บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๓๘

หน้าที่ ๑๙๗.

สุปตฺตวคฺควณฺณนา -------- ภทฺรฆฏเภทกชาตกํ สพฺพกามททํ กุมฺภนฺติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต อนาถปิณฺฑิกสฺส ภาคิเนยฺยํ อารพฺภ กเถสิ ฯ โส กิร มาตาปิตูนํ สนฺตกา จตฺตาลีสหิรญฺญโกฏิโย ปานพฺยสเนน นาเสตฺวา เสฏฺฐิสฺส สนฺติกํ อคมาสิ ฯ โสปิสฺส โวหารํ กโรหีติ สหสฺสํ อทาสิ ฯ ตมฺปิ นาเสตฺวา ปุน อคมาสิ ฯ ปุนสฺส ปญฺจสตานิ ทาเปสิ ฯ ตานิ นาเสตฺวา ปุน อาคตสฺส เทฺว ถูลสาฏเก ทาเปสิ ฯ เตปิ นาเสตฺวา อาคตํ คีวายํ คาหาเปตฺวา นีหราเปสิ ฯ โส อนาโถ หุตฺวา ปรกุฑฺฑํ นิสฺสาย กาลมกาสิ ฯ ตเมตํ กฑฺฒิตฺวา พหิ ฉฑฺเฑสุํ ฯ อนาถปิณฺฑิโก วิหารํ คนฺตฺวา สพฺพนฺตํ ภาคิเนยฺยสฺส ปวุตฺตึ ตถาคตสฺส อาโรเจสิ ฯ สตฺถา กึ ตฺวํ เอตํ สนฺตปฺเปสฺสสิ ยมหํ ปุพฺเพ สพฺพกามททํ กุมฺภํ ทตฺวาปิ สนฺตปฺเปตุํ นาสกฺขินฺติ วตฺวา เตน ยาจิโต อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต เสฏฺฐิกุเล นิพฺพตฺติตฺวา ปิตุ อจฺจเยน เสฏฺฐิฏฺฐานํ ลภิ ฯ ตสฺส เคเห ภูมิคตเมว จตฺตาลีสโกฏิธนํ อโหสิ ฯ ปุตฺโต ปนสฺส เอโกเยว ฯ โพธิสตฺโต ทานาทีนิ ปุญฺญานิ กตฺวา กาลกโต สกฺโก เทวราชา หุตฺวา นิพฺพตฺติ ฯ อถสฺส ปุตฺโต กิญฺจิ ทานวตฺตํ อวิจาเรตฺวา มณฺฑปํ กาเรตฺวา มหาชนปริวุโต นิสีทิตฺวา สุรํ ปาตุํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๘.

อารภิ ฯ โส ลงฺฆนธาวนนจฺจคีตาทีนิ กโรนฺตานํ สหสฺสํ สหสฺสํ ททมาโน อิตฺถีโสณฺฑสุราโสณฺฑมํสโสณฺฑาทิภาวํ อาปชฺชิตฺวา ตฺวํ คีตํ ตฺวํ นจฺจํ ตฺวํ วาทิตนฺติ สมชฺชตฺถิโกว ปมตฺโต หุตฺวา อาหิณฺฑนฺโต นจิรสฺเสว จตฺตาลีสโกฏิธนํ อุปโภคปริโภคุปกรณานิ จ นาเสตฺวา ทุคฺคโต กปโณ ปิโลติกํ นิวาเสตฺวา วิจรติ ฯ สกฺโก อาวชฺเชนฺโต ตสฺส ทุคฺคตภาวํ ญตฺวา ปุตฺตเปเมนาคนฺตฺวา สพฺพกามททํ กุมฺภํ ทตฺวา ตาต ยถา อยํ กุมฺโภ น ภิชฺชติ ตถา นํ รกฺข อิมสฺมิญฺจ เต สติ ธนสฺเสว ปริจฺเฉโท นาม น ภวิสฺสติ อปฺปมตฺโต โหหีติ โอวทิตฺวา เทวโลกเมว คโต ฯ โส ตโต ปฏฺฐาย สุรํ ปิวนฺโต วิจรติ ฯ อเถกทิวสํ อติมตฺโต ตํ กุมฺภํ อากาเส ขิปิตฺวา สมฺปฏิจฺฉนฺโต เอกวารํ วิรชฺฌิ ฯ กุมฺโภ ภูมิยํ ปติตฺวา ภิชฺชิ ฯ ตโต ปฏฺฐาย ปุน ทลิทฺโท หุตฺวา ปิโลติกํ นิวาเสตฺวา กปาลหตฺโถ ภิกฺขํ จรนฺโต ปรกุฑฺฑํ นิสฺสาย กาลมกาสิ ฯ สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา สพฺพกามททํ กุมฺภํ กูฏํ ลทฺธาน ธุตฺตโก ยาว นํ อนุปาเลติ ตาว โส สุขเมธติ ยทา มตฺโต จ ทิตฺโต จ ปมาทา กุมฺภมพฺภิทา ตโต นคฺโค จ โปตฺโถ จ ปจฺฉา พาโล วิหญฺญติ เอวเมว ธนํ ลทฺธา ปมตฺโต ^๑- ปริภุญฺชติ ปจฺฉา ตปฺปติ ทุมฺเมโธ กูฏํ ภิตฺวาว ธุตฺตโกติ @เชิงอรรถ: ^๑ อมตฺโต ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๙.

อิมา อภิสมฺพุทฺธคาถา วตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ฯ ตตฺถ สพฺพกามททนฺติ สพฺเพ วตฺถุกาเม ทาตุํ สมตฺถํ กุมฺภํ ฯ กูฏนฺติ กุมฺภเววจนํ ฯ ยาวาติ ยตฺตกํ กาลํ ฯ อนุปาเลตีติ โยโกจิ เอวรูปํ ลภิตฺวา ยาว รกฺขติ ตาว โส สุขเมธตีติ อตฺโถ ฯ มตฺโต จ ทิตฺโต จาติ สุรามเทน มตฺโต ทปฺเปน ทิตฺโต จ ฯ ปมาทา กุมฺภมพฺภิทาติ ปมาเทน กุมฺภํ ภินฺทิ ฯ นคฺโค จ โปตฺโถ จาติ กทาจิ นคฺโค กทาจิ โปตฺถกปิโลติกาย นิวตฺถตฺตา โปตฺโถ ฯ เอวเมวาติ เอวเมว ฯ ปมตฺโตติ ปมาเทน ^๑- ฯ ตปฺปตีติ โสจติ ฯ ตทา ภทฺรฆฏเภทโก ธุตฺโต เสฏฺฐิภาคิเนยฺโย อโหสิ สกฺโก ปน อหเมวาติ ฯ ภทฺรฆฏเภทกชาตกํ ปฐมํ --------

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๘ หน้า ๑๙๗-๑๙๙. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=38&A=4096&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=38&A=4096&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=472 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=2482 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=2443 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=2443 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27