บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๓๘

หน้าที่ ๑๐๗.

กจฺฉปชาตกํ โก นุ วฑฺฒิตภตฺโตวาติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต โกสลราชสฺส ทฺวินฺนํ มหามตฺตานํ กลหวูปสมนํ อารพฺภ กเถสิ ฯ ปจฺจุปฺปนฺนวตฺถุ ทุกนิปาเต กถิตเมว ฯ อตีเต ปน พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต กาสิกรฏฺเฐ พฺราหฺมณกุเล นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต ตกฺกสิลายํ สพฺพสิปฺปานิ อุคฺคณฺหิตฺวา กาเม ปหาย อิสิปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา หิมวนฺตปฺปเทเส คงฺคาตีเร อสฺสมปทํ มาเปตฺวา ตตฺถ อภิญฺญา จ สมาปตฺติโย จ นิพฺพตฺเตตฺวา ฌานกีฬํ กีฬนฺโต วาสํ กปฺเปสิ ฯ อิมสฺมึ กิร ชาตเก โพธิสตฺโต ปรมมชฺฌตฺโต อโหสิ อุเปกฺขาปารมึ ปูเรสิ ฯ ตสฺส ปณฺณสาลทฺวาเร นิสินฺนสฺส เอโก ปคพฺโภ ทุสฺสีลมกฺกโฏ อาคนฺตฺวา กณฺณโสเตสุ องฺคชาเตน สลากปเวสนกมฺมํ กโรติ ฯ โพธิสตฺโตปิ อวาเรตฺวา มชฺฌตฺโต หุตฺวา นิสีทติเยว ฯ อเถกทิวสํ เอโก กจฺฉโป อุทกา อุตฺตริตฺวา คงฺคาตีเร มุขํ วิวริตฺวา อาตปํ ตปฺเปนฺโต นิทฺทายติ ฯ ตํ ทิสฺวา โส โลลวานโร ตสฺส มุเข สลากปเวสนกมฺมํ อกาสิ ฯ อถสฺส กจฺฉโป ปพุชฺฌิตฺวา องฺคชาตํ สมุคฺเค ปกฺขิปนฺโต วิย ฑํสิ ฯ ตสฺส พลวเวทนา อุปฺปชฺชิ ฯ เวทนํ อธิวาเสตุํ อสกฺโกนฺโต โก นุโข มํ อิมมฺหา ทุกฺขา โมเจยฺย กสฺส สนฺติกํ คจฺฉามีติ จินฺเตตฺวา อญฺโญ มํ อิมมฺหา ทุกฺขา โมเจตุํ สมตฺโถ นาม นตฺถิ อญฺญตฺร ตาปเสน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐๘.

ตาปสสฺเสว สนฺติกํ มยา ยาตุํ วฏฺฏตีติ กจฺฉปํ ทฺวีหิ หตฺเถหิ อุกฺขิปิตฺวา โพธิสตฺตสฺส สนฺติกํ อคมาสิ ฯ โพธิสตฺโต เตน ทุสฺสีลมกฺกเฏน สทฺธึ เกฬึ กโรนฺโต ปฐมํ คาถมาห โก นุ วฑฺฒิตภตฺโตว ปูรหตฺโถว พฺราหฺมโณ กหนฺนุ ภิกฺขํ อจริ กํ สทฺธํ อุปสงฺกมีติ ฯ ตตฺถ โก นุ วฑฺฒิตภตฺโตวาติ โก เอส วฑฺฒิตภตฺโต วิย เอกํ วฑฺฒิตกํ ภตฺตปูรปาตึ หตฺเถหิ คเหตฺวา วิย โก นุ เอส อาคจฺฉตีติ อตฺโถ ฯ ปูรหตฺโถว พฺราหฺมโณติ กตฺติกมาเส วาจนกํ ลภิตฺวา ปุณฺณหตฺโถ พฺราหฺมโณ วิย โก นุโข เอโสติ วานรํ สนฺธาย วทติ ฯ กหนฺนุ ภิกฺขํ อจรีติ โภ วานร กสฺมึ ปเทเส อชฺช ตฺวํ ภิกฺขํ อจริ ฯ กํ สทฺธํ อุปสงฺกมีติ กตรํ นาม ปุพฺเพ เปเต อุทฺทิสฺส กตํ สทฺธาภตฺตํ วา กตรํ วา สทฺธํ ปุคฺคลํ ตฺวํ อุปสงฺกมิ กุโต เต อยํ เทยฺยธมฺโม ลทฺโธติ ทีเปติ ฯ ตํ สุตฺวา ทุสฺสีลวานโร ทุติยํ คาถมาห อหํ กปิสฺมิ ทุมฺเมโธ อนามาสานิ อามสึ ตฺวํ มํ โมเจยฺย ภทฺทนฺเต มุตฺโต คจฺเฉยฺย ปพฺพตนฺติ ฯ ตตฺถ อหํ กปิสฺมิ ทุมฺเมโธติ ภทฺทนฺเต อหํ อสฺมิ ทุมฺเมโธ จลจิตฺโต มกฺกโฏ ฯ อนามาสานิ อามสินฺติ อนามสิตพฺพฏฺฐานานิ อามสึ ฯ ตฺวํ มํ โมเจยฺย ภทฺทนฺเตติ โย ตฺวํ ทยาลุ อนุกมฺปโก มํ อิมมฺหา ทุกฺขา โมเจสิ ภทฺทํ เต โหตุ ฯ มุตฺโต คจฺเฉยฺย ปพฺพตนฺติ โสหํ ตวานุภาเวน อิมมฺหา พฺยสนา มุตฺโต ปพฺพตเมว

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐๙.

คจฺเฉยฺยํ น ปุน เต จกฺขุปเถ อตฺตานํ ทสฺเสยฺยนฺติ ฯ โพธิสตฺโต มกฺกฏสฺมึ การุญฺเญน กจฺฉเปน สทฺธึ สลฺลปนฺโต ตติยํ คาถมาห กจฺฉปา กสฺสปา โหนฺติ โกณฺฑญฺญา โหนฺติ มกฺกฏา มุญฺจ กสฺสป โกณฺฑญฺญํ กตํ เมถุนกํ ตยาติ ฯ ตสฺสตฺโถ กจฺฉปา นาม กสฺสปโคตฺตา โหนฺติ มกฺกฏา โกณฺฑญฺญโคตฺตา โหนฺติ กสฺสปโกณฺฑญฺญานํ จ อญฺญมญฺญํ อาวาหวิวาหสมฺพนฺโธ อตฺถิ อทฺธา ตยิทํ โลเลน มกฺกเฏน ตยา สทฺธึ ตยา วา ทุสฺสีเลน อิมินา มกฺกเฏน สทฺธึ โคตฺตสทิสสงฺขาตสฺส เมถุนธมฺมสฺส อนุจฺฉวิกํ ทุสฺสีลกมฺมสงฺขาตํ เมถุนกมฺมํ กตํ ตสฺมา มุญฺจ กสฺสป โกณฺฑญฺญนฺติ ฯ กจฺฉโป โพธิสตฺตสฺส วจนํ สุตฺวา การเณน ปสนฺโน วานรสฺส องฺคชาตํ มุญฺจิ ฯ มกฺกโฏ มุตฺตมตฺโตว โพธิสตฺตํ วนฺทิตฺวา ปลาโต ปุน ตํ ฐานํ นิวตฺติตฺวาปิ น โอโลเกสิ ฯ กจฺฉโปปิ โพธิสตฺตํ วนฺทิตฺวา อตฺตโน วสนฏฺฐานเมว คโต ฯ โพธิสตฺโตปิ อปริหีนชฺฌาโน พฺรหฺมโลกปรายโน อโหสิ ฯ สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา สจฺจานิ ปกาเสตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา กจฺฉปวานรา เทฺว มหามตฺตา อเหสุํ ตาปโส ปน อหเมวาติ ฯ กจฺฉปชาตกํ ตติยํ --------

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๘ หน้า ๑๐๗-๑๐๙. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=38&A=2223&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=38&A=2223&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=418 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=2261 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=2230 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=2230 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27