ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๖ ภาษาบาลีอักษรไทย ชา.อ.๒ เอกนิปาต(๒)

                   ๑๕. กกณฺฏกวคฺควณฺณนา
                        -------
                      ๑. โคธชาตกํ
     น ปาปชนสํเสวีติ อิทํ สตฺถา เวฬุวเน วิหรนฺโต เอกํ วิปกฺขเสวึ
ภิกฺขุํ อารพฺภ กเถสิ ฯ ปจฺจุปฺปนฺนวตฺถุํ มหิฬามุขชาตเก กถิตสทิสเมว ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต
โคธโยนิยํ ปฏิสนฺธึ คณฺหิ ฯ โส วยปฺปตฺโต นทีตีเร มหาพิเล
อเนกโคธสตปริวาโร วาสํ กปฺเปสิ ฯ ตสฺส ปุตฺโต โคธปิลฺลิโก
นาม เอเกน กกณฺฏเกน สทฺธึ มิตฺตสนฺถวํ กตฺวา เตน สทฺธึ
สมฺโมทมาโน วิหรนฺโต กกณฺฏกํ ปริสฺสชิสฺสามีติ อวตฺถรติ ฯ
ตสฺส เตน สทฺธึ วิสฺสาสํ โคธราชสฺส อาโรเจสุํ ฯ โคธราชา
ปุตฺตํ ปกฺโกสาเปตฺวา ตาต ตฺวํ อฏฺฐาเน วิสฺสาสํ กโรสิ
กกณฺฏกา นาม นีจชาติกา เตน สทฺธึ วิสฺสาโส น กตฺตพฺโพ
สเจ ตฺวํ เตน สทฺธึ วิสฺสาสํ กริสฺสสิ ตํ กกณฺฏกํ นิสฺสาย
สพฺพมฺเปตํ โคธกุลํ วินาสํ ปาปุณิสฺสติ อิโต ปฏฺฐาย เอเตน
สทฺธึ วิสฺสาสํ มา อกาสีติ อาห ฯ โส กโรติเยว ฯ โพธิสตฺโต
ปุนปฺปุนํ กเถนฺโตปิ ตสฺส เตน สทฺธึ วิสฺสาสํ วาเรตุํ อสกฺโกนฺโต
อวสฺสํ อมฺหากํ เอตํ กกณฺฏกํ นิสฺสาย ภยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺมึ
อุปฺปนฺเน ปลายนมคฺคํ สมฺปาเทตุํ วฏฺฏตีติ เอเกน ปสฺเสน วาตพิลํ
การาเปสิ ฯ ปุตฺโตปิสฺส อนุกฺกเมน มหาสรีโร อโหสิ ฯ กกณฺฏโก
ปน ปุริมปฺปมาโณเยว ฯ อิตโร กกณฺฏกํ ปริสฺสชิสฺสามีติ อนฺตรนฺตรา
อวตฺถรติเยว ฯ กกณฺฏกสฺส ปพฺพตกูเฏน อวตฺถรณกาโล วิย
อโหสิ ฯ โส กิลมนฺโต จินฺเตสิ สเจ อยํ อญฺญานิ กติปยานิ
ทิวสานิ มํ เอวํ ปริสฺสชิสฺสติ ชีวิตํ เม นตฺถิ เอเกน ลุทฺทเกน
สทฺธึ เอกโต หุตฺวา อิมํ โคธกุลํ วินาเสสฺสามีติ ฯ
     อเถกทิวสํ นิทาฆสมเย เมเฆ วุฏฺเฐ วมฺมิกโต มกฺขิกา
อุฏฺฐหึสุ ฯ ตโต ตโต โคธา นิกฺขมิตฺวา มกฺขิกาโย ขาทนฺติ ฯ
เอโก โคธลุทฺทโก โคธพิลํ ภินฺทนตฺถาย กุทฺทาลํ คเหตฺวา สุนเขหิ
สทฺธึ อรญฺญํ ปาวิสิ ฯ กกณฺฏโก ตํ ทิสฺวา อชฺช อตฺตโน
มโนรถํ ปูเรสฺสามีติ ตํ อุปสงฺกมิตฺวา อวิทูเร นิปชฺชิตฺวา โภ
ปุริส กสฺมา อรญฺเญ วิจรสีติ ปุจฺฉิ ฯ โคธานํ อตฺถายาติ ฯ
อหํ อเนกสตานํ โคธานํ อาสยํ ชานามิ อคฺคิญฺจ ปลาสญฺจ
อาทาย เอหีติ ตํ ตตฺถ เนตฺวา อิมสฺมึ ฐาเน ปลาสํ ปกฺขิปิตฺวา
อคฺคึ ทตฺวา ธูมํ กตฺวา สมนฺตา สุนเข ฐเปตฺวา สยํ มหามุคฺครํ
คเหตฺวา นิกฺขนฺตา โคธา ปหริตฺวา มาเรตฺวา ราสึ กโรสีติ ฯ
เอวญฺจ ปน วตฺวา อชฺช ปจฺจามิตฺตสฺส ปิฏฺฐึ ปสฺสิสฺสามีติ
เอกสฺมึ ฐาเน สีสํ อุกฺขิปิตฺวา นิปชฺชิ ฯ ลุทฺทโกปิ ปลาสธูมมกาสิ ฯ
ธูโม พิลํ ปาวิสิ ฯ โคธา ธูมนฺธา มรณภยตชฺชิตา นิกฺขมิตฺวา
ปลายิตุํ อารทฺธา ฯ ลุทฺทโก นิกฺขนฺตนิกฺขนฺตํ ปหริตฺวา มาเรติ ฯ
ตสฺส หตฺถโต มุตฺตา สุนขา คณฺหึสุ ฯ โคธานํ มหาวินาโส
อุปฺปชฺชิ ฯ โพธิสตฺโต กกณฺฏกํ นิสฺสาย ภยํ อุปฺปนฺนนฺติ
ญตฺวา ปาปปุริสสํสคฺโค นาม น กาตพฺโพ ปาเป นิสฺสาย
หิตสุขํ นาม นตฺถิ เอกสฺส ปาปกกณฺฏกสฺส วเสน เอตฺตกานํ
โคธานํ วินาโส ชาโตติ วาตพิเลน ปลายนฺโต อิมํ คาถมาห
         น ปาปชนสํเสวี    อจฺจนฺตสุขเมธติ
         โคธากุลํ กกณฺฏาว  กลึ ปาเปติ อตฺตานนฺติ ฯ
     ตตฺรายํ สงฺเขปตฺโถ ปาปชนสํเสวี ปุคฺคโล อจฺจนฺตํ สุขํ
นิรนฺตรสุขํ นาม น เอธติ น วินฺทติ น ปฏิลภติ ฯ ยถา กึ ฯ
โคธากุลํ กกณฺฏาว ยถา กกณฺฏกา โคธากุลํ สุขํ น ลภติ
เอวํ ปาปชนสํเสวี สุขํ น ลภติ เอกนฺเตเนว กลึ ปาเปติ อตฺตานํ
กลิ วุจฺจติ วินาโส เอกนฺเตเนว ปาปเสวี อตฺตานญฺจ อญฺเญ
จ อตฺตนา สทฺธึ วสนฺเต วินาสํ ปาเปตีติ ฯ ปาลิยมฺปน กลึ
ปาเปยฺยาติ ลิขนฺติ ฯ ตํ พฺยญฺชนํ อฏฺฐกถายํ นตฺถิ ฯ อตฺโถปิสฺส
น ยุชฺชติ ฯ ตสฺมา ยถาวุตฺตเมว คเหตพฺพํ ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา
กกณฺฏโก เทวทตฺโต อโหสิ โพธิสตฺตสฺส ปุตฺโต
อโนวาทกโคธปิลฺลิโก วิปกฺขเสวี ภิกฺขุ โคธราชา ปน อหเมวาติ ฯ
                     โคธชาตกํ ปฐมํ ฯ
                      ----------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๖ หน้า ๓๗๙-๓๘๑. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=36&A=7533&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=36&A=7533&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=141              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=938              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=926              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=926              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]