ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๖ ภาษาบาลีอักษรไทย ชา.อ.๒ เอกนิปาต(๒)

                     ๔. รุกฺขธมฺมชาตกํ
     สาธุ สมฺพหุลา ญาตีติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต
อุทกกลเหน อตฺตโน ญาตกานํ มหาวินาสํ ปจฺจุปฏฺฐิตํ ญตฺวา อากาเส
อุคฺคนฺตฺวา โรหิณีนทิยา อุปริ ปลฺลงฺเกน นิสีทิตฺวา นีลรํสี
วิสฺสชฺเชตฺวา ญาตเก สํเวเชตฺวา อากาสา โอรุยฺห นทีตีเร นิสินฺโน ตํ
กลหํ อารพฺภ กเถสิ ฯ
     อยเมตฺถ สงฺเขโป ฯ วิตฺถาโร ปน กุนาลชาตเก อาวิภวิสฺสติ ฯ
ตทา ปน สตฺถา ญาตเก อามนฺเตตฺวา มหาราชา ตุมฺเหหิ ญาตเกหิ
นาม สมคฺเคหิ สมฺโมทมาเนหิ ภวิตุํ วฏฺฏติ ญาตกานํ หิ สามคฺคิยา
สติ ปจฺจามิตฺตา โอกาสํ น ลภนฺติ ติฏฺฐนฺตุ ตาว มนุสฺสภูตา
อเจตนานํ รุกฺขานมฺปิ สามคฺคึ ลทฺธุํ วฏฺฏติ อตีตสฺมึ หิ
หิมวนฺตปฺปเทเส มหาวาโต สาลวนํ ปหรติ ตสฺส ปน สาลวนสฺส
อญฺญมญฺญํ รุกฺขคจฺฉคุมฺพลตาหิ สมฺพนฺธตฺตา เอกรุกฺขมฺปิ ปาเตตุํ
อสกฺโกนฺโต มตฺถกมตฺถเกเนว อคมาสิ เอกมฺปน องฺคเณ ฐิตํ
สาขาวิฏปสมฺปนฺนมฺปิ มหารุกฺขํ อญฺเญหิ รุกฺเขหิ อสมฺพนฺธตฺตา
อุมฺมูเลตฺวา ภูมิยํ ปาเตสิ อิมินา การเณน ตุมฺเหหิ สมคฺเคหิ
สมฺโมทมาเนหิ ภวิตุํ วฏฺฏตีติ วตฺวา เตหิ ยาจิโต อตีตํ อาหริ ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต ปฐมํ อุปฺปนฺโน
เวสฺสวณมหาราชา จวิ ฯ สกฺโก อญฺญํ เวสฺสวณํ ฐเปสิ ฯ
เอตสฺมึ เวสฺสวเณ ปริวตฺเต ปจฺฉานิพฺพตฺตเวสฺสวโณ
รุกฺขคจฺฉคุมฺพลตานํ อตฺตโน อตฺตโน รุจฺจนฏฺฐาเน วิมานํ คณฺหนฺตูติ
สาสนํ เปเสสิ ฯ ตทา โพธิสตฺโต หิมวนฺตปฺปเทเส เอกสฺมึ สาลวเน
รุกฺขเทวตา หุตฺวา นิพฺพตฺติ ฯ โส ญาตเก อาห ตุมฺเห วิมานานิ
คณฺหนฺตา องฺคเณ ฐิตรุกฺเขสุ มา คณฺหถ อิมสฺมึ ปน สาลวเน
มยา คหิตวิมานํ ปริวาเรตฺวา ฐิตวิมานานิ คณฺหถาติ ฯ ตตฺถ
โพธิสตฺตสฺส วจนกรา ปณฺฑิตเทวตา โพธิสตฺตสฺส วิมานํ
ปริวาเรตฺวา ฐิตวิมานานิ คณฺหึสุ ฯ อปณฺฑิตา ปน กึ อมฺหากํ
อรญฺญวิมาเนหิ มยํ มนุสฺสปเถว คามนิคมราชธานิทฺวาเรสุ วิมานานิ
คณฺหิสฺสาม คามาทโย หิ อุปนิสฺสาย วสมานา เทวตา
ลาภคฺคยสคฺคปฺปตฺตา โหนฺตีติ วตฺวา มนุสฺสปเถ องฺคณฏฺฐาเน
นิพฺพตฺตมหารุกฺเขสุ วิมานานิ คณฺหึสุ ฯ อเถกสฺมึ ทิวเส มหตี วาตวุฏฺฐิ
อุปฺปชฺชิ ฯ วาตสฺส อติถทฺธตฺตาย ทฬฺหมูลา วนเชฏฺฐกรุกฺขาปิ
สมฺภคฺคสาขาวิฏปา สมูลา นิปตึสุ ฯ ตมฺปน อญฺญมญฺญํ สมฺพนฺธเน
ฐิตสาลวนํ ปตฺวา อิโต จิโต จ ปหรนฺโต เอกํ รุกฺขมฺปิ ปาเตตุํ
นาสกฺขิ ฯ ภคฺควิมานา เทวตา นิปฺปฏิสรณา ทารเก หตฺเถ
คเหตฺวา หิมวนฺตํ คนฺตฺวา อตฺตโน ปวุตฺตึ สาลวนเทวตานํ กถยึสุ ฯ
ตา ตาสํ เอวํ อาคตภาวํ โพธิสตฺตสฺส อาโรเจสุํ ฯ โพธิสตฺโต
ปณฺฑิตานํ วจนํ อคเหตฺวา นิปฺปจฺจยฏฺฐานํ คตา นาม เอวรูปาว
โหนฺตีติ วตฺวา ธมฺมํ เทเสนฺโต อิมํ คาถมาห
         สาธุ สมฺพหุลา ญาตี      อปิ รุกฺขา อรญฺญชา
         วาโต วหติ เอกฏฺฐํ      พฺรหนฺตมฺปิ วนปฺปตินฺติ ฯ
     ตตฺถ สมฺพหุลาติ จตฺตาโร อุปาทาย ตตุตฺตรึ สตสหสฺสํปิ
สมฺพหุลา นาม เอวํ สมฺพหุลา อญฺญมญฺญํ นิสฺสาย วสนฺตา
ญาตกา สาธุ โสภนา ปสตฺถา ปเรหิ อปฺปธํสิยาติ อตฺโถ ฯ
อปิ รุกฺขา อรญฺญชาติ ติฏฺฐนฺตุ มนุสฺสภูตา อรญฺเญ ชาตา
รุกฺขาปิ สมฺพหุลา อญฺญมญฺญูปตฺถมฺเภน ฐิตา สาธุเยว รุกฺขานมฺปิ
หิ สปจฺจยภาโว ลทฺธุํ วฏฺฏติ ฯ วาโต วหติ เอกฏฺฐนฺติ ปุรตฺถิมาทิเภโท
วาโต วายนฺโต องฺคณฏฺฐาเน ฐิตํ เอกฏฺฐํ เอกเมว ฐิตํ ฯ
พฺรหนฺตมฺปิ วนปฺปตินฺติ สาขาวิฏปสมฺปนฺนํ มหารุกฺขมฺปิ วหติ
อุมฺมูเลตฺวา ปาเตตีติ อตฺโถ ฯ
     โพธิสตฺโต อิมํ การณํ กเถตฺวา อายุกฺขเย ยถากมฺมงฺคโต ฯ
     สตฺถาปิ เอวํ มหาราชา ญาตกานํ ตาว สามคฺคึเยว ลทฺธุํ
วฏฺฏตีติ สมคฺคา สมฺโมทมานา ปิยสํวาสเมว วสถาติ อิมํ ธมฺมเทสนํ
อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา เทวคณา พุทฺธปริสา อเหสุํ
ปณฺฑิตเทวตา ปน อหเมวาติ ฯ
                   รุกฺขธมฺมชาตกํ จตุตฺถํ ฯ
                       ---------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๖ หน้า ๑๓๖-๑๓๘. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=36&A=2719&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=36&A=2719&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=74              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=485              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=473              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=473              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]