บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๓๙

หน้าที่ ๓๖.

มิคโลปชาตกํ น เม รุจีติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต เอกํ ทุพฺพจภิกฺขุํ อารพฺภ กเถสิ ฯ อถ สตฺถา ตํ ภิกฺขุํ ปกฺโกสาเปตฺวา สจฺจํ กิร ตฺวํ ภิกฺขุ ทุพฺพโจติ ปุจฺฉิตฺวา อาม ภนฺเตติ วุตฺเต น โข ภิกฺขุ อิทาเนว ปุพฺเพปิ ทุพฺพโจเยว ทุพฺพจภาวํ ปน นิสฺสาย ปณฺฑิตานํ วจนํ อกโรนฺโต เวรมฺภวาตมุเข พฺยสนํ คโตสีติ วตฺวา อตีตํ อาหริ อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต คิชฺฌโยนิยํ นิพฺพตฺติตฺวา อปรณฺณคิชฺโฌ นาม อโหสิ ฯ โส คิชฺฌคณปริวุโต คิชฺฌกูฏปพฺพเต วสิ ฯ ปุตฺโต ปนสฺส มิคโลโป นาม ถามสมฺปนฺโน อโหสิ ฯ โส อญฺเญสํ คิชฺฌานํ สีมํ อติกฺกมิตฺวา อติอุจฺจํ อุปฺปคติ ฯ คิชฺฌา ปุตฺโต เต อติทูรํ อุปฺปคตีติ คิชฺฌรญฺโญ อาจิกฺขึสุ ฯ ตํ สุตฺวา โส ตํ ปกฺโกสาเปตฺวา ตฺวํ กิร ตาต อติอุจฺจํ คจฺฉสิ อติอุจฺจํ คจฺฉนฺโต ชีวิตกฺขยํ ปาปุณิสฺสตีติ วตฺวา ติสฺโส คาถา อภาสิ น เม รุจิ มิคโลป ยสฺส เต ตาทิสา คติ อตุจฺจํ ตาต คจฺฉสิ อภูมึ ตาต เสวสิ ฯ จตุกฺกณฺณํว เกทารํ ยถา เต ปฐวี สิยา ตโต ตาต นิวตฺตสฺสุ มาสุ เอตฺโต ปรํ คมิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๗.

สนฺติ อญฺเญปิ สกุณา ปตฺตยานา วิหงฺคมา อุกฺขิตฺตา วาตเวเคน นฏฺฐา เต สสฺสตีสมาติ ฯ ตตฺถ มิคโลปาติ ปุตฺตํ นาเมนาลปติ ฯ อตุจฺจํ ตาต คจฺฉสีติ ตาต ตฺวํ อญฺเญสํ คิชฺฌานํ สีมํ อติกฺกมิตฺวา อติอุจฺจํ คจฺฉสิ ฯ จตุกฺกณฺณํว เกทารนฺติ อิมินาสฺส สีมํ อาจิกฺขติ ฯ อิทํ วุตฺตํ โหติ ตาต ยทา เต อยํ มหาปฐวี จตุกฺกณฺณํ เกทารํ วิย สิยา เอวํ ขุทฺทกา วิย หุตฺวา ปญฺญาเยถ อถ ตฺวํ เอตฺตกา ฐานา นิวตฺเตยฺยาสิ เอตฺโต ปรํ มา คมีติ ฯ สนฺติ อญฺเญปีติ น เกวลํ ตฺวเมว อญฺเญปิ คิชฺฌา เอวํ กรึสูติ ทีเปติ ฯ อุกฺขิตฺตาติ เตปิ อมฺหากํ สีมํ อติกฺกมิตฺวา คตา วาตเวเคน อากฑฺฒิตา นสฺสึสุ ฯ สสฺสตีสมาติ สสฺสตีหิ ปฐวีปพฺพตาทีหิ สมํ อตฺตานํ มญฺญมานา อตฺตโน วสฺสสหสฺสปริมาณํ อายุํ อปูเรตฺวาปิ อนฺตรา วินฏฺฐาติ อตฺโถ ฯ มิคโลโป จ อโนวาทกตฺตา ปิตุ วจนํ อกตฺวา ลงฺฆนฺโต ลงฺฆนฺโต ปิตรา อกฺขาตํ สีมํ ทิสฺวา ตํ อติกฺกมฺม กาลวาเต เขปิตฺวา เตปิ ฉินฺทิตฺวา อุปฺปติโต เวรมฺภวาตมุขํ ปกฺขนฺทิ ฯ อถ นํ เวรมฺภวาตา ปหรึสุ ฯ โส เตหิ ปหฏมตฺโตว ขณฺฑาขณฺฑํ หุตฺวา อากาเสเยว อนฺตรธายิ ฯ เตน วุตฺตํ อกตฺวา อปรณฺณสฺส ปิตุ วุฑฺฒสฺส สาสนํ กาลวาเต อติกฺกมฺม เวรมฺภานํ วสํ คโต ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๘.

ตสฺส ปุตฺตา จ ทารา จ เย จญฺเญ อนุชีวิโน สพฺเพ พฺยสนมาปาตุํ อโนวาทกเร ทิเช ฯ เอวมฺปิ อิธ วุฑฺฒานํ โย วากฺยํ นาวพุชฺฌติ อติสีมํ จโร ทิตฺโต คิชฺโฌ วาตีตสาสโน สพฺเพ พฺยสนํ ปปฺโปนฺติ อกตฺวา พุทฺธสาสนนฺติ ฯ อิมา ติสฺโส อภิสมฺพุทฺธคาถา ฯ ตตฺถ อนุชีวิโนติ ตํ นิสฺสาย อนุชีวนกา ฯ อโนวาทกเร ทิเชติ ตสฺมึปิ มิคโลเป คิชฺเฌ โอวาทํ อกโรนฺเต สพฺเพปิ เต เตน สทฺธึ อติกฺกมิตฺวา สีมํ คนฺตฺวา วินาสํ ปาปุณึสุ ฯ เอวมฺปีติ ภิกฺขเว ยถา โส คิชฺโฌ เอวํ โย อญฺโญปิ คหฏฺโฐ วา ปพฺพชิโต วา หิตานุกมฺปกานํ พุทฺธานํ วจนํ น คณฺหติ โสปิ อยํ สีมํ อติกฺกมิตฺวา จรนฺโต ทิตฺโต ทปฺปิโต คิชฺโฌว พฺยสนํ ปาปุณาตีติ ฯ สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา สจฺจานิ ปกาเสตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา มิคโลโป ทุพฺพจภิกฺขุ อโหสิ อปรณฺโณ ปน อหเมวาติ ฯ มิคโลปชาตกํ ฉฏฺฐมํ ฯ

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๙ หน้า ๓๖-๓๘. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=39&A=716&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=39&A=716&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=863 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=3934 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=3900 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=3900 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27