ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๔๑ ภาษาบาลีอักษรไทย ชา.อ.๗ วีสติ-จตฺตาฬีส

                      สงฺขปาลชาตกํ
     อริยาวกาโสสีติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต อุโปสถกมฺมํ
อารพฺภ กเถสิ ฯ
     ตทา หิ สตฺถา อุโปสถิเก อุปาสเก สมฺปหํเสตฺวา
โปราณกปณฺฑิตา มหตึ นาคสมปตฺตึ ปหาย อุโปสถํ อุปวสึสุเยวาติ วตฺวา
เตหิ ยาจิโต อตีตํ อาหริ ฯ
     อตีเต ราชคเห มคธราชา นาม รชฺชํ กาเรสิ ฯ ตทา
โพธิสตฺโต ตสฺส รญฺโญ อคฺคมเหสิยา กุจฺฉิมฺหิ นิพฺพตฺติ ฯ
ทุยฺโยธโนติสฺส นามํ กรึสุ ฯ โส วยปฺปตฺโต ตกฺกสิลายํ สพฺพสิปฺปานิ
อุคฺคณฺหิตฺวา อาคนฺตฺวา ปิตุ สิปฺปํ ทสฺเสสิ ฯ อถ นํ ปิตา รชฺเช
อภิสิญฺจิตฺวา อิสิปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา อุยฺยาเน วสิ ฯ โพธิสตฺโต
ทิวสสฺส ติกฺขตฺตุํ ปิตุ สนฺติกํ อคมาสิ ฯ มหาลาภสกฺกาโร อุทปาทิ ฯ
โส เตน ปลิโพเธน กสิณปริกมฺมมตฺตํปิ กาตุํ อสกฺโกนฺโต จินฺเตสิ
มหา เม ลาภสกฺกาโร น สกฺกา มยา อิธ วสนฺเตน อิมํ ชฏํ
ฉินฺทิตุํ ปุตฺตสฺส อนาโรเจตฺวาว อญฺญตฺถ คมิสฺสามีติ ฯ โส
กญฺจิ อชานาเปตฺวา อุยฺยานา นิกฺขมฺม มคธรฏฺฐํ อติกฺกมิตฺวา
มหิสกรฏฺเฐ สงฺขปาลทหโต นาม นิกฺขนฺตาย กณฺณเวณฺณาย นทิยา
นิวตฺตเน จนฺทกปพฺพตํ อุปนิสฺสาย ปณฺณสาลํ กตฺวา ตตฺถ วสนฺโต
กสิณปริกมฺมํ กตฺวา ฌานาภิญฺญา นิพฺพตฺเตตฺวา อุญฺฉาจริยาย
ยาเปสิ ฯ ตเมนํ สงฺขปาโล นาม นาคราชา มหนฺเตน ปริวาเรน
กณฺณเวณฺณนทิโต นิกฺขมิตฺวา อนฺตรนฺตรา อุปสงฺกมติ ฯ โส
ตสฺส ธมฺมํ เทเสสิ ฯ อถสฺส ปุตฺโต ปิตรํ ทฏฺฐุกาโม คตฏฺฐานํ
อชานนฺโต อนุวิจราเปตฺวา อสุกฏฺฐาเน นาม วสตีติ ญตฺวา ตสฺส
ทสฺสนตฺถาย มหนฺเตน ปริวาเรน ตตฺถ คนฺตฺวา เอกมนฺเต ขนฺธาวารํ
นิวาสาเปตฺวา กติปเยหิ อมจฺเจหิ สทฺธึ อสฺสมปทาภิมุโข ปายาสิ ฯ
ตสฺมึ ขเณ สงฺขปาโล มหนฺเตน ปริวาเรน ธมฺมํ สุณนฺโต นิสีทิ ฯ
โส ตํ ราชานํ อาคจฺฉนฺตํ ทิสฺวา อิสึ วนฺทิตฺวา อุฏฺฐายาสนา
ปกฺกามิ ฯ ราชา ปิตรํ วนฺทิตฺวา ปฏิสนฺถารํ กตฺวา นิสีทิตฺวา
ปุจฺฉิ ภนฺเต กตรราชา นาเมส ตุมฺหากํ สนฺติกํ อาคโตติ ฯ
ตาต สงฺขปาลนาคราชา นาเมโสติ ฯ โส ตสฺส สมฺปตฺตึ นิสฺสาย
นาคภวเน โลภํ กตฺวา กติปาหํ วสิตฺวา ปิตุ ภิกฺขาหารํ นิพทฺธาเปตฺวา
อตฺตโน นครเมว คนฺตฺวา จตูสุ ทานสาลาโย กาเรตฺวา
สกลชมฺพูทีปํ สงฺโขเภตฺวา ทานํ ทตฺวา สีลํ รกฺขิตฺวา อุโปสถวาสกมฺมํ
กตฺวา นาคภวนํ ปตฺเถตฺวา อายูหปริโยสาเน นาคภวเน
นิพฺพตฺติตฺวา สงฺขปาลนาคราชา หุตฺวา อโหสิ ฯ โส คจฺฉนฺเต
คจฺฉนฺเต กาเล ตาย สมฺปตฺติยา วิปฺปฏิสารี หุตฺวา ตโต ปฏฺฐาย
มนุสฺสโยนึ ปตฺเถนฺโต อุโปสถวาสํ วสิ ฯ อถสฺส นาคภวเน
วสนฺตสฺส อุโปสถวาโส น สมฺปชฺชติ สีลวินาสํ ปาปุณาติ ฯ
โส ตโต ปฏฺฐาย นาคภวนา นิกฺขมิตฺวา กณฺณเวณฺณาย อวิทูเร
มหามคฺคสฺส จ เอกปทิกมคฺคสฺส จ อนฺตเร เอกํ วมฺมิกํ ปริกฺขิปิตฺวา
อุโปสถํ อธิฏฺฐาย สมาทินฺนสีโล มม จมฺมมํสาทีหิ อตฺถิกา
จมฺมมํสาทีนิ หรนฺตูติ อตฺตานํ ทานมุเข วิสชฺเชตฺวา วมฺมิกมตฺถเก
นิปนฺโน สมณธมฺมํ กโรนฺโต จาตุทฺทเส ปณฺณรเส วสิตฺวา ปาฏิปเท
นาคภวนํ คจฺฉติ ฯ
     ตสฺมึ เอกทิวสํ เอวํ สีลํ สมาทยิตฺวา นิปนฺเน ปจฺจนฺตคามวาสิโน
โสฬส ชนา มํสํ อาหริสฺสามาติ อาวุธหตฺถา อรญฺเญ
วิจรนฺตา กิญฺจิ อลภิตฺวา นิกฺขมนฺตา ตํ วมฺมิกมตฺถเก นิปนฺนํ
ทิสฺวา มยํ อชฺช โคธโปตกํปิ น ลภิมฺหา อิมํ นาคราชานํ
วธิตฺวา ขาทิสฺสามาติ จินฺเตตฺวา มหา โข ปเนส คยฺหมาโน
ปลาเปยฺยาติ ยถานิปนฺนเมว ตํ โภเคสุ สูเลหิ วิชฺฌิตฺวา ทุพฺพลํ
กตฺวา คณฺหิสฺสามาติ สูลาทีนิ อาทาย อุปสงฺกมึสุ ฯ โพธิสตฺตสฺสปิ
สรีรํ มหนฺตํ เอกโทณิกนาวปฺปมาณํ วฏฺเฏตฺวา ฐปิตสุมนปุปฺผทามํ
วิย ชิญฺชุกผลสนฺนิเภหิ อกฺขีหิ ชยสุมนปุปฺผสทิเสน สีเสน
สมนฺนาคโต อติวิย โสภติ ฯ โส เตสํ โสฬสนฺนํ ชนานํ
ปทสทฺเทน โภคนฺตรโต สีสํ นีหริตฺวา รตฺตกฺขีนิ อุมฺมิเลตฺวา เต
สูลหตฺเถ อาคจฺฉนฺเต ทิสฺวา จินฺเตสิ อชฺช มยฺหํ มโนรโถ
มตฺถกํ ปาปุณิสฺสติ อหํ อตฺตานํ ทานมุเข นิยฺยาเทตฺวา วิริยํ
อธิฏฺฐหิตฺวา นิปนฺโน อิเม มม สรีรํ สตฺตีหิ โกฏฺเฏตฺวา
ฉิทฺทาวฉิทฺทํ กโรนฺเต โกธวเสน อกฺขีนิ อุมฺมิเลตฺวา น โอโลเกสฺสามีติ ฯ
อตฺตโน สีลเภทภเยน ทฬฺหํ อธิฏฺฐาย สีสํ โภคนฺตเรเยว
ปเวเสตฺวา นิปชฺชิ ฯ อถ นํ เต อุปคนฺตฺวา นงฺคุฏฺเฐ คเหตฺวา
กฑฺฒนฺตา ภูมิยํ ปาเตตฺวา ติขิณสูเลหิ อฏฺฐสุ ฐาเนสุ วิชฺฌิตฺวา
สกณฺฏกกาฬเวตฺตยฏฺฐิโย ปหารมุเขหิ ปเวเสตฺวา อฏฺฐสุ ฐาเนสุ
กาเชนาทาย มหามคฺคํ ปฏิปชฺชึสุ ฯ มหาสตฺโต สูเลหิ วิชฺฌนโต
ปฏฺฐาย เอกฏฺฐาเนปิ โกธวเสน อกฺขีนิ อุมฺมิเลตฺวา เต น
โอโลเกสิ ฯ ตสฺส อฏฺฐหิ กาเชหิ อาทาย นียมานสฺส สีสํ
โอลมฺพิตฺวา ภูมิยํ ปหริ ฯ อถ นํ สีสมสฺส โอลมฺพตีติ มหามคฺเค
นิปชฺชาเปตฺวา ตรุณสูเลน นาสปูเฏ วิชฺฌิตฺวา รชฺชุกํ ปเวเสตฺวา
สีสํ อุกฺขิปิตฺวา กาชโกฏิยํ ลคฺคิตฺวา ปุนปิ อุกฺขิปิตฺวา มคฺคํ
ปฏิปชฺชึสุ ฯ
     ตสฺมึ ขเณ วิเทหรฏฺเฐ มิถิลนครวาสี อาฬาโร นาม กุฏุมฺพิโก
ปญฺจ สกฏสตานิ อาทาย สุขยานเก นิสีทิตฺวา คจฺฉนฺโต เต
โภชปุตฺเต โพธิสตฺตํ ตถา คณฺหิตฺวา คจฺฉนฺเต ทิสฺวา เตสํ
โสฬสนฺนํปิ โสฬสหิ วาหโคเณหิ สทฺธึ ปสตํ ปสตํ สุวณฺณมาสเก
สพฺเพสํปิ นิวาสนปารุปนานิ เตสํ ภริยานํปิ วตฺถาภรณานิ ทตฺวา
วิสชฺชาเปสิ ฯ โส นาคภวนํ คนฺตฺวา ตตฺถ ปปญฺจํ อกตฺวา
มหนฺเตน ปริวาเรน นิกฺขมิตฺวา อาฬารํ อุปสงฺกมิตฺวา นาคภวนสฺส
วณฺณํ กเถตฺวา ตํ อาทาย นาคภวนํ คนฺตฺวา ตีหิ นาคกญฺญาสเตหิ
สทฺธึ มหนฺตมสฺส ยสํ ทตฺวา ทิพฺเพหิ กาเมหิ สนฺตปฺเปสิ ฯ
อาฬาโร นาคภวเน เอกวสฺสํ วสิตฺวา ทิพฺพกาเม ปริภุญฺชิตฺวา
อิจฺฉามหํ สมฺม ปพฺพชิตุนฺติ นาคราชสฺส กเถตฺวา ปพฺพชิตปริกฺขาเร
คเหตฺวา นาคภวนโต หิมวนฺตปฺปเทสํ คนฺตฺวา ปพฺพชิตฺวา ตตฺเถว
จิรํ วสิตฺวา อปรภาเค จาริกํ จรนฺโต พาราณสึ ปตฺวา ราชุยฺยาเน
วสิตฺวา ปุนทิวเส ภิกฺขาย นครํ ปวิสิตฺวา ราชทฺวารํ อคมาสิ ฯ
อถ นํ พาราณสิราชา ทิสฺวา อิริยาปเถ ปสีทิตฺวา ปกฺโกสาเปตฺวา
ปญฺญตฺตาสเน นิสีทาเปตฺวา นานคฺครสโภชนํ โภเชตฺวา อญฺญตรสฺมึ
นีเจ อาสเน นิสินฺโน วนฺทิตฺวา เตน สทฺธึ สลฺลปนฺโต ปฐมํ คาถมาห
                อริยาวกาโสสิ ปสนฺนเนตฺโต
                มญฺเญ ภวํ ปพฺพชิโต กุลมฺหา
                กถํ นุ วิตฺตานิ ปหาย โภเค
                ปพฺพชิ นิกฺขมฺม ฆรา สปญฺโญติ ฯ
     ตตฺถ อริยาวกาโสสีติ นิทฺโทสสุนฺทรสรีราวกาโสสิ อภิรูโปสีติ
อตฺโถ ฯ ปสนฺนเนตฺโตติ ปญฺจหิ ปสาเทหิ ยุตฺตเนตฺโต ฯ
กุลมฺหาติ ขตฺติยพฺราหฺมณกุลา วา เสฏฺฐิกุลา วา ปพฺพชิโตสีติ
มญฺญามิ ฯ กถํ นูติ เกน การเณน กึ อารมฺมณํ กตฺวา
ธนญฺจ โภเค จ ปหาย ฆรา นิกฺขมิตฺวา ปพฺพชิโตสิ ฯ สปญฺโญติ
ปณฺฑิตปุริโสติ ปุจฺฉิ ฯ
     ตโต ปรํ ตาปสสฺส จ รญฺโญ จ วจนปฏิวจนวเสน คาถานํ
สมฺพนฺโธ เวทิตพฺโพ ฯ
                สยํ วิมานํ นรเทว ทิสฺวา
                มหานุภาวสฺส มโหรคสฺส
                ทิสฺวาน ปุญฺญาน มหาวิปากํ
                สทฺธายหํ ปพฺพชิโตมฺหิ ราช ฯ
                น กามกามา น ภยา น โทสา
                วาจํ มุสา ปพฺพชิตา ภณนฺติ
                อกฺขาหิ เม ปุจฺฉิโต เอตมตฺถํ
                สุตฺวาน เม ชายิหิติปฺปสาโท ฯ
                วาณิชฺช รฏฺฐาธิป คจฺฉมาโน
                ปเถ อทฺทสาสิมฺหิ โภชปุตฺเต
                ปวฑฺฒกายํ อุรคํ มหนฺตํ
                อาทาย คจฺฉนฺเต ปโมทมาเน ฯ
                โสหํ สมาคญฺฉิ ชนินฺท เตหิ
                ปหฏฺฐโลโม อวจสฺมิ ภีโต
                กุหึ อยํ นียติ ภีมกาโย
                นาเคน กึ กาหถ โภชปุตฺตา ฯ
                นาโค อยํ นียติ โภชนตฺถํ
                ปวฑฺฒกาโย อุรโค มหนฺโต
                สาธุญฺจ ถูลญฺจ มุทุญฺจ มํสํ
                น ตฺวํ รสญฺญาสิ วิเทหปุตฺต ฯ
                อิโต มยํ คนฺตฺวา สกํ นิเกตํ
                อาทาย สตฺถานิ วิโกฏยิตฺวา
                มํสานิ ภกฺขาม ปโมทมานา
                มยํ หิ โว สตฺตโว ปนฺนคานํ ฯ
                สเจ อยํ นียติ โภชนตฺถํ
                ปวฑฺฒกาโย อุรโค มหนฺโต
                ททามิ โว พลิพทฺทานิ โสฬส
                นาคํ อิมํ มุญฺจถ พนฺธนสฺมา ฯ
                อทฺธา หิ โน ภกฺโข อยํ มนาโป
                พหู จ โน โอรคา ภุตฺตปุพฺพา
                กโรม เต ตํ วจนํ อาฬาร
                มิตฺตญฺจ โน โหหิ วิเทหปุตฺต ฯ
                ตทสฺสุ เต พนฺธนา โมจยึสุ
                ยํ นตฺถุโต ปฏิโมกฺขสฺส ปาเส
                มุตฺโต จ โส พนฺธนา นาคราชา
                ปกฺกามิ ปาจีนมุโข มุหุตฺตํ ฯ
                คนฺตฺวาน ปาจีนมุโข มุหุตฺตํ
                ปุณฺเณหิ เนตฺเตหิ ปโลกยี มํ
                ตทสฺสาหํ ปิฏฺฐิโต อนฺวาคญฺฉิ
                ทสงฺคุลี อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวา ฯ
                คจฺเฉว โข ตฺวํ ตรมานรูโป
                มา ตํ อมิตฺตา ปุน อคฺคเหสุํ
                ทุกฺโข หิ ลุทฺเทหิ ปุนา สมาคโม
                อทสฺสนํ โภชปุตฺตาน คจฺฉ ฯ
                อคมาสิ โส รหทํ วิปฺปสนฺนํ
                นีโลภาสํ รมณียํ สุติตฺถํ
                สมฺโมนตํ ชมฺพุหิ เวทิสาหิ
                ปาเวกฺขิ นิตฺติณฺณภโย ปตีโต ฯ
                โส ตํ ปวิสฺส น จิรสฺส นาโค
                ทิพฺเพน เม ปาตุรหู ชนินฺท
                อุปฏฺฐหี มํ ปิตรํว ปุตฺโต
                หทยงฺคมํ กณฺณสุขํ ภณนฺโต ฯ
                ตฺวํ เมสิ มาตา จ ปิตา อาฬาร
                อพฺภนฺตโร ปาณทโท สหาโย
                สกญฺจ อิทฺธึ ปฏิลาภโกสฺมิ
                อาฬาร ปสฺส เม นิเวสนานิ
                ปหูตภกฺขํ พหุอนฺนปานํ
                มสกฺกสารํ วิย วาสวสฺสาติ ฯ
     ตตฺถ วิมานนฺติ สงฺขปาลนาครญฺโญ อเนกสตนาฏกิตฺถีสมฺปตฺติสมฺปนฺนํ
กาญฺจนมณิวิมานํ ฯ ปุญฺญานนฺติ เตน กตปุญฺญานํ มหนฺตํ
วิปากํ ทิสฺวา กมฺมญฺจ ผลญฺจ ปรโลกญฺจ สทฺทหิตฺวา ปวตฺตาย
สทฺธาย อหํ ปพฺพชิโต ฯ น กามกามาติ น วตฺถุกาเมนปิ ภเยนปิ
โทเสนปิ มุสา ภณนฺติ ฯ ชายิหิตีติ ภนฺเต ตุมฺหากํ วจนํ สุตฺวา
มยฺหํปิ ปสาโท โสมนสฺสํ ชายิสฺสติ ฯ วาณิชฺชนฺติ วาณิชฺชกมฺมํ
กริสฺสามีติ คจฺฉนฺโต ฯ ปเถ อทฺทสาสิมฺหีติ ปญฺจนฺนํ สกฏสตานํ
ปุรโต สุขยานเก นิสีทิตฺวา คจฺฉนฺโต มหามคฺเค ชนปทมนุสฺเส
อทฺทสํ ฯ ปวฑฺฒกายนฺติ วฑฺฒิตกายํ ฯ อาทายาติ อฏฺฐหิ กาเชหิ
คเหตฺวา ฯ อวจสฺมีติ อภาสึ ฯ ภีมกาโยติ ภยชนนกาโย ฯ
โภชปุตฺตาติ ลุทฺทปุตฺเต ปิยสมุทาจาเรนาลปติ ฯ วิเทหปุตฺตาติ
วิเทหรฏฺฐวาสิตาย อาฬารํ อาลปึสุ ฯ วิโกฏยิตฺวาติ ฉินฺทิตฺวา ฯ
มยญฺหิ โว สตฺตโวติ มยํ ปน นาคานํ เวริโน นาม ฯ โภชนตฺถนฺติ
โภชนตฺถาย ฯ มิตฺตญฺจ โน โหหีติ ตฺวํ อมฺหากํ มิตฺโต โหหิ
กตคุณํ ชาน ฯ ตทสฺสุ เตติ มหาราช เตหิ โภชปุตฺเตหิ เอวํ
วุตฺเต อหํ เตสํ โสฬส วาหโคเณ นิวาสนปารุปนานิ ปสตํ ปสตํ
สุวณฺณมาสเก ภริยานญฺจ เนสํ วตฺถาลงฺการํ อทาสึ อถ เต
สงฺขปาลนาคราชานํ ภูมิยํ นิปชฺชาเปตฺวา อตฺตโน กกฺขลตาย
กณฺฏกาจิตา กาฬเวตฺตลตา โกฏิยํ คเหตฺวา อากฑฺฒิตุํ อารภึสุ อถาหํ
นาคราชานํ กิลมนฺตํ ทิสฺวา อกิลมนฺโตว อสินา ตา ลตา ฉินฺทิตฺวา
ทารกานํ กณฺณเวฐโต วฏฺฏิหรณนิยาเมน อทุกฺขาเปนฺโต สนิกํ
นีหรึ ตสฺมึ กาเล เต โภชปุตฺตา ยํ พนฺธนํ อสฺส นตฺถุโต
ปเวเสตฺวา ปาเส ปฏิโมกฺขํ ตสฺมา พนฺธนา ตํ อุรคํ โมจยึสุ ฯ
ตสฺส นาสโต สห ปาเสน ตํ รชฺชุกํ นีหรึสูติ ทีเปติ ฯ อิติ
เต อุรคํ วิสชฺเชตฺวา โถกํ คนฺตฺวา อยํ อุรโค ทุพฺพโล
มตกาเล นํ คเหตฺวาว คจฺฉิสฺสามีติ นิลียึสุ ฯ ปุณฺเณหีติ โสปิ
มุหุตฺตํ ปาจีนมุโข คนฺตฺวา อสฺสุปุณฺเณหิ เนตฺเตหิ มํ ปโลกยิ ฯ
ตทสฺสาหนฺติ ตทา อสฺส อหํ ฯ คจฺเฉวาติ เอวนฺตํ อวจนฺติ วทติ ฯ
รหทนฺติ กณฺณเวณฺณรหทํ ฯ สมฺโมนตนฺติ อุภยตีเรสุ
ชุมฺพูรุกฺขเวทิสารุกฺเขหิ โอนตํ วินตํ ฯ นิตฺติณฺณภโย ปตีโตติ โส กิร ตํ
รหทํ ปสฺสนฺโต อาฬารสฺส นิปจฺจการํ ทสฺเสตฺวา ยาว นงฺคุฏฺฐา
โอตฺตริ ฯ อุทเก ปวิฏฺฐปวิฏฺฐฏฺฐานเมวสฺส นิพฺภยํ อโหสิ ฯ
ตสฺมา นิตฺติณฺณภโย ปตีโต หตฺถตุฏฺโฐ ปาเวกฺขีติ ฯ ปวิสฺสาติ
ปเวเสตฺวา ฯ ทิพฺเพน เมติ นาคภวเน ปมาทํ อนาปชฺชิตฺวา มยิ
กณฺณเวณฺณนทีตีรํ อนติกฺกนฺเตเยว ทิพฺเพน ปริวาเรน มม ปุรโต
ปาตุรโหสิ ฯ อุปฏฺฐหีติ อุปาคมิ ฯ อพฺภนฺตโรติ หทยมํสสทิโส ฯ
ตฺวํ มม พหูปกาโร สกฺการํ เต กริสฺสามิ ฯ ปสฺส เม นิเวสนานีติ
มม นาคภวนํ ปสฺส ฯ มสกฺกสารํ วิยาติ มสกฺกสาโร วุจฺจติ
โอสกฺกนปริสกฺกนาภาเวน ฆนสารตาย จ สิเนรุปพฺพตราชา อยํ ตตฺถ
มาปิตตาวตึสภวนํ สนฺธาเยวมาห ฯ
     มหาราช เอวํ วตฺวา โส นาคราชา อุตฺตรึ อตฺตโน นาคภวนํ
วณฺเณนฺโต คาถาทฺวยมาห
                ตํ ภูมิภาเคหิ อุเปตรูปํ
                อสกฺขรา เจว มุทู สุภา จ
                นีจาติณา อปฺปรชา จ ภูมิ
                ปาสาทิกา ยตฺถ ชหนฺติ โสกํ ฯ
                อนาวกุลา เวฬุริยูปนีลา
                จตุทฺทิสํ อมฺพวนํ สุรมฺมํ
                ปกฺกา จ เปสี สผลา สุผุลฺลา
                นิจฺโจตุกา ธารยนฺติ ผลานีติ ฯ
     ตตฺถ อสกฺขราติ ยา ตตฺถ ภูมิ ปาสาณสกฺขรรหิตา มุทุ
สุภา กาญฺจนรชฏมณิมยา สตฺตรตนวาลุกากิณฺณา ฯ นีจาติณาติ
อินฺทโคปกปิฏฺฐิสทิสวณฺเณหิ นีจติเณหิ สมนฺนาคตา ฯ อปฺปรชาติ
ปํสุรหิตา ฯ ยตฺถ ชหนฺติ โสกนฺติ ยตฺถ ปวิฏฺฐมตฺตาว นิสฺโสกา
โหนฺติ ฯ อนาวกุลาติ น อวกุลา อขนิมา อุปริ อุกฺกุลวิกุลภาวรหิตา
วา สมสณฺฐิตา ฯ เวฬุริยูปนีลาติ เวฬุริเยน อุปนีลา ตตฺถ นาคภวเน
เวฬุริยมยา ปสนฺนสลิลา นีโลภาสา อเนกวณฺณกมลุปฺปลสญฺฉนฺนา
โปกฺขรณีติ อตฺโถ ฯ จตุทฺทิสนฺติ โปกฺขรณิยา จตูสุ ทิสาสุ ฯ
ปกฺกา จาติ ตสฺมึ อมฺพวเน อมฺพรุกฺขา ปกฺกผลา จ อฑฺฒปกฺกผลา
จ ตรุณผลา จ ผุลฺลิตาเยวาติ อตฺโถ ฯ นิจฺโจตุกาติ ฉนฺนมฺปิ
อุตูนํ อนุรูเปหิ ปุปฺผผเลหิ สมนฺนาคตาติ ฯ
                เตสํ วนานํ นรเทว มชฺเฌ
                นิเวสนํ ภสฺสรสนฺนิกาสํ
                รชฏคฺคฬํ โสวณฺณมยํ อุฬารํ
                ปภาสติ วิชฺชุริวนฺตลิกฺเข ฯ
                มณิมยา โสวณฺณมยา อุฬารา
                อเนกจิตฺตา สสตํ สุนิมฺมิตา
                ปริปูรา กญฺญาหิ อลงฺกตาหิ
                โสวณฺณกายูรธราหิ ราช ฯ
                โส สงฺขปาโล ตรมานรูโป
                ปาสาทมารุยฺห อโนมวณฺโณ
                สหสฺสถมฺภํ อตุลานุภาวํ
                ยตฺถสฺส ภริยา มเหสี อโหสิ ฯ
                เอกา จ นารี ตรมานรูปา
                อาทาย เวฬุริยมยํ มหคฺฆํ
                สุภํ มณึ ชาติมนฺตูปปนฺนํ
                อโจทิตา อาสนมพฺภิหาสิ ฯ
                ตโต มํ อุรโค หตฺเถ คเหตฺวา
                นิสีทยี ปมุขอาสนสฺมึ
                อิทมาสนํ อตฺร ภวํ นิสีทตุ
                ภวญฺหิ เม อญฺญตโร ครูนํ ฯ
                อญฺญา จ นารี ตรมานรูปา
                อาทาย วารึ อุปสงฺกมิตฺวา
                ปาทานิ ปกฺขาลยิ เม ชนินฺท
                ภริยาว ภตฺตู ปติโน ปิยสฺส ฯ
                อปรา จ นารี ตรมานรูปา
                ปคฺคยฺห โสวณฺณมยาย จาฏิยา
                อเนกสูปํ วิวิธํ วิยญฺชนํ
                อุปนามยี ภตฺต มนุญฺญรูปํ ฯ
                ตุริเยหิ มํ ภารต ภุตฺตภตฺตํ
                อุปฏฺฐหุํ ภตฺตุ มโน วิทิตฺวา
                ตตุตฺตรึ มํ นิปติ มหนฺตํ
                ทิพฺเพหิ กาเมหิ อนปฺปเกหีติ ฯ
     ตตฺถ นิเวสนนฺติ ปาสาโท ฯ ภสฺสรสนฺนิกาสนฺติ ปภสฺสรทสฺสนํ ฯ
รชฏคฺคฬนฺติ รชฏทฺวารกวาตํ ฯ มณิมยาติ เอวรูปา
ตตฺถ กูฏาคารา จ คพฺภา จ ฯ ปริปูราติ สํปุณฺณา ฯ โส สงฺขปาโลติ
มหาราช อหํ เอวํ ตสฺมึ นาคภวนํ วณฺเณนฺเต ตํ ทฏฺฐุกาโม
อโหสึ อถ มํ ตตฺถ เนตฺวา โส สงฺขปาโล หตฺเถ คเหตฺวา
ตรมาโน เวฬุริยถมฺเภหิ สหสฺสถมฺภํ ปาสาทํ อารุยฺห ยสฺมึ ฐาเน
อสฺส มเหสี อโหสิ ตํ ฐานํ เนตีติ ทีเปติ ฯ เอกา จาติ มยิ
ปาสาทํ อภิรุฬฺเห เอกา อิตฺถี อญฺเญหิปิ มณีหิ ชาติมนฺเตหิ
อุเปตํ สุภํ เวฬุริยาสนํ เตน นาคราเชน อวุตฺตาว ฯ อพฺภิหาสีติ
อภิหริ อตฺถรีติ วุตฺตํ โหติ ฯ ปมุขอาสนสฺมินฺติ ปมุขาสนสฺมึ ฯ
อุตฺตมาสเน นิสีทาเปสีติ อตฺโถ ฯ ครูนนฺติ มาตาปิตูนํ เม ตฺวํ
อญฺญตโรติ เอวํ วตฺวา นิสีทาเปสิ ฯ วิวิธํ วิยญฺชนนฺติ วิวิธํ
พฺยญฺชนํ ฯ ภตฺต มนุญฺญรูปนฺติ ภตฺตํ มนุญฺญรูปํ ฯ ภารตาติ
ราชานํ อาลปติ ฯ ภุตฺตภตฺตนฺติ กตภตฺตกิจฺจํ ฯ อุปฏฺฐหุนฺติ
อเนกสเตหิ ตุริเยหิ คนฺธพฺพํ กุรุมานา อุปฏฺฐหึสุ ฯ ภตฺตุ มโน
วิทิตฺวาติ อตฺตโน ปติโน จิตฺตํ ชานิตฺวา ฯ ตตุตฺตรินฺติ ตโต
คนฺธพฺพกรณโต อุตฺตรึ ฯ มํ นิปตีติ โส นาคราชา มํ อุปสงฺกมิ ฯ
มหนฺตํ ทิพฺเพหีติ มหนฺเตหิ อุฬาเรหิ ทิพฺเพหิ ฯ กาเมหีติ เตหิ
จ น อปฺปเกหิ อนปฺปเกหิ ฯ
     เอวํ อุปสงฺกมิตฺวา จ ปน คาถมาห
                ภริยา มเมตา ติสตา อาฬาร
                สพฺพตฺตมชฺฌา ปทุมุตฺตราภา
                อาฬาร เอตาสุ เต กามกาโร
                ททามิ เต ตา ปริจารยสฺสูติ ฯ
     ตตฺถ สพฺพตฺตมชฺฌาติ สพฺพา อตฺตมชฺฌา ปาณินา
คหิตปฺปมาณมชฺฌาติ อตฺโถ ฯ อฏฺฐกถายํ ปน สุมชฺฌาติ ปาโฐ ฯ
ปทุมุตฺตราภาติ ปทุมวณฺณอุตฺตราภา ฯ ปทุมวณฺณจฺฉวิโยติ อตฺโถ ฯ
ปริจารยสฺสูติ ตา อตฺตโน ปาทปริจาริกา กโรหีติ วตฺวา ตีหิ
อิตฺถีสเตหิ สทฺธึ มหาสมฺปตฺตึ มยฺหํ อทาสิ ฯ
     โสหํ
                สํวจฺฉรํ ทิพฺพรสานุภุตฺวา
                ตทาสฺสุหํ อุตฺตริ ปจฺจภาสึ
                นาคสฺสิทํ กินฺติ กถญฺจ ลทฺธํ
                กถชฺฌคมาสิ วิมานเสฏฺฐํ ฯ
                อธิจฺจ ลทฺธํ ปริณามชนฺเต
                สยํ กตํ อุทาหุ เทเวหิ ทินฺนํ
                ปุจฺฉามิ ตํ นาคราเช ตมตฺถํ
                กถชฺฌคมาสิ วิมานเสฏฺฐนฺติ ฯ
     ตตฺถ ทิพฺพรสานุภุตฺวาติ ทิพฺเพ กามคุณรเส อนุภวิตฺวา ฯ
ตทาสฺสุหนฺติ ตทา อสฺสุ อหํ ฯ นาคสฺสิทนฺติ ภทฺทมุขสฺส
สงฺขปาลนาคราชสฺส อิทํ สมฺปตฺติชาตํ ฯ กินฺติ กึ นาม กมฺมํ กตฺวา
ลทฺธํ กถเมตํ วิมานเสฏฺฐํ ตฺวํ อชฺฌคมาสีติ อิติ นํ อหํ
ปุจฺฉึ ฯ อธิจฺจ ลทฺธนฺติ อเหตุนา ลทฺธํ ฯ ปริณามชนฺเตติ เกนจิ ตว
อตฺถาย ปริณามิตตฺตา ปริณามโต ชาตํ ฯ สยํ กตนฺติ การเก
ปกฺโกสาเปตฺวา รตนานิ ทตฺวา การิตนฺติ ฯ
     ตโต ปรา ทฺวินฺนํปิ วจนปฏิวจนคาถา จ
                นาธิจฺจ ลทฺธํ น ปริณามชมฺเม
                น สยํ กตํ นปิ เทเวหิ ทินฺนํ
                สเกหิ กมฺเมหิ อปาปเกหิ
                ปุญฺเญหิ เม ลทฺธมิทํ วิมานํ ฯ
                กินฺเต วตํ กึ ปน พฺรหฺมจริยํ
                กสฺส สุจิณฺณสฺส อยํ วิปาโก
                อกฺขาหิ เม นาคราเช ตมตฺถํ
                กถํ นุ เต ลทฺธมิทํ วิมานํ ฯ
                ราชา อโหสึ มคธานมิสฺสโร
                ทุยฺโยธโน นาม มหานุภาโว
                โส อิตรํ ชีวิตํ สํวิทิตฺวา
                อสสฺสตํ วิปริณามธมฺมํ ฯ
                อนฺนญฺจ ปานญฺจ ปสนฺนจิตฺโต
                สกฺกจฺจ ทานํ วิปุลํ อทาสึ
                โอปานภูตํ เม ฆรํ ตทาสิ
                สนฺตปฺปิตา สมณพฺราหฺมณา จ ฯ
                มาลญฺจ คนฺธญฺจ วิเลปนญฺจ
                ปทีปยํ ยานมุปสฺสยญฺจ
                อจฺฉาทนํ สยนมถนฺนปานํ
                สกฺกจฺจ ทานานิ อทมฺห ตตฺถ ฯ
                ตํ เม วตํ ตํ ปน พฺรหฺมจริยํ
                ตสฺส สุจิณฺณสฺส อยํ วิปาโก
                เตเนว เม ลทฺธมิทํ วิมานํ
                ปหูตภกฺขํ พหุอนฺนปานํ ฯ
                นจฺเจหิ คีเตหิ จุเปตรูปํ
                จิรฏฺฐิติกํ น จ สสฺสตายํ
                อปฺปานุภาวา ตํ มหานุภาวํ
                เตชสฺสินํ หนฺติ อเตชวนฺโต
                กิเมว ทาฐาวุธ กึ ปฏิจฺจ
                หตฺถตฺถมาคญฺฉิ วนิพฺพกานํ ฯ
                ภยํ นุ เต อนฺวคตํ มหนฺตํ
                เตโช นุ เต อนฺวคตํ ทนฺตมูลํ
                กิเมว ทาฐาวุธ กึ ปฏิจฺจ
                กิเลสมาปชฺชิ วนิพฺพกานํ ฯ
                น เม ภยํ อนฺวคตํ มหนฺตํ
                เตโช น สกฺกา มม เตภิ หนฺตุํ
                สตญฺจ ธมฺมานิ สุกิตฺติตานิ
                สมุทฺทเวลาว ทุรจฺจยานิ ฯ
                จาตุทฺทสึ ปญฺจทสึ อาฬาร
                อุโปสถํ นิจฺจมุปาวสามิ
                อถาคมุํ โสฬส โภชปุตฺตา
                รชฺชุํ คเหตฺวาน ทฬฺหญฺจ ปาสํ ฯ
                เภตฺวาน นาสํ อติกสฺส รชฺชุํ
                นยึสุ มํ สมฺปริคยฺห ลุทฺทา
                เอตาทิสํ ทุกฺขมหํ ติติกฺขํ
                อุโปสถํ อปฺปฏิโกปยนฺโต ฯ
                เอกายเน ตํ ปเถ อทฺทสํสุ
                พเลน วณฺเณน จุเปตรูปํ
                สิริยา ปญฺญาย จ ภาวิโตสิ
                กิมตฺถิยํ นาค ตโป กโรสิ ฯ
                น ปุตฺตเหตุ น ธนสฺส เหตุ
                น อายุโน จาปิ อาฬาร เหตุ
                มนุสฺสโยนึ อภิปตฺถยาโน
                ตสฺมา ปรกฺกมฺม ตโป กโรมิ ฯ
                ตฺวํ โลหิตกฺโข วิหตนฺตรํโส
                อลงฺกโต กปฺปิตเกสมสฺสุ
                สุโรสิโต โลหิตจนฺทเนน
                คนฺธพฺพราชาว ทิสา ปภาสสิ ฯ
                เทวิทฺธิปตฺโตสิ มหานุภาโว
                สพฺเพหิ กาเมหิ สมงฺคิภูโต
                ปุจฺฉามิ ตํ นาคราเช ตมตฺถํ
                เสยฺโย อิโต เกน มนุสฺสโลโก ฯ
                อาฬาร นาญฺญตฺร มนุสฺสโลกา
                สุทฺธิ วา สํวิชฺชติ สํยโม วา
                อหญฺจ ลทฺธาน มนุสฺสโยนึ
                กาหามิ ชาติมรณสฺส อนฺตํ ฯ
                สํวจฺฉโร เม วุสิโต ตวนฺติเก
                อนฺเนน ปาเนน อุปฏฺฐิโตสฺมิ
                อามนฺตยิตฺวาน ปเลมิ นาค
                จิรปฺปวุฏฺโฐสฺมิ อหํ ชนินฺท ฯ
                ปุตฺตา จ ทารา จ อนุชีวิโน จ
                นิจฺจานุสิฏฺฐา อุปติฏฺฐเต ตํ
                กจฺจินุ เต นาภิสํสิตฺถ โกจิ
                ปิยญฺหิ เม ทสฺสนํ ตุยฺห อาฬาร ฯ
                ยถาปิ มาตุ จ ปิตุ อคาเร
                ปุตฺโต ปิโย ปฏิวิหิโตว เสยฺย
                ตโตปิ มยฺหํ อิธเมว เสยฺโย
                จิตฺตญฺหิ เต นาค มยิ ปสนฺนํ ฯ
                มณิ มมํ วิชฺชติ โลหิตงฺโค
                ธนาหโร มณิรตนํ อุฬารํ
                อาทาย ตํ คจฺฉ สกํ นิเกตํ
                ลทฺธา ธนนฺตํ มณิโมสฺสชสฺสูติ ฯ
     ตตฺถ กินฺเต วตนฺติ กึ ตว วตสมาทานํ ฯ พฺรหฺมจริยนฺติ
เสฏฺฐจริยํ ฯ โอปานภูตนฺติ จตุมหาปเถ ขตโปกฺขรณี วิย
ธมฺมิกสมณพฺราหฺมณานํ ยถาสุขํ ปริภุญฺชิตพฺพวิภวํ ฯ น จ สสฺสตายนฺติ
จิรฏฺฐิติกํ สมานํปิ เจตํ มยฺหํ สสฺสตํ น โหตีติ เม กเถติ ฯ
อปฺปานุภาวาติ โภชปุตฺเต สนฺธายาห ฯ หนฺตีติ อฏฺฐสุ ฐาเนสุ
สูเลหิ วิชฺฌนฺตา กึการณา หนึสุ ฯ กึ ปฏิจฺจาติ กํ สนฺธาย ตฺวํ
ตทา เตสํ หตฺถตฺถํ อาคญฺฉิ วสํ อุปคโต ฯ วนิพฺพกานนฺติ โภชปุตฺตา
อิธ วนิพฺพกาติ วุตฺตา ฯ เตโช นุ เต อนฺวคตํ ทนฺตมูลนฺติ กึ นุ
ตว เตโช โภชปุตฺเต ทิสฺวา ตทา ภยํ มหนฺตํ อนฺวคตํ อุทาหุ
วิสํ ทนฺตมูลํ อนฺวคตํ ฯ กิเลสนฺติ ทุกฺขํ ฯ วนิพฺพกานนฺติ
โภชปุตฺตานํ สนฺติเก โภชปุตฺเต นิสฺสายาติ อตฺโถ ฯ เตโช น
สกฺกา มม เตภิ หนฺตุนฺติ มม วิสเตโช อญฺญสฺส เตเชน อภิหนฺตุํปิ
น สกฺกา เตสํ ฯ สตนฺติ พุทฺธาทีนํ ฯ ธมฺมานีติ สีลสมาธิปญฺญาขนฺติ-
อนุทฺทยาเมตฺตาภาวนาสงฺขาตานิ ธมฺมานิ ฯ สุกิตฺติตานีติ สุวณฺณิตานิ
สุกถิตานิ ฯ กินฺติ กตฺวา ฯ สมุทฺทเวลาว ทุรจฺจยานีติ เตหิ สมุทฺทเวลา
วิย สปฺปุริเสหิ ชีวิตตฺถํปิ ทุรจฺจยานีติ วณฺณิตานิ ตสฺมา อหํ
สีลเภทภเยน ขนฺติเมตฺตาสมนฺนาคโต หุตฺวา มม โกปสฺส สีลเวลนฺตํ
อติกฺกมิตุํ น อทาสินฺติ อาห ฯ อิมิสฺสา ปน สงฺขปาลธมฺมเทสนาย
ทสปิ ปารมิโย ลพฺภนฺติ ฯ ตทา หิ มหาสตฺเตน สรีรสฺส
ปริจฺจตฺตภาโว ทานปารมี นาม โหติ ฯ ตถารูเปนปิ วิสเตเชน
สีลสฺส อภินฺนตา สีลปารมี ฯ นาคภวนโต นิกฺขมิตฺวา สมณธมฺมกรณํ
เนกฺขมฺมปารมี ฯ อิทญฺจีทญฺจ กาตุํ วฏฺฏตีติ สํวิทหนํ
ปญฺญาปารมี ฯ อธิวาสนวิริยํ วิริยปารมี ฯ อธิวาสนขนฺติ
ขนฺติปารมี ฯ สจฺจสมาทานํ สจฺจปารมี ฯ มม สีลํ น ภินฺทิสฺสามีติ
อธิฏฺฐานํ อธิฏฺฐานปารมี ฯ อนุทฺทยภาโว เมตฺตาปารมี ฯ เวทนาย
มชฺฌตฺตภาโว อุเปกฺขาปารมี ฯ อถาคมุนฺติ อเถกทิวสํ วมฺมิกมตฺถเก
นิปนฺนํ ทิสฺวา โสฬส โภชปุตฺตา ขรรชฺชุญฺจ ทฬฺหปาสญฺจ สูลานิ
จ คเหตฺวา มม สนฺติกํ อาคตา ฯ เภตฺวานาติ มม สรีรํ อฏฺฐสุ
ฐาเนสุ ภินฺทิตฺวา กณฺฏกลตา ปเวเสตฺวา ฯ นาสํ อติกสฺส
รชฺชุนฺติ โถกํ คนฺตฺวา สีสํ เม โอลมฺพนฺตํ ทิสฺวา มหามคฺเค
นิปชฺชาเปตฺวา ปุน นาสํปิ เม ภินฺทิตฺวา วิวฏฺฏรชฺชุํ อติกสฺส
กาชโกฏิยํ ลคฺเคตฺวา สมนฺตโต ปริคฺคเหตฺวา มํ นยึสุ ฯ อทฺทสํสูติ
สมฺม สงฺขปาล เต โภชปุตฺตา เอกายเน เอกคมเน ชงฺฆปทิกมคฺเค
ตํ พเลน วณฺเณน จ อุเปตรูปํ ปสฺสึสุ ตฺวํ ปน อิสฺสริยโสภคฺคสิริยา
จ ปญฺญาย จ ภาวิโต วฑฺฒิโต โส ตฺวํ เอวรูโป
สมาโน กิมตฺถํ ตปํ กโรสิ กึ อิจฺฉนฺโต อุโปสถวาสํ อุปวสสิ
สีลํ รกฺขสิ ฯ อทฺทสาสินฺติปิ ปาโฐ ฯ อหํ เอกายเน มหามคฺเค
ตํ อทฺทสินฺติ อตฺโถ ฯ อภิปตฺถยาโนติ ปตฺเถนฺโต ฯ ตสฺมาติ
ยสฺมา มนุสฺสโยนึ ปตฺเถมิ ตสฺมา วิริเยน ปรกฺกมิตฺวา ตโปกมฺมํ
กโรมีติ ฯ สุโรสิโตติ สุอนุลิตฺโต ฯ อิโตติ อิมมฺหา นาคภวนา
มนุสฺสโลโก เกน อุตฺตริตโร ฯ สุทฺธีติ มคฺคผลนิพฺพานสงฺขาตา
วิสุทฺธิ ฯ สํยโมติ สีลํ ฯ อิทํ โส มนุสฺสโลเกเยว พุทฺธปจฺเจกพุทฺธานํ
อุปฺปตฺตึ สนฺธายาห ฯ กาหามีติ อตฺตโน อปฺปฏิสนฺธิกภาวํ
กโรนฺโต ชาติชรามรณสฺส อนฺตํ กริสฺสามีติ ฯ เอวํ มหาราช โส
สงฺขปาโล มนุสฺสโลกํ วณฺเณสีติ ฯ สํวจฺฉโร เมติ เอวํ มหาราช
ตสฺมึ มนุสฺสโลกํ วณฺเณนฺเต อหํ ปพฺพชฺชาย สิเนหํ กตฺวา
เอตทโวจํ ฯ ตตฺถ อุปฏฺฐิโตสฺมีติ อนฺนปาเนน เจว ทิพฺเพหิ จ
กามคุเณหิ ปริจิณฺโณ มานิโต ฯ ปเลมีติ สเรมิ คจฺฉามิ ฯ
จิรปฺปวุฏฺโฐสฺมีติ อหํ มนุสฺสโลกโต จิรปฺปวุฏฺโฐ ฯ นาภิสํสิตฺถาติ
กจฺจิ นุโข มม ปุตฺตาทีสุ โกจิ ตํ น อกฺโกสิ น ปริภาสสีติ
ปุจฺฉติ ฯ นาภิสชฺเชถาติปิ ปาโฐ ฯ น โกเปสีติ อตฺโถ ฯ
ปฏิวิหิโตติ ปฏิชคฺคิโต ฯ มณิ มมนฺติ สเจ สมฺม อาฬาร
คจฺฉสิเยว เอวํ สนฺเต มม โลหิตงฺโค ธนาหรโณ สพฺพกามทโท
มณิ สํวิชฺชติ ตํ อาฬาร มณิรตนํ อาทาย ตว เคหํ คจฺฉ
ตตฺถ อิมสฺสานุภาเวน ยาวทิจฺฉกํ ธนํ ลทฺธา ปุน อิมํ มณิรตนํ
โอสฺสชสฺสุ โอสฺสชนฺโต จ อญฺญตฺถ อโนสฺสชิตฺวา อตฺตโน
อุทกจาฏิยํ โอสฺสเชยฺยาสีติ วตฺวา มยฺหํ มณิรตนํ อุปเนสีติ วทติ ฯ
     เอวํ วตฺวา อถาหํ มหาราช นาคราชานํ เอตทโวจํ
สมฺม นาหํ ธเนนตฺถิโก ปพฺพชิตุํ ปน อิจฺฉามีติ ปพฺพชิตปริกฺขารํ
ยาจิตฺวา เตเนว สทฺธึ นาคภวนโต นิกฺขมิตฺวา ตํ นิวตฺเตตฺวา
หิมวนฺตํ ปวิสิตฺวา ปพฺพชิโตติ วตฺวา รญฺโญ ธมฺมกถํ  กเถนฺโต
คาถาทฺวยมาห
                ทิฏฺฐา มยา มานุสิกาปิ กามา
                อสสฺสตา วิปริณามธมฺมา
                อาทีนวํ กามคุเณสุ ทิสฺวา
                สทฺธายหํ ปพฺพชิโตมฺหิ ราช ฯ
                ทุมปฺผลาเนว ปตนฺติ มานวา
                ทหรา จ วุฑฺฒา จ สรีรเภทา
                เอตํปิ ทิสฺวา ปพฺพชิโตมฺหิ ราช
                อปณฺณกํ สามญฺญเมว เสยฺโยติ ฯ
     ตตฺถ สทฺธายาติ กมฺมญฺจ ผลญฺจ นิพฺพานญฺจ สทฺทหิตฺวา ฯ
ทุมปฺผลาเนวาติ ยถา รุกฺขผลานิ ปกฺกานิปิ อปกฺกานิปิ ปตนฺติ
ตถาปิ ทหรา จ วุฑฺฒา ปตนฺติ ฯ อปณฺณกนฺติ อวิรุทฺธํ
นิยฺยานิกํ ฯ สามญฺญเมว เสยฺโยติ ปพฺพชฺชาว อุตฺตมาติ ปพฺพชฺชาย
คุณํ ทิสฺวา ปพฺพชิโตมฺหิ มหาราชาติ ฯ
     ตํ สุตฺวา ราชา อนนฺตรํ คาถมาห
                อทฺธา หเว เสวิตพฺพา สปญฺญา
                พหุสฺสุตา เย พหุฐานจินฺติโน
                นาคญฺจ สุตฺวาน ตุวญฺจ อาฬาร
                กาหามิ ปุญฺญานิ อนปฺปกานีติ ฯ
     ตตฺถ เย พหุฐานจินฺติโนติ เย พหูนิ การณานิ ชานนฺติ ฯ
นาคญฺจาติ ตถา อปฺปมาทวิหารีนํ นาคราชานญฺจ ตฺวญฺจ วจนํ
สุตฺวา ฯ
     อถสฺส อุสฺสาหํ ชเนนฺโต ตาปโส โอสานคาถมาห
                อทฺธา หเว เสวิตพฺพา สปญฺญา
                พหุสฺสุตา เย พหุฐานจินฺติโน
                นาคญฺจ สุตฺวาน มมญฺจ ราช
                กโรหิ ปุญฺญานิ อนปฺปกานีติ ฯ
     เอวํ โส รญฺโญ ธมฺมํ เทเสตฺวา ตตฺเถว จตฺตาโร
วสฺสานมาเส วสิตฺวา ปุน หิมวนฺตํ คนฺตฺวา ยาวชีวํ จตฺตาโร
พฺรหฺมวิหาเร ภาเวตฺวา พฺรหฺมโลกูปคโต อโหสิ ฯ สงฺขปาโลปิ
ยาวชีวํ อุโปสถวาสํ วสิตฺวา ราชา จ ทานาทีนิ ปุญฺญานิ
กตฺวา ยถากมฺมํ คโต ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา เอวํ โปราณกปณฺฑิตา
นาคสมฺปตฺตึ ปหาย อุโปสถวาสํ วสึสูติ วตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ
ตทา ปิตา ตาปโส กสฺสโป อโหสิ พาราณสิราชา อานนฺโท
อาฬาโร สารีปุตฺโต สงฺขปาโล ปน อหเมว สมฺมาสมฺพุทฺโธติ ฯ
                   สงฺขปาลชาตกํ นิฏฺฐิตํ ฯ
                        จตุตฺถํ ฯ
                    ---------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๔๑ หน้า ๔๑๐-๔๓๓. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=41&A=8443&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=41&A=8443&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=2495              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=10422              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=11344              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=11344              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]