บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๓๗

๑๐ ทุติยปลายิชาตกํ ธชมปริมิตนฺติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต ปลายิปริพฺพาชกํ อารพฺภ กเถสิ ฯ อิมสฺมึ ปน วตฺถุสฺมึ โสปิ ปริพฺพาชโก เชตวนํ ปาวิสิ ฯ ตสฺมึ ขเณ สตฺถา มหาชนปริวุโต อลงฺกตธมฺมาสเน นิสินฺโน มโนสิลาตเล สีหนาทํ นทนฺโต สีหโปตโก วิย ธมฺมํ เทเสสิ ฯ ปริพฺพาชโก ทสพลสฺส พฺรหฺมสรีรปฏิภาคํ รูปํ ปุณฺณจนฺทสสฺสิริกํ มุขํ สุวณฺณปฏฺฏสทิสํ นลาตญฺจ ทิสฺวา โก เอวรูปํ ปุริสุตฺตมํ ชินิตุํ สกฺขิสฺสตีติ วตฺวา นิวตฺติตฺวา ปริสนฺตรํ อปวิสิตฺวา ^๑- ปลายิ ฯ มหาชโน ตํ อนุพนฺธิตฺวา นิวตฺติตฺวา สตฺถุ ตํ ปวตฺตึ อาโรเจสิ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ปวิสิตฺวาติปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙๑.

สตฺถา น โส ปริพฺพาชโก อิทาเนว ปุพฺเพปิ มม สุวณฺณวณฺณํ มุขํ ทิสฺวา ปลาโต เยวาติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ โพธิสตฺโต รชฺชํ กาเรสิ ฯ ตกฺกสิลายํ เอโก คนฺธารราชา ฯ โส พาราณสึ คเหสฺสามีติ จตุรงฺคินิยา เสนาย อาคนฺตฺวา นครํ ปริวาเรตฺวา นครทฺวาเร ฐิโต อตฺตโน พลวาหนํ โอโลเกตฺวา โก เอตฺตกํ พลวาหนํ ชินิตุํ สกฺขิสฺสตีติ อตฺตโน เสนํ วณฺเณตฺวา ปฐมํ คาถมาห ธชมปริมิตํ อนนฺตปารํ ทุปฺปสหํ, ธํเกหิ สาครมิว คิริมิว อนิเลน ทุปฺปสโห, ทุปฺปสโห อหมชฺช ตาทิเสนาติ ฯ ตตฺถ ธชมปริมิตนฺติ อิทํ ตาว เม รเถสุ โมรปาทํ ฐเปตฺวา อุสฺสาปิตธชเมว อปริมิตํ พหุํ อเนกสตสงฺขฺยํ ฯ อนนฺตปารนฺติ พลวาหนมฺปิ เม เอตฺตกา หตฺถี เอตฺตกา อสฺสา เอตฺตกา รถา เอตฺตกา ปตฺตีติ คณนปริจฺเฉทรหิตํ อนฺนตปารํ ฯ ทุปฺปสหนฺติ น สกฺกา ปฏิสตฺตูหิ สหิตุํ อภิภวิตุํ ฯ ยถา กึ ฯ ธํเกหิ สาครมิว ฯ ยถา สาคโร พหูหิปิ กาเกหิ เวควิกฺขมฺภนวเสน วา อติกฺกมนวเสน วา ทุปฺปสโห, เอวํ ทุปฺปสหํ ฯ คิริมิว อนิเลน ทุปฺปสโหติ อปิ จ เม อยํ พลกาโย ยถา ปพฺพโต วาเตน อกมฺปนิยโต ทุปฺปสโห ตถา อญฺเญน พลกาเยน ทุปฺปสโห ฯ ทุปฺปสโห อหมชฺช ตาทิเสนาติ สฺวาหํ อิมินา พเลน สมนฺนาคโต อชฺช ตาทิเสน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙๒.

ทุปฺปสโหติ อฏฺฏาลเก ฐิตํ โพธิสตฺตํ สนฺธาย วทติ ฯ อถสฺส โส ปุณฺณจนฺทสสฺสิรีกํ อตฺตโน มุขํ ทสฺเสตฺวา พาล มา วิปฺปลปสิ, อิทานิ เต พลวาหนํ มตฺตวรวารโณ วิย นฬวนํ วิทฺธํเสสฺสามีติ สนฺตชฺเชตฺวา ทุติยํ คาถมาห มา พาลิยํ วิปฺปลปิ, น หิสฺส ตาทิสํ, วิทยฺหเส, น หิ ลภเส นิเสธกํ, อาสชฺชสิ คชมิว เอกจารินํ โย ตํ ปทา นฬมิว โปถยิสฺสตีติ ฯ ตตฺถ มา พาลิยํ วิปฺปลปีติ มา อตฺตโน พาลภาวํ วิปฺปลปิ ฯ น หิสฺส ตาทิสนฺติ น หิสฺส ตาทิโส, อยเมว วา ปาโฐ ฯ ตาทิโส อนนฺตปารํ เม พลวาหนนฺติ เอวรูปํ ตกฺเกนฺโต รชฺชํ คเหตุํ สมตฺโถ นาม น หิ อสฺส น โหตีติ อตฺโถ ฯ วิทยฺหเสติ ตฺวํ หิ เกวลํ ราคโทสโมหมานปริฬาเหน วิทยฺหสิ เยว ฯ น หิ ลภเส นิเสธกนฺติ มาทิสํ ปน ปสยฺห อภิภวิตฺวา นิเสธกํ น ตาว ลภสิ, อชฺช ตํ อาคตํ ^๑- มคฺเคเนว ปลาเปสฺสามิ ฯ อาสชฺชสีติ อุปคจฺฉสิ ฯ คชมิว เอกจารินนฺติ เอกจารินํ มตฺตวรวารณํ วิย ฯ โย ตํ ปทา นฬมิว โปถยิสฺสตีติ โย ตํ ยถา นาม มตฺตวรวารโณ ปาทา นฬํ โปเถติ สญฺจุณฺณติ เอวํ โปถยิสฺสติ ฯ ตํ ตฺวํ อาสชฺชสีติ อตฺตานํ สนฺธายาห ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ อาคตมคฺเคเนวาติปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙๓.

เอวํ ตชฺเชนฺตสฺส ปนสฺส กถํ สุตฺวา คนฺธารราชา โอโลเกนฺโต กาญฺจนปฏฺฏสทิสมหานลาตํ ทิสฺวา อตฺตโน คหณภีโต นิวตฺติตฺวา ปลายนฺโต สกนครเมว อคมาสิ ฯ สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ฯ ตทา คนฺธารราชา ปลายิปริพฺพาชโก อโหสิ, พาราณสิราชา ปน อหเมวาติ ฯ ทุติยปลายิชาตกํ ทสมํ ฯ กาสาววคฺโค อฏฺฐโม ฯ -----------

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙๔.

@เชิงอรรถ: @*** หน้านี้ไม่มีข้อมูล ***

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๗ หน้า ๒๙๐-๒๙๔. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=37&A=5773&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=37&A=5773&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=309 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=1764 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=1757 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=1757 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27