ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๕ ภาษาบาลีอักษรไทย ชา.อ.๑ เอกนิปาต(๑)

                       ๙ กณฺหชาตกํ
     ยโต ยโต ครุ ธุรนฺติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต ยมกปาฏิหาริยํ
อารพฺภ กเถสิ ฯ
     ตํ สทฺธึ เทโวโรหเณน เตรสนิปาเต สรภงฺคชาตเก อาวิภวิสฺสติ ฯ
สมฺมาสมฺพุทฺเธ ปน ยมกปาฏิหาริยํ กตฺวา เทวโลเก วสิตฺวา
มหาปวารณาย สงฺกสฺสนครทฺวาเร โอรุยฺห มหนฺเตน ปริวาเรน
เชตวนํ ปวิฏฺเฐ ภิกฺขู ธมฺมสภายํ สนฺนิปติตฺวา อาวุโส ตถาคโต
นาม อสมธุโร เตน ตถาคเตน วูฬฺหธุรํ อญฺโญ วหิตุํ สมตฺโถ นาม
นตฺถิ ฉ สตฺถาโร มยเมว ปาฏิหาริยํ กริสฺสาม มยเมว ปาฏิหาริยํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙๑.

กริสฺสามาติ วตฺวา เอกมฺปิ ปาฏิหาริยํ น อกํสุ อโห สตฺถา อสมธุโรติ สตฺถุ คุณกถํ กเถนฺตา นิสีทึสุ ฯ สตฺถา อาคนฺตฺวา กาย นุตฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนาติ ปุจฺฉิ ฯ น ภนฺเต อญฺญาย กถาย เอวรูปาย นาม ตุมฺหากเมว คุณกถายาติ ฯ สตฺถา น ภิกฺขเว อิทาเนว มยา วูฬฺหธุรํ โกจิ วหิสฺสติ ปุพฺเพปิ ติรจฺฉานโยนิยํ นิพฺพตฺโตปิ อหํ อตฺตนา สมธุรํ กญฺจิ นาลตฺถนฺติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต โคโยนิยํ ปฏิสนฺธึ คณฺหิ ฯ อถ นํ สามิกา ตรุณวจฺฉกกาเลเยว เอกิสฺสาย มหลฺลิกาย ฆเร วสิตฺวา นิวาสเวตนํ ปริจฺฉินฺทิตฺวา อทํสุ ฯ สา ตํ ยาคุภตฺตาทีหิ ปฏิชคฺคมานา ปุตฺตฏฺฐาเน ฐเปตฺวา วฑฺเฒสิ ฯ โส อยฺยิกากาฬโกเตฺวว ปญฺญายิตฺถ ฯ วยปฺปตฺโต จ อญฺชนวณฺโณ หุตฺวา คามโคเณหิ สทฺธึ จรติ สีลาจารสมฺปนฺโน อโหสิ ฯ คามทารกา สิงฺเคสุปิ กณฺเณสุปิ คเลปิ คเหตฺวา โอลมฺพนฺติ นงฺคุฏฺเฐปิ คเหตฺวา กีฬนฺติ กฑฺฒนฺติ ปิฏฺฐิยํปิ นิสีทนฺติ ฯ โส เอกทิวสํ จินฺเตสิ มยฺหํ มาตา ทุคฺคตา มํ ปุตฺตฏฺฐาเน ฐเปตฺวา ทุกฺเขน โปเสสิ ยนฺนูนาหํ ภตึ กตฺวา อิมํ ทุคฺคตภาวโต โมเจยฺยนฺติ ฯ โส ตโต ปฏฺฐาย ภตึ อุปธาเรนฺโต จรติ ฯ อเถกทิวสํ เอโก สตฺถวาหปุตฺโต ปญฺจหิ สกฏสเตหิ วิสมติฏฺฐํ สมฺปตฺโต ฯ ตสฺส โคณา สกฏานิ อุตฺตาเรตุํ น สกฺโกนฺติ ฯ ปญฺจสุ สกฏสเตสุ โคณา ยุคปรมฺปราย โยชิตา เอกมฺปิ สกฏํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙๒.

อุตฺตาเรตุํ นาสกฺขึสุ ฯ โพธิสตฺโตปิ คามโคเณหิ สทฺธึ ติฏฺฐสมีเป จรติ ฯ สตฺถวาหปุตฺโตปิ โคสุตฺตวิตฺตโก ฯ โส อตฺถิ นุ โข เอเตสํ คุนฺนมนฺตเร อิมานิ สกฏานิ อุตฺตาเรตุํ สมตฺโถ อุสภาชานีโยติ อุปธารยมาโน โพธิสตฺตํ ทิสฺวา อยํ อาชานีโย สิกฺขิสฺสติ มยฺหํ สกฏานิ อุตฺตาเรตุํ โก นุ โข อสฺส สามิโกติ โคปาลเก ปุจฺฉิ โก นุ โข โภ อิมสฺส สามิโก อหํ อิมํ สกเฏสุ โยเชตฺวา สกเฏสุ อุตฺตาริเตสุ เวตนํ ทสฺสามีติ ฯ เต อาหํสุ คเหตฺวา นํ โยเชถ นตฺถิ อิมสฺส อิมสฺมึ ฐาเน สามิโกติ ฯ โส ตํ นาสาย รชฺชุเกน พนฺธิตฺวา กฑฺฒนฺโต จาเลตุํปิ นาสกฺขิ ฯ โพธิสตฺโต กิร ภติยา กถิตาย คมิสฺสามีติ น อคมาสิ ฯ สตฺถวาหปุตฺโต ตสฺสาธิปฺปายํ ญตฺวา สามิ ตยา ปญฺจสุ สกฏสเตสุ อุตฺตาริเตสุ เอเกกสฺส สกฏสฺส เทฺว เทฺว กหาปเณ ภตึ กตฺวา สหสฺสํ ทสฺสามีติ อาห ฯ ตทา โพธิสตฺโต สยเมว อคมาสิ ฯ อถ นํ ปุริสา สกเฏสุ โยเชสุํ ฯ อถ นํ เอกเวเคเนว อุกฺขิปิตฺวา ถเล ปติฏฺฐาเปสิ เอเตนุปาเยน สพฺพสกฏานิ อุตฺตาเรสิ ฯ สตฺถวาหปุตฺโต เอเกกสฺส สกฏสฺส เอกํ กตฺวา ปญฺจ สตานิ ภณฺฑิกํ กตฺวา ตสฺส คเล พนฺธิ ฯ โส อยํ มยฺหํ ยถาปริจฺฉินฺนํ ภตึ น เทติ นทานิสฺส คนฺตุํ ทสฺสามีติ คนฺตฺวา สพฺพปุริมสฺส สกฏสฺส ปุรโต มคฺคํ นิวาเรตฺวา อฏฺฐาสิ ฯ อปเนตุํ วายมนฺตาปิ นํ อปเนตุํ นาสกฺขึสุ ฯ สตฺถวาหปุตฺโต ชานาติ มญฺเญ เอส อตฺตโน ภติยา โอนภาวนฺติ เอเกกสฺมึ สกเฏ เทฺว เทฺว กตฺวา สหสฺสํ ภณฺฑิกํ พนฺธิตฺวา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙๓.

อยํ เต สกฏุตฺตารณภตีติ คีวายํ ลคฺเคสิ ฯ โส สหสฺสภณฺฑิกํ อาทาย มาตุ สนฺติกํ อคมาสิ ฯ คามทารกา กินฺนาเมตํ อยฺยิกากาฬสฺส คเลติ โพธิสตฺตสฺส สนฺติกํ คจฺฉนฺติ ฯ โส เตหิ อนุพนฺธิโต ทูรโต ปลายนฺโต มาตุ สนฺติกํ คโต ปญฺจนฺนํ ปน สกฏสตานํ อุตฺตาริตตฺตา รตฺเตหิ อกฺขีหิ กิลนฺตรูโป ปญฺญายิตฺถ ฯ อยฺยิกา ตสฺส คีวาย สหสฺสถวิกํ ทิสฺวา ตาต อิทํ กหํ ลทฺธนฺติ โคปาลทารเก ปุจฺฉิตฺวา ตมตฺถํ สุตฺวา ตาต กึ อหํ ตยา ลทฺธภติยา ชีวิตุกามา กึการณา เอวรูปํ ทุกฺขํ อนุโภสีติ วตฺวา โพธิสตฺตํ อุณฺโหทเกน นฺหาเปตฺวา สกลสรีรํ เตเลน มกฺเขตฺวา ปานียํ ปาเยตฺวา สปฺปายโภชนํ โภเชตฺวา ชีวิตปริโยสาเน สทฺธึ โพธิสตฺเตน ยถากมฺมงฺคตา ฯ สตฺถาปิ น ภิกฺขเว ตถาคโต อิทาเนว อสมธุโร ปุพฺเพปิ อสมธุโรเยวาติ อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา อนุสนฺธึ ฆเฏตฺวา อภิสมฺพุทฺโธ หุตฺวา อิมํ คาถมาห ยโต ยโต ครุ ธุรํ ยโต คมฺภีรวตฺตนิ ตทาสฺสุ กณฺหํ ยุญฺชนฺติ สฺวาสฺสุ ตํ วหเต ธุรนฺติ ฯ ตตฺถ ยโต ยโต ครุ ธุรนฺติ ยสฺมึ ยสฺมึ ฐาเน ธุรํ ครุ ภาริยํ โหติ อญฺเญ พลิพทฺทา อุกฺขิปิตุํ น สกฺโกนฺติ ฯ ยโต คมฺภีรวตฺตนีติ วตฺตนฺติ เอตฺถาติ วตฺตนิ ฯ มคฺคสฺเสตํ นามํ ฯ ยสฺมึ ฐาเน อุทกจิกฺขลมหนฺตตาย วา วิสมจฺฉินฺนตฏภาเวน วา มคฺโค คมฺภีโร โหตีติ อตฺโถ ฯ ตทาสฺสุ กณฺหํ ยุญฺชนฺตีติ อสฺสูติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙๔.

นิปาตมตฺตํ ฯ ตทา กณฺหํ ยุญฺชนฺตีติ อตฺโถ ฯ ยทา ธุรญฺจ ครุ โหติ มคฺโค จ คมฺภีโร ตทา อญฺเญ พลิพทฺเท อปเนตฺวา กณฺหเมว ยุญฺชนฺตีติ วุตฺตํ โหติ ฯ สฺวาสฺสุ ตํ วหเต ธุรนฺติ เอตฺถาปิ อสฺสูติ นิปาตมตฺตเมว ฯ โส ตํ ธุรํ วหตีติ อตฺโถ ฯ เอวํ ภควา ตทา ภิกฺขเว กณฺโหว ตํ ธุรํ วหตีติ ทสฺเสตฺวา อนุสนฺธึ ฆเฏตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา มหลฺลิกา อุปฺปลวณฺณา อโหสิ อยฺยิกากาฬโก ปน อหเมวาติ ฯ กณฺหชาตกํ นวมํ ฯ ----------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๕ หน้า ๒๙๐-๒๙๔. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=35&A=5991&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=35&A=5991&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=29              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=192              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=191              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=191              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]