปุญฺญานิ อุปจินนฺโต
อิโต เอกตึเส กปฺเป มหานุภาโว นาคราชา หุตฺวา นิพฺพตฺโต สมฺภวสฺส ๒- นาม
ปจฺเจกพุทฺธสฺส อพฺโภกาเส สมาปตฺติยา นิสินฺนสฺส มหนฺตํ ปทุมํ คเหตฺวา
อุปริมุทฺธนิ ธาเรนฺโต ปูชํ อกาสิ. โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต
อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท สาวตฺถิยํ พฺราหฺมณกุเล นิพฺพตฺติตฺวา สปฺปโกติ ลทฺธนาโม
วิญฺญุตํ ปตฺโต ภควโต สนฺติเก ธมฺมํ สุตฺวา ปฏิลทฺธสทฺโธ ปพฺพชิตฺวา กมฺมฏฺฐานํ
คเหตฺวา อชกรณิยา นาม นทิยา ตีเร เลณคิริวิหาเร ๓- วสนฺโต น จิรสฺเสว
อรหตฺตํ ปาปุณิ. เตน วุตฺตํ อปทาเน ๔-:-
            "หิมวนฺตสฺสาวิทูเร          โรมโส นาม ปพฺพโต
             พุทฺโธปิ สมฺภโว นาม       อพฺโภกาเส วสี ตทา.
@เชิงอรรถ:  สี.,อิ. โทสรหิโต นตฺถิ กิญฺจนนฺติ โส อหํ เอวํ ปหีนตโณฺห อาสารหิโต ยถา
@ปุณฺณมาสิยํ ปริปุณฺณกาโล จนฺโท     สี.,อิ. สมฺภวกสฺส  สี.เลณวิหาเร
@ ขุ.อป. ๓๓/๑๑๐/๑๖๒ ปทุมธาริยตฺเถราปทาน (สฺยา)
              ภวนา นิกฺขมิตฺวาน        ปทุมํ ธารยึ อหํ
              เอกาหํ ธารยิตฺวาน       ภวนํ ปุนราคมึ.
              เอกตึเส อิโต กปฺเป      ยํ พุทฺธมภิปูชยึ
              ทุคฺคตึ นาภิชานามิ        พุทฺธปูชายิทํ ผลํ.
              กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ.
         โส อรหตฺตํ ปตฺวา สตฺถารํ วนฺทิตุํ สาวตฺถึ อาคโต ญาตีหิ อุปฏฺฐิยมาโน
ตตฺถ กติปาหํ วสิตฺวา ธมฺมํ เทเสตฺวา ญาตเก สรเณสุ จ สีเลสุ จ ปติฏฺฐาเปตฺวา
ยถาวุตฺตฏฺฐานเมว คนฺตุกาโม อโหสิ. ตํ ญาตกา "อิเธว ภนฺเต วสถ, มยํ
ปฏิชคฺคิสฺสามา"ติ ยาจึสุ. โส คมนาการํ ทสฺเสตฺวา ฐิโต อตฺตนา วสิตฏฺฐาน-
กิตฺตนาปเทเสน วิเวกาภิรตึ ปกาเสนฺโต:-
                   [๓๐๗] "ยทา พลากา สุจิปณฺฑรจฺฉทา
                         กาฬสฺส เมฆสฺส ภเยน ตชฺชิตา
                         ปเลหิติ อาลยมาลเยสินี
                         ตทา นที อชกรณี รเมติ มํ.
                   [๓๐๘] ยทา พลากา สุวิสุทฺธปณฺฑรา
                         กาฬสฺส เมฆสฺส ภเยน ตชฺชิตา
                         ปริเยสติ  เลณมเลณทสฺสินี
                         ตทา นที อชกรณี รเมติ มํ.
         [๓๐๙] กํ นุ ตตฺถ น รเมนฺติ  ชมฺพุโย อุภโต ตหึ
               โสเภนฺตี ๑- อาปคากูลํ มม เลณสฺส ปจฺฉโต.
                   [๓๑๐] ตามตมทสงฺฆสุปฺปหีนา
                         เภกา มนฺทวตี ปนาทยนฺติ
@เชิงอรรถ:  ปาลิ. โสเภนฺติ
                         นาชฺช คิรินทีหิ วิปฺปวาสสมโย
                         เขมา อชกรณี สิวา สุรมฺมา"ติ
จตสฺโส คาถา อภาสิ.
         ตตฺถ ยทาติ ยสฺมึ กาเล. พลากาติ พลากาสกุณิกา. สุจิปณฺฑรจฺฉทาติ
สุจิสุทฺธธวลปกฺขา. กาฬสฺส เมฆสฺส ภเยน ตชฺชิตาติ ชลภารภริตตาย กาฬสฺส อญฺชน-
คิริสนฺนิกาสสฺส ปาวุสฺสกเมฆสฺส คชฺชโต วุฏฺฐิภเยน นิพฺพิชฺชิตา ๑- ภึสาปิตา.
ปเลหิตีติ โคจรภูมิโต อุปฺปติตฺวา คมิสฺสติ. อาลยนฺติ นิลยํ อตฺตโน กุลาวกํ.
อาลเยสินีติ ตตฺถ อาลยนํ นิลียนเมว อิจฺฉนฺตี. ตทา นที อชกรณี รเมติ มนฺติ
ตสฺมึ ปาวุสฺสกกาเล อชกรณีนามิกา นที นโวทกสฺส ปูรา หารหารินี ๒- กูลงฺกสา
มํ รเมติ มม จิตฺตํ อาราเธตีติ อุตุปเทสวิเสสกิตฺตนาปเทเสน วิเวกาภิรตึ ปกาเสสิ.
         สุวิสุทฺธปณฺฑราติ สุฏฐุ วิสุทฺธปณฺฑรวณฺณา, อสมฺมิสฺสวณฺณา สพฺพเสตาติ
อตฺโถ. ปริเยสตีติ มคฺคติ. เลณนฺติ วสนฏฺฐานํ. ๓- อเลณทสฺสินีติ วสนฏฺฐานํ
อปสฺสนฺตี. ปุพฺเพ นิพทฺธวสนฏฺฐานสฺส อภาเวน อเลณทสฺสินี, อิทานิ ปาวุสฺสกกาเล
เมฆตชฺชิเตน ๔- อาหิตคพฺภา ปริเยสติ เลณนฺติ นิพทฺธวสนฏฺฐานํ กุลาวกํ กโรตีติ
อตฺโถ.
         กํ นุ ตตฺถ ฯเปฯ ปจฺฉโตติ มม วสนกมหาเลณสฺส ปจฺฉโต ปจฺฉาภาเค
อาปคากูลํ อชกรณีนทิยา อุภโตตีรํ ๕- ตหึ ตหึ อิโต จิโต จ โสเภนฺติโย นิจฺจกาลํ
ผลภารนมิตสาขา สินิทฺธปณฺณจฺฉายา ชมฺพุโย ตตฺถ ตสฺมึ ฐาเน กํ นาม สตฺตํ
น รเมนฺติ นุ, ๖- สพฺพํ รเมนฺติเยว.
         ตามตมทสงฺฆสุปฺปหีนาติ อมตํ วุจฺจติ อคทํ, เตน มชฺชนฺตีติ ๗- อมตมทา,
สปฺปา, เตสํ สงฺโฆ อมตมทสงฺโฆ, ตโต สุฏฺฐุ ปหีนา อปคตา. เภกา มณฺฑูกิโย มนฺทวตี
สรวติโย ปนาทยนฺติ ตํ ฐานํ มธุเรน วสฺสิเตน นินฺนาทยนฺติ. นาชฺช คิรินทีหิ
@เชิงอรรถ:  อิ. นิพฺภจฺจิตา     สี.,อิ. หารภารินี    สี.,อิ. วสตึ
@ สี. เมฆคชฺชิตโต น, ฉ.ม. เมฆคชฺชิเตน   สี.,อิ. อุโภ ตีรํ
@ สี.,อิ. กํ นุ ตตฺถ น รเมนฺติ    ม. เตน มรนฺตีติ
วิปฺปวาสสมโยติ อชฺช เอตรหิ อญฺญาหิปิ ปพฺพเตยฺยาหิ นทีหิ วิปฺปวาสสมโย
น โหติ, วิเสสโต ปน วาฬมจฺฉสุสุมาราทิวิรหิตโต เขมา อชกรณี นที. สุนฺทรตล-
ติตฺถปุลินสมฺปตฺติยา สิวา. สุฏฺฐุ รมฺมา รมณียา, ตสฺมา ตตฺเถว เม มโน รมตีติ
อธิปฺปาโย.
         เอวํ ปน วตฺวา ญาตเก วิสฺสชฺเชตฺวา อตฺตโน วสนฏฺฐานเมว คโต.
สุญฺญาคาราภิรติทีปเนน อิทเมว จ เถรสฺส อญฺญาพฺยากรณํ อโหสีติ.
                    สปฺปกตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                      ------------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๓ หน้า ๓๓-๓๖. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=33&A=743&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=33&A=743&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=333              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=6303              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6414              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6414              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]