|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
สุชาตาชาตกํ น หิ วณฺเณน สมฺปนฺนาติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต อนาถปิณฺฑิกสฺส สุณิสํ ธนญฺชยเสฏฺิธีตรํ วิสาขาย กนิฏฺภคินึ สุชาตํ อารพฺภ กเถสิ ฯ สา กิร มหนฺเตน ยเสน อนาถปิณฺฑิกสฺส ฆรํ ปูรยมานา ปาวิสิ ฯ มหากุลสฺส ธีตา อหนฺติ มานตฺถทฺธา อโหสิ โกธนา จณฺฑา ผรุสา สสฺสุรสสฺสุสามิกวตฺตานิ น กโรติ เคหชนํ ตชฺเชนฺตี ปหรนฺตี วิจรติ ฯ อเถกทิวสํ สตฺถา ปญฺจหิ ภิกฺขุสเตหิ ปริวุโต อนาถปิณฺฑิกสฺส เคหํ คนฺตฺวา นิสีทิ ฯ มหาเสฏฺีปิ ธมฺมํ สุณนฺโต ภควนฺตํ อุปนิสีทิ ฯ ตสฺมึ ขเณ สุชาตา ทาสกมฺมกเรหิ สทฺธึ กลหํ กโรติ ฯ สตฺถา ธมฺมกถํ เปตฺวา กึสทฺโท เอโสติ อาห ฯ เอกา ภนฺเต กุลสุณฺหา อคารวา เนวสฺสา สสฺสุรสสฺสุสามิกวตฺตํ อตฺถิ อทานสีลา อสฺสทฺธา อปฺปสนฺนา อโหรตฺตํ กลหํ กุรุมานา วิจรตีติ ฯ เตนหิ นํ ปกฺโกสถาติ ฯ สา อาคนฺตฺวา วนฺทิตฺวา เอกมนฺตํ อฏฺาสิ ฯ อถ นํ สตฺถา สตฺต สุชาเต ปุริสสฺส ภริยา ตาสํ ตฺวํ กตราสีติ ปุจฺฉิ ฯ ภนฺเต นาหํ สงฺขิตฺเตน กถิตสฺส อตฺถํ ชานามิ วิตฺถาเรน เม กเถถาติ ฯ สตฺถา เตนหิ โอหิตโสตา สุณาหีติ วตฺวา อิมา คาถา อภาสิ ปทุฏฺจิตฺตา อหิตานุกมฺปินี อญฺเสุ รตฺตา อติมญฺเต ปตึ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๓.
ธเนน กีตสฺส วธาย อุสฺสุกา ยา เอวรูปา ปุริสสฺส ภริยา วธกา จ ภริยาติ จ สา ปวุจฺจติ ยํ อิตฺถิยา วินฺทติ สามิโก ธนํ สิปฺปํ วณิชฺชญฺจ กสึ อธิฏฺหํ ๑- อปฺปมฺปิ ตสฺส ปหายิตุมิจฺฉติ ๒- ยา เอวรูปา ปุริสสฺส ภริยา โจรี จ ภริยาติ จ สา ปวุจฺจติ อกมฺมกามา อลสา มหคฺฆสา ผรุสา จ จณฺฑี จ ทุรุตฺตวาทินี อุฏฺายิกานํ อภิภุยฺย วตฺตินี ๓- ยา เอวรูปา ปุริสสฺส ภริยา อยฺยา จ ภริยาติ จ สา ปวุจฺจติ ยา สพฺพทา โหติ หิตานุกมฺปินี มาตาว ปุตฺตํ อนุรกฺขเต ปตึ ตโต ธนํ สมฺภตมสฺส รกฺขติ ยา เอวรูปา ปุริสสฺส ภริยา มาตา จ ภริยาติ จ สา ปวุจฺจติ ยถาปิ เชฏฺา ภคินี กนิฏฺกา สคารวา โหติ สกมฺหิ สามิเก @เชิงอรรถ: ๑ กสิมธิฏฺหิ ฯ ๒ ตสฺมา อปหาตุมิจฺฉติ ฯ ๓ อุปฏฺายิกานํ อภิภุยฺย วตฺตติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๔.
หิรีมนา ภตฺตุวสานุวตฺตินี ยา เอวรูปา ปุริสสฺส ภริยา ภคินี จ ภริยาติ จ สา ปวุจฺจติ ยา จีธ ทิสฺวาน ปตึ ปโมทติ สขํ สขีว สคารมาคตํ ๑- โกเลยฺยกา สีลวตี ปติพฺพตา ยา เอวรูปา ปุริสสฺส ภริยา สขี จ ภริยาติ จ สา ปวุจฺจติ อกฺกุทฺธสนฺตา วธทณฺฑตชฺชิตา อทุฏฺจิตฺตา ปติโน ติติกฺขติ อกฺโกธนา ภตฺตุวสานุวตฺตินี ยา เอวรูปา ปุริสสฺส ภริยา ทาสี จ ภริยาติ จ สา ปวุจฺจตีติ ๒- อิมา โข สุชาเต ปุริสสฺส สตฺต ภริยา ตาสุ วธกสมา โจรสมา อยฺยสมาติ อิมา ติสฺโส นิรเย นิพฺพตฺตนฺติ อิตรา จตสฺโส นิมฺมานรตีเทวโลเก อุปฺปชฺชนฺติ ยา จีธ ภริยา วธกาติ วุจฺจติ โจรีติ อยฺยาติ จ สา ปวุจฺจติ ทุสฺสีลรูปา ผรุสา อนาทรา กายสฺส เภทา นิรยํ วชนฺติ ตา @เชิงอรรถ: ๑ สขี สขารํว จิรสฺสมาคตํ ฯ ๒ อํ. สตฺตก. ๙๔ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๕.
ยา จีธ มาตา ภคินี สขี จ ทาสีติ ภริยาติ จ สา ปวุจฺจติ สีเล ิตตฺตา จิรรตฺตสํวุตา กายสฺส เภทา สุคตึ วชนฺติ ตาติ ฯ เอวํ สตฺถริ อิมา สตฺต ภริยา ทสฺเสนฺเตเยว สุชาตา โสตาปตฺติผเล ปติฏฺหิ ฯ สุชาเต ตฺวํ อิมาสํ สตฺตนฺนํ ภริยานํ กตราติ วุตฺเต สา ทาสีสมา อหํ ภนฺเตติ วตฺวา ตถาคตํ วนฺทิตฺวา ขมาเปสิ ฯ อิติ สตฺถา สุชาตํ ฆรสุณฺหํ เอโกวาเทเนว ทเมตฺวา กตภตฺตกิจฺโจ เชตวนํ คนฺตฺวา ภิกฺขุสงฺเฆน วตฺเต ทสฺสิเต คนฺธกุฏึ ปาวิสิ ฯ ธมฺมสภายมฺปิ โข ภิกฺขู สตฺถุ คุณกถํ สมุฏฺาเปสุํ อาวุโส เอโกวาเทเนว สตฺถา สุชาตํ ฆรสุณฺหํ ทเมตฺวา โสตาปตฺติผเล ปติฏฺาเปสีติ ฯ สตฺถา อาคนฺตฺวา กายนุตฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนาติ ปุจฺฉิตฺวา อิมาย นามาติ วุตฺเต น ภิกฺขเว อิทาเนว ปุพเพปิ มยา สุชาตา เอโกวาเทเนว ทมิตาติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต ตสฺส อคฺคมเหสิยา กุจฺฉิมฺหิ นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต ตกฺกสิลายํ สพฺพสิปฺปานิ อุคฺคณฺหิตฺวา ปิตุ อจฺจเยน รชฺเช ปติฏฺาย ธมฺเมน สเมน รชฺชํ กาเรสิ ฯ ตสฺส มาตา โกธนา อโหสิ จณฺฑา ผรุสา อกฺโกสิกปริภาสิกา ฯ โส มาตุ โอวาทํ ทาตุกาโม เอวเมว อวตฺถุกํ กเถตุํ น ยุตฺตนฺติ ตสฺสา อนุนยตฺถํ เอกํ อุปมํ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๖.
โอโลเกนฺโต จรติ ฯ อเถกทิวสํ อุยฺยานํ อคมาสิ ฯ มาตาปิ ปุตฺเตน สทฺธิญฺเว อคมาสิ ฯ อถ อนฺตรามคฺเค กิกีสกุโณ วิรวิ ฯ โพธิสตฺตสฺส ปริสา จ ตํ สทฺทํ สุตฺวา กณฺเณ ปิทหิตฺวา อมฺโภ จณฺฑวาเจ ผรุสวาเจ มา สทฺทมกาสีติ อาห ฯ โพธิสตฺเต ปน นาฏกปริวุเต มาตรา สทฺธึ อุยฺยานํ วิจรนฺเต เอกสฺมึ สุปุปฺผิเต สาลรุกฺเข นิลีนา เอกา โกกิลา มธุเรน สเรน วสฺสิ ฯ มหาชโน ตสฺสา สเรน สมฺมตฺโต หุตฺวา อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวา สณฺหวาเจ สขิลวาเจ มุทุวาเจ วสฺส วสฺสาติ คีวํ อุกฺขิปิตฺวา โอหิตโสโต โอโลเกนฺโต อฏฺาสิ ฯ อถ โพธิสตฺโต ตานิ เทฺว การณานิ วิทิตฺวา อิทานิ มาตรํ สญฺาเปตุํ สกฺขิสฺสามีติ จินฺเตตฺวา อมฺม อนฺตรามคฺเค กิกีสทฺทํ สุตฺวา มหาชโน มา สทฺทมกาสีติ กณฺเณ ปิทหิ ผรุสวาจา นาม น กสฺสจิ ปิยาติ วตฺวา อิมา คาถา อโวจ น หิ วณฺเณน สมฺปนฺนา มญฺชุกา ปิยทสฺสนา ขรวาจา ปิยา โหนฺติ อสฺมึ โลเก ปรมฺหิ จ นนุ ปสฺสสิมํ กาฬึ ทุวณฺณํ ติลกาหตํ โกกิลํ สณฺหวาเจน พหูนํ ปาณินํ ปิยํ ตสฺมา สขิลวาจสฺส มนฺตภาณี อนุทฺธโต อตฺถํ ธมฺมญฺจ ทีเปติ มธุรนฺตสฺส ภาสิตนฺติ ฯ ตาสํ อยมตฺโถ อมฺม อิเม สตฺตา ปิยงฺคุสามาทินา สรีรวณฺเณน สมฺปนฺนา กถานิคฺโฆสสฺส มธุรตาย มญฺชุกา--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙๗.
อภิรูปตาย ปิยทสฺสนา สมานา อนฺตมโส มาตาปิตโร อกฺโกสปริภาสาทิ- วเสน ปวตฺตาย ขรวาจาย สมนฺนาคตตฺตา ขรวาจา อิมสฺมิญฺจ โลเก ปรสฺมิญฺจ โลเก ปิยา นาม น โหนฺติ อมฺม อนฺตรามคฺเค ขรวาจา กิกี วิย สณฺหภาณิโน ปน มฏฺาย มธุราย วาจาย สมนฺนาคตา วิรูปา ปิยา โหนฺติ เตน ตํ วทามิ นนุ ปสฺสสิ อิมํ กาฬึ ทุพฺพณฺณํ สรีรวณฺณโตปิ กาฬตเรหิ ติลเกหิ อาหตํ โกกิลํ สา จ เอวํ ทุพฺพณฺณา สมานาปิ สณฺหวาเจน พหุนฺนํ ปาณีนํ ปิยา ชาตา อิติ ยสฺมา ขรวาจา สตฺตา โลเก มาตา- ปิตูนมฺปิ อปฺปิยา ตสฺมา พหุชนสฺส ปิยภาวํ อิจฺฉนฺโต โปโส สขิลวาโจ สณฺหวาโจ มฏฺวาโจ มธุรวาโจ มุทุวาโจ อสฺส ปญฺาสงฺขาตาย มนฺตาย ปริจฺฉินฺทิตฺวา วทนโต มนฺตภาณี วินา อุทฺธจฺเจน ปมาณยุตฺตสฺเสว กถนโต อนุทฺธโต โย หิ เอวรูโป อตฺถญฺจ ธมฺมญฺจ ทีเปติ ตสฺส ภาสิตํ การณนิสฺสิตํ กตฺวา ปรํ อโกเปตฺวา กถิตตฺตา มธุรนฺติ ฯ เอวํ โพธิสตฺโต อิมาหิ ตีหิ คาถาหิ ธมฺมํ มาตุ เทเสตฺวา มาตรํ สญฺาเปสิ ฯ สา ตโต ปฏฺาย อาจารสมฺปนฺนา อโหสิ ฯ โพธิสตฺโต หิ มาตรํ เอโกวาเทเนว นิพฺพิเสวนํ กตฺวา ยถากมฺมํ คโต ฯ สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา พาราณสีรญฺโ มาตา สุชาตา อโหสิ ราชา ปน อหเมวาติ ฯ สุชาตาชาตกํ นวมํ -------------อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๘ หน้า ๙๒-๙๗. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=38&A=1910&modeTY=1&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=38&A=1910&modeTY=1&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=406 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=2205 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=2184 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=2184 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27
![อ่านหน้า[ต่าง] แรก](go1.gif) ![อ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้ว](go2.gif)   ![อ่านหน้า[ต่าง] ถัดไป](go3.gif) ![อ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย](go4.gif)   |
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]