|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
๔๒๓. ๔. อฑฺฒกาสีเถรีคาถาวณฺณนา ยาว กาสิชนปโทติอาทิกา อฑฺฒกาสิยา เถริยา คาถา. อยํ กิร กสฺสปสฺส ทสพลสฺส กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ ปตฺวา ภิกฺขุนีนํ สนฺติกํ คนฺตฺวา ธมฺมํ สุตฺวา ปฏิลทฺธสทฺธา ปพฺพชิตฺวา ภิกฺขุนิสีเล ฐิตํ อญฺญตรํ ปฏิสมฺภิทปฺปตฺตํ ขีณาสวํ เถรึ คณิกวาเทน อกฺโกสิตฺวา ตโต จุตา นิรเย ปจิตฺวา อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท กาสิกรฏฺเฐ อุฬารวิภเว เสฏฺฐิกุเล นิพฺพตฺติตฺวา วุฑฺฒิปฺปตฺตา ปุพฺเพ กตสฺส วจีทุจฺจริตสฺส นิสฺสนฺเทน ฐานโต ปริภฏฺฐา คณิกา อโหสิ. สาปิ ๑- นาเมน อฑฺฒกาสี นาม, ตสฺสา ปพฺพชฺชา จ ทูเตน อุปสมฺปทา จ ขนฺธเก อาคตาเยว. วุตฺตเญฺหตํ ๒-:- เตน โข ปน สมเยน อฑฺฒกาสี คณิกา ภิกฺขุนีสุ ปพฺพชิตา โหติ, สา จ สาวตฺถึ คนฺตุกามา โหติ "ภควโต สนฺติเก อุปสมฺปชฺชิสฺสามี"ติ. อสฺโสสุํ โข ธุตฺตา "อฑฺฒกาสี กิร คณิกา สาวตฺถึ คนฺตุกามา"ติ. เต มคฺเค ปริยุฏฺฐึสุ. อสฺโสสิ โข อฑฺฒกาสี คณิกา "ธุตฺตา กิร มคฺเค ปริยุฏฺฐิตา"ติ. สา ๑- ภควโต สนฺติเก ทูตํ ปาเหสิ "อหํ หิ อุปสมฺปชฺชิตุกามา, กถํ นุ โข มยา ปฏิปชฺชิตพฺพนฺ"ติ. อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมิกถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ "อนุชานามิ ภิกฺขเว ทูเตนปิ อุปสมฺปาเทตุนฺ"ติ. เอวํ ลทฺธูปสมฺปทา ปน วิปสฺสนาย กมฺมํ กโรนฺตี นจิรสฺเสว สห ปฏิสมฺภิทาหิ อรหตฺตํ ปาปุณิ. เตน วุตฺตํ อปทาเน ๓-:- "อิมมฺหิ ภทฺทเก กปฺเป พฺรหฺมพนฺธุ มหายโส กสฺสโป นาม โคตฺเตน อุปฺปชฺชิ วทตํ วโร. @เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ ๒ วิ.จูฬ. ๗/๔๓๐/๒๖๓ ๓ ขุ.อป. ๓๓/๑๖๘/๔๒๖--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๙.
ตทาหํ ปพฺพชิตฺวาน ตสฺส พุทฺธสฺส สาสเน สํวุตา ปาติโมกฺขมฺหิ อินฺทฺริเยสุ จ ปญฺจสุ. มตฺตญฺญุนี จ อสเน ยุตฺตา ชาคริเยปิ จ วสนฺตี ยุตฺตโยคาหํ ภิกฺขุนึ วิคตาสวํ. อกฺโกสึ ทุฏฺฐจิตฺตาหํ คณิเกติ ภณึ ๑- ตทา เตเนว ปาปกมฺเมน ๒- นิรยมฺหิ อปจฺจิสํ. เตน กมฺมาวเสเสน อชายึ คณิกากุเล พหุโสว ปราธีนา ปจฺฉิมาย จ ชาติยา. ๓- กาสิเสฏฺฐิกุเล ชาตา พฺรหฺมจริยผเลนหํ ๔- อจฺฉรา วิย เทเวสุ อโหสึ รูปสมฺปทา. ทิสฺวาน ทสฺสนียํ มํ คิริพฺพชปุรุตฺตเม คณิกตฺเต นิเวเสสุํ อกฺโกสนผเลน เม. ๕- สาหํ สุตฺวาน สทฺธมฺมํ พุทฺธเสฏฺเฐน ภาสิตํ ๖- ปุพฺพวาสนสมฺปนฺนา ปพฺพชึ อนคาริยํ. ตทุปสมฺปทตฺถาย คจฺฉนฺตี ชินสนฺติกํ มคฺเค ธุตฺเต ฐิเต สุตฺวา ๗- ลภึ ทูโตปสมฺปทํ. สพฺพกมฺมํ ปริกฺขีณํ ปุญฺญปาปํ ตเถว จ สพฺพสํสารมุตฺติณฺณา คณิกตฺตญฺจ เขปิตํ. อิทฺธีสุ จ วสี โหมิ ทิพฺพาย โสตธาตุยา เจโตปริยญาณสฺส วสี โหมิ มหามุเน. @เชิงอรรถ: ๑ สกึ (สฺยา) ๒ ฉ.ม. เตน ปาเปน กมฺเมน ๓ ฉ.ม. ชาติยํ ๔ ฉ.ม. พฺรหฺมจารีพเลนหํ @๕ ฉ.ม. อกฺโกสนพเลน เม ๖ ฉ.ม. เทสิตํ ๗ ก. ทิสฺวา--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๐.
ปุพฺเพนิวาสํ ชานามิ ทิพฺพจกฺขุ วิโสธิตํ สพฺพาสวปริกฺขีณา นตฺถิ ทานิ ปุนพฺภโว. อตฺถธมฺมนิรุตฺตีสุ ปฏิภาเน ตเถว จ ญาณํ มม มหาวีร อุปฺปนฺนํ ตว สนฺติเก. กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ. อรหตฺตํ ปน ปตฺวา อุทานวเสน:- [๒๕] "ยาว กาสิชนปโท สุงฺโก เม ตตฺตโก อหุ ตํ กตฺวา เนคโม อคฺฆํ อฑฺเฒนคฺฆํ ฐเปสิ มํ. [๒๖] อถ นิพฺพินฺทหํ รูเป นิพฺพินฺทญฺจ วิรชฺชหํ มา ปุน ชาติสํสารํ สนฺธาเวยฺยํ ปุนปฺปุนํ ติสฺโส วิชฺชา สจฺฉิกตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ อิมา คาถา อภาสิ. ตตฺถ ยาว กาสิชนปโท, สุงฺโก เม ตตฺตโก อหูติ กาสิชนปเทสุ ภโว ๑- สุงฺโก กาสิชนปโท, โส ยาว ยตฺตโก, ตตฺตโก มยฺหํ สุงฺโก อหุ อโหสิ. กิตฺตโก ปน โสติ? สหสฺสมตฺโต. กาสิรฏฺเฐ กิร ตทา สุงฺกวเสน เอกทิวสํ รญฺโญ อุปฺปชฺชนโก อาโย อโหสิ สหสฺสมตฺโต, อิมายปิ ปุริสานํ หตฺถโต เอกทิวสํ ลทฺธธนํ ตตฺตกํ. เตน วุตฺตํ "ยาว กาสิชนปโท, สุงฺโก เม ตตฺตโก อหู"ติ. สา ปน กาสิสุงฺกปริมาณตาย กาสีติ สมญฺญํ ลภิ. ๒- ตตฺถ เยภุยฺเยน มนุสฺสา สหสฺสํ ทาตุํ อสกฺโกนฺตา ตโต อุปฑฺฒํ ทตฺวา ทิวสภาคเมว รมิตฺวา คจฺฉนฺติ, เตสํ วเสนายํ อฑฺฒกาสีติ ปญฺญายิตฺถ. เตน วุตฺตํ "ตํ กตฺวา เนคโม อคฺฆํ, อฑฺเฒนคฺฆํ @เชิงอรรถ: ๑ ม. คโต ๒ ก. ลภติ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๑.
ฐเปสิ มนฺ"ติ. ตํ ปญฺจสตธนํ อคฺฆํ กตฺวา เนคโม นิคมวาสิชโน อิตฺถิรตนภาเวน อนคฺฆมฺปิ สมานํ อฑฺเฒน อคฺฆํ นิมิตฺตํ อฑฺฒกาสีติ สมญฺญาวเสน มํ ฐเปสิ, ตถา มํ โวหรีติ ๑- อตฺโถ. อถ นิพฺพินฺทหํ รูเปติ เอวํ รูปูปชีวินี หุตฺวา ฐิตา, อถ ปจฺฉา สาสนํ นิสฺสาย รูเป อหํ นิพฺพินฺทึ "อิติปิ รูปํ อนิจฺจํ, อิติปิทํ ๒- รูปํ ทุกฺขํ, อสุภนฺ"ติ ปสฺสนฺตี ตตฺถ อุกฺกณฺฐึ. นิพฺพินฺทญฺจ วิรชฺชหนฺติ นิพฺพินฺทนฺตี จาหํ ตโต ปรํ วิราคํ อาปชฺชึ. นิพฺพินฺทคฺคหเณน เจตฺถ ตรุณวิปสฺสนํ ทสฺเสติ, วิราคคฺคหเณน พลววิปสฺสนํ. "นิพฺพินฺทนฺโต วิรชฺชติ วิราคา วิมุจฺจตี"ติ วุตฺตํ โหติ. ๓- มา ปุน ชาติสํสารํ, สนฺธาเวยฺยํ ปุนปฺปุนนฺติ อิมินา นิพฺพินฺทนวิรชฺชนากาเร นิทสฺเสติ, ติสฺโส วิชฺชาติอาทินา เตสํ มตฺถกปฺปตฺตึ, ๔- ตํ วุตฺตนยเมว. อฑฺฒกาสีเถรีคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. -----------------------อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๔ หน้า ๓๘-๔๑. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=34&A=807&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=34&A=807&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=423 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=8999 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=9061 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=9061 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26
![อ่านหน้า[ต่าง] แรก](go1.gif) ![อ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้ว](go2.gif)   ![อ่านหน้า[ต่าง] ถัดไป](go3.gif) ![อ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย](go4.gif)   |
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]