ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๕ ภาษาบาลีอักษรไทย ชา.อ.๑ เอกนิปาต(๑)

หน้าที่ ๓๒๔.

๗ ติตฺติรชาตกํ เย วุฑฺฒมปจายนฺตีติ อิทํ สตฺถา สาวตฺถึ คจฺฉนฺโต สารีปุตฺตตฺเถรสฺส เสนาสนปฏิพาหนํ อารพฺภ กเถสิ ฯ อนาถปิณฺฑิเกน หิ วิหารํ กาเรตฺวา ทูเต เปสิเต สตฺถา ราชคหา นิกฺขมฺม เวสาลึ ปตฺวา ตตฺถ ยถาภิรนฺตํ วิหริตฺวา สาวตฺถึ คมิสฺสามีติ มคฺคํ ปฏิปชฺชิ ฯ เตน สมเยน ฉพฺพคฺคิยานํ อนฺเตวาสิกา ปุรโต ปุรโต คนฺตฺวา เถรานํ เสนาสเนสุ อคหิเตเสฺวว อิทํ เสนาสนํ อมฺหากํ อุปชฺฌายสฺส อิทํ เสนาสนํ อาจริยสฺส อิทํ อมฺหากเมว ภวิสฺสตีติ เสนาสนานิ ปลิพุทฺธนฺติ ฯ ปจฺฉา อาคตา เถรา เสนาสนานิ น ลภนฺติ ฯ สารีปุตฺตตฺเถรสฺสาปิ อนฺเตวาสิกา เถรสฺส เสนาสนํ ปริเยสนฺตา น ลภึสุ ฯ เถโร เสนาสนํ อลภนฺโต สตฺถุ เสนาสนสฺเสว อวิทูเร เอกสฺมึ รุกฺขมูเล นิสชฺชาย จ จงฺกเมน จ วีตินาเมสิ ฯ สตฺถา ปจฺจูสสมเย นิกฺขมิตฺวา อุกฺกาสิ ฯ เถโรปิ อุกฺกาสิ ฯ โก เอโสติ ฯ อหํ ภนฺเต สารีปุตฺโตติ ฯ สารีปุตฺต อิมาย เวลาย อิธ กึ กโรสีติ ฯ โส ตํ ปวุตฺตึ อาโรเจสิ ฯ สตฺถุ เถรสฺส วจนํ สุตฺวา อิทานิ ตาว มยิ ชีวนฺเตเยว ภิกฺขู อญฺญมญฺญํ อคารวา อปฺปติสฺสา ปรินิพฺพุเต กึ นุ โข กริสฺสนฺตีติ อาวชฺเชนฺตสฺส ธมฺมสํเวโค อุทปาทิ ฯ โส ปภาตาย รตฺติยา ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา ภิกฺขู ปฏิปุจฺฉิ สจฺจํ กิร ภิกฺขเว ฉพฺพคฺคิยา ปุรโต ปุรโต

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๒๕.

คนฺตฺวา เถรานํ ภิกฺขูนํ เสนาสนํ ปฏิพาหนฺตีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ ตโต ฉพฺพํคฺคิเย ครหิตฺวา ธมฺมกถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ โก นุ โข ภิกฺขเว อคฺคาสนํ อคฺโคทกํ อคฺคปิณฺฑํ อรหตีติ ฯ เอกจฺเจ ภิกฺขู ขตฺติยกุลา ปพฺพชิโตติ อาหํสุ เอกจฺเจ พฺราหฺมณกุลา เอกจฺเจ คหปติกุลา ปพฺพชิโตติ ฯ อปเร วินยธโร ธมฺมกถิโก ปฐมสฺส ฌานสฺส ลาภี ทุติยสฺส ตติยสฺส จตุตฺถสฺส ฌานสฺส ลาภีติ ฯ อปเร โสตาปนฺโน สกทาคามี อนาคามี อรหา เตวิชฺโช ฉฬภิญฺโญติ อาหํสุ ฯ เอวํ เตหิ ภิกฺขูหิ อตฺตโน รุจิตวเสน อคฺคาสนาทิรหานํ กถิตกาเล สตฺถา อาห น ภิกฺขเว มยฺหํ สาสเน อคฺคาสนาทีนิ ปตฺวา ขตฺติยกุลา ปพฺพชิโต ปมาณํ น พฺราหฺมณกุลา น คหปติกุลา ปพฺพชิโต น วินยธโร น สุตฺตนฺติโก นาภิธมฺมิโก น ปฐมฌานาทิลาภิโน น โสตาปนฺนาทโย ปมาณํ อถ โข ภิกฺขเว อิมสฺมึ สาสเน ยถาวุฑฺฒํ อภิวาทนํ ปจฺจุฏฺฐานํ อญฺชลิกมฺมํ สามีจิกมฺมํ กาตพฺพํ อคฺคาสนํ อคฺโคทกํ อคฺคปิณฺฑํ ลทฺธพฺพํ อิทเมตฺถ ปมาณํ ตสฺมา วุฑฺฒตโร ภิกฺขุ เอเตสํ อนุจฺฉวิโก อิทานิ โข ปน ภิกฺขเว สารีปุตฺโต มยฺหํ อคฺคสาวโก อนุธมฺมจกฺกปฺปวตฺตโก มม อนนฺตรํ เสนาสนํ ลทฺธุํ อรหติ โส อิมํ รตฺตึ เสนาสนํ อลภนฺโต รุกฺขมูเล วีตินาเมสิ ตุมฺเห อิทาเนว เอวํ อคารวา อปฺปติสฺสา อสภาควุตฺติโน คจฺฉนฺเต คจฺฉนฺเต กาเล กินฺติ กตฺวา วิหริสฺสถาติ ฯ อถ เนสํ โอวาททานตฺถาย ปุพฺเพ ภิกฺขเว ติรจฺฉานคตาปิ น โข ปเนตํ อมหากํ ปฏิรูปํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๒๖.

ยํ มยํ อญฺญมญฺญํ อคารวา อปฺปติสฺสา อสภาควุตฺติโน วิหเรยฺยาม อมฺเหสุ มหลฺลกตรํ ชานิตฺวา ตสฺส อภิวาทนาทีนิ กริสฺสามาติ สาธุกํ วีมํสิตฺวา อยนฺโน มหลฺลโกติ ญตฺวา ตสฺส อภิวาทนาทีนิ กตฺวา เทวปถํ ปูรยมานา คตาติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต หิมวนฺตปฺปเทเส เอกํ มหานิโคฺรธํ อุปนิสฺสาย ตโย สหายา วิหรึสุ ติตฺติโร มกฺกโฏ หตฺถีติ ฯ เต อญฺญมญฺญํ อคารวา อปฺปติสฺสา อสภาควุตฺติโน อเหสุํ ฯ อถ เนสํ เอตทโหสิ น ยุตฺตํ อมฺหากํ เอวํ วิหริตุํ ยนฺนูน มยํ โย โน มหลฺลกตโร ตสฺส อภิวาทนาทีนิ กโรนฺตา วิหเรยฺยามาติ ฯ โก ปน โน มหลฺลกตโรติ จินฺเตนฺตา เอกทิวสํ อตฺเถโส อุปาโยติ ตโยปิ ชนา นิโคฺรธมูเล นิสีทิตฺวา ติตฺติโร จ มกฺกโฏ จ หตฺถึ ปุจฺฉึสุ สมฺม หตฺถิ ตฺวํ อิมํ นิโคฺรธรุกฺขํ กีวปฺปมาณกาลโต ปฏฺฐาย ชานาสีติ ฯ โส อาห สมฺมา อหํ ตรุณโปตกกาเล อิมํ นิโคฺรธคจฺฉํ อนฺตรสตฺถีสุ กตฺวา คจฺฉามิ อุตฺตริตฺวา ฐิตกาเล จ ปน เม เอตสฺส อคฺคสาขา นาภึ ฆเฏติ เอวาหํ อิมํ คจฺฉกาลโต ปฏฺฐาย ชานามีติ ฯ ปุน อุโภปิ ชนา ปุริมนเยเนว มกฺกฏํ ปุจฺฉึสุ ฯ โส อาห อหํ สมฺมา มกฺกฏจฺฉาปโก สมาโน ภูมิยํ นิสีทิตฺวา คีวํ อนุกฺขิปิตฺวาว อิมสฺส นิโคฺรธโปตกสฺส องฺกุเร ขาทามิ เอวาหํ อิมํ ขุทฺทกกาลโต ปฏฺฐาย ชานามีติ ฯ อถ อิตเร อุโภปิ ปุริมนเยเนว ติตฺติรํ ปุจฺฉึสุ ฯ โส อาห สมฺมา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๒๗.

ปุพฺเพ อสุกสฺมึ นาม ฐาเน มหานิโคฺรธรุกฺโข อโหสิ อหํ ตสฺส ผลานิ ขาทิตฺวา เอตสฺมึ ฐาเน วจฺจํ ปาเตสึ ตโต เอส รุกฺโข ชาโต เอวาหํ อิมํ อชาตกาลโต ปฏฺฐาย ชานามิ ตสฺมา อหํ ตุมฺเหหิ ชาติยา มหลฺลกตโรติ ฯ เอวํ วุตฺเต มกฺกโฏ จ หตฺถี จ ติตฺติรปณฺฑิตํ อาหํสุ สมฺม ตฺวํ อมฺเหหิ มหลฺลกตโร อิโต ปฏฺฐาย มยํ ตว สกฺการครุการมานนวนฺทนปูชนานิ เจว อภิวาทนปจฺจุฏฺฐานอญฺชลิกมฺมสามีจิกมฺมานิ จ กริสฺสาม โอวาเท จ เต ฐสฺสาม ตฺวํ ปน อิโต ปฏฺฐาย อมฺหากํ โอวาทานุสาสนึ ทเทยฺยาสีติ ฯ ตโต ปฏฺฐาย ติตฺติโร เตสํ โอวาทํ อทาสิ สีเลสุ ปติฏฺฐาเปสิ สยมฺปิ สีลานิ สมาทิยิ ฯ เต ตโยปิ ชนา ปญฺจสุ สีเลสุ ปติฏฺฐาย อญฺญมญฺญํ สคารวา สปฺปติสฺสา สภาควุตฺติโน หุตฺวา ชีวิตปริโยสาเน เทวโลกปรายนา อเหสุํ ฯ เตสํ ติณฺณํ สมาทานํ ติตฺติรพฺรหฺมจริยํ นาม อโหสิ ฯ เต หิ นาม ภิกฺขเว ติรจฺฉานคตา อญฺญมญฺญํ สคารวา สปฺปติสฺสา วิหรึสุ ตุมฺเหปิ เอวํ สฺวากฺขาเต ธมฺมวินเย ปพฺพชิตฺวา กสฺมา อญฺญมญฺญํ อคารวา อปฺปติสฺสา วิหรถ อนุชานามิ ภิกฺขเว อิโต ปฏฺฐาย ตุมฺหากํ ยถาวุฑฺฒํ อภิวาทนํ ปจฺจุฏฺฐานํ อญฺชลิกมฺมํ สามีจิกมฺมํ ยถาวุฑฺฒํ อคฺคาสนํ อคฺโคทกํ อคฺคปิณฺฑํ อิโต ปฏฺฐาย นวกตเรน วุฑฺฒตโร เสนาสเนน น ปฏิพาหิตพฺโพ โย ปฏิพาเหยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ เอวํ สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา อภิสมฺพุทฺโธ หุตฺวา อิมํ คาถมาห

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๒๘.

เย วุฑฺฒมปจายนฺติ นรา ธมฺมสฺส โกวิทา ทิฏฺเฐ ธมฺเม จ ปาสํสา สมฺปราโย จ สุคฺคตีติ ฯ ตตฺถ เย วุฑฺฒมปจายนฺตีติ ชาติวุฑฺโฒ วโยวุฑฺโฒ คุณวุฑฺโฒติ ตโย วุฑฺฒา เตสุ ชาติสมฺปนฺโน ชาติวุฑฺโฒ นาม วเย ฐิโต วโยวุฑฺโฒ นาม คุณสมฺปนฺโน คุณวุฑฺโฒ นาม เตสุ คุณสมฺปนฺโน วโยวุฑฺโฒ อิมสฺมึ ฐาเน วุฑฺโฒติ อธิปฺเปโต ฯ อปจายนฺตีติ เชฏฺฐาปจายิกกมฺเมน ปูเชนฺติ ฯ ธมฺมสฺส โกวิทาติ เชฏฺฐาปจายิกธมฺมสฺส โกวิทา กุสลา ฯ ทิฏฺเฐ ธมฺเมติ อิมสฺมึเยว อตฺตภาเว ฯ ปาสํสาติ ปสํสารหา ฯ สมฺปราโย จ สุคฺคตีติ สมฺปเรตพฺโพ อิมํ โลกํ หิตฺวา คนฺตพฺโพติ สมฺปราโย ฯ ปรโลโก หิ เตสํ สุคติเยว โหตีติ ฯ อยมฺปเนตฺถ ปิณฺฑตฺโถ ภิกฺขเว ขตฺติยา วา โหนฺตุ พฺราหฺมณา วา เวสฺสา วา สูทา วา คหฏฺฐา วา ปพฺพชิตา วา ติรจฺฉานคตา วา เยเกจิ สตฺตา เชฏฺฐาปจายนธมฺเม เฉกา กุสลา คุณสมฺปนฺนานํ วโยวุฑฺฒานํ อปจิตึ กโรนฺติ เต อิมสฺมิญฺจ อตฺตภาเว เชฏฺฐาปจิติการกาติ ปสํสํ วณฺณนํ โถมนํ ลภนฺติ กายสฺส เภทา สคฺเค นิพฺพตฺตนฺตีติ ฯ เอวํ สตฺถา เชฏฺฐาปจิติธมฺมสฺส คุณํ กเถตฺวา อนุสนฺธึ ฆเฏตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา หตฺถินาโค โมคฺคลฺลาโน อโหสิ มกฺกโฏ สารีปุตฺโต ติตฺติรปณฺฑิโต ปน อหเมวาติ ฯ ติตฺติรชาตกํ สตฺตมํ ฯ ------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๕ หน้า ๓๒๔-๓๒๘. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=35&A=6670&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=35&A=6670&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=37              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=246              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=243              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=243              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]