ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านเล่มถัดไป คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๕ ภาษาบาลีอักษรไทย ชา.อ.๑ เอกนิปาต(๑)

หน้าที่ ๓๓๘.

๑๐ ขทิรงฺคารชาตกํ กามํ ปตามิ นิรยนฺติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต อนาถปิณฺฑิกสฺส ทานํ อารพฺภ กเถสิ ฯ อนาถปิณฺฑิโก หิ วิหารเมว อารพฺภ จตุปฺปญฺญาสโกฏิธนํ พุทฺธสาสเน วิกิริตฺวา ตีหิ รตเนหิ อญฺญตฺถ รตนสญฺญเมว อนุปฺปาเทตฺวา สตฺถริ เชตวเน วิหรนฺเต เทวสิกํ ตีณิ มหาอุปฏฺฐานานิ คจฺฉติ ปาโตว เอกวารํ คจฺฉติ กตปาตราโส เอกวารํ สายณฺเห เอกวารํ ฯ อญฺญานิปิ อนฺตรุปฏฺฐานานิ โหนฺติเยว ฯ คจฺฉนฺโต จ กินฺนุ อาทาย อาคโตติ สามเณรา วา ทหรา วา หตฺถมฺปิ เม โอโลเกยฺยุนฺติ ตุจฺฉหตฺโถ นาม น คตปุพฺโพ ปาโตว คจฺฉนฺโต ยาคุํ คาหาเปตฺวา คจฺฉติ กตปาตราโส สปฺปินวนีตมธุผาณิตาทีนิ สายณฺหสมเย คนฺธมาลาวตฺถหตฺโถ คจฺฉติ ฯ เอวํ ทิวเส ทิวเส ปริจฺจชนฺตสฺส ปนสฺส ปริจฺจาเค ปมาณํ นตฺถิ ฯ พหู โวหารูปชีวิโนปิสฺส หตฺถโต ปณฺเณ อาโรเปตฺวา อฏฺฐารสโกฏิสงฺขฺยํ ธนํ อิณํ คณฺหึสุ ฯ เตสํ มหาเสฏฺฐี ธนํ อาหราเปติ ฯ อญฺญา ปนสฺส กุลสนฺตกา อฏฺฐารสโกฏิโย นทีตีเร นิทหิตฺวา ฐปิตา อจีรวโตทเกน นทีกูเล ภินฺเน มหาสมุทฺทํ ปวิฏฺฐา ฯ ตา ยถาปิทหิตลญฺจิตาว โลหจาฏิโย อณฺณวกุจฺฉิยํ ปวตฺตมานา วิจรนฺติ ฯ เคเห ปนสฺส ปญฺจนฺนํ ภิกฺขุสตานํ นิจฺจภตฺตํ นิพทฺธเมว โหติ ฯ เสฏฺฐิโน หิ เคหํ ภิกฺขุสงฺฆสฺส จาตุมฺมหาปเถ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๓๙.

ขณิตโปกฺขรณีสทิสํ สพฺเพสํ ภิกฺขูนํ มาตาปิตุฏฺฐาเน ฐิตํ ฯ เตนสฺส ฆรํ สมฺมาสมฺพุทฺโธปิ คจฺฉติ อสีติมหาเถราปิ คจฺฉนฺติเยว เสสภิกฺขูนํ ปน อาคจฺฉนฺตานญฺจ คจฺฉนฺตานญฺจ ปมาณํ นตฺถิ ฯ ตมฺปน ฆรํ สตฺตภูมิกํ สตฺตทฺวารโกฏฺฐปฏิมณฺฑิตํ ฯ ตสฺส จตุตฺเถ ทฺวารโกฏฺฐเก เอกา มิจฺฉาทิฏฺฐิกา เทวตา วสติ ฯ สา สมฺมาสมฺพุทฺเธ เคหํ ปวิสนฺเต นิกฺขมนฺเต จ อตฺตโน วิมาเน ฐาตุํ น สกฺโกติ ทารเก คเหตฺวา โอตริตฺวา ภูมิยํ ปติฏฺฐติ อสีติมหาเถเรสุปิ ปวิสนฺเตสุ จ นิกฺขมนฺเตสุ จ ตเถว กโรติ ฯ สา จินฺเตสิ สมณโคตเม จ สาวเกสุ จสฺส อิมํ เคหํ ปวิสนฺเตสุ มยฺหํ สุขนฺนาม นตฺถิ นิจฺจกาลํ โอตริตฺวา ภูมิยํ ฐาตุํ น สกฺขิสฺสามิ ยถา อิเม เอตํ ฆรํ น ปวิสนฺติ ตถา มยา กาตุํ วฏฺฏตีติ ฯ อเถกทิวสํ สยนูปคตสฺเสว มหากมฺมนฺติกสฺส สนฺติกํ คนฺตฺวา โอภาสํ ผริตฺวา อฏฺฐาสิ โก เอตฺถาติ จ วุตฺเต อหํ จตุตฺถทฺวารโกฏฺฐเก นิพฺพตฺตเทวตาติ อาห ฯ กสฺมา อาคตาสีติ ฯ ตุมฺเห เสฏฺฐิสฺส กิริยํ น ปสฺสถ อตฺตโน ปจฺฉิมกาลํ อโนโลเกตฺวา ธนํ นีหริตฺวา สมณโคตมํเยว ปูเรติ เนว วณิชฺชํ ปโยเชติ น กมฺมนฺเต ปฏฺฐเปติ ตุมฺเห เสฏฺฐึ โอวทถ ยถา อตฺตโน กมฺมํ กโรติ ยถา จ สมโณ โคตโม สสาวโก อิมํ ฆรํ น ปวิสติ ตถา กโรถาติ ฯ อถ นํ โส อาห พาลเทวเต เสฏฺฐี ธนํ วิสฺสชฺเชนฺโต นิยฺยานิเก พุทฺธสาสเน วิสฺสชฺเชติ โส สเจ มํ จุฬายํ คเหตฺวา วิกฺกิณิสฺสติ เนวาหํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔๐.

กิญฺจิ กเถสฺสามิ คจฺฉ ตฺวนฺติ ฯ สา ปุเนกทิวสํ เสฏฺฐิโน เชฏฺฐปุตฺตํ อุปสงฺกมิตฺวา ตเถว โอวทิ ฯ โสปิ ตํ ปุริมนเยเนว ตชฺเชสิ ฯ เสฏฺฐินา ปน สทฺธึ กเถตุํเยว น สกฺโกติ ฯ เสฏฺฐิโนปิ นิรนฺตรํ ทานํ เทนฺตสฺส โวหาเร อกโรนฺตสฺส สาปเตยฺเย มนฺทีภูเต ธนํ ปริกฺขยํ อคมาสิ ฯ อถสฺส อนุกฺกเมน ทาฬิทฺทิยํ สมฺปตฺตสฺส ปริโภคสาฏกสยนภาชนานิ ปุราณสทิสานิ น ภวึสุ ฯ เอวํภูโตปิ ภิกฺขุสงฺฆสฺส ทานํ เทติ ปณีตํ กตฺวา ปน ทาตุํ น สกฺโกติ ฯ อถ นํ เอกทิวสํ วนฺทิตฺวา นิสินฺนํ สตฺถา ทิยฺยติ ปน เต คหปติ กุเล ทานนฺติ ปุจฺฉิ ฯ โส ทิยฺยติ ภนฺเต ตญฺจ ลูขํ กาณาชิกํ พิลงฺคทุติยนฺติ อาห ฯ อถ นํ สตฺถา คหปติ ลูขํ ทานํ เทมีติ มา จิตฺตํ สงฺโกปยิตฺถ จิตฺตสฺมึ หิ ปณีเต พุทฺธปจฺเจกพุทฺธสาวกานํ ทินฺนํ ทานํ ลูขํ นาม น โหติ กสฺมา วิปากมหนฺตตฺตาติ อาห ฯ จิตฺตํ หิ ปณีตํ กาตุํ สกฺโกนฺตสฺส ทานํ ลูขํ นาม นตฺถีติ เจตํ เอวํ เวทิตพฺพํ นตฺถิ จิตฺเต ปสนฺนมฺหิ อปฺปกา นาม ทกฺขิณา ตถาคเต วา สมฺพุทฺเธ อถวา ตสฺส สาวเก น กิรตฺถิ อโนมทสฺสิสุ ปาริจริยา พุทฺเธสุ อปฺปิกา ลูขาย อโลณิกาย จ ปสฺส ผลํ กุมฺมาสปิณฺฑิยาติ ฯ อปรมฺปิ อาห คหปติ ตฺวํ ตาว ลูขํ ทานํ ททมาโน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔๑.

อฏฺฐนฺนํ อริยปุคฺคลานํ เทสิ อหํ เวลามกาเล สกลชมฺพูทีปํ อุนฺนงฺคลํ กตฺวา สตฺต รตนานิ ททมาโน ปญฺจ มหานทิโย เอโกฆปุณฺณํ กตฺวา วิย จ มหาทานํ ปวตฺตยมาโน ติสรณคตํ วา ปญฺจสีลรกฺขกํ วา กญฺจิ นาลตฺถํ ทกฺขิเณยฺยปุคฺคลา นาม เอวํ ทุลฺลภา ตสฺมา ลูขํ เม ทานนฺติ มา จิตฺตํ สงฺโกปยิตฺถาติ เอวญฺจ ปน วตฺวา เวลามสุตฺตํ กเถสิ ฯ อถ โข สา เทวตา อิสฺสรกาเล เสฏฺฐินา สทฺธึ กเถตุํ อสกฺโกนฺตี อิทานายํ ทุคฺคตตฺตา มม วจนํ คณฺหิสฺสตีติ มญฺญมานา อฑฺฒรตฺติกสมเย สิริคพฺภํ ปวิสิตฺวา โอภาสํ ผริตฺวา อากาเส อฏฺฐาสิ ฯ เสฏฺฐี ตํ ทิสฺวา โก เอโสติ อาห ฯ อหํ มหาเสฏฺฐิ จตุตฺถทฺวารโกฏฺฐเก อธิวตฺถา เทวตาติ ฯ กิมตฺถํ อาคตาสีติ ฯ ตุยฺหํ โอวาทํ กเถตุกามา หุตฺวา อาคตาติ ฯ เตนหิ กเถหีติ ฯ มหาเสฏฺฐิ ตฺวํ ปจฺฉิมกาลํ น จินฺเตสิ ปุตฺตธีตโร น โอโลเกสิ สมณสฺส โคตมสฺส สาสเน พหุธนํ วิปฺปกิณฺณํ โส ตฺวํ อติเวลํ ธนวิสฺสชฺชเนน วา วณิชฺชกมฺมนฺตานํ อกรเณน วา สมณํ โคตมํ นิสฺสาย ทุคฺคโต ชาโต เอวํภูโตปิ สมณํ โคตมํ น มุญฺจสิ อชฺชาปิ เต สมณา ฆรํ ปวิสนฺติเยว เตหิ นีหฏํ น สกฺกา ปจฺจาหราเปตุํ คหิตเมว โหติ อิโต ปฏฺฐาย ปน สยญฺจ สมณสฺส โคตมสฺส สนฺติกํ มา คมิตฺถ สาวกานญฺจสฺส อิมํ ฆรํ ปวิสิตุํ มา อทาสิ สมณํ โคตมํ นิวตฺติตฺวาปิ อโนโลเกนฺโต อตฺตโน โวหาเร จ วณิชฺชญฺจ กตฺวา กุฏุมฺพํ สณฺฐเปหีติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔๒.

อถ นํ โส เอวมาห อยํ ตยา มยฺหํ ทาตพฺโพ โอวาโทติ ฯ อาม อยนฺติ ฯ ตาทิสานํ เทวตานํ สเตนปิ สหสฺเสนปิ สตสหสฺเสนปิ อกมฺปนีโย อหํ ทสพเลน กโต มม จ สทฺธา สิเนรุ วิย อจลา สุปติฏฺฐิตา มยา นิยฺยานิเก รตนสาสเน ธนํ วิสฺสชฺชิตํ อยุตฺตํ เต กถิตํ พุทฺธสาสเน ปหาโร ทินฺโน เอวรูปาย อนาจาราย ทุสฺสีลาย กาลกณฺณิยา สทฺธึ ตยา มม เอกเคเห วสนกิจฺจํ นตฺถิ สีฆํ มม เคหา นิกฺขมิตฺวา อญฺญตฺถ คจฺฉาติ ฯ สา โสตาปนฺนสฺส อริยสาวกสฺส วจนํ สุตฺวา ฐาตุํ อสกฺโกนฺตี อตฺตโน วสนฏฺฐานํ คนฺตฺวา ทารเก หตฺเถน คเหตฺวา นิกฺขมิ นิกฺขมิตฺวา จ ปน อญฺญตฺถ วสนฏฺฐานํ อลภมานา เสฏฺฐึ ขมาเปตฺวา ตตฺเถว วสิสฺสามีติ นครปริคฺคาหกเทวปุตฺตสฺส สนฺติกํ คนฺตฺวา ตํ วนฺทิตฺวา อฏฺฐาสิ เกนตฺเถน อาคตาสีติ จ วุตฺตา อหํ สามิ อนุปธาเรตฺวา อนาถปิณฺฑิเกน สทฺธึ กเถสึ โส มํ กุชฺฌิตฺวา วสนฏฺฐานา นิกฺกฑฺฒิ มํ เสฏฺฐิสฺส สนฺติกํ เนตฺวา ขมาเปตฺวา วสนฏฺฐานํ เม เทถาติ ฯ กึ ปน ตยา เสฏฺฐี วุตฺโตติ ฯ สามิ อิโต ปฏฺฐาย พุทฺธุปฏฺฐานํ สงฺฆุปฏฺฐานํ มา กริ สมณสฺส โคตมสฺส ฆเร ปเวสนํ มา อทาสีติ เอวํ เม วุตฺโต สามีติ ฯ อยุตฺตํ ตยา วุตฺตํ สาสเน ปหาโร ทินฺโน อหํ ตํ อาทาย เสฏฺฐิโน สนฺติกํ คนฺตุํ น อุสฺสหามีติ ฯ สา ตสฺส สนฺติกา สงฺคหํ อลภิตฺวา จตุนฺนํ มหาราชานํ สนฺติกํ อคมาสิ เตหิปิ ตเถว ปฏิกฺขิตฺตา สกฺกํ เทวราชํ อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ปวุตฺต อาจิกฺขิตฺวา อหํ เทวราช

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔๓.

วสนฏฺฐานํ อลภมานา ทารเก หตฺเถน คเหตฺวา อนาถา วิจรามิ ตุมฺหากํ สิริยา มยฺหํ วสนฏฺฐานํ ทาเปถาติ สุฏฺฐุตรํ ยาจิ ฯ โสปิ ตํ อาห ตยา อยุตฺตํ กตํ ชินสาสเน ปหาโร ทินฺโน อหมฺปิ ตํ นิสฺสาย เสฏฺฐินา สทฺธึ กเถตุํ น สกฺโกมิ เอกมฺปน เต เสฏฺฐิสฺส ขมนุปายํ กเถสฺสามีติ ฯ สาธุ เทว กเถหีติ ฯ มหาเสฏฺฐิสฺส หตฺถโต มนุสฺเสหิ ปณฺณํ อาโรเปตฺวา อฏฺฐารสโกฏิสงฺขฺยํ ธนํ คหิตํ อตฺถิ ตฺวํ ตสฺส อายุตฺตกเวสํ คเหตฺวา กญฺจิ อชานาเปตฺวา ตานิ ปณฺณานิ อาทาย กติปเยหิ ยกฺขตรุเณหิ ปริวาริโต เอเกน หตฺเถน ปณฺณํ เอเกน เลขํ คเหตฺวา เตสํ เคหํ คนฺตฺวา เคหมชฺเฌ ฐิตา อตฺตโน ยกฺขานุภาเวน เต อุตฺตาเสตฺวา อิมํ ตุมฺหากํ อิณปณฺณํ ปสฺสถ อมฺหากํ เสฏฺฐี อตฺตโน อิสฺสรกาเล ตุมฺเห น กิญฺจิ อาห อิทานิ ทุคฺคโต ชาโต ตุมฺเหหิ คหิตกหาปเณ เทถาติ วตฺวา อตฺตโน ยกฺขานุภาวํ ทสฺเสตฺวา สพฺพาปิ อฏฺฐารส หิรญฺญโกฏิโย โสเธตฺวา เสฏฺฐิสฺส ตุจฺฉโกฏฺเฐ ปูเรตฺวา อญฺญํ อจิรวตีนทีตีเร นิทหิตธนํ นทีกูเล ภินฺเน สมุทฺทํ ปวิฏฺฐกํ อตฺถิ ตมฺปิ อตฺตโน อานุภาเวน อาหริตฺวา โกฏฺเฐ ปูเรตฺวา อญฺญมฺปิ อสุกฏฺฐาเน นาม อสฺสามิกํ อฏฺฐารสโกฏิมตฺตํ ธนํ อตฺถิ ตมฺปิ อาหริตฺวา ตุจฺฉโกฏฺเฐ ปูเรหิ อิมาหิ จตุปฺปญฺญาสโกฏีหิ อิมํ ตุจฺฉโกฏฺฐปูรณํ ทณฺฑกมฺมํ กตฺวา มหาเสฏฺฐึ ขมาเปหีติ ฯ สา สาธุ เทวาติ ตสฺส วจนํ สมฺปฏิจฺฉิตฺวา วุตฺตนเยเนว

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔๔.

สพฺพํ ธนํ อาหริตฺวา อฑฺฒรตฺติกสมเย เสฏฺฐิสฺส สิริคพฺภํ ปวิสิตฺวา โอภาสํ ผริตฺวา อากาเส อฏฺฐาสิ โก เอโสติ วุตฺเต อหนฺเต มหาเสฏฺฐิ จตุตฺถทฺวารโกฏฺฐเก อธิวตฺถา อนฺธพาลเทวตา มยา มหาโมหมูฬฺหาย พุทฺธคุเณ อชานิตฺวา ปุริเมสุ ทิวเสสุ ตุมฺเหหิ สทฺธึ กิญฺจิ กถิตํ อตฺถิ ตํ เม โทสํ ขมถ สกฺกสฺสาปิ เม เทวราชสฺส วจเนน ตุมฺหากํ อิณํ โสเธตฺวา อฏฺฐารส โกฏิโย ตสฺมึ ตสฺมึ ฐาเน อสฺสามิกธนสฺส อฏฺฐารส โกฏิโยติ จตุปฺปญฺญาสโกฏิโย อาหริตฺวา ตุจฺฉโกฏฺฐปูรเณน ทณฺฑกมฺมํ กตํ เชตวนวิหารํ อารพฺภ ปริกฺขยํ คตธนํ สพฺพํ สมฺปิณฺฑิตํ วสนฏฺฐานํ อลภมานา กิลมามิ มยา อญฺญาณตาย กถิตํ มนสิ อกตฺวา ขมถ มหาเสฏฺฐีติ อาห ฯ อนาถปิณฺฑิโก ตสฺสา วจนํ สุตฺวา จินฺเตสิ อยํ เทวตา ทณฺฑกมฺมญฺจ เม กตนฺติ วทติ อตฺตโน จ โทสํ ปฏิชานาติ สตฺถา อิมํ วิเนตฺวา อตฺตโน คุเณ ชานาเปสฺสติ สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ปน ทสฺเสสฺสามีติ ฯ อถ นํ อาห สมฺม เทวเต สเจปิ มํ ขมาเปตุกามา สตฺถุ สนฺติเก ขมาเปหีติ ฯ สา สาธุ เอวํ กริสฺสามิ สตฺถุ ปน มํ สนฺติกํ คเหตฺวา คจฺฉาหีติ ฯ โส สาธูติ วตฺวา วิภาตาย รตฺติยา ปาโตว ตํ คเหตฺวา สตฺถุ สนฺติกํ คนฺตฺวา ตาย กตํ กมฺมํ สพฺพํ ตถาคตสฺส อาโรเจสิ ฯ สตฺถา ตสฺส วจนํ สุตฺวา อิธ คหปติ ปาปปุคฺคโลปิ ยาว ปาปํ น ปจฺจติ ตาว ภทฺรานิ ปสฺสติ ยทา ปนสฺส ปาปํ ปจฺจติ ตทา ปาปเมว ปสฺสติ ภทฺรปุคฺคโลปิ ยาว

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔๕.

ภทฺรํ น ปจฺจติ ตาว ปาปานิ ปสฺสติ ยทา ปนสฺส ภทฺรํ ปจฺจติ ตทา ภทฺรเมว ปสฺสตีติ วตฺวา อิมา ธมฺมปเท เทฺว คาถา อภาสิ ปาโปปิ ปสฺสตี ภทฺรํ ยาว ปาปํ น ปจฺจติ ยทา จ ปจฺจตี ปาปํ อถ ปาปานิ ปสฺสติ ภทฺโรปิ ปสฺสตี ปาปํ ยาว ภทฺรํ น ปจฺจติ ยทา จ ปจฺจตี ภทฺรํ อถ ภทฺรานิ ปสฺสตีติ ฯ อิมาสญฺจ ปน คาถานํ ปริโยสาเน สา เทวตา โสตาปตฺติผเล ปติฏฺฐาสิ ฯ สา จกฺกงฺกิเตสุ สตฺถุ ปาเทสุ นิปติตฺวา มยา ภนฺเต ราครตฺตาย โทสทุฏฺฐาย โมหมูฬฺหาย อวิชฺชนฺธาย ตุมฺหากํ คุเณ อชานนฺติยา ปาปกํ วจนํ วุตฺตํ ตํ เม ขมถาติ สตฺถารํ ขมาเปตฺวา มหาเสฏฺฐึ ขมาเปสิ ฯ ตสฺมึ สมเย อนาถปิณฺฑิโก สตฺถุ ปุรโต อตฺตโน คุณํ กเถสิ ภนฺเต อยํ เทวตา พุทฺธุปฏฺฐานาทีนิ มา กโรหีติ วารยมานาปิ มํ วาเรตุํ นาสกฺขิ ทานํ น ทาตพฺพนฺติ อิมาย วาริยมาโนปิ อหํ อทาสิเมว นนุ เอส ภนฺเต มยฺหํ คุโณติ ฯ สตฺถา ตฺวํ โขสิ คหปติ โสตาปนฺโน อริยสาวโก อจลสทฺโธ วิสุทฺธทสฺสโน ตุยฺหํ อิมาย อปฺเปสกฺขเทวตาย วาเรนฺติยา อวาริตภาโว อนจฺฉริโย ยมฺปน ปุพฺเพ ปณฺฑิตา อนุปฺปนฺเน พุทฺเธ อปริปกฺกญฺญาเณ ฐิตา กามาวจริสฺสเรน มาเรน อากาเส ฐตฺวา สเจ ทานํ ทสฺสสิ อิมสฺมึ นิรเย ปจิสฺสสีติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔๖.

อสีติหตฺถคมฺภีรํ องฺคารกาสุํ ทสฺเสตฺวา มา ทานํ อทาสีติ วาริตา ปทุมกณฺณิกมชฺเฌ ฐตฺวา ทานํ อทํสุ อิทํ อจฺฉริยนฺติ วตฺวา อนาถปิณฺฑิเกน ยาจิโต อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ พฺรหมฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต พาราณสีเสฏฺฐิสฺส กุเล นิพฺพตฺติตฺวา นานปฺปกาเรหิ สพฺพูปกรเณหิ เทวกุมาโร วิย สํวฑฺฒิยมาโน อนุกฺกเมน วิญฺญุตํ ปตฺวา โสฬสวสฺสิกกาเลเยว สพฺพสิปฺเปสุ นิปฺผตฺตึ ปตฺโต ฯ โส ปิตุ อจฺจเยน เสฏฺฐิฏฺฐาเน ฐตฺวา จตูสุ นครทฺวาเรสุ จตสฺโส ทานสาลาโย มชฺเฌ นครสฺส เอกํ อตฺตโน นิเวสนทฺวาเร เอกนฺติ ฉ ทานสาลาโย กาเรตฺวา มหาทานํ เทติ สีลํ รกฺขติ อุโปสถกมฺมํ กโรติ ฯ อเถกทิวสํ ปาตราสเวลาย โพธิสตฺตสฺส นานคฺครสมนุญฺญโภชเน อุปนียมาเน เอโก ปจฺเจกพุทฺโธ สตฺตาหจฺจเยน นิโรธา วุฏฺฐาย ภิกฺขาจารเวลํ สลฺลกฺเขตฺวา อชฺช มยา พาราณสีเสฏฺฐิสฺส เคหทฺวารํ คนฺตุํ วฏฺฏตีติ นาคลตาทนฺตกฏฺฐํ ขาทิตฺวา อโนตตฺตทเห มุขํ โธวิตฺวา มโนสิลาตเล ฐิโต นิวาเสตฺวา กายพนฺธนํ พนฺธิตฺวา จีวรํ ปารุปิตฺวา อิทฺธิมยมตฺติกปตฺตํ อาทาย อากาเสนาคนฺตฺวา โพธิสตฺตสฺส ภตฺเต อุปนีตมตฺเต เคหทฺวาเร อฏฺฐาสิ ฯ โพธิสตฺโต ตํ ทิสฺวาว อาสนา วุฏฺฐาย นิปจฺจการํ ทสฺเสตฺวา ปุริสํ กมฺมการกํ โอโลเกสิ ฯ กึ กโรมิ สามีติ วุตฺเต อยฺยสฺส ปตฺตํ อาหรถาติ อาห ฯ ตํ ขณญฺเญว มาโร ปาปิมา วิกมฺปมาโน อุฏฺฐาย อยํ ปจฺเจกพุทฺโธ อิโต สตฺต ทิวเส อาหารํ น ลภิ อชฺช อลภมาโน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔๗.

นสฺสิสฺสติ อิมญฺจ วินาเสสฺสามิ เสฏฺฐิโน จ ทานนฺตรายํ กริสฺสามีติ ตํ ขณญฺเญว อาคนฺตฺวา อนฺตรวตฺถุมฺหิ อสีติหตฺถมตฺตํ องฺคารกาสุํ นิมฺมินิ ฯ สา ขทิรงฺคารปุณฺณา สมฺปชฺชลิตา สโชติภูตา อวีจิมหานิรโย วิย ขายิตฺถ ฯ ตมฺปน มาเปตฺวา สยํ อากาเส อฏฺฐาสิ ฯ ปตฺตาหรณตฺถาย คจฺฉมาโน ปุริโส ตํ ทิสฺวา มหาภยํ ปตฺโต นิวตฺติ ฯ โพธิสตฺโต กึ ตาต นิวตฺโตสีติ ปุจฺฉิ ฯ อยํ สามิ อนฺตรวตฺถุมฺหิ มหตี องฺคารกาสุ สมฺปชฺชลิตา อตฺถิ สโชติภูตาติ ฯ อถญฺโญ อถญฺโญติ เอวํ อาคตาคตา สพฺเพปิ ภยปฺปตฺตา เวเคน ปลายึสุ ฯ โพธิสตฺโต จินฺเตสิ อชฺช มยฺหํ ทานนฺตรายํ กาตุกาโม วสวตฺติ มาโร อุยฺยุตฺโต ภวิสฺสติ น โข ปน ชานาติ มารสเตน มารสหสฺเสน มารสตสหสฺเสนาปิ มยฺหํ อกมฺปิยภาวํ อชฺชทานิ มยฺหํ วา มารสฺส วา พลมหนฺตตํ อานุภาวมหนฺตตํ ชานิสฺสามีติ ตํ ยถาสชฺชิตเมว ภตฺตปาตึ สยํ อาทาย เคหา นิกฺขมิ องฺคารกาสุยา ตเฏ ฐตฺวา อากาสํ โอโลเกนฺโต มารํ ทิสฺวา โกสิ ตฺวนฺติ อาห ฯ อหํ มาโรติ ฯ อยํ องฺคารกาสุ ตยา นิมฺมิตาติ ฯ อาม มยาติ ฯ กิมตฺถายาติ ฯ ตว ทานสฺส อนฺตรายกรณตฺถาย จ ปจฺเจกพุทฺธสฺส จ ชีวิตวินาสนตฺถายาติ ฯ โพธิสตฺโต เนว เต อหํ อตฺตโน ทานสฺส อนฺตรายํ น ปจฺเจกพุทฺธสฺส ชีวิตนฺตรายํ กาตุํ ทสฺสามิ อชฺชทานิ มยฺหํ วา ตว วา พลมหนฺตตํ อานุภาวมหนฺตตํ ชานิสฺสามีติ องฺคารกาสุยา ตเฏ ฐตฺวา ภนฺเต ปจฺเจกฺพุทฺธ อหํ อิมิสฺสาปิ องฺคารกาสุยา อโธสีโส ปตมาโนปิ น นิวตฺติสฺสามิ เกวลํ ตุมฺเห

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔๘.

มยา ทินฺนํ โภชนํ ปฏิคฺคณฺหถาติ วตฺวา อิมํ คาถมาห กามํ ปตามิ นิรยํ อุทฺธํปาโท อวํสิโร นานริยํ กริสฺสามิ หนฺท ปิณฺฑํ ปฏิคฺคหาติ ฯ ตตฺรายํ ปิณฺฑตฺโถ ภนฺเต สจาหํ ตุมฺหากํ ปิณฺฑปาตํ เทนฺโต เอกํเสเนว อิมํ นิรยํ อุทฺธํปาโท อวํสิโร หุตฺวา ปตามิ ตถาปิ ยทิทํ อทานญฺจ อสีลญฺจ อริเยหิ อกตฺตพฺพตฺตา อนริเยหิ จ กตฺตพฺพตฺตา อนริยนฺติ วุจฺจติ น ตํ อนริยํ กริสฺสามิ หนฺท อิมํ มยา ทิยฺยมานํ ปิณฺฑํ ปฏิคฺคณฺหาหีติ ฯ เอตฺถ จ หนฺทาติ อุปสคฺคตฺเถ นิปาโต ฯ เอวํ วตฺวา โพธิสตฺโต ทฬฺหสมาทาเนน ภตฺตปาตึ คเหตฺวา องฺคารกาสุมตฺถเกน ปกฺขนฺโต ฯ ตาวเทว อสีติหตฺถคมฺภีราย องฺคารกาสุยา ตลโต อุปรุปริ ชาตํ สตปุปฺผิตํ เอกํ มหาปทุมํ อุคฺคนฺตฺวา โพธิสตฺตสฺส ปาเท สมฺปฏิจฺฉิ ฯ ตโต มหาตุมฺพมตฺตา เรณุ อุคฺคนฺตฺวา มหาสตฺตสฺส มุทฺธนิ ฐตฺวา ปติตฺวา สกลสรีรํ สุวณฺณจุณฺณสโมกิณฺณมิว อกาสิ ฯ โส ปทุมกณฺณิกาย ฐตฺวา นานคฺครสโภชนํ ปจฺเจกพุทฺธสฺส ปตฺเต ปติฏฺฐาเปสิ ฯ โส ตํ ปฏิคฺคเหตฺวา อนุโมทนํ กตฺวา ปตฺตํ อากาเส ขิปิตฺวา ปสฺสนฺตสฺเสว มหาชนสฺส สยมฺปิ เวหาสํ อพฺภุคฺคนฺตฺวา นานปฺปการํ วลาหกปนฺตึ มทฺทมาโน วิย หิมวนฺตเมว คโต ฯ มาโรปิ ปราชิโต โทมนสฺสํ ปตฺวา อตฺตโน วสนฏฺฐานเมว คโต ฯ โพธิสตฺโต ปน ปทุมกณฺณิกาย ฐิโต มหาชนสฺส ทานสีลสํวณฺณเนน ธมฺมํ เทเสตฺวา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔๙.

มหาชเนน ปริวุโต อตฺตโน นิเวสนเมว ปวิสิตฺวา ยาวชีวํ ทานาทีนิ ปุญฺญานิ กริตฺวา ยถากมฺมํ คโต ฯ สตฺถา นยิทํ คหปติ อจฺฉริยํ ยํ ตฺวํ เอวํทสฺสนสมฺปนฺโน เอตรหิ เทวตาย น กมฺปิโต ปุพฺเพปิ ปณฺฑิเตหิ กตเมว อจฺฉริยนฺติ อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา อนุสนฺธึ ฆเฏตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา ปจฺเจกพุทฺโธ ตตฺเถว ปรินิพฺพายิ มารํ ปราชยิตฺวา ปทุมกณฺณิกาย ฐตฺวา ปจฺเจกพุทฺธสฺส ปิณฺฑปาตทายโก พาราณสีเสฏฺฐี ปน อหเมวาติ ฯ ขทิรงฺคารชาตกํ ทสมํ ฯ กุลาวกวคฺโค จตุตฺโถ ฯ

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๕ หน้า ๓๓๘-๓๔๙. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=35&A=6958&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=35&A=6958&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=40              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=262              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=258              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=258              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านเล่มถัดไป คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]