บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๓๖

หน้าที่ ๒๑.

๕. โรหิณีชาตกํ เสยฺโย อมิตฺโตติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต เอกํ อนาถปิณฺฑิกเสฏฺฐิโน ทาสึ อารพฺภ กเถสิ ฯ อนาถปิณฺฑิกสฺส กิร เอกา โรหิณี นาม ทาสี อโหสิ ฯ ตสฺสา วีหิปฺปหรณฏฺฐาเน อาคนฺตฺวา มหลฺลิกา มาตา นิปชฺชิ ฯ ตํ มกฺขิกา สมฺปริวาเรตฺวา สูจิยา วิชฺฌิยมานา วิย ขาทนฺติ ฯ สา ธีตรํ อาห อมฺม มกฺขิกา มํ ขาทนฺติ เอตา วาเรหีติ ฯ สา วาเรสฺสามิ อมฺมาติ มุสลํ อุกฺขิปิตฺวา มาตุ สรีเร มกฺขิกา มาเรตฺวา วินาสํ ปาเปสฺสามีติ มาตรํ มุสเลน ปหริตฺวา ชีวิตกฺขยํ ปาเปสิ ฯ ตํ ทิสฺวา มาตา เม มตาติ โรทิตุํ อารภิ ฯ ตํ ปวุตฺตึ เสฏฺฐิสฺส อาโรเจสุํ ฯ เสฏฺฐี ตสฺสา สรีรกิจฺจํ กาเรตฺวา วิหารํ คนฺตฺวา สพฺพํ ปวุตฺตึ สตฺถุ อาโรเจสิ ฯ สตฺถา น โข คหปติ เอสา มาตุ สรีเร มกฺขิกา มาเรสฺสามีติ อิทาเนว มุสเลน ปหริตฺวา มาตรํ มาเรสิ ปุพฺเพปิ มาเรสิเยวาติ วตฺวา เตน ยาจิโต อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต เสฏฺฐิกุเล นิพฺพตฺติตฺวา ปิตุ อจฺจเยน เสฏฺฐิฏฺฐานํ สมฺปาปุณิ ฯ ตสฺสาปิ เอกา โรหิณีเยว นาม ทาสี อโหสิ ฯ สาปิ อตฺตโน วีหิปฺปหรณฏฺฐานํ อาคนฺตฺวา นิปนฺนํ มาตรํ มกฺขิกา เม อมฺม วาเรหีติ วุตฺตา เอวเมว มุสเลน ปหริตฺวา มาตรํ ชีวิตกฺขยํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒.

ปาเปตฺวา โรทิตุํ อารภิ ฯ โพธิสตฺโต ตํ ปวุตฺตึ สุตฺวา อมิตฺโตปิ หิ อิมสฺมึ โลเก ปณฺฑิโตว เสยฺโยติ จินฺเตตฺวา อิมํ คาถมาห เสยฺโย อมิตฺโต เมธาวี ยญฺเจ พาลานุกมฺปโก ปสฺส โรหิณิกํ ชมฺมึ มาตรํ หนฺตฺวาน โสจตีติ ฯ ตตฺถ เมธาวีติ ปณฺฑิโต ญาณี วิภาวี ฯ ยญฺเจ พาลานุกมฺปโกติ เอตฺถ ยนฺติ ลิงฺควิปลฺลาโส กโต ฯ เจติ นามตฺเถ นิปาโต ฯ โย นาม พาโล อนุกมฺปโก ตโต สตคุเณน สหสฺสคุเณน ปณฺฑิโต อมิตฺโต โหนฺโตปิ เสยฺโยเยวาติ อตฺโถ ฯ อถวา ฯ ยนฺติ ปฏิเสธตฺเถ นิปาโต ฯ โน เจ พาลานุกมฺปโกติ อตฺโถ ฯ ชมฺมินฺติ ลามิกํ ทนฺธํ ฯ มาตรํ หนฺตฺวาน โสจตีติ มกฺขิกํ มาเรสฺสามีติ มาตรํ หนฺตฺวา อิทานิ อยํ พาลา สยเมว โรทติ ปริเทวติ ฯ อิมินา การเณน อิมสฺมึ โลเก อมิตฺโตปิ ปณฺฑิโตว เสยฺโย โหตีติ ฯ โพธิสตฺโต ปณฺฑิตํ ปสํสนฺโต อิมาย คาถาย ธมฺมํ เทเสสิ ฯ สตฺถา น โข คหปติ เอสา อิทาเนว มกฺขิกา มาเรสฺสามีติ มาตรํ ฆาเตสิ ปุพฺเพปิ ฆาเตสิเยวาติ อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา อนุสนฺธึ ฆเฏตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา มาตาเยว มาตา อโหสิ ธีตาเยว จ ธีตา มหาเสฏฺฐี ปน อหเมว อโหสีติ ฯ โรหิณีชาตกํ ปญฺจมํ ฯ ----------------

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๖ หน้า ๒๑-๒๒. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=36&A=412&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=36&A=412&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=45 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=300 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=298 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=298 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27