บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๓๘

หน้าที่ ๓๘๕.

พาเวรุรฏฺชาตกํ อทสฺสเนน โมรสฺสาติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต หตลาภสกฺกาเร ติตฺถิเย อารพฺภ กเถสิ ฯ ติตฺถิยา หิ อนุปฺปนฺเน พุทฺเธ ลาภิโน อเหสุํ ฯ อุปฺปนฺเน ปน พุทฺเธ หตลาภสกฺการา สูริยุคฺคมเน ชชฺโชปนกา วิย ชาตา ฯ เตสํ ตํ ปวุตฺตึ อารพฺภ ธมฺมสภายํ กถํ สมุฏฺาเปสุํ ฯ สตฺถา อาคนฺตฺวา กายนุตฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนาติ ปุจฺฉิตฺวา อิมาย นามาติ วุตฺเต น ภิกฺขเว อิทาเนว ปุพฺเพปิ ยาว คุณวนฺโต น อุปฺปชฺชนฺติ ตาว นิคฺคุณา ลาภยสคฺคปฺปตฺตา อเหสุํ คุณวนฺเตสุ อุปฺปนฺเนสุ นิคฺคุณา หตลาภสกฺการาว ชาตาติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต โมรโยนิยํ นิพฺพตฺติตฺวา วุฑฺฒิมนฺวาย โสภคฺคปฺปตฺโต อรญฺเ วิจริ ฯ ตทา เอกจฺเจ พาณิชา ทิสากากํ คเหตฺวา นาวาย พาเวรุรฏฺ อคมํสุ ฯ ตสฺมึ กิร กาเลเยว พาเวรุรฏฺเ สกุณา นาม นตฺถิ ฯ อาคตาคตา รฏฺวาสิโน ตํ ปญฺชเร ^๑- นิสินฺนํ ทิสฺวา ปสฺสถิมสฺส ฉวิวณฺณํ คลปริโยสานํ มุขตุณฺฑกํ มณิคุฬสทิสานิ อกฺขีนีติ กากเมว ปสํสิตฺวา เต พาณิชเก อาหํสุ อิมํ อยฺยา สกุณํ อมฺหากํ เทถ อมฺหากมฺปิ อิมินา อตฺโถ ตุมฺเห อตฺตโน รฏฺเ อญฺ ลภิสฺสถาติ ฯ เตนหิ มูเลน คณฺหถาติ ฯ ปญฺจกหาปเณน @เชิงอรรถ: ^๑ กูปคฺเค ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๘๖.

โน เทถาติ ฯ น เทมาติ ฯ อนุปุพฺเพน วฑฺเฒตฺวา สเตน เทถาติ วุตฺเต อมฺหากํ เอส พหูปกาโร ตุมฺเหหิ ปน สทฺธึ เมตฺติ โหตูติ กหาปณสตํ คเหตฺวา อทํสุ ฯ เต ตํ เนตฺวา สุวณฺณปญฺชเร ปกฺขิปิตฺวา นานปฺปกาเรน มจฺฉมํเสน เจว ผลาผเลน จ ปฏิชคฺคึสุ ฯ อญฺเสํ สกุณานํ อวิชฺชมานฏฺาเน ทสหิ อสทฺธมฺเมหิ สมนฺนาคโต กาโก ลาภคฺคปฺปตฺโต อโหสิ ฯ ปุน วาเร เต พาณิชา เอกํ มยูรราชานํ คเหตฺวา ยถา อจฺฉรสทฺเทน วสฺสติ ปาณิปฺปหรณสทฺเทน นจฺจติ เอวํ สิกฺขาเปตฺวา พาเวรุรฏฺ อคมํสุ ฯ โส มหาชเน สนฺนิปติเต นาวาย ธูเร ตฺวา ปกฺเข วิธูนิตฺวา มธุรสฺสรํ นิจฺฉาเรตฺวา นจฺจติ ฯ มนุสฺสา ตํ ทิสฺวา โสมนสฺสชาตา เอตํ อยฺยา โสภคฺคปฺปตฺตํ สุสิกฺขิตํ สกุณราชานํ อมฺหากํ เทถาติ อาหํสุ ฯ อมฺเหหิ ปมํ กาโก อานีโต ตํ คณฺหิตฺถ อิทานิ เอกํ โมรราชานํ อานยิมฺหา เอตมฺปิ ยาจถ ตุมฺหากํ รฏฺเ สกุณํ นาม คเหตฺวา อาคนฺตุํ น สกฺกาติ ฯ โหตุ อยฺยา อตฺตโน รฏฺเ อญฺมฺปิ ลภิสฺสถ อิมํ โน เทถาติ มูลํ วฑฺเฒตฺวา สหสฺเสน คณฺหึสุ ฯ อถ นํ สตฺตรตนวิจิตฺเต ปญฺชเร เปตฺวา มจฺฉมํสผลาผเลหิ เจว มธุลาชสกฺขรปานกาทีหิ ปฏิชคฺคึสุ ฯ มยูรราชา ลาภคฺค ยสคฺคปฺปตฺโต ชาโต ฯ ตสฺสาคตกาลโต ปฏฺาย กากสฺส ลาภสกฺกาโร ปริหายิ ฯ โกจิ นํ โอโลเกตุมฺปิ น อิจฺฉิ ฯ กาโก ขาทนียโภชนียํ อลภมาโน กา กาติ วสฺสนฺโต คนฺตฺวา อุกฺการภูมิยํ โอตรติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๘๗.

สตฺถา เทฺว วตฺถูนิ ฆเฏตฺวา อภิสมฺพุทฺโธ หุตฺวา อิมา คาถา อภาสิ อทสฺสเนน โมรสฺส สิขิโน มญฺชุภาณิโน กากํ ตตฺถ อปูเชสุํ มํเสน จ ผเลน จ ยทา จ สรสมฺปนฺโน โมโร พาเวรุมาคโต อถ ลาโภ จ สกฺกาโร วายสสฺส อหายถ ยาว นุปฺปชฺชตี พุทฺโธ ธมฺมราชา ปภงฺกโร ตาว อญฺเ อปูเชสุํ ปุถู สมณพฺราหฺมเณ ยทา จ สรสมฺปนฺโน พุทฺโธ ธมฺมํ อเทสยิ อถ ลาโภ จ สกฺกาโร ติตฺถิยานํ อหายถาติ ฯ ตตฺถ สิขิโนติ สิขาย สมนฺนาคตสฺส ฯ มญฺขุภาณิโนติ มธุรสฺสรสฺส ฯ อปูเชสุนฺติ อปูชยึสุ ฯ ผเลน จาติ นานปฺปกาเรน ผลาผเลน จ ฯ พาเวรุมาคโตติ พาเวรุรฏฺ อาคโต ฯ ปาเวรุนฺติปิ ปาโ ฯ อหายถาติ ปริหีโน ฯ ธมฺมราชาติ นวหิ โลกุตฺตรธมฺเมหิ ปริสํ รญฺเชตีติ ธมฺมราชา ฯ ปภงฺกโรติ สตฺตโลก โอกาสโลก สงฺขารโลเกสุ อาโลกสฺส กตตฺตา ปภงฺกโร ฯ สรสมฺปนฺโนติ พฺรหฺมสฺสเรน สมนฺนาคโต ฯ ธมฺมํ อเทสยีติ จตุสจฺจธมฺมํ ปกาเสตีติ ฯ อิติ อิมา จตสฺโส คาถา ภาสิตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา กาโก นิคฺคณฺโ นาฏปุตฺโต อโหสิ โมรราชา ปน อหเมวาติ ฯ พาเวรุรฏฺชาตกํ นวมํ -------------

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๘ หน้า ๓๘๕-๓๘๗. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=38&A=7997&modeTY=1&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=38&A=7997&modeTY=1&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=654 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=3148 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=3118 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=3118 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27