ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๕๒ ภาษาบาลีอักษรไทย จริยา.อ. (ปรมตฺถที.)

                       ๑๐. สงฺขปาลจริยาวณฺณนา
      [๘๕] ปุนาปรํ ยทา โหมิ        สงฺขปาโล มหิทฺธิโก
           ทาฐาวุโธ โฆรวิโส       ทฺวิชิโวฺห อุรคาภิภู.
      [๘๖] จตุปฺปเถ มหามคฺเค       นานาชนสมากุเล
           จตุโร องฺเค อธิฏฺฐาย     ตตฺถ วาสํ อกปฺปยึ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๓.

[๘๗] ฉวิยา จมฺเมน มํเสน นฺหารูหิ อฏฺฐิเกหิ วา ยสฺส เอเตน กรณียํ ทินฺนํเยว หราตุ โสติ. ๑- #[๘๕] ทสเม สงฺขปาโลติอาทีสุ อยํ สงฺเขปตฺโถ:- เทวโภคสมฺปตฺติสทิสาย มหติยา นาคิทฺธิยา สมนฺนาคตตฺตา มหิทฺธิโก. เหฏฺฐา เทฺว, อุปริ เทฺวติ จตสฺโส ทาฐา อาวุธา เอตสฺสาติ ทาฐาวุโธ. อุคฺคเตชวิสตาย โฆรวิโส. นาคโยนิสิทฺธาหิ ทฺวีหิ ชิวฺหาหิ สมนฺนาคโตติ ทฺวิชิโวฺห. มหานุภาวานมฺปิ อุเรน คมนโต "อุรคา"ติ ลทฺธนามานํ นาคานํ อธิปติภาวโต อุรคาภิภู. #[๘๖] ทฺวินฺนํ มคฺคานํ วินิวิชฺฌิตฺวา สนฺธิภาเวน คตฏฺฐานสงฺขาเต จตุปฺปเถ. อปราปรํ มหาชนสญฺจรณฏฺฐานภูเต มหามคฺเค. ตโต เอว มหาชนสมากิณฺณภาเวน นานาชนสมากุเล. อิทานิ วกฺขมานานํ จตุนฺนํ องฺคานํ วเสน จตุโร องฺเค. อธิฏฺฐาย อธิฏฺฐหิตฺวา, จิตฺเต ฐเปตฺวา. ยทาหํ สงฺขปาโล นาม ยถาวุตฺตรูโป นาคราชา โหมิ, ตทา เหฏฺฐา วุตฺตปฺปกาเร ฐาเน วาสํ อุโปสถวาสวเสน นิวาสํ อกปฺปยึ กปฺเปสึ. มหาสตฺโต หิ ทานสีลาทิปุญฺญปสุโต หุตฺวา โพธิปริเยสนวเสน อปราปรํ เทวมนุสฺสคตีสุ สํสรนฺโต กทาจิ เทวโภคสทิสสมฺปตฺติเก นาคภวเน นิพฺพตฺติตฺวา สงฺขปาโล นาม นาคราชา อโหสิ มหิทฺธิโก มหานุภาโว. โส คจฺฉนฺเต กาเล ตาย สมฺปตฺติยา วิปฺปฏิสารี หุตฺวา มนุสฺสโยนึ ปตฺเถนฺโต อุโปสถวาสํ วสิ. อถสฺส นาคภวเน วสนฺตสฺส อุโปสถวาโส น สมฺปชฺชติ, สีลํ สงฺกิลิสฺสติ, เตน โส นาคภวนา นิกฺขมิตฺวา กณฺหวณฺณาย นทิยา อวิทูเร มหามคฺคสฺส จ เอกปทิกมคฺคสฺส จ อนฺตเร เอกํ วมฺมิกํ ปริกฺขิปิตฺวา อุโปสถํ อธิฏฺฐาย จาตุทฺทสปณฺณรเสสุ สมาทินฺนสีโล "มม จมฺมาทีนิ อตฺถิกา คณฺหนฺตู"ติ อตฺตานํ ทานมุเข วิสฺสชฺเชตฺวา @เชิงอรรถ: ขุ.จริยา. ๓๓/๘๗/๖๑๐

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๔.

นิปชฺชติ, ปาฏิปเท นาคภวนํ คจฺฉติ. เตน วุตฺตํ "ปุนาปรํ ยทา โหมิ, สงฺขปาโล มหิทฺธิโก"ติอาทิ. ๑- ตสฺสตฺโถ วุตฺโตเยว. #[๘๗] ยํ ปเนตฺถ ฉวิยา จมฺเมนาติอาทิกํ "จตุโร องฺเค อธิฏฺฐายา"ติ วุตฺตํ จตุรงฺคาธิฏฺฐานทสฺสนํ. ฉวิจมฺมานิ หิ อิธ เอกมงฺคํ. เอวํ อุโปสถวาสํ วสนฺตสฺส มหาสตฺตสฺส ทีโฆ อทฺธา วีติวตฺโต. อเถกทิวสํ ตสฺมึ ตถา สีลํ สมาทิยิตฺวา นิปนฺเน โสฬส โภชปุตฺตา "มํสํ อาหริสฺสามา"ติ อาวุธหตฺถา อรญฺเญ จรนฺตา กิญฺจิ อลภิตฺวา นิกฺขมนฺตา ตํ วมฺมิกมตฺถเก นิปนฺนํ ทิสฺวา "มยํ อชฺช โคธาโปตกมฺปิ น ลภิมฺหา, อิมํ นาคราชานํ วธิตฺวา ขาทิสฺสามา"ติ จินฺเตตฺวา "มหา โข ปเนส คยฺหมาโน ปลาเยยฺยาติ ยถานิปนฺนกํเยว นํ โภเคสุ สูเลหิ วิชฺฌิตฺวา ทุพฺพลํ กตฺวา คณฺหิสฺสามา"ติ สูลานิ อาทาย อุปสงฺกมึสุ. โพธิสตฺตสฺสาปิ สรีรํ มหนฺตํ เอกโทณิกนาวปฺปมาณํ วฏฺเฏตฺวา ฐปิตสุมนปุปฺผทามํ วิย ชิญฺชุกผลสทิเสหิ อกฺขีหิ ชยสุมนปุปฺผสทิเสน จ สีเสน สมนฺนาคตํ อติวิย โสภติ. โส เตสํ โสฬสนฺนํ ชนานํ ปทสทฺเทน โภคนฺตรโต สีสํ นีหริตฺวา รตฺตกฺขีนิ อุมฺมีเลตฺวา เต สูลหตฺเถ อาคจฺฉนฺเต ทิสฺวา "อชฺช มยฺหํ มโนรโถ มตฺถกํ ปาปุณิสฺสตี"ติ อตฺตานํ ทานมุเข นิยฺยาเตตฺวา "อิเม มม สรีรํ สตฺตีหิ โกฏฺเฏตฺวา ฉิทฺทาวฉิทฺทํ กโรนฺเต น โอโลเกสฺสามี"ติ อตฺตโน สีลขณฺฑภเยน ทฬฺหํ อธิฏฺฐานํ อธิฏฺฐหิตฺวา สีสํ โภคนฺตเร เอว ปเวเสตฺวา นิปชฺชิ. อถ นํ เต อุปคนฺตฺวา นงฺคุฏฺเฐ คเหตฺวา อากฑฺฒนฺตา ภูมิยํ ปาเตตฺวา ติขิณสูเลหิ อฏฺฐสุ ฐาเนสุ วิชฺฌิตฺวา สกณฺฏกา กาฬเวตฺตยฏฺฐิโย ๒- ปหารมุเขหิ ปเวเสตฺวา อฏฺฐสุ ฐาเนสุ กาเชหิ อาทาย มหามคฺคํ ปฏิปชฺชึสุ. มหาสตฺโต สูเลหิ วิชฺฌนโต ปฏฺฐาย เอกฏฺฐาเนปิ อกฺขีนิ อุมฺมีเลตฺวา เต น โอโลเกสิ. ตสฺส อฏฺฐหิ กาเชหิ อาทาย นียมานสฺส สีสํ โอลมฺพิตฺวา ภูมึ ปหรติ. อถ นํ "สีสมสฺส @เชิงอรรถ: ฉ.ม. "ปุนาปรํ ยทา โหมิ, สงฺขปาโล"ติอาทิ สี. ตาลเวตฺตยฏฺฐิโย

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๕.

โอลมฺพตี"ติ มหามคฺเค นิปชฺชาเปตฺวา สุขุเมน สูเลน นาสาปุเฏ วิชฺฌิตฺวา รชฺชุกํ ปเวเสตฺวา สีสํ อุกฺขิปิตฺวา กาชโกฏิยํ ลคฺเคตฺวา ปุนปิ อุกฺขิปิตฺวา มคฺคํ ปฏิปชฺชึสุ. เตน วุตฺตํ:- [๘๘] "อทฺทสํสุ โภชปุตฺตา ขรา ลุทฺทา อการุณา อุปคญฺฉุํ มมํ ตตฺถ ทณฺฑมุคฺครปาณิโน. [๘๙] นาสาย วินิวิชฺฌิตฺวา นงฺคุฏฺเฐ ปิฏฺฐิกณฺฑเก กาเช อาโรปยิตฺวาน โภชปุตฺตา หรึสุ มํ. [๙๐] สสาครนฺตํ ปฐวึ สกานนํ สปพฺพตํ อิจฺฉมาโน จหนฺตตฺถ นาสาวาเตน ฌาปเย. [๙๑] สูเลหิ วิชฺฌยนฺเตปิ โกฏฺฏยนฺเตปิ สตฺติภิ โภชปุตฺเต น กุปฺปามิ เอสา เม สีลปารมี"ติ. #[๘๘-๘๙] ตตฺถ โภชปุตฺตาติ ลุทฺทปุตฺตา. ขราติ กกฺขฬา, ผรุสกายวจีกมฺมนฺตา. ลุทฺทาติ ทารุณา, โฆรมานสา. อการุณาติ นิกฺกรุณา. ทณฺฑมุคฺครปาณิโนติ จตุรสฺสทณฺฑหตฺถา. นาสาย วินิวิชฺฌิตฺวาติ รชฺชุกํ ปเวเสตุํ สุขุเมน สูเลน นาสาปุเฏ วิชฺฌิตฺวา. นงฺคุฏฺเฐ ปิฏฺฐิกณฺฏเกติ นงฺคุฏฺฐปฺปเทเส ตตฺถ ตตฺถ ปิฏฺฐิกณฺฏกสมีเป จ วินิวิชฺฌิตฺวาติ สมฺพนฺโธ. กาเช อาโรปยิตฺวานาติ อฏฺฐสุ ฐาเนสุ วินิวิชฺฌิตฺวา พทฺเธสุ อฏฺฐสุ เวตฺตลตามณฺฑเลสุ เอเกกสฺมึ โอวิชฺฌิตํ ๑- เอเกกํ กาชํ เทฺว เทฺว โภชปุตฺตา อตฺตโน อตฺตโน ขนฺธํ อาโรเปตฺวา. #[๙๐] สสาครนฺตํ ปฐวินฺติ สมุทฺทปริยนฺตํ มหาปฐวึ. สกานนํ สปพฺพตนฺติ สทฺธึ กานเนหิ ปพฺพเตหิ จาติ สกานนํ สปพฺพตญฺจ. นาสาวาเตน ฌาปเยติ สจาหํ @เชิงอรรถ: สี. โอวิชฺฌิตฺวา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๖.

อิจฺฉมาโน อิจฺฉนฺโต กุชฺฌิตฺวา นาสาวาตํ วิสฺสชฺเชยฺยํ, สมุทฺทปริยนฺตํ สกานนํ สปพฺพตํ อิมํ มหาปฐวึ ฌาเปยฺยํ, สห นาสาวาตวิสฺสชฺชเนน ฉาริกํ กเรยฺยํ, เอตาทิโส ตทา มยฺหํ อานุภาโว. #[๙๑] เอวํ สนฺเตปิ สูเลหิ วินิวิชฺฌนฺเต, โกฏฺฏยนฺเตปิ สตฺติภิ. โภชปุตฺเต น กุปฺปามีติ ทุพฺพลภาวกรณตฺถํ เวตฺตลตาปเวสนตฺถญฺจ สารทารูหิ ตจฺเฉตฺวา กเตหิ ติขิณสูเลหิ อฏฺฐสุ ฐาเนสุ วิชฺฌนฺเตปิ ทุพฺพลภาวกรณตฺถํ ติขิณาหิ สตฺตีหิ ตหึ ตหึ โกฏฺฏยนฺเตปิ โภชปุตฺตานํ ลุทฺทานํ น กุปฺปามิ. เอสา เม สีลปารมีติ เอวํ มหานุภาวสฺส ตถา อธิฏฺฐหนฺตสฺส ยา เม มยฺหํ สีลขณฺฑภเยน เตสํ อกุชฺฌนา, เอสา เอกนฺเตเนว ชีวิตนิรเปกฺขภาเวน ปวตฺตา มยฺหํ สีลปารมี, สีลวเสน ปรมตฺถปารมีติ อตฺโถ. ตถา ปน โพธิสตฺเต เตหิ นียมาเน มิถิลนครวาสี อาฬาโร นาม กุฏุมฺพิโก ปญฺจสกฏสตานิ อาทาย สุขยานเก นิสีทิตฺวา คจฺฉนฺโต เต โภชปุตฺเต มหาสตฺตํ หรนฺเต ทิสฺวา การุญฺญํ อุปฺปาเทตฺวา เต ลุทฺเท ปุจฺฉิ "กิสฺสายํ นาโค นียติ, เนตฺวา จิมํ กึ กริสฺสถา"ติ. เต "อิมสฺส นาคสฺส มํสํ สาทุญฺจ มุทุญฺจ ถูลญฺจ ปจิตฺวา ขาทิสฺสามา"ติ อาหํสุ. อถ โส เตสํ โสฬสวาหโคเณ ๑- ปสตํ ปสตํ สุวณฺณมาสเก สพฺเพสํ นิวาสนปารุปนานิ ภริยานมฺปิ เตสํ วตฺถาสรณานิ ทตฺวา "สมฺมา อยํ มหานุภาโว นาคราชา, อตฺตโน สีลคุเณน ตุมฺหากํ น ทุพฺภิ, อิมํ กิลเมนฺเตหิ พหุํ ตุเมฺหหิ อปุญฺญํ ปสุตํ, วิสฺสชฺเชถา"ติ อาห. เต "อยํ อมฺหากํ มนาโป ภกฺโข, พหู จ โน อุรคา ภุตฺตปุพฺพา, ตถาปิ ตว วจนํ อเมฺหหิ ปูเชตพฺพํ, ตสฺมา อิมํ นาคํ วิสฺสชฺเชสฺสามา"ติ วิสฺสชฺเชตฺวา มหาสตฺตํ ภูมิยํ นิปชฺชาเปตฺวา อตฺตโน กกฺขฬตาย ตา กณฺฏกาจิตา อาวุตา กาฬเวตฺตลตา โกฏิยํ คเหตฺวา อากฑฺฒิตุํ อารภึสุ. @เชิงอรรถ: ม. โสฬสโภชปุตฺตานํ วาหโคเณ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๗.

อถ โส นาคราชานํ กิลมนฺตํ ทิสฺวา อกิลเมนฺโตว อสินา ลตา ฉินฺทิตฺวา ทารกานํ กณฺณเวธโต ปฏิหรณนิยาเมน ๑- อทุกฺขาเปนฺโต สณิกํ นีหริ. ตสฺมึ กาเล เต โภชปุตฺตา ยํ พนฺธนํ ตสฺส นตฺถุโต ปเวเสตฺวา ปฏิมุกฺกํ, ตํ พนฺธนํ สณิกํ โมจยึสุ. มหาสตฺโต มุหุตฺตํ ปาจีนาภิมุโข คนฺตฺวา อสฺสุปุณฺเณหิ เนตฺเตหิ อาฬารํ โอโลเกสิ. ลุทฺทา โถกํ คนฺตฺวา "อุรโค ทุพฺพโล, มตกาเล คเหตฺวาว นํ คมิสฺสามา"ติ นิลียึสุ. อาฬาโร มหาสตฺตสฺส อญฺชลึ ปคฺคยฺห "คจฺเฉว โข ตฺวํ มหานาค, มา ตํ ลุทฺทา ปุน คเหสุนฺ"ติ วทนฺโต โถกํ ตํ นาคํ อนุคนฺตฺวา นิวตฺติ. โพธิสตฺโต นาคภวนํ คนฺตฺวา ตตฺถ ปปญฺจํ อกตฺวา มหนฺเตน ปริวาเรน นิกฺขมิตฺวา อาฬารํ อุปสงฺกมิตฺวา นาคภวนสฺส วณฺณํ กเถตฺวา ตํ ตตฺถ เนตฺวา ตีหิ กญฺญาสเตหิ สทฺธึ มหนฺตมสฺส ยสํ ทตฺวา ทิพฺเพหิ กาเมหิ สนฺตปฺเปสิ. อาฬาโร นาคภวเน เอกวสฺสํ วสิตฺวา ทิพฺเพ กาเม ปริภุญฺชิตฺวา "อิจฺฉามหํ สมฺม ปพฺพชิตุนฺ"ติ นาคราชสฺส กเถตฺวา ปพฺพชิตปริกฺขาเร คเหตฺวา ตโต นิกฺขมิตฺวา หิมวนฺตปฺปเทสํ คนฺตฺวา ปพฺพชิตฺวา ตตฺถ จิรํ วสิตฺวา อปรภาเค จาริกํ จรนฺโต พาราณสึ ปตฺวา พาราณสิรญฺญา สมาคโต เตน อาจารสมฺปตฺตึ ๒- นิสฺสาย ปสนฺเนน "ตฺวํ อุฬารโภคา มญฺเญ กุลา ปพฺพชิโต, เกน นุ โข การเณน ปพฺพชิโตสี"ติ ปุฏฺโฐ อตฺตโน ปพฺพชฺชาการณํ กเถนฺโต ลุทฺทานํ หตฺถโต โพธิสตฺตสฺส วิสฺสชฺชาปนํ อาทึ กตฺวา สพฺพํ ปวตฺตึ รญฺโญ อาจิกฺขิตฺวา:- "ทิฏฺฐา มยา มานุสกาปิ กามา อสสฺสตา วิปริณามธมฺมา อาทีนวํ กามคุเณสุ ทิสฺวา สทฺธายหํ ปพฺพชิโตมฺหิ ราช. ทุมปฺผลานีว ปตนฺติ มาณวา ทหรา จ วุฑฺฒา ๓- จ สรีรเภทา @เชิงอรรถ: สี. วฏฺฏิหรณนิยาเมน ม. อาการสมฺปตฺตึ ฉ.ม. วุทฺธา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๘.

เอตมฺปิ ทิสฺวา ปพฺพชิโตมฺหิ ราช อปณฺณกํ สามญฺญเมว เสยฺโย"ติ ๑- อิมาหิ คาถาหิ ธมฺมํ เทเสสิ. ตํ สุตฺวา ราชา:- "อทฺธา หเว เสวิตพฺพา สปญฺญา พหุสฺสุตา เย พหุฐานจินฺติโน นาคญฺจ สุตฺวาน ตวญฺจฬาร กาหามิ ปุญฺญานิ อนปฺปกานี"ติ ๒- อาห. อถสฺส ตาปโส:- "อทฺธา หเว เสวิตพฺพา สปญฺญา พหุสฺสุตา เย พหุฐานจินฺติโน นาคญฺจ สุตฺวาน มมญฺจ ราช กโรหิ ปุญฺญานิ อนปฺปกานี"ติ ๒- เอวํ ธมฺมํ เทเสตฺวา ตตฺเถว จตฺตาโร วสฺสานมาเส วสิตฺวา ปุน หิมวนฺตํ คนฺตฺวา ยาวชีวํ จตฺตาโร พฺรหฺมวิหาเร ภาเวตฺวา พฺรหฺมโลกูปโค อโหสิ. โพธิสตฺโตปิ ยาวชีวํ อุโปสถวาสํ วสิตฺวา สคฺคปูรํ ปูเรสิ. โสปิ ราชา ทานาทีนิ ปุญฺญานิ กตฺวา ยถากมฺมํ คโต. ตทา อาฬาโร สาริปุตฺตตฺเถโร อโหสิ, พาราณสิราชา อานนฺทตฺเถโร, สงฺขปาลนาคราชา โลกนาโถ. @เชิงอรรถ: ขุ.ชา. ๒๗/๑๙๑-๒/๔๕๒ ขุ.ชา. ๒๗/๑๙๓/๔๕๒

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๙.

ตสฺส สรีรปริจฺจาโค ทานปารมี, ตถารูเปนปิ วิสเตเชน สมนฺนาคตสฺส ตถารูปายปิ ปีฬาย สติ สีลสฺส อภินฺนตา สีลปารมี, เทวโภคสมฺปตฺติสทิสํ โภคํ ปหาย นาคภวนโต นิกฺขมิตฺวา สมณธมฺมกรณํ เนกฺขมฺมปารมี, "ทานาทิอตฺถํ อิทญฺจิทญฺจ กาตุํ วฏฺฏตี"ติ สํวิทหนํ ปญฺญาปารมี, กามวิตกฺกวิโนทนํ อธิวาสนวีริยญฺจ วีริยปารมี, อธิวาสนขนฺติ ขนฺติปารมี, สจฺจสมาทานํ สจฺจปารมี, อจลสมาทานาธิฏฺฐานํ อธิฏฺฐานปารมี, โภชปุตฺเต อุปาทาย สพฺพสตฺเตสุ เมตฺตานุทฺทยภาโว เมตฺตาปารมี, เวทนาย สตฺตสงฺขารกตวิปฺปกาเรสุ จ ๑- มชฺฌตฺตภาโว อุเปกฺขาปารมีติ เอวํ ทส ปารมิโย ลพฺภนฺติ. สีลปารมี ปน อติสยวตีติ กตฺวา สา เอว เทสนํ อารุฬฺหา. ตถา อิธ โพธิสตฺตสฺส คุณานุภาวา "โยชนสติเก นาคภวนฏฺฐาเน"ติอาทินา ภูริทตฺตจริยายํ ๒- วุตฺตนเยเนว ยถารหํ วิภาเวตพฺพาติ. สงฺขปาลจริยาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. เอเตติ เย หตฺถินาคจริยาทโย อิมสฺมึ วคฺเค นิทฺทิฏฺฐา อนนฺตรคาถาย จ "หตฺถินาโค ภูริทตฺโต"ติอาทินา อุทฺทานวเสน สงฺคเหตฺวา ทสฺสิตา นว จริยา, เต สพฺเพ วิเสสโต สีลปารมิปูรณวเสน ปวตฺติยา สีลํ พลํ เอเตสนฺติ สีลพลา. สีลสฺส ปรมตฺถปารมิภูตสฺส ปริกฺขรณโต สนฺตานสฺส จ ปริภาวนาวเสน อภิสงฺขรณโต ปริกฺขารา. อุกฺกํสคตาย ๓- สีลปรมตฺถปารมิยา อสมฺปุณฺณตฺตา ปเทโส เอเตสํ อตฺถิ, น นิปฺปเทโสติ ปเทสิกา สปฺปเทสา. กสฺมาติ เจ? อาห "ชีวิตํ ปริรกฺขิตฺวา, สีลานิ อนุรกฺขิสนฺ"ติ, ยสฺมา เอเตสุ หตฺถินาคจริยาทีสุ อหํ อตฺตโน ชีวิตํ เอกเทเสน ปริรกฺขิตฺวาว สีลานิ อนุรกฺขึ. ชีวิตํ น สพฺพถา ปริจฺจชึ, เอกนฺเตเนว ปน สงฺขปาลสฺส เม สโต สพฺพกาลมฺปิ ชีวิตํ ยสฺส กสฺสจิ นิยฺยตฺตํ, สงฺขปาลนาคราชสฺส ปน เม มหานุภาวสฺส อุคฺควิสเตชสฺส สโต สมานสฺส สพฺพกาลมฺปิ เตหิ ลุทฺเทหิ @เชิงอรรถ: สี.สตฺตกตวิปฺปกาเรสุ จ ขุ.จริยา. ๓๓/๑๑-๙/๖๐๑-๒ ม. อุกฺกฏฺฐสงฺคหโก

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๑๐.

สมาคเม ตโต ปุพฺเพปิ ปจฺฉาปิ สโต เอวํ ปุคฺคลวิภาคํ อกตฺวา ยสฺส กสฺสจิ สีลานุรกฺขณตฺถเมว ชีวิตํ เอกํเสเนว นิยฺยตฺตํ นียาติตํ ทานมุเข นิสฺสฏฺฐํ, ตสฺมา สา สีลปารมีติ ยสฺมา เจตเทวํ, ตสฺมา เตน การเณน สา ปรมตฺถปารมิภาวํ ปตฺตา มยฺหํ สีลปารมีติ ทสฺเสตีติ. ปรมตฺถทีปนิยา จริยาปิฏกสํวณฺณนาย ทสวิธจริยาสงฺคหสฺส วิเสสโต สีลปารมิวิภาวนสฺส ทุติยวคฺคสฺส อตฺถวณฺณนา นิฏฺฐิตา. -----------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๕๒ หน้า ๒๐๒-๒๑๐. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=52&A=4484&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=52&A=4484&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=33&i=228              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=33&A=9134              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=33&A=11896              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=33&A=11896              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๓ http://84000.org/tipitaka/read/?index_33

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]