อรรถกถาเล่มที่ ๓๘ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ชา.อ.๔ ติก-ปญฺจกนิปาต

                       อยกูฏชาตกํ
     สพฺพายสํ กูฏนฺติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต โลกตฺถจริยํ
อารพฺภ กเถสิ ฯ วตฺถุ มหากณฺหชาตเก อาวิภวิสฺสติ ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต
ตสฺส อคฺคมเหสิยา กุจฺฉิมฺหิ นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต อุคฺคหิตสิปฺโป
ปิตุ อจฺจเยน รชฺเช ปติฏฺฐาย ธมฺเมน รชฺชํ กาเรสิ ฯ
ตทา มนุสฺสา เทวตามงฺคลิกา หุตฺวา พหู อเชฬกาทโย มาเรตฺวา
เทวตานํ พลีกมฺมํ กโรนฺติ ฯ โพธิสตฺโต ปาโณ น หนฺตพฺโพติ
เภริญฺจาราเปสิ ฯ ยกฺขา พลีกมฺมํ อลภมานา โพธิสตฺตสฺส
กุชฺฌิตฺวา หิมวนฺเต ยกฺขสมาคมํ คนฺตฺวา โพธิสตฺตสฺส มารณตฺถาย
เอกํ กกฺขลํ ยกฺขํ เปเสสุํ ฯ โส กณฺณิกมตฺตํ มหนฺตํ
อาทิตฺตํ อยกูฏํ คเหตฺวา อิมินา นํ ปหริตฺวา มาเรสฺสามีติ
อาคนฺตฺวา มชฺฌิมยามสมนนฺตเร โพธิสตฺตสฺส สยนมตฺถเก อฏฺฐาสิ ฯ
ตสฺมึ ขเณ สกฺกสฺส อาสนํ อุณฺหาการํ ทสฺเสสิ ฯ โส อาวชฺชมาโน
ตํ การณํ ญตฺวา อินฺทวชิรํ อาทาย คนฺตฺวา ยกฺขสฺส
อุปริ อฏฺฐาสิ ฯ โพธิสตฺโต ยกฺขํ ทิสฺวา กินฺนุโข เอส มํ
รกฺขมาโน ฐิโต อุทาหุ มาเรตุกาโมติ เตน สทฺธึ สลฺลปนฺโต ปฐมํ
คาถมาห
             สพฺพายสํ กูฏมติปฺปมาณํ
             ปคฺคยฺห โย ติฏฺฐสิ อนฺตลิกฺเข
             รกฺขาย มํ ตฺวํ วิหิโตนุสชฺช
             อุทาหุ เม วายมเส ๑- วธายาติ ฯ
     ตตฺถ วิหิโตนุสชฺชาติ วิหิโตนุสิ อชฺช ฯ
     โพธิสตฺโต ปน ยกฺขเมว ปสฺสติ น สกฺกํ ฯ ยกฺโข สกฺกสฺส
ภเยน โพธิสตฺตํ ปหริตุํ น สกฺโกติ ฯ โส โพธิสตฺตสฺส กถํ
สุตฺวา มหาราช นาหํ ตว รกฺขาย ฐิโต อิมินา ปน
ชลิตอยกูเฏน ปหริตฺวา ตํ มาเรสฺสามีติ อาคโตมฺหิ สกฺกสฺส ภเยน
ตํ ปหริตุํ น สกฺโกมีติ เอตมตฺถํ ทีเปนฺโต ทุติยํ คาถมาห
             ทูโตหํ ราชิธ รกฺขสานํ
             วธาย ตุยฺหํ ปหิโตหมสฺมิ
             อินฺโท จ ตํ รกฺขติ เทวราชา
             เตนุตฺตมงฺคํ น เต ผาลยามีติ ฯ
     ตํ สุตฺวา โพธิสตฺโต อิตรา เทฺว คาถา อภาสิ
             สเจ จ มํ รกฺขติ เทวราชา
             เทวานมินฺโท มฆวา สุชมฺปติ
             กามํ ปิสาจา วินทนฺตุ สตฺเต ๒-
             น สนฺตเส รกฺขสิยา ปชาย
       กามํ กณฺฑนฺตุ กุมฺภณฺฑา     สพฺเพ ปํสุปิสาจกา
       นาลํ ปิสาจา ยุทฺธาย      มหตี สา วิเภสิกาติ ๓- ฯ
     ตตฺถ รกฺขสิยา ปชายาติ รกฺขสีสงฺขาตาย ปชาย
@เชิงอรรถ: ๑. เจตยเส ฯ ๒. สพฺเพ ฯ ๓. วิเหสิกา ฯ
รกฺขสสตฺตานนฺติ อตฺโถ ฯ กุมฺภณฺฑาติ กุมฺภมตฺตรหสฺสงฺคา มโหทรา ยกฺขา ฯ
ปํสุปิสาจกาติ สงฺการฏฺฐาเน ปิสาจา ฯ นาลนฺติ ปิสาจกา นาม
มยา สทฺธึ ยุทฺธาย น สมตฺถา ฯ มหตี สา วิเภสิกาติ ยํ
ปเนเต ยกฺขา สนฺนิปติตฺวา วิเภสิกํ ทสฺเสนฺติ สา มหตี วิเภสิกา
ภายนาการทสฺสนมตฺตเมว มยฺหํ น ปนาหํ ภายามีติ อตฺโถ ฯ
     สกฺโก ยกฺขํ ปลาเปตฺวา มหาสตฺตํ โอวทิตฺวา มา ภายิ
มหาราช อิโต ปฏฺฐาย ตว รกฺขา มมายตฺตาติ วตฺวา สกฏฺฐานเมว คโต ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา
สกฺโก อนุรุทฺโธ อโหสิ พาราณสีราชา ปน อหเมวาติ ฯ
                     อยกูฏชาตกํ สตฺตมํ
                       ---------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๘ หน้า ๔๑๐-๔๑๒.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=38&A=8511&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=38&A=8511&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=686
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=3268
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=3236
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=3236
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗
http://84000.org/tipitaka/read/?index_27