อรรถกถาเล่มที่ ๓๗ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ชา.อ.๓ ทุกนิปาตวณฺณนา

                      ๕ อนภิรติชาตกํ
     ยโถทเก อาวิเล อปฺปสนฺเนติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต
อญฺญตรํ พฺราหฺมณกุมารํ อารพฺภ กเถสิ ฯ
     สาวตฺถิยํ กิเรโก พฺราหฺมณกุมาโร ติณฺณํ เวทานํ ปารคู
พหู ขตฺติยกุมาเร จ พฺราหฺมณกุมาเร จ มนฺเต วาเจสิ ฯ โส
อปรภาเค ฆราวาสํ สณฺฐเปตฺวา วตฺถาลงฺการทาสทาสีเขตฺต-
วตฺถุโคมหิสปุตฺตทาราทีนํ อตฺถาย จินฺตยมาโน ราคโทสโมหวสิโก หุตฺวา
อาวิลจิตฺโต อโหสิ, มนฺเต ปฏิปาฏิยา ปริวตฺเตตุํ นาสกฺขิ ฯ
อิโต จิโต จ มนฺตา น ปฏิภึสุ ฯ โส เอกทิวสํ พหุคนฺธมาลาทีนิ
คเหตฺวา เชตวนํ คนฺตฺวา สตฺถารํ ปูเชตฺวา วนฺทิตฺวา เอกมนฺตํ
นิสีทิ ฯ สตฺถา เตน สทฺธึ ปฏิสนฺถารํ กตฺวา กึ มาณว มนฺเต
วาเจสิ, ปคุณา เต มนฺตาติ ปุจฺฉิ ฯ ปุพฺเพ เม ภนฺเต มนฺตา
ปคุณา, ฆราวาสสฺส ปน คหิตกาลโต ปฏฺฐาย จิตฺตํ เม อาวิลชาตํ,
เตน เม มนฺตา น ปคุณาติ ฯ อถ นํ สตฺถา น โข มาณว
อิทาเนว, ปุพฺเพปิ เต จิตฺตสฺส อนาวิลกาเล ตว มนฺตา ปคุณา
อเหสุํ, ราคาทีหิ ปน อาวิลกาเล ตว มนฺตา น ปฏิภึสูติ วตฺวา
เตน ยาจิโต อตีตํ อาหริ ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต
พฺราหฺมณมหาสาลกุเล นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต ตกฺกสิลายํ คนฺตฺวา
มนฺเต อุคฺคณฺหิตฺวา ทิสาปาโมกฺโข อาจริโย หุตฺวา พาราณสิยํ
พหู ขตฺติยพฺราหฺมณกุมาเร มนฺเต วาเจสิ ฯ ตสฺส สนฺติเก เอโก
พฺราหฺมณมาณโว ตโย เวเท ปคุเณ อกาสิ, เอกปเทปิ นิกฺกงฺโข
อาจริโย หุตฺวา มนฺเต วาเจสิ ฯ โส อปเรน สมเยน ฆราวาสํ
คเหตฺวา ฆราวาสจินฺตาย อาวิลจิตฺโต มนฺเต ปริวตฺเตตุํ นาสกฺขิ ฯ
อถ นํ อาจริโย อตฺตโน สนฺติกํ อาคตํ กึ มาณว ปคุณา เต
มนฺตาติ ปุจฺฉิตฺวา  ฆราวาสสฺส คหิตกาลโต ปฏฺฐาย เม จิตฺตํ
อาวิลํ ชาตํ, มนฺเต ปริวตฺเตตุํ น สกฺโกมีติ วุตฺเต ตาต
อาวิลจิตฺตมฺหิ ปคุณาปิ มนฺตา น ปฏิภนฺติ, อนาวิเล ปน
อปฺปฏิภาณนฺนาม นตฺถีติ วตฺวา อิมา เทฺว คาถา อาห
                ยโถทเก อาวิเล อปฺปสนฺเน
                น ปสฺสติ สิปฺปิกสมฺพุกญฺจ
                สกฺขรํ วาลุกํ มจฺฉคุมฺพํ
                เอวํ อาวิลมฺหิ จิตฺเต
                น โส ปสฺสติ อตฺตทตฺถํ ปรตฺถํ,
                ยโถทเก อจฺเฉ วิปฺปสนฺเน
                โส ปสฺสติ สิปฺปิกสมฺพุกญฺจ
                สกฺขรํ วาลุกํ มจฺฉคุมฺพํ
                เอวํ อนาวิลมฺหิ จิตฺเต
                โส ปสฺสติ อตฺตทตฺถํ ปรตฺถนฺติ ฯ
     ตตฺถ อาวิเลติ กทฺทมาลุลิเต ฯ อปฺปสนฺเนติ ตาย เอว
อาวิลตาย อวิปฺปสนฺเน ฯ สิปฺปิกสมฺพุกนฺติ สิปฺปิกญฺจ สมฺพุกญฺจ ฯ
มจฺฉคุมฺพนฺติ มจฺฉฆฏํ ฯ เอวํ อาวิเลติ ๑- เอวเมว ราคาทีหิ อาวิเล
จิตฺเต ฯ อตฺตทตฺถํ ปรตฺถนฺติ เนว อตฺตทตฺถํ น ปรตฺถํ ปสฺสตีติ
อตฺโถ ฯ โส ปสฺสตีติ เอวเมวํ อนาวิเล จิตฺเต โส ปุริโส
อตฺตทตฺถญฺจ ปรตฺถญฺจ ปสฺสตีติ ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา สจฺจานิ ปกาเสตฺวา ชาตกํ
สโมธาเนสิ ฯ สจฺจปริโยสาเน พฺราหฺมณกุมาโร โสตาปตฺติผเล
ปติฏฺฐหิ ฯ ตทา มาณโว อยเมว มาณโว อโหสิ, อาจริโย
ปน อหเมวาติ ฯ
                   อนภิรติชาตกํ ปญฺจมํ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ เอวํ อาวิลมฺหีติ ยุตฺตตรํ ฯ

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๗ หน้า ๑๓๑-๑๓๓.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=37&A=2608&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=37&A=2608&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=219
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=1343
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=1327
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=1327
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗
http://84000.org/tipitaka/read/?index_27