บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๓๗

๕ วจฺฉนขชาตกํ สุขา ฆรา วจฺฉนขาติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต โรชมลฺลํ อารพฺภ กเถสิ ฯ โส กิรายสฺมโต อานนฺทสฺส คิหิสหาโย ฯ โส เอกทิวสํ ตสฺส อาคมนตฺถาย เถรสฺส สาสนํ ปาเหสิ ฯ เถโร สตฺถารํ อาปุจฺฉิตฺวา อคมาสิ ฯ โส เถรํ นานคฺครสโภชนํ โภเชตฺวา เอกมนฺตํ นิสินฺโน เถเรน สทฺธึ ปฏิสนฺถารํ กตฺวา เถรํ คิหิโภเคหิ กามคุเณหิ นิมนฺเตนฺโต ภนฺเต อานนฺท มม เคเห ปหูตํ สวิญฺญาณกํ อวิญฺญาณกํ รตนํ, อิมํ มชฺเฌ ภินฺทิตฺวา ตุยฺหํ ทมฺมิ, เอหิ, อุโภปิ อคารํ อชฺฌาวสิสฺสามาติ ฯ เถโร ตสฺส กามคุเณสุ อาทีนวํ กเถตฺวา อุฏฺฐายาสนา วิหารํ คนฺตฺวา ทิฏฺโฐ เต อานนฺท โรโชติ สตฺถรา ปุจฺฉิโต อาม ภนฺเตติ วตฺวา กิมสฺส กเถสีติ วุตฺเต ภนฺเต มํ โรโช ฆราวาเสน นิมนฺเตสิ, อถสฺสาหํ ฆราวาเส

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๐๙.

จ กามคุเณสุ จ อาทีนวํ กเถสินฺติ ฯ สตฺถา น โข อานนฺท โรโช มลฺโล อิทาเนว ปพฺพชิเต ฆราวาเสน นิมนฺเตสิ, ปุพฺเพปิ นิมนฺเตสิ เยวาติ วตฺวา เตน ยาจิโต อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต อญฺญตรสฺมึ นิคมคาเม พฺราหฺมณกุเล นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต อิสิปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา หิมวนฺตปฺปเทเส จิรํ วสิตฺวา โลณมฺพิล- เสวนตฺถาย พาราณสึ คนฺตฺวา ราชุยฺยาเน วสิตฺวา ปุนทิวเส พาราณสึ ปาวิสิ ฯ อถสฺส พาราณสิเสฏฺฐี อาจารวิหาเร ปสีทิตฺวา เคหํ เนตฺวา โภเชตฺวา อุยฺยาเน วสนตฺถาย ปฏิญฺญํ คเหตฺวา ตํ ปฏิชคฺคนฺโต อุยฺยาเน วสาเปสิ ฯ เต อญฺญมญฺญํ อุปฺปนฺนสิเนหา อเหสุํ ฯ อเถกทิวสํ พาราณสิเสฏฺฐี โพธิสตฺเต เปมวิสฺสาสวเสน เอวํ จินฺเตสิ ปพฺพชฺชา นาม ทุกฺขา, มม สหายํ วจฺฉนขํ ปริพฺพาชกํ อุปฺปพฺพาเชตฺวา สพฺพํ วิภวํ มชฺเฌ ภินฺทิตฺวา ตสฺส ทตฺวา เทฺวปิ สมคฺควาสํ วสิสฺสามาติ ฯ โส เอกทิวสํ ภตฺตกิจฺจปริโยสาเน เตน สทฺธึ มธุรปฏิสนฺถารํ กตฺวา ภนฺเต วจฺฉนข ปพฺพชฺชา นาม ทุกฺขา, สุโข ฆราวาโส, เอหิ, อุโภ สมคฺคา กาเม ปริภุญฺชมานา วสามาติ วตฺวา ปฐมํ คาถมาห สุขา ฆรา วจฺฉนข สหิรญฺญา สโภชนา, ยตฺถ ภุตฺวา ปิวิตฺวา จ สเยยฺยาสิ อนุสฺสุโกติ ฯ ตตฺถ สหิรญฺญาติ สตฺตรตนสมฺปนฺนา ฯ สโภชนาติ พหุขาทนียโภชนียา ฯ ยตฺถ ภุตฺวา ปิวิตฺวา จาติ เยสุ สหิรญฺญสโภชเนสุ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๑๐.

ฆเรสุ นานคฺครสานิ โภชนานิ ปริภุญฺชิตฺวา นานาปานานิ ปิวิตฺวา ฯ สเยยฺยาสิ อนุสฺสุโกติ เยสุ อลงฺกเตสุ สิริสยนปิฏฺเฐสุ อนุสฺสุโก หุตฺวา สเยยฺยาสิ ฯ เตน ฆรา นาม อติวิย สุขาติ ฯ อถสฺส สุตฺวา โพธิสตฺโต มหาเสฏฺฐิ ตฺวํ อญฺญาณตาย กามคิทฺโธ หุตฺวา ฆราวาสสฺส คุณํ ปพฺพชฺชาย จ อคุณํ กเกสิ, ฆราวาสสฺส เต อคุณํ กเถสฺสามิ, สุณาหิทานีติ วตฺวา ทุติยํ คาถมาห ฆรา นานีหมานสฺส ฆรา นาภณโต มุสา ฆรา นาทินฺนทณฺฑสฺส ปเรสํ อนิกุพฺพโต, เอวํ ฉิทฺทํ ทุรภิสมฺภวํ ^๑- โก ฆรํ ปฏิปชฺชตีติ ฯ ตตฺถ ฆรา นานีหมานสฺสาติ นิจฺจกาลํ กสิโครกฺขาทิกรเณน อนีหมานสฺส อวายมนฺตสฺส ฆรา นาม นตฺถิ ฯ ฆราวาโส น ปติฏฺฐาตีติ อตฺโถ ฯ ฆรา นาภณโต มุสาติ เขตฺตวตฺถุหิรญฺญ- สุวณฺณาทีนํ อตฺถาย อมุสาภณโตปิ ฆรา นาม นตฺถิ ฯ ฆรา นาทินฺนทณฺฑสฺส ปเรสํ อนิกุพฺพโตติ น อาทินฺนทณฺฑสฺสาปิ อคฺคหิตทณฺฑสฺส นิกฺขิตฺตทณฺฑสฺส ปเรสํ อนิกุพฺพโต ฆรา นาม นตฺถิ ฯ โย ปน อาทินฺนทณฺโฑ หุตฺวา ปเรสํ ทาสกมฺมกราทีนํ ตสฺมึ ตสฺมึ อปราเธ อปราธานุรูปํ วธพนฺธนเฉทนตาฬนาทิวเสน กโรติ ฯ ตสฺเสว ฆราวาโส สณฺฐหตีติ อตฺโถ ฯ เอวํ ฉิทฺทํ ทุรภิสมฺภวํ โก ฆรํ ปฏิปชฺชตีติ อิทานิ เอวํ เอเตสํ กุหนาทีนํ @เชิงอรรถ: ^๑ ทุรภิภวนฺติปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๑๑.

อกรเณ สติ ตาย ตาย ปริหานิยา ฉิทฺทํ กรเณ สติ นิจฺจเมว กาตพฺพโต ทุรภิสมฺภวํ ทุราราธนียํ นิจฺจํ กโรนฺตสฺสาปิ ตํ ทุรภิสมฺภวเมว ทุปฺปูรํ ฆราวาสํ อหํ นิปฺปริตสฺโส หุตฺวา อชฺฌาวสิสฺสามีติ ตํ โก ปฏิปชฺชิสฺสตีติ ฯ เอวํ มหาสตฺโต ฆราวาสสฺส โทสํ กเถตฺวา อุยฺยานเมว อคมาสิ ฯ สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ฯ ตทา พาราณสิเสฏฺฐี โรโช มลฺโล อโหสิ, วจฺฉนขปริพฺพาชโก ปน อหเมวาติ ฯ วจฺฉนขชาตกํ ปญฺจมํ ฯ ----------

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๗ หน้า ๓๐๘-๓๑๑. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=37&A=6107&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=37&A=6107&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=319 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=1821 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=1817 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=1817 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27