บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
๖. อารามทูสกชาตกํ น เว อนตฺถกุสเลนาติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต อญฺญตรสฺมึ โกสลคามเก อุยฺยานทูสกํ อารพฺภ กเถสิ ฯ สตฺถา กิร โกสเลสุ จาริกญฺจรมาโน อญฺญตรํ คามกํ สมฺปาปุณิ ฯ ตตฺเถโก กุฏุมฺพิโก ตถาคตํ นิมนฺเตตฺวา อตฺตโน อุยฺยาเน นิสีทาเปตฺวา พุทฺธปฺปมุขสฺส ภิกฺขุสงฺฆสฺส ทานํ ทตฺวา ภนฺเต ยถารุจิยา อิมสฺมึ อุยฺยาเน วิจรถาติ อาห ฯ ภิกฺขู อุฏฺฐาย อุยฺยานปาลํ คเหตฺวา อุยฺยาเน วิจรนฺตา เอกํ องฺคณฏฺฐานํ ทิสฺวา อุยฺยานปาลํ ปุจฺฉึสุ อุปาสก อิมํ อุยฺยานํ อญฺญตฺถ สณฺฑจฺฉายํ อิมสฺมึ ปน ฐาเน โกจิ รุกฺโข วา คจฺโฉ วา นตฺถิ กึ นุ โข การณนฺติ ฯ ภนฺเต อิมสฺส อุยฺยานสฺส โรปนกาเล เอโก คามทารโก อุทกํ สิญฺจนฺโต อิมสฺมึ ฐาเน รุกฺขโปตเก อุทฺธมูลํ กตฺวา มูลปฺปมาเณน อุทกํ สิญฺจิ เต รุกฺขโปตกา มิลายิตฺวา มตา อิมินา การเณน อิทํ ฐานํ องฺคณํ ชาตนฺติ ฯ ภิกฺขู สตฺถารํ อุปสงฺกมิตฺวา เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สตฺถา น ภิกฺขเว โส คามทารโก อิทาเนว อารามทูสโก ปุพฺเพปิ อารามทูสโกเยวาติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต พาราณสิยํ นกฺขตฺตํ โฆสยึสุ ฯ นกฺขตฺตเภริสทฺทสฺสวนกาลโต ปฏฺฐาย สกลนครวาสิโน นกฺขตฺตนิสฺสิตกา หุตฺวา วิจรนฺติ ฯ ตทา รญฺโญ อุยฺยาเน พหู มกฺกฏา วสนฺติ ฯ อุยฺยานปาโล จินฺเตสิ นคเร นกฺขตฺตํ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔.
สงฺฆุฏฺฐํ อิเม วานเร อุทกํ สิญฺจถาติ วตฺวา อหํ นกฺขตฺตํ กีฬิสฺสามีติ เชฏฺฐกวานรํ อุปสงฺกมิตฺวา สมฺม วานรเชฏฺฐก อิทํ อุยฺยานํ ตุมฺหากมฺปิ พหุปการํ ตุมฺเห เอตฺถ ปุปฺผผลปลฺลวานิ ขาทถ นคเร นกฺขตฺตํ สงฺฆุฏฺฐํ อหํ นกฺขตฺตํ กีฬิสฺสามิ ยาวาหํ น อาคจฺฉามิ ตาว อิมสฺมึ อุยฺยาเน รุกฺขโปตเกสุ อุทกํ สิญฺจิตุํ สกฺขิสฺสถาติ ปุจฺฉิ ฯ สาธุ สิญฺจิสฺสามาติ ฯ เตนหิ อปฺปมตฺตา โหถาติ อุทกํ สิญฺจนตฺถาย เตสํ จมฺมกูเฏ เจว ทารุกูเฏ จ ทตฺวา คโต ฯ วานรา จมฺมกูเฏ เจว ทารุกูเฏ จ คเหตฺวา รุกฺขโปตเกสุ อุทกํ สิญฺจนฺติ ฯ อถ เน วานรเชฏฺฐโก เอวมาห โภนฺโต วานรา อุทกํ นาม รกฺขิตพฺพํ ตุมฺเห รุกฺขโปตเกสุ อุทกํ สิญฺจนฺตา อุปฺปาเฏตฺวา อุปฺปาเฏตฺวา มูลํ โอโลเกตฺวา คมฺภีรคเตสุ มูเลสุ พหุํ อุทกํ สิญฺจถ อคมฺภีรฏฺฐาเนสุ อปฺปํ ปจฺฉา อมฺหากํ อุทกํ ทุลฺลภํ ภวิสฺสตีติ ฯ เต สาธูติ สมฺปฏิจฺฉิตฺวา ตถา อกํสุ ฯ ตสฺมึ สมเย เอโก ปณฺฑิตปุริโส ราชุยฺยาเน เต วานเร ตถา กโรนฺเต ทิสฺวา เอวมาห โภนฺโต วานรา กสฺมา ตุมฺเห รุกฺขโปตเก อุปฺปาเฏตฺวา มูลปฺปมาเณน อุทกํ สิญฺจถาติ ฯ เต เอวํ วานรเชฏฺฐโก โอวทตีติ อาหํสุ ฯ โส ตํ วจนํ สุตฺวา อโห วต โภ พาลา อปณฺฑิตา อตฺถํ กริสฺสามาติ อนตฺถเมว กโรนฺตีติ จินฺเตตฺวา อิมํ คาถมาห น เว อนตฺถกุสเลน อตฺถจริยา สุขาวหา หาเปติ อตฺถํ ทุมฺเมโธ กปิ อารามิโก ยถาติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๕.
ตตฺถ เวติ นิปาตมตฺตํ ฯ อนตฺถกุสเลนาติ อนตฺเถ อนายตเน กุสเลน อตฺเถ อายตเน การเณ อกุสเลน วาติ อตฺโถ ฯ อตฺถจริยาติ วุฑฺฒิกิริยา ฯ สุขาวหาติ เอวรูเปน อนตฺถกุสเลน กายิกเจตสิกสุขสงฺขาตสฺส อตฺถสฺส จริยา น สุขาวหา น สกฺกา อาวหิตุนฺติ อตฺโถ ฯ กึการณา ฯ เอกนฺเตเนว หิ หาเปติ อตฺถํ ทุมฺเมโธติ พาลปุคฺคโล อตฺถํ กริสฺสามีติ อตฺถํ หาเปตฺวา อนตฺถเมว กโรติ ฯ กปิ อารามิโก ยถาติ ยถา อาราเม นิยุตฺโต อารามรกฺขนโก มกฺกโฏ อตฺถํ กริสฺสามีติ อนตฺถเมว กโรติ เอวํ โยโกจิ อนตฺถกุสโล เตน น สกฺกา อตฺถจริยํ อาวหิตุํ โส ตญฺเญว อตฺถํ หาเปติเยวาติ ฯ เอวํ โส ปณฺฑิตปุริโส อิมาย คาถาย วานรเชฏฺฐกํ วิครหิตฺวา อตฺตโน ปริสํ อาทาย อุยฺยานา นิกฺขมิ ฯ สตฺถาปิ น ภิกฺขเว เอส คามทารโก อิทาเนว อารามทูสโก ปุพฺเพปิ อารามทูสโกเยวาติ อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา อนุสนฺธึ ฆเฏตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา วานรเชฏฺฐโก อารามทูสกคามทารโก อโหสิ ปณฺฑิตปุริโส ปน อหเมวาติ ฯ อารามทูสกชาตกํ ฉฏฺฐํ ฯ ------------------อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๖ หน้า ๒๓-๒๕. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=36&A=452&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=36&A=452&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=46 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=305 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=303 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=303 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]