ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๔๐ ภาษาบาลีอักษรไทย ชา.อ.๖ เอกาทสก-ปกิณฺณก

                   ๑๐ มิตฺตามิตฺตชาตกํ ฯ
     กานิ กมฺมานิ กุพฺพานนฺติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต
โกสลรญฺโญ อตฺถจรกํ อมจฺจํ อารพฺภ กเถสิ ฯ
     โส กิร รญฺโญ พหุปกาโร อโหสิ ฯ อถสฺส ราชา อติเรกสมฺมานํ
กาเรสิ ฯ อวเสสา ตํ อสหมานา เทว อสุโก อมจฺโจ ตุมฺหากํ
อนตฺถการโกติ ปริภินฺทึสุ ฯ ราชา ตํ ปริคฺคณฺหนฺโต กิญฺจิ โทสํ
อทิสฺวา อหํ อิมสฺส กิญฺจิ โทสํ น ปสฺสามิ กถํ นุโข สกฺกา
มยา อิมสฺส มิตฺตภาวํ วา อมิตฺตภาวํ วา ชานิตุนฺติ จินฺเตตฺวา
อิมํ ปญฺหํ ฐเปตฺวา ตถาคตํ อญฺโญ ชานิตุํ น สกฺขิสฺสติ คนฺตฺวา
ปุจฺฉิสฺสามีติ ฯ โส ภุตฺตปาตราโส สตฺถารํ อุปสงฺกมิตฺวา ภนฺเต
กถํ นุโข สกฺกา ปุริเสน อตฺตโน มิตฺตํ วา อมิตฺตํ วา ชานิตุนฺติ
ปุจฺฉิ ฯ อถ นํ สตฺถา ปุพฺเพปิ มหาราช ปณฺฑิตา อิมํ ปญฺหํ
จินฺเตตฺวา ปณฺฑิเต ปุจฺฉิตฺวา เตหิ กถิตวเสน ญตฺวา อมิตฺเต
วชฺเชตฺวา มิตฺเต เสวึสูติ วตฺวา เตน ยาจิโต อตีตํ อาหริ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต ตสฺส
อตฺถธมฺมานุสาสโก อมจฺโจ อโหสิ ฯ ตทา พาราณสิยํ รญฺโญ
เอกํ อตฺถจรกํ อมจฺจํ เสสา ปริภินฺทึสุ ฯ ราชา ตสฺส โทสํ
อปสฺสนฺโต กถํ นุโข สกฺกา อมิตฺตํ วา มิตฺตํ วา ญาตุนฺติ
มหาสตฺตํ ปุจฺฉนฺโต ปฐมํ คาถมาห
        กานิ กมฺมานิ กุพฺพานํ      กถํ วิญฺญู ปรกฺกเม
        อมิตฺตํ ชาเนยฺย เมธาวี    ทิสฺวา สุตฺวา จ ปณฺฑิโตติ
     ตสฺสตฺโถ กานิ กมฺมานิ กโรนฺตํ เมธาวี ปณฺฑิโต ปุริโส
จกฺขุนา ทิสฺวา โสเตน ตํ สุตฺวา อยํ มยฺหํ อมิตฺโตติ ชาเนยฺย
ตสฺส ชานนตฺถาย กถํ วิญฺญู ปรกฺกเมยฺยาติ ฯ
     อถสฺส อมิตฺตลกฺขณํ กเถนฺโต อาห
        น นํ อุมฺหยเต ทิสฺวา      น จ นํ ปฏินนฺทติ
        จกฺขูนิ จสฺส น ททา       ปฏิโลมญฺจ วตฺตติ
        อมิตฺเต ตสฺส ภชติ        มิตฺเต ตสฺส น เสวติ
        วณฺณกาเม นิวาเรติ       อกฺโกสนฺเต ปสํสติ
        คุยฺหญฺจ ตสฺส นกฺขาติ      ตสฺส คุยฺหํ น คุยฺหติ
        กมฺมนฺตสฺส น วณฺเณติ      ปญฺญสฺส นปฺปสํสติ
        อภเว นนฺทติ ตสฺส        ภเว ตสฺส น นนฺทติ
        อจฺฉริยํ โภชนํ ลทฺธา      ตสฺส นุปฺปชฺชเต สติ
        ตโต นํ นานุกมฺปติ        อโห โสปิ ลเภยฺยิโต
        อิจฺเจเต โสฬสาการา     อมิตฺตสฺมึ ปติฏฺฐิตา
        เยหิ อมิตฺตํ ชาเนยฺย      ทิสฺวา สุตฺวา จ ปณฺฑิโตติ ฯ
มหาสตฺโต อิมา ปญฺจ คาถา วตฺวา ปุน
        กานิ กมฺมานิ กุพฺพานํ      กถํ วิญฺญู ปรกฺกเม
        มิตฺตํ ชาเนยฺย เมธาวี     ทิสฺวา สุตฺวา จ ปณฺฑิโตติ
อิมาย คาถาย มิตฺตลกฺขณํ ปุฏฺโฐ เสสคาถา อภาสิ
        ปวุตฺถญฺจสฺส สรติ         อาคตํ อภินนฺทติ
        ตโต เกลายิโก โหติ      วาจาย ปฏินนฺทติ ฯ
        มิตฺเต ตสฺเสว ภชติ       อมิตฺเต ตสฺส น เสวติ
        อกฺโกสนฺเต นิวาเรติ      วณฺณกาเม ปสํสติ ฯ
        คุยฺหญฺจ ตสฺส วกฺขาติ      ตสฺส คุยฺหญฺจ คุยฺหติ
        กมฺมญฺจ ตสฺส วณฺเณติ      ปญฺญมสฺส ปสํสติ ฯ
        ภเว จ นนฺทติ ตสฺส       อภเว ตสฺส น นนฺทติ
        อจฺฉริยํ โภชนํ ลทฺธา      ตสฺส อุปฺปชฺชเต สติ ฯ
        ตโต นํ อนุกมฺปติ         อโห โสปิ ลเภยฺยิโต
        อิจฺเจเต โสฬสาการา     มิตฺตสฺมึ สุปติฏฺฐิตา ฯ
        เยหิ มิตฺตญฺจ ชาเนยฺย     ทิสฺวา สุตฺวา จ ปณฺฑิโตติ ฯ
     ตตฺถ น นํ อุมฺหยเตติ ตํ มิตฺตปฏิรูปกํ ทิสฺวา สิตํ น กโรติ
ปหฏฺฐาการํ น ทสฺเสติ ฯ น จ นํ ปฏินนฺทตีติ ตสฺส กถํ ปฏิคณฺหนฺโต
น ปฏินนฺทติ น ตุสติ ฯ จกฺขูนิ จสฺส น ททาติ โอโลเกนฺตํ น
โอโลเกติ ฯ ปฏิโลมญฺจาติ ตสฺส กถํ ปฏิปฺผรติ ปฏิสตฺตุ โหติ ฯ
วณฺณกาเมติ ตสฺส วณฺณํ ภณนฺเต ฯ นกฺขาตีติ อตฺตโน คุยฺหํ
ตสฺส นาจิกฺขติ ฯ กมฺมนฺตสฺสาติ เตน กตกมฺมํ วณฺณยติ ฯ
ปญฺญสฺสาติ ตสฺส ปญฺญํ น ปสํสติ ญาณสมฺปนฺนํ น ปสํสติ ฯ
อภเวติ อวุฑฺฒิยา ฯ ตสฺส นุปฺปชฺชเตติ มิตฺตปฏิรูปกสฺส
มม มิตฺตสฺสาปิ อิโต ทสฺสามีติ สติ น อุปฺปชฺชติ ฯ
นานุกมฺปตีติ มุทุจิตฺเตน น จินฺเตติ ฯ ลเภยฺยิโตติ ลเภยฺย อิโต ฯ
อาการาติ การณานิ ฯ ปวุตฺถนฺติ วิเทสคตํ ฯ เกลายิโกติ เกลายติ
มมายติ ปฏฺเฐติ ปิเหติ อิจฺฉตีติ อตฺโถ ฯ วาจายาติ มธุรวจเนน
ตํ สมุทาจรนฺโต นนฺทติ ฯ เสสํ วุตฺตปฏิปกฺขนเยเนว เวทิตพฺพํ ฯ
     ราชา มหาสตฺตสฺส กถาย อตฺตมโน หุตฺวา ตสฺส มหนฺตํ
ยสํ อทาสิ ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา เอวํ มหาราช ปุพฺเพเปส
ปญฺโห สมุฏฺฐาติ ปณฺฑิตาว นํ กถยึสุ อิเมหิ ทฺวตฺตึสาย อากาเรหิ
อมิตฺโต จ มิตฺโต จ ชานิตพฺโพติ วตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ
ตทา ราชา อานนฺโท อโหสิ ปณฺฑิโต ปน อหเมวาติ ฯ
                   มิตฺตามิตฺตชาตกํ ทสมํ ฯ
                          อิติ
               ชาตกฏฺฐกถาย ทสชาตกปฏิมณฺฑิตสฺส
              ทฺวาทสนิปาตสฺสตฺถวณฺณนา นิฏฺฐิตา ฯ
                     ------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๔๐ หน้า ๑๔๓-๑๔๖. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=40&A=2909&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=40&A=2909&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1713              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=6723              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=6955              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=6955              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]