ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๘ ภาษาบาลีอักษรไทย ชา.อ.๔ ติก-ปญฺจกนิปาต

                        อมฺพชาตกํ
     โย นีลิยํ มณฺฑยตีติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต เอกํ
อมฺพโคปกตฺเถรํ อารพฺภ กเถสิ ฯ
     โส กิร มหลฺลกกาเล ปพฺพชิโต เชตวนปจฺจนฺเต อมฺพวเน
ปณฺณสาลํ กตฺวา อมฺเพ รกฺขนฺโต ปติตานิ อมฺพปกฺกานิ ขาทนฺโต
วิหรติ ฯ อตฺตโน สมฺพนฺธมนุสฺสานมฺปิ เทติ ฯ ตสฺมึ ภิกฺขาจารํ
ปวิฏฺเฐ อมฺพโจรกา อมฺพานิ ปาเตตฺวา ขาทิตฺวา จ คเหตฺวา
จ คจฺฉนฺติ ฯ ตสฺมึ ขเณ จตสฺโส เสฏฺฐิธีตโร อจิรวติยํ
นฺหายิตฺวา วิจรนฺติโย ตํ อมฺพวนํ ปวิสึสุ ฯ มหลฺลโก อาคนฺตฺวา
ตา ทิสฺวา ตุมฺเหหิ เม อมฺพานิ ขาทิตานีติ อาห ฯ ภนฺเต
มยํ อิทานิ อาคตา น ตุมฺหากํ อมฺพานิ ขาทามาติ ฯ เตนหิ
สปถํ กโรถาติ ฯ กโรม ภนฺเตติ สปถํ กรึสุ ฯ มหลฺลโก ตา
สปถํ กาเรตฺวา ลชฺชาเปตฺวา วิสชฺเชสิ ฯ ตสฺส ตํ กิริยํ สุตฺวา
ภิกฺขู ธมฺมสภายํ กถํ สมุฏฺฐาเปสุํ อาวุโส อสุโก กิร มหลฺลโก
อตฺตโน วสนกํ อมฺพวนํ ปวิฏฺฐา เสฏฺฐิธีตโร สปถํ กาเรตฺวา
ลชฺชาเปตฺวา วิสชฺเชสีติ ฯ สตฺถา อาคนฺตฺวา กายนุตฺถ ภิกฺขเว
เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนาติ ปุจฺฉิตฺวา อิมาย นามาติ วุตฺเต
น ภิกฺขเว อิทาเนว ปุพฺเพเปส อมฺพโคปโก หุตฺวา เอตา
เสฏฺฐิธีตโร สปถํ กาเรตฺวา ลชฺชาเปตฺวา วิสชฺเชสีติ วตฺวา อตีตํ
อาหริ ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต
สกฺกตฺตํ กาเรสิ ฯ ตทา เอโก กูฏชฏิโล พาราณสิยํ อุปนิสฺสาย
นทีตีเร อมฺพวเน ปณฺณสาลํ มาเปตฺวา อมฺเพ รกฺขนฺโต ปติตานิ
อมฺพปกฺกานิ ขาทนฺโต สมฺพนฺธมนุสฺสานมฺปิ ททนฺโต นานปฺปกาเรน
มิจฺฉาชีเวน ชีวิตํ กปฺเปนฺโต วิหรติ ฯ ตทา สกฺโก เทวราชา
เก นุโข โลเก มาตาปิตโร อุปฏฺฐหนฺติ กุเลเชฏฺฐาปจายนกมฺมํ
กโรนฺติ ทานํ เทนฺติ สีลํ รกฺขนฺติ อุโปสถกมฺมํ กโรนฺติ เก
ปพฺพชิตฺวา สมณธมฺเม ยุตฺตปฏิยุตฺตา วิหรนฺติ เก อนาจารํ
จรนฺตีติ โลกํ โวโลเกนฺโต อิมํ อมฺพโคปกํ อนาจารํ ชฏิลํ ทิสฺวา
อยํ กูฏชฏิโล กสิณปริกมฺมาทึ อตฺตโน สมณธมฺมํ ปหาย อมฺพวนํ
รกฺขนฺโต วิหรติ สํเวเชสฺสามิ นนฺติ ตสฺส คามํ ภิกฺขาย
ปวิฏฺฐกาเล อตฺตโน อานุภาเวน อมฺเพ ปาเตตฺวา โจเรหิ วิลุมฺปิเต
วิย อกาสิ ฯ ตทา พาราณสิโต จตสฺโส เสฏฺฐิธีตโร ตํ อมฺพวนํ
ปวิสึสุ ฯ กูฏชฏิโล ตา ทิสฺวา ตุมฺเหหิ เม อมฺพานิ ขาทิตานีติ
ปลิพุทฺธิ ฯ ภนฺเต มยํ อิทาเนว อาคตา น เต อมฺพานิ
ขาทามาติ ฯ เตนหิ สปถํ กโรถาติ ฯ กตฺวา ปน คนฺตุํ
ลภิสฺสามาติ ฯ อาม ลภิสฺสถาติ ฯ สาธุ ภนฺเตติ ตาสํ เชฏฺฐกา
สปถํ กโรนฺตี ปฐมํ คาถมาห
       โย นีลิยํ มณฺฑยติ        สณฺฑาเสน วิหญฺญติ
       ตสฺส สา วสมนฺเวตุ      ยา เต อมฺเพ อวาหรีติ ฯ
     ตสฺสตฺโถ โย ปุริโส ปลิตานํ กาฬวณฺณกรณตฺถาย
นีลผลาทีนิ ๑- โยเชตฺวา กตํ นีลิกํ มณฺฑยติ นีลเกสนฺตเร จ อุฏฺฐิตํ
ปลิตํ อุทฺธรนฺโต สณฺฑาเสน วิหญฺญติ กิลมติ ตสฺส เอวรูปสฺส
มหลฺลกสฺส สา วสมนฺเวตุ ตถารูปํ ปตึ ลภตุ ยา เต อมฺเพ
อวาหรีติ ฯ
     ตาปโส ตฺวํ เอกมนฺเต ติฏฺฐาติ วตฺวา ทุติยํ เสฏฺฐิธีตรํ
กาเรสิ ฯ สา สปถํ กโรนฺตี ทุติยํ คาถมาห
       วีสํ วา ปญฺจวีสํ วา      โอนตึเสว ชาติยา
       ตาทิสา ปติ มา ลทฺธา    ยา เต อมฺเพ อวาหรีติ ฯ
     ตสฺสตฺโถ นาริโย นาม ปณฺณรสโสฬสวสฺสกาเล ปุริสานํ
ปิยา โหนฺติ ยา จ ตว อมฺพานิ อวาหริ สา เอวรูเป โยพฺพเน
ปตึ อลภิตฺวา ชาติยา วีสํ วา ปญฺจวีสํ วา เอเกน ทฺวีหิ
@เชิงอรรถ: ๑. ติผลาทีหิ ฯ
โอนตาย โอนตึสํ วา วสฺสานิ ปตฺวา ตาทิสา ปริปกฺกวยา หุตฺวาปิ
ปตึ มา ลทฺธาติ ฯ
     ตายปิ สปถํ กตฺวา เอกมนฺตํ ฐิตาย ตติยา ตติยํ
คาถมาห
       ทีฆํ คจฺฉตุ อทฺธานํ     เอกิกา อภิสาริยา
       สงฺเกเต ปติ มาทฺทส   ยา เต อมฺเพ อวาหรีติ ฯ
     ตสฺสตฺโถ ยา เต อมฺเพ อวาหริ สา ปตึ ปฏฺฐยมานา
ตสฺส สนฺติเก อภิสรณตาย อภิสาริยา นาม หุตฺวา เอกิกา อทุติยา
คาวุตทฺวิคาวุตมตฺตํ ทีฆมทฺธานํ คจฺฉตุ คนฺตฺวาปิ จ ตสฺมึ
อสุกฏฺฐานํ นาม อาคจฺเฉยฺยาสีติ กเต สงฺเกเต ตํ ปตึ มา
อทฺทสาติ ฯ
     ตายปิ สปถํ กตฺวา เอกมนฺตํ ฐิตาย จตุตฺถา จตุตฺถํ
คาถมาห
       อลงฺกตา สุวสนา      มาลินี จนฺทนุสฺสทา
       เอกิกา สยเน สยตุ    ยา เต อมฺเพ อวาหรีติ ฯ
     สา อุตฺตานตฺถาเยว ฯ
     ตาปโส ตุมฺเหหิ อติภาริยา สปถา กตา อญฺเญหิ อมฺพา
ขาทิตา ภวิสฺสนฺติ คจฺฉถทานิ ตุมฺเหติ ตา อุยฺโยเชสิ ฯ สกฺโก
เภรวรูปารมฺมณํ ทสฺเสตฺวา กูฏตาปสํ ตโต ปลาเปสิ ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา
กูฏชฏิโล อยํ อมฺพโคปกมหลฺลโก อโหสิ จตสฺโส เสฏฺฐิธีตโร
เอตาเยว สกฺโก เทวราชา ปน อหเมวาติ ฯ
                    อมฺพชาตกํ ๑- จตุตฺถํ
                       ---------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๘ หน้า ๓๙๘-๔๐๒. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=38&A=8271&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=38&A=8271&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=674              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=3229              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=3200              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=3200              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]