ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๔๑ ภาษาบาลีอักษรไทย ชา.อ.๗ วีสติ-จตฺตาฬีส

หน้าที่ ๑๓๒.

มหาปโลภนชาตกํ พฺรหฺมโลกา จวิตฺวานาติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต วิสุทฺธสงฺกิเลสํ อารพฺภ กเถสิ ฯ วตฺถุ เหฏฺฐา วิตฺถาริตเมว ฯ อิธ ปน สตฺถา ภิกขุ มาตุคาโม นาเมส วิสุทฺธสตฺเตปิ สงฺกิลิฏฺเฐ กโรตีติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ จุลฺลปโลภฺเน วุตฺตนเยน อตีตวตฺถุ วิตฺถาเรตพฺพํ ฯ ตทา ปน มหาสตฺโต พฺรหฺมโลกา จวิตฺวา กาสิรญฺโญ ปุตฺโต หุตฺวา นิพฺพตฺติ อนิตฺถิคนฺธกุมาโร นาม อโหสิ ฯ อิตฺถีนํ หตฺเถ น สณฺฐาติ ฯ ปุริสเวเสน นํ ถญฺญํ ปาเยสิ ฯ ฌานาคาเร นิสีทิ อิตฺถิโย น ปสฺสติ ฯ ตมตฺถํ ปกาเสนฺโต สตฺถา จตสฺโส คาถา อภาสิ พฺรหฺมโลกา จวิตฺวาน เทวปุตฺโต มหิทฺธิโก รญฺโญ ปุตฺโต อุทปาทิ สพฺพกามสมิทฺธิสุ ฯ กามา วา กามสญฺญา วา พฺรหฺมโลเก น วิชฺชติ สฺวาสฺสุ ตาเยว สญฺญาย กาเมหิ วิชิคุจฺฉถ ฯ ตสฺส จนฺเตปุเร อาสิ ฌานาคารํ สุมาปิตํ โส ตตฺถ ปฏิสลฺลีโน เอโก รหสิ ฌายถ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๓.

ส ราชา ปริเทเวสิ ปุตฺตโสเกน อฏฺฏิโต เอกปุตฺโต จยํ มยฺหํ น จ กามานิ ภุญฺชตีติ ฯ ตตฺถ สพฺพกามสมิทฺธิสูติ สพฺพกามานํ สมิทฺธีสุ สมฺปตฺตีสุ ฐิตสฺส รญฺโญ ปุตฺโต หุตฺวา จ เอโก เทวปุตฺโต นิพฺพตฺติ ฯ สฺวาสฺสูติ โส กุมาโร ฯ ตาเยวาติ ตาย พฺรหฺมโลเก นิพฺพตฺติตาย ฌานสญฺญาย เอว ฯ สุมาปิตนฺติ ปิตรา สุฏฺฐุ มนาปํ กตฺวา มาปิตํ ฯ รหสิ ฌายถาติ มาตุคามํ อปสฺสนฺโต วสิ ฯ ปริเทเวสีติ วิลปติ ฯ ปญฺจมา รญฺโญ ปริเทวนคาถา โก นุ โขตฺถ อุปาโย โส โก วา ชานาติ กิญฺจนํ โย เม ปุตฺตํ ปโลเภยฺย ยถากามานิ ปตฺถเยติ ฯ ตตฺถ โก นุ โขตฺถ อุปาโย โสติ โก นุโข เอตฺถ เอตสฺส กามานํ ภุญฺชนอุปาโย ฯ โก นุโข อิธูปาโย โสติปิ ปาโฐ ฯ อฏฺฐกถายํ ปน โก นุโข ตํ อุปวสิตฺวา อุปลาปนการณํ ชานาตีติ วุตฺตํ ฯ โก วา ชานาติ กิญฺจนนฺติ โก วา เอตสฺส ปลิพุทฺธการณํ ชานาตีติ อตฺโถ ฯ ตโต ปรํ ทิยฑฺฒา อภิสมฺพุทฺธคาถา อหุ กุมารี ตตฺเถว วณฺณรูปสมาหิตา กุสลา นจฺจคีตสฺส วาทิเต จ ปทกฺขิณา สา ตตฺถ อุปสงฺกมฺม ราชานํ เอตทพฺรวีติ ฯ ตตฺถ อหูติ ภิกฺขเว ตตฺเถว อนฺเตปุเร จูฬนาฏกานํ อนฺตเร

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๔.

เอกา ตรุณกุมาริกา อโหสิ ฯ ปทกฺขิณาติ สุสิกฺขิตา ฯ อหํ โข ตํ ปโลเภยฺยํ สเจ ภตฺตา ภวิสฺสตีติ อุปฑฺฒคาถา กุมาริกาย วุตฺตา ฯ ตตฺถ สเจ ภตฺตาติ สเจ เอส มยฺหํ ปติ ภวิสฺสตีติ ฯ ตํ ตถาวาทินํ ราชา กุมารึ เอตทพฺรวิ ตฺวญฺเญว นํ ปโลเภหิ ตว ภตฺตา ภวิสฺสตีติ ฯ ตตฺถ ตว ภตฺตาติ ตเวส ปติ ภวิสฺสติ ตฺวญฺเญว ตสฺส อคฺคมเหสี ภวิสฺสสิ คจฺฉ นํ ปโลเภหิ กามรสํ ชานาเปหีติ ฯ เอวํ วตฺวา ราชา อิมิสฺสา กิร โอกาสํ กโรนฺตูติ กุมารกสฺส อุปฏฺฐากานํ เปเสสิ ฯ สา ปจฺจูสกาเล วีณํ อาทาย คนฺตฺวา กุมารสฺส สยนคพฺภสฺส พหิ อวิทูเร ฐตฺวา อคฺคนเขหิ วีณํ วาเทนฺตี มธุรสฺสเรน คายิตฺวา ตํ ปโลเภสิ ฯ ตมตฺถํ ปกาเสนฺโต สตฺถา อาห สา จ อนฺเตปุรํ คนฺตฺวา พหุํ กามูปสญฺหิตํ หทยงฺคมา เปมนียา จิตฺรา คาถา อภาสถ ฯ ตสฺสาว คายมานาย สทฺทํ สุตฺวาน นาริยา กามจฺฉนฺทสฺส อุปฺปชฺชิ ชนํ โส ปริปุจฺฉถ ฯ กสฺเสโส สทฺโท โก วา โส ภณติ อุจฺจาวจํ พหุํ หทยงฺคมํ เปมนียํ อโห กณฺณสุขํ มม ฯ เอสา โข สมุทฺทา เทว ขิฑฺฑา เอสา อนปฺปิกา สเจ ตฺวํ กาเม ภุญฺเชยฺย ภิยฺโย ฉนฺเทยฺยุ ตํ ตว ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๕.

อึฆ อาคจฺฉโตเรน อวิทูรมฺหิ คายตุ อสฺสมสฺส สมีปมฺหิ สนฺติเก มยฺห คายตุ ฯ ติโรกุฑฺฑมฺหิ คายิตฺวา ฌานาคารมฺหิ ปาวิสิ พนฺธิตุํ อนุปุพฺเพน อรญฺญมิว กุญฺชรํ ฯ ตสฺสา กามรสํ ญตฺวา อิสฺสาธมฺโม อชายถ อหเมว กาเม ภุญฺเชยฺยํ มา อญฺโญ ปุริโส อหุ ฯ ตโต อสึ คเหตฺวาน ปุริเส หนฺตุํ อุปกฺกมิ อหเมว เอโก ภุญฺชิสฺสํ มา อญฺโญ ปุริโส สิยา ฯ ตโต ชานปทา สพฺเพ วิกฺกนฺทึสุ สมาคตา ปุตฺโต ตฺยายํ มหาราช ชนํ เหเฐตฺยทูสกํ ฯ ตญฺจ ราชา วิปาเหสิ สมฺหา รฏฺฐา จ ขตฺติโย ยาวตา วิชิตา มยฺหํ น เต วตฺถพฺพ ตาวเท ฯ ตโต โส ภริยมาทาย สมุทฺทํ อุปสงฺกมิ ปณฺณสาลํ กริตฺวาน วนํ อุญฺฉาย ปาวิสิ ฯ อเถตฺถ อิสิ มาคญฺฉิ สมุทฺทมุปรูปริ โส ตสฺส เคหํ ปาเวกฺขิ ภตฺตกาเล อุปฏฺฐิเต ฯ ตญฺจ ภริยา ปโลเภสิ ปสฺส ยาว สุทารุณํ จุโต โส พฺรหฺมจริยมฺหา อิทฺธิยา ปริหายถ ฯ ราชปุตฺโต จ อุญฺฉาโต วนมูลผลํ พหุํ สายํ กาเชน อาทาย อสฺสมํ อุปสงฺกมิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๖.

อิสิ จ ขตฺติยํ ทิสฺวา สมุทฺทํ อุปสงฺกมิ เวหาสยํ คมิสฺสนฺติ สีทเต โส มหณฺณเว ฯ ขตฺติโย จ อิสึ ทิสฺวา สีทมานํ มหณฺณเว ตสฺเสว อนุกมฺปาย อิมา คาถา อภาสถ ฯ อวิชฺชมาเน วาริสฺมึ สยํ อาคมฺม อิทฺธิยา มิสฺสีภาวิตฺถิยา คนฺตฺวา สํสีทสิ มหณฺณเว ฯ อาวฏฺฏนี มหามายา พฺรหฺมจริยวิโกปนา ฯ สีทนฺติ นํ วิทิตฺวาน อารกา ปริวชฺชเย ฯ อเนลา มุทุสมฺภาสา ทุปฺปูรตา นทีสมา สีทนฺติ นํ วิทิตฺวาน อารกา ปริวชฺชเย ฯ ยํ เอตา อุปเสวนฺติ ฉนฺทสา วา ธเนน วา ชาตเวโทว สณฺฐานํ ขิปฺปํ อนุทหนฺติ นํ ฯ ขตฺติยสฺส วโจ สุตฺวา อิสิสฺส นิพฺพิโท อหุ ลทฺธา โปราณกํ มคฺคํ คจฺฉเต โส วิหาสยํ ฯ ขตฺติโย จ อิสึ ทิสฺวา คจฺฉมานํ วิหาสยํ สํเวคํ อลภิ ธีโร ปพฺพชฺชํ สมโรจยิ ฯ ตโต โส ปพฺพชิตฺวาน กามราคํ วิราชยิ กามราคํ วิราเชตฺวา พฺรหฺมโลกูปโค อหูติ ฯ ตตฺถ อนฺเตปุรนฺติ กุมารสฺส วสนฏฺฐานํ ฯ พหุนฺติ พหุํ นานปฺปการํ ฯ กามูปสญฺหิตนฺติ กามนิสฺสิตํ คีตํ ปวตฺตยมานา ฯ กามจฺฉนฺทสฺสาติ อสฺส อนิตฺถิคนฺธกุมารสฺส กามจฺฉนฺโท อุปฺปชฺชิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๗.

ชนนฺต อตฺตโน สนฺติกาวจรํ ปริจาริกชนํ ฯ อุจฺจาวจนฺติ อุคฺคตญฺจ อนุคฺคตญฺจ ฯ ภุญฺเชยฺยาติ สเจ ภุญฺเชยฺยาสิ ฯ ฉนฺเทยฺยุ ตนฺติ เอเต กามา นาม ตว รุจฺเจยฺยุํ ฯ โส สมุทฺทาติ สุตฺวา ตุณฺหี อโหสิ ฯ อิตรา ปุนทิวเสปิ คายิ ฯ เอวํ กุมาโร ปฏิพทฺธจิตฺโต หุตฺวา ตสฺสา อาคมนํ โรเจนฺโต ปริจาริเก อามนฺเตตฺวา อึฆาติ คาถมาห ฯ ติโรกุฑฺฑมฺหีติ สยนคพฺภสฺส กุฑฺฑสฺส พหิ ฯ มา อญฺโญติ อญฺโญ กาเม ปริภุญฺชนฺโต ปุริโส นาม มา สิยา ฯ หนฺตุํ อุปกฺกมีติ อนนฺตรวีถึ โอตริตฺวา มาเรตุํ อารภิ ฯ วิกฺกนฺทึสูติ กุมาเรน กติปเยสุ ปุริเสสุ ปหเตสุ ปุริสา ปลายิตฺวา เคหานิ ปวิสึสุ ฯ โส ปุริเส อลภนฺโต โถกํ วิสฺสมิ ฯ ตสฺมึ ขเณ ราชงฺคเณ สนฺนิปติตฺวา อุปกฺโกสึสุ ฯ ชนํ เหเฐตฺยทูสกนฺติ นิรปราธํ ชนํ เหเฐติ ตํ คณฺหาเปถาติ วทึสุ ฯ ราชา อุปาเยน กุมารํ คณฺหาเปตฺวา อิมสฺส กึ กตฺตพฺพนฺติ ปุจฺฉิ ฯ เทว อญฺญํ นตฺถิ อิมํ ปน กุมารํ ตาย กุมาริกาย สทฺธึ รฏฺฐา ปพฺพาเชตุํ วฏฺฏตีติ วุตฺเต ตถา อกาสิ ฯ ตมตฺถํ ปกาเสนฺโต สตฺถา ตญฺจาติ อาทิมาห ฯ ตตฺถ วิปาเหสีติ ปพฺพาเชสิ ฯ น เต วตฺถพฺพ ตาวเทติ ยตฺตกํ มยฺหํ วิชิตํ ตตฺตเก ตยา น วตฺถพฺพํ ฯ อุญฺฉายาติ ผลาผลตฺถาย ตสฺมึ ปน วนํ ปวิฏฺเฐ อิตรา ยํ ตตฺถ ปจิตพฺพยุตฺตกํ อตฺถิ ตํ ปจิตฺวา ตสฺสาคมนํ โอโลเกนฺตี ปณฺณสาลทฺวาเร นิสีทิ ฯ เอวํ กาเล คจฺฉนฺเต เอกทิวสํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๘.

อนฺตรทีปกวาสี เอโก อิทฺธิมนฺตตาปโส อสฺสมปทโต นิกฺขมิตฺวา มณิผลกํ วิย อุทกํ มทฺทมาโนว อากาเส อุปฺปติตฺวา ภิกฺขาจารํ คจฺฉนฺโต ปณฺณสาลาย อุปริภาคํ ปตฺวา ธูมํ ทิสฺวา อิมสฺมึ ฐาเน มนุสฺสา วสนฺติ มญฺเญติ ปณฺณสาลทฺวาเร โอตริ ฯ สา ตํ ทิสฺวา นิสีทาเปตฺวา ปฏิพทฺธจิตฺตา หุตฺวา อิตฺถีกุตฺตํ ทสฺเสตฺวา เตน สทฺธึ อนาจารํ อจริ ฯ ตมตฺถํ ปกาเสนฺโต สตฺถา อเถตฺถาติ อาทิมาห ฯ ตตฺถ อิสิ มาคญฺฉีติ อิสิ อาคจฺฉิ ฯ สมุทฺทมุปรูปรีติ สมุทฺทสฺส มตฺถเกน ฯ ปสฺส ยาว สุทารุณนฺติ ปสฺสถ ภิกฺขเว ตาย กุมาริกาย ยาว สุทารุณํ กมฺมํ กตนฺติ อตฺโถ ฯ สายนฺติ สายณฺหสมเย ฯ ทิสฺวาติ ตํ วิชหิตุํ อสกฺโกนฺโต สกลทิวสํ ตตฺเถว หุตฺวา สายณฺหสมเย ราชปุตฺตํ อาคตํ ทิสฺวา ปลายิตุํ เวหาสํ คมิสฺสนฺติ อุปฺปตนาการํ กโรนฺโตว ปติตฺวา มหณฺณเว สีทติ ฯ อิสึ ทิสฺวาติ อนุพนฺธมาโน คนฺตฺวา ปสฺสิตฺวาว ฯ อนุกมฺปายาติ สจายํ ภูมิยา อาคโต อภวิสฺส ปลายิตฺวา อรญฺญํ ปวิเสยฺย อากาเสน อาคโต ภวิสฺสติ ตสฺมา สมุทฺเท ปติโตปิ อุปฺปตนาการมิว กโรตีติ อนุกมฺปํ อุปฺปาเทตฺวา ตสฺเสว อนุกมฺปาย อภาสถ ฯ ตาสํ ปน คาถานํ อตฺโถ ติกนิปาเต วุตฺโตเยว ฯ นิพฺพิโท อหูติ กาเมสุ นิพฺพิโท ชาโต ฯ โปราณกํ มคฺคนฺติ ปุพฺเพ อธิคตํ ฌานวิเสสํ ฯ ปพฺพชิตฺวานาติ ตํ อิตฺถึ มนุสฺสาวาสํ เนตฺวา นิวตฺเตตฺวา อรญฺเญ อิสิปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา กามราคํ วิราชยิ วิราเชตฺวา พฺรหฺมโลกูปคโต อหูติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๙.

สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา เอวํ ภิกฺขเว มาตุคามํ ปฏิจฺจ สุวิสุทฺธสตฺตาปิ สงฺกิลิสฺสนฺตีติ วตฺวา สจฺจานิ ปกาเสตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ฯ สจฺจปริโยสาเน อุกฺกณฺฐิตภิกฺขุ อรหตฺตํ ปตฺโต ฯ ตทา อนิตฺถิคนฺธกุมาโร ปน อหเมว อโหสินฺติ ฯ มหาปโลภนชาตกํ นิฏฺฐิตํ ฯ เอกาทสมํ ฯ -------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๔๑ หน้า ๑๓๒-๑๓๙. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=41&A=2702&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=41&A=2702&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=2208              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=8842              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=9392              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=9392              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]