อรรถกถาเล่มที่ ๓๖ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ชา.อ.๒ เอกนิปาต(๒)

                    ๑๐. ลิตฺตวคฺควณฺณนา
                       ---------
                      ๑. ลิตฺตชาตกํ
     ลิตฺตํ ปรเมน เตชสาติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต
อปจฺจเวกฺขิตปริโภคํ อารพฺภ กเถสิ ฯ
     ตสฺมึ กิร กาเล ภิกฺขู จีวราทีนิ ลภิตฺวา เยภุยฺเยน
อปจฺจเวกฺขิตฺวา ปริภุญฺชนฺติ ฯ เต จตฺตาโร ปจฺจเย อปจฺจเวกฺขิตฺวา
ปริภุญฺชมานา เยภุยฺเยน นิรยติรจฺฉานโยนิโต น มุจฺจนฺติ ฯ สตฺถา
ตํ การณํ ญตฺวา ภิกฺขูนํ อเนกปริยาเยน ธมฺมกถํ กเถตฺวา
อปจฺจเวกฺขิตปริโภเค อาทีนวํ กเถตฺวา ภิกฺขเว ภิกฺขุนา นาม
จตฺตาโร ปจฺจเย ลภิตฺวา อปจฺจเวกฺขิตฺวา ปริภุญฺชิตุํ น วฏฺฏติ
ตสฺมา อิโต ปฏฺฐาย ปจฺจเวกฺขิตฺวา ปริภุญฺเชยฺยาถาติ
ปจฺจเวกฺขณวิธึ ทสฺเสนฺโต อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ ปฏิสงฺขา โยนิโส
จีวรํ ปฏิเสวติ ฯเปฯ หิริโกปินปฺปฏิจฺฉาทนตฺถายาติ อาทินา
นเยน ตนฺตึ ฐเปตฺวา ภิกฺขเว จตฺตาโร ปจฺจเย เอวํ
ปจฺจเวกฺขิตฺวา ปริภุญฺชิตุํ วฏฺฏติ อปจฺจเวกฺขิตฺวา ปริโภโค นาม
มหาหลาหลวิสปริโภคสทิโส โปราณกา หิ อปจฺจเวกฺขิตฺวา โทสํ
อชานิตฺวา วิสํ ปริภุญฺชิตฺวา วิปากนฺเต มหาทุกฺขํ อนุภวึสูติ วตฺวา
อตีตํ อาหริ ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต
อญฺญตรสฺมึ มหาโภคกุเล นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต อกฺขธุตฺโต
อโหสิ ฯ อถาปโร กูฏกฺขธุตฺโต โพธิสตฺเตน สทฺธึ กีฬนฺโต
อตฺตโน ชเย วตฺตมาเน เกฬิมณฺฑลํ น ภินฺทติ ปราชยกาเล ปน
อกฺขํ มุเข ปกฺขิปิตฺวา อกฺโข นฏฺโฐติ เกฬิมณฺฑลํ ภินฺทิตฺวา
ปกฺกามิ ฯ โพธิสตฺโต ตสฺส การณํ ญตฺวา โหตุ ชานิสฺสาเมตฺถ
ปฏิรูปนฺติ อกฺเข อาทาย อตฺตโน ฆเร หลาหลวิเสน รญฺชิตฺวา
ปุนปฺปุนํ สุกฺขาเปตฺวา เต อาทาย ตสฺส สนฺติกํ คนฺตฺวา เอหิ
สมฺม อกฺเขหิ กีฬามาติ อาห ฯ โส สาธุ สมฺมาติ เกฬิมณฺฑลํ
สชฺชิตฺวา เตน สทฺธึ กีฬนฺโต อตฺตโน ปราชยกาเล เอกํ อกฺขํ
มุเข ปกฺขิปิ ฯ อถ นํ โพธิสตฺโต ตถากโรนฺตํ ทิสฺวา คิลาหิ
ตาว ปจฺฉา อิทนฺนาเมตนฺติ ชานิสฺสสีติ โจเทตุํ อิมํ คาถมาห
                ลิตฺตํ ปรเมน เตชสา
                คิลมกฺขํ ปุริโส น พุชฺฌติ
                คิล เร คิล ปาปธุตฺตก
                ปจฺฉา เต กฏุกํ ภวิสฺสตีติ ฯ
     ตตฺถ ลิตฺตนฺติ มกฺขิตํ รญฺชิตํ ฯ ปรเมน เตชสาติ อุตฺตเมน
เตชสมฺปนฺเนน หลาหลวิเสน ฯ คิลนฺติ คิลนฺโต ฯ อกฺขนฺติ คุฬกํ ฯ
น พุชฺฌตีติ อยํ เม คิลโต อิทํ นาม กริสฺสตีติ น ชานาติ ฯ
คิล เรติ คิลาหิ อเร ฯ คิลาติ ปุนปิ โจเทนฺโต วทติ ฯ ปจฺฉา
เต กฏุกํ ภวิสฺสตีติ อิมสฺมึ เต อกฺเข คลิเต ปจฺฉา เอตํ วิสํ
ติขิณํ ภวิสฺสตีติ อตฺโถ ฯ
     โส โพธิสตฺตสฺส กเถนฺตสฺเสว วิสเวเคน มุจฺฉิโต อกฺขีนิ
ปริวตฺเตตฺวา ขนฺธํ นาเมตฺวา ปติ ฯ โพธิสตฺโต อิทานิสฺสาปิ
ชีวิตทานํ ทาตุํ วฏฺฏตีติ โอสธปริภาวิตํ วมนโยคํ ทตฺวา วเมตฺวา
สปฺปิผาณิตมธุสกฺขราทโย ตญฺจ ขาทาเปตฺวา อโรคํ กตฺวา ปุน
เอวรูปํ มา อกาสีติ โอวทิตฺวา ทานาทีนิ ปุญฺญานิ กตฺวา
ยถากมฺมํ คโต ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ภิกฺขเว อปจฺจเวกฺขิตปริโภโค
นาม กตวิสปริโภคสทิโส โหตีติ วตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ
ตทา ปณฺฑิตธุตฺโต อหเมว อโหสิ ฯ กูฏธุตฺโต ปเนตฺถ
น กถียติ ยถา เจตฺถ เอวํ สพฺพตฺถ โย ปน อิมสฺมึ กาเล
น ปญฺญายติ โส น กถียเตวาติ ฯ
                     ลิตฺตชาตกํ ปฐมํ ฯ
                       ---------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๖ หน้า ๒๑๕-๒๑๗.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=36&A=4324&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=36&A=4324&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=91
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=604
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=597
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=597
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗
http://84000.org/tipitaka/read/?index_27