อรรถกถาเล่มที่ ๓๗ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ชา.อ.๓ ทุกนิปาตวณฺณนา

หน้าที่ ๘๓.
                  ๓ กลฺยาณธมฺมวคฺควณฺณนา
                      -----------
                   ๑ กลฺยา เธมฺมชาตกํ ฯ
     กลฺยาณธมฺโมติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต เอกํ พธิรสสฺสุํ
อารพฺภ กเถสิ ฯ
     สาวตฺถิยํ หิ เอโก กุฏุมฺพิโก สทฺโธ ปสนฺโน ติสรณคโต
ปญฺจสีลสมนฺนาคโต ฯ โส เอกทิวสํ พหูนิ สปฺปิอาทีนิ เภสชฺชานิ
เจว ปุปฺผคนฺธวตฺถาทีนิ จ คเหตฺวา เชตวเน สตฺถุ สนฺติเก
ธมฺมํ โสสฺสามีติ อคมาสิ ฯ ตสฺส ตตฺถ คตกาเล สสฺสุ ขาทนียํ
โภชนียํ คเหตฺวา ธีตรํ ทฏฺุกามา ตํ เคหํ อคมาสิ ฯ สา จ โถกํ
พธีรธาตุกา โหติ ฯ สา ธีตรา สทฺธึ ภุตฺตโภชนา ภตฺตสมฺมทํ
วิโนทยมานา ธีตรํ ปุจฺฉิ กึ อมฺม ภตฺตา เต สมฺโมทมาโน อวิวทมาโน
ปิยสํวาสํ วสตีติ ฯ กึ อมฺม กเถถ, ยาทิโส ตุมฺหากํ ชามาตา
สีเลน เจว อาจารสมฺปทาย จ ตาทิโส ปพฺพชิโตปิ ทุลฺลโภติ ฯ
อุปาสิกา ธีตุ วจนํ สาธุกํ อสลฺลกฺเขตฺวา ปพฺพชิโตติ ปทเมว
คเหตฺวา อมฺม กสฺมา เต ภตฺตา ปพฺพชิโตติ มหาสทฺทํ อกาสิ ฯ
ตํ สุตฺวา สกลเคหวาสิโน อมฺหากํ กิร กุฏุมฺพิโก ปพฺพชิโตติ
วิรวึสุ ฯ เตสํ สทฺทํ สุตฺวา ทฺวาเรน สญฺจรนฺตา กินฺนาม กิเรตนฺติ
ปุจฺฉึสุ ฯ อิมสฺมึ กิร เคเห กุฏุมฺพิโก ปพฺพชิโตติ ฯ โสปิ โข กุฏุมฺพิโก
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๘๔.
ทสพลสฺส ธมฺมํ สุตฺวา วิหารา นิกฺขมฺม นครํ ปาวิสิ ฯ อถ นํ
อนฺตรามคฺเค เยว เอโก ปุริโส ทิสฺวา สมฺม ตฺวํ กิร ปพฺพชิโต,
ตว เคเห ปุตฺตทารปริชโน ๑- ปริเทวตีติ อาห ฯ อถสฺส เอตทโหสิ
อยํ อปพฺพชิตเมว กิร มํ ปพฺพชิโตติ วทติ, อุปฺปนฺโน โข ปน
กลฺยาณสทฺโท น อนฺตรธาเปตพฺโพ, อชฺเชว มยา ปพฺพชิตุํ วฏฺฏตีติ ฯ
ตโต ว นิวตฺติตฺวา สตฺถุ สนฺติกํ คนฺตฺวา กินฺนุ โข อุปาสก อิทาเนว
พุทฺธุปฏฺานํ กตฺวา คนฺตฺวา อิทาเนว ปจฺจาคโตสีติ วุตฺเต ตมตฺถํ
อาโรเจตฺวา ภนฺเต กลฺยาณสทฺโท นาม อุปฺปนฺโน อนฺตรธาเปตุํ
น วฏฺฏติ, ตสฺมา ปพฺพชิตุกาโม หุตฺวา อาคโตมฺหีติ อาห ฯ
โส ปพฺพชฺชญฺจ อุปสมฺปทญฺจ ลภิตฺวา สมฺมาปฏิปนฺโน น จิรสฺเสว
อรหตฺตํ ปาปุณิ ฯ อิทํ กิร การณํ ภิกฺขุสงฺเฆ ปากฏํ ชาตํ ฯ
อเถกทิวสํ ธมฺมสภายํ ภิกฺขู กถํ สมุฏฺาเปสุํ อาวุโส อสุโก นาม
กุฏุมฺพิโก อุปฺปนฺโน กลฺยาณสทฺโท น อนฺตรธาเปตพฺโพติ ปพฺพชิตฺวา
อิทานิ อรหตฺตํ ปตฺโตติ ฯ สตฺถา อาคนฺตฺวา กาย นุตฺถ ภิกฺขเว
เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนาติ ปุจฺฉิตฺวา อิมาย นามาติ วุตฺเต ภิกฺขเว
โปราณกปณฺฑิตาปิ อุปฺปนฺโน กลฺยาณสทฺโท วินาเสตุํ น วฏฺฏตีติ
ปพฺพชึสุ เยวาติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต
เสฏฺิกุเล นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต ปิตุ อจฺจเยน เสฏฺิฏฺานํ ปาปุณิ ฯ
โส เอกทิวสํ นิเวสนา นิกฺขมิตฺวา ราชุปฏฺานํ อคมาสิ ฯ อถสฺส
@เชิงอรรถ: ๑ ปุตฺตทารปริชนา ปริเทวนฺตีติปิ ฯ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๘๕.
สสฺสุ ธีตรํ ปสฺสิสฺสามีติ ตํ เคหํ อคมาสิ ฯ สา โถกํ พธิรธาตุกาติ
สพฺพํ ปจฺจุปฺปนฺนวตฺถุสทิสเมว ฯ ตํ ปน ราชุปฏฺานํ กตฺวา อตฺตโน
ฆรํ อาคจฺฉนฺตํ ทิสฺวา เอโก ปุริโส ตุมฺเห กิร ปพฺพชิตาติ
ตุมฺหากํ เคเห มหาปริเทโว วตฺตตีติ อาห ฯ โพธิสตฺโต อุปฺปนฺโน
กลฺยาณสทฺโท นาม น อนฺตรธาเปตุํ วฏฺฏตีติ ตโต ว นิวตฺติตฺวา
รญฺโ สนฺติกํ คนฺตฺวา กึ ตฺวํ มหาเสฏฺิ อิทาเนว คนฺตฺวา ปุน
อาคโตสีติ วุตฺเต เทว เคเห ชโน กิร มํ อปพฺพชิตเมว ปพฺพชิโตติ
วตฺวา ปริเทวติ, อุปฺปนฺโน โข ปน กลฺยาณสทฺโท น อนฺตรธาเปตพฺโพ,
ปพฺพชิสฺสามหํ, ปพฺพชฺชํ เม อนุชานาหีติ เอตมตฺถํ ปกาเสนฺโต
อิมา คาถา อโวจ
                 กลฺยาณธมฺโมติ ยทา ชนินฺท
                 โลเก สมญฺ อนุปาปุณาติ
                 ตสฺมา น หิยฺเยถ นโร สปญฺโ,
                 หิริยาปิ สนฺโต ธุรมาทิยนฺติ,
                 สายํ สมญฺา อิธ มชฺช ปตฺตา
                 กลฺยาณธมฺโมติ ชนินฺท โลเก,
                 ตาหํ สเมกฺขํ อิธ ปพฺพชิสฺสํ,
                 น หิ มตฺถิ ฉนฺโท อิธ กามโภเคติ ฯ
     ตตฺถ กลฺยาณธมฺโมติ สุนฺทรธมฺโม ฯ สมญฺ อนุปาปุณาตีติ
ยทา สีลวา กลฺยาณธมฺโม ปพฺพชิโตติ อิทํ ปณฺณตฺติโวหารํ
ปาปุณาติ ฯ ตสฺมา น หิยฺเยถาติ ตโต สมญฺโต น ปริหาเยถ ฯ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๘๖.
หิริยาปิ สนฺโต ธุรมาทิยนฺติ มหาราช สปฺปุริสา นาม อชฺฌตฺตสมุฏฺิตาย
หิริยาปิ พหิทฺธา สมุฏฺิเตน โอตฺตปฺเปนาปิ เอตํ ปพฺพชฺชาธุรํ
คณฺหนฺติ ฯ อิธ มชฺช ปตฺตาติ อิธ มยา อชฺช ปตฺตา ฯ
ตาหํ สเมกฺขนฺติ ตํ อหํ คุณวเสน ลทฺธํ สมญฺ สเมกฺขนฺโต
สมฺปสฺสนฺโต ฯ น หิ มตฺถิ ฉนฺโทติ น หิ เม อตฺถิ ฉนฺโท ฯ
อิธ กามโภเคติ อิมสฺมึ โลเก กิเลสกาเมน เจว วตฺถุกาเมน จ
ปริโภเคติ ฯ
     โพธิสตฺโต เอวํ วตฺวา ราชานํ ปพฺพชฺชํ อนุชานาเปตฺวา
หิมวนฺตปฺปเทสํ คนฺตฺวา อิสิปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา อภิญฺา จ สมาปตฺติโย
จ นิพฺพตฺเตตฺวา พฺรหฺมโลกปรายโน อโหสิ ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ฯ ตทา
ราชา อานนฺโท อโหสิ, พาราณสีเสฏฺี ปน อหเมวาติ ฯ
                  กลฺยาณธมฺมชาตกํ ปมํ ฯ
                     ------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๗ หน้า ๘๓-๘๖.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=37&A=1641&modeTY=1&pagebreak=1
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=37&A=1641&modeTY=1&pagebreak=1
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=191
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=1218
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=1201
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=1201
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗
http://84000.org/tipitaka/read/?index_27