บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๓๖

หน้าที่ ๓๙๑.

๕. ราธชาตกํ น ตฺวํ ราธ วิชานาสีติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต ปุราณทุติยิกาปโลภนํ อารพฺภ กเถสิ ฯ ปจฺจุปฺปนฺนวตฺถุํ อินฺทฺริยชาตเก อาวิภวิสฺสติ ฯ สตฺถา ปน ตํ ภิกฺขุํ อามนฺเตตฺวา ภิกฺขุ มาตุคาโม นาม อรกฺขิโย อารกฺขํ ฐเปตฺวา รกฺขนฺโตปิ นํ รกฺขิตุํ น สกฺโกติ ตฺวมฺปิ ภิกฺขุ ปุพฺเพ เอตํ อารกฺขํ ฐเปตฺวา รกฺขนฺโตปิ รกฺขิตุํ นาสกฺขิ อิทานิ กถํ รกฺขสีติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต สุกโยนิยํ นิพฺพตฺติ ฯ กาสีรฏฺเฐ เอโก พฺราหฺมโณ โพธิสตฺตญฺจ กนิฏฺฐภาติกญฺจสฺส ปุตฺตฏฺฐาเน ฐเปตฺวา โปเสสิ ฯ เตสุ โพธิสตฺตสฺส โปฏฺฐปาโทติ นามํ อโหสิ อิตรสฺส ราโธติ ฯ ตสฺส ปน พฺราหฺมณสฺส ภริยา อนาจารา โหติ ทุสฺสีลา ฯ โส โวหารตฺถาย คจฺฉนฺโต อุโภปิ ภาตโร อาห ตาตา สเจ โว มาตา พฺราหฺมณี อนาจารํ จรติ วาเรยฺยาถ นนฺติ ฯ โพธิสตฺโต อาห สาธุ ตาต วาเรตุํ สกฺโกนฺโต วาเรสฺสามิ อสกฺโกนฺโต ตุณฺหี ภวิสฺสามีติ ฯ เอวํ พฺราหฺมโณ พฺราหฺมณึ สุกานํ นิยฺยาเทตฺวา โวหารตฺถาย คโต ฯ ตสฺส คตทิวสโต ปฏฺฐาย พฺราหฺมณี อติจริตุํ อารทฺธา ฯ ปวิสนฺตานญฺจ นิกฺขมนฺตานญฺจ ปมาณํ นตฺถิ ฯ ตสฺสา กิริยํ ทิสฺวา ราโธ โพธิสตฺตํ อาห ภาติก อมฺหากํ ปิตา สเจ โว

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๙๒.

มาตา อนาจารํ จรติ วาเรยฺยาถาติ วตฺวา คโต อิทานิเปสา อนาจารํ จรติ วาเรม นนฺติ ฯ โพธิสตฺโต ตาต ตฺวํ อตฺตโน อพฺยตฺตตาย พาลภาเวเนว วเทสิ มาตุคามํ นาม อุกฺขิปิตฺวา จรนฺตาปิ รกฺขิตุํ น สกฺโกนฺติ ยํ กมฺมํ กาตุํ น สกฺโกนฺติ น ตํ กาตุํ วฏฺฏตีติ วตฺวา อิมํ คาถมาห ฯ น ตฺวํ ราธ วิชานาสิ อฑฺฒรตฺเต อนาคเต อพฺยายตํ วิลปสิ วิรตฺเต โกสิยายเนติ ฯ ตตฺถ น ตฺวํ ราธ วิชานาสิ อฑฺฒรตฺเต อนาคเตติ ตาต ราธ ตฺวํ น ชานาสิ อฑฺฒรตฺเต อนาคเต ปฐมยาเมเยว เอตฺตกา ชนา อนาคตา อิทานิ โก ชานาติ กิตฺตกาปิ อาคมิสฺสนฺตีติ ฯ อพฺยายตํ วิลปสีติ ตฺวํ อพฺยตฺตวิลาปํ วิลปสิ ฯ วิรตฺเต โกสิยายเนติ มาตา โน โกสิยายนี พฺราหฺมณี วิรตฺตา อมฺหากํ ปิตริ นิปฺเปมา ชาตาว สจสฺสา ตสฺมึ สิเนโห วา เปมํ วา ภเวยฺย น เอวรูปํ อนาจารํ กเรยฺยาติ อิมมตฺถํ เอเตหิ พฺยญฺชเนหิ ปกาเสสิ ฯ เอวํ ปกาเสตฺวา จ ปน พฺราหฺมณิยา สทฺธึ ราธสฺส วตฺตุํ น อทาสิ ฯ สา ยาว พฺราหฺมณสฺส อนาคมนา ยถารุจิยา วิจริ ฯ พฺราหฺมโณ อาคนฺตฺวา โปฏฺฐปาทํ ปุจฺฉิตฺวา ตาต กีทิสี โว มาตาติ ฯ โพธิสตฺโต พฺราหฺมณสฺส สพฺพํ ยถาภูตํ กเถตฺวา กึ เต ตาต เอวรูปาย ทุสฺสีลายาติ วตฺวา ตาต อมฺเหหิ มาตุยา โทสสฺส กถิตกาลโต ปฏฺฐาย น สกฺกา อิธ วสิตุนฺติ พฺราหฺมณสฺส ปาเท วนฺทิตฺวา อุปฺปติตฺวา อรญฺญํ อคมาสิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๙๓.

สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา สจฺจานิ ปกาเสสิ ฯ สจฺจปริโยสาเน อุกฺกณฺฐิตภิกฺขุ โสตาปตฺติผเล ปติฏฺฐหิ ฯ ตทา พฺราหฺมโณ จ พฺราหฺมณี จ เอเตเยว เทฺวชนา อเหสุํ ราโธ ปน อานนฺโท โปฏฺฐปาโท ปน อหเมวาติ ฯ ราธชาตกํ ปญฺจมํ ฯ --------

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๖ หน้า ๓๙๑-๓๙๓. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=36&A=7773&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=36&A=7773&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=145 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=959 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=950 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=950 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27