ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๗ ภาษาบาลีอักษรไทย ชา.อ.๓ ทุกนิปาตวณฺณนา

                      ๒ วีณาถูณชาตกํ
     เอกจินฺติโต อยมตฺโถติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต อญฺญตรํ
กุมาริกํ อารพฺภ กเถสิ ฯ
     สา กิเรกา สาวตฺถิยํ เสฏฺฐิธีตา อตฺตโน เคเห อุสภราชสฺส
สกฺการํ กริยมานํ ทิสฺวา ธาตึ ปุจฺฉิ อมฺม โก นาเมส เอวํ
สกฺการํ ลภตีติ ฯ อุสภราชา นาม อมฺมาติ ฯ ปุน สา เอกทิวสํ
วาตปาเน ฐตฺวา อนฺตรวีถิยํ โอโลเกนฺตี เอกํ ขุชฺชํ ทิสฺวา จินฺเตสิ
คุนฺนํ อนฺตเร เชฏฺฐกสฺส ปิฏฺฐิยํ กกุธํ โหติ, มนุสฺสเชฏฺฐกสฺสาปิ
เตน ภวิตพฺพํ, อยํ มนุสฺเสสุ ปุริสูสโภ ภวิสฺสติ, เอตสฺส มยา
ปาทปริจาริกาย ภวิตุํ วฏฺฏตีติ ฯ สา ทาสึ เปเสตฺวา เสฏฺฐิธีตา
ตยา สทฺธึ คนฺตุกามา, อสุกฏฺฐานํ กิร คนฺตฺวา ติฏฺฐาติ ตสฺส
อาโรเจตฺวา สารภณฺฑกํ อาทาย อญฺญาตกเวเสน ปาสาทา โอตริตฺวา
@เชิงอรรถ:  ทุปาหนูปโมตีติปิ ฯ   ทุปาหนูปตาปิ ตสฺส อนริโยติปิ ฯ
เตน สทฺธึ ปาลายิ ฯ อปรภาเค ตสฺสา กิริยํ ๑- นคเร จ ภิกฺขุสงฺเฆ
จ ปากฏํ ชาตํ ฯ ธมฺมสภายํ ภิกฺขู กถํ สมุฏฺฐาเปสุํ อาวุโส
อสุกา กิร เสฏฺฐิธีตา ขุชฺเชน สทฺธึ ปลาตาติ ฯ สตฺถา อาคนฺตฺวา
กายนุตฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนาติ ปุจฺฉิตฺวา อิมาย
นามาติ วุตฺเต น ภิกฺขเว อิทาเนว เอสา ขุชฺชํ กาเมติ, ปุพฺเพปิ
กาเมสิ เยวาติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต
เอกสฺมึ นิคมคาเม เสฏฺฐิกุเล นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต ฆราวาสํ
วสนฺโต ปุตฺตธีตาหิ วฑฺฒมาโน อตฺตโน ปุตฺตสฺส พาราณสิเสฏฺฐิสฺส
ธีตรํ วาเรตฺวา ทิวสํ ฐเปสิ ฯ เสฏฺฐิธีตา อตฺตโน เคเห อุสภสฺส
สกฺการสมฺมานํ ทิสฺวา โก นาเมโสติ ธาตึ ปุจฺฉิตฺวา อุสโภติ
สุตฺวา อนฺตรวีถิยา คจฺฉนฺตํ เอกํ ขุชฺชํ ทิสฺวา อยํ ปุริสูสโภ
ภวิสฺสตีติ สารภณฺฑกํ คเหตฺวา เตน สทฺธึ ปลายิ ฯ โพธิสตฺโตปิ
โข เสฏฺฐิธีตรํ เคหํ อาเนสฺสามีติ มหนฺเตน ปริวาเรน พาราณสึ
คจฺฉนฺโต ตเมว มคฺคํ ปฏิปชฺชิ ฯ เต อุโภปิ สพฺพรตฺตึ มคฺคํ
อคมํสุ ฯ อถ ขุชฺชสฺส สพฺพรตฺตึ สีตาภิหตสฺส อรุโณทเย สรีเร
วาโต กุปฺปิ ฯ มหนฺตา เวทนา วตฺตนฺติ ฯ โส มคฺคา โอกฺกมฺม
เวทนาปฺปตฺโต หุตฺวา วีณาทณฺฑโก วิย สงฺกุฏิโก นิปชฺชิ ฯ
เสฏฺฐิธีตาปิสฺส ปาทมูเล นิสีทิ ฯ โพธิสตฺโต เสฏฺฐิธีตรํ ขุชฺชสฺส
ปาทมูเล นิสินฺนํ ทิสฺวา สญฺชานิตฺวา อุปสงฺกมิตฺวา เสฏฺฐิธีตาย
@เชิงอรรถ: ๑.กิริยา...ปากฏา ชาตาติ ยุตฺตตรํ ฯ ตํ กมฺมนฺติปิ ฯ
สทฺธึ สลฺลปนฺโต ปฐมํ คาถมาห
        เอกจินฺติโต อยมตฺโถ,  พาโล อปริณายโก,
        น หิ ขุชฺเชน วาเมน   โภติ สงฺคนฺตุมรหสีติ ฯ
     ตตฺถ เอกจินฺติโต อยมตฺโถติ อมฺม ยํ ตฺวํ อตฺถํ จินฺเตตฺวา
อิมินา ขุชฺเชน สทฺธึ ปลาตา, อยํ ตยา เอกิกาย เอวํ จินฺติโต
ภวิสฺสติ ฯ พาโล อปริณายโกติ อยํ หิ ขุชฺโช พาโล, ทุปฺปญฺญภาเวน
มหลฺลโกปิ พาโลว, อญฺญสฺมึ คเหตฺวา คจฺฉนฺเต อสติ
คนฺตุํ อสมตฺถตาย อปริณายโก ฯ น หิ ขุชฺเชน วาเมน โภติ
สงฺคนฺตุมรหสีติ อิมินา หิ ขุชฺเชน วามนตฺตา วาเมน โภติ ตฺวํ
มหากุเล ชาตา อภิรูปา ทสฺสนียา สงฺคนฺตุํ นารหสีติ ฯ
     อถสฺส ตํ วจนํ สุตฺวา เสฏฺฐิธีตา ทุติยํ คาถมาห
        ปุริสูสภํ มญฺญมานา     อหํ ขุชฺชมกามยึ,
        โสยํ สงฺกุฏิโต เสติ    ฉินฺนตนฺติ ยถา วิณาติ ฯ
     ตสฺสตฺโถ อหํ อยฺย เอกํ อุสภํ ทิสฺวา คุนฺนํ เชฏฺฐกสฺส
ปิฏฺฐิยํ กกุธํ โหติ, อิมสฺสาปิ ตํ อตฺถิ, อิมินา ปุริสูสเภน
ภวิตพฺพนฺติ เอวมหํ ขุชฺชํ ปุริสูสภํ มญฺญมานา อกามยึ, สฺวายํ
ยถา นาม ฉินฺนตนฺติ สโทณิโก วีณาทณฺฑโก เอวํ สงฺกุฏิโต
เสตีติ ฯ
     โพธิสตฺโต ตสฺสา อญฺญาตกเวเสน นิกฺขนฺตภาวํ ญตฺวา
นหาเปตฺวา อลงฺกริตฺวา รถํ อาโรเปตฺวา อตฺตโน เคหเมว อคมาสิ ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ฯ
ตทา เสฏฺฐิธีตา อยเมว เสฏฺฐิธีตา อโหสิ, พาราณสิเสฏฺฐี ปน
อหเมวาติ ฯ
                    วีณาถูณชาตกํ ทุติยํ ฯ
                       --------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๗ หน้า ๒๙๙-๓๐๒. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=37&A=5925&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=37&A=5925&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=313              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=1796              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=1791              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=1791              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]