อรรถกถาเล่มที่ ๕๕ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ปญฺจ.อ. (ปรมตฺถที.)

                     ๓. สพฺพมิทํกมฺมโตติกถาวณฺณนา
     [๗๘๓] อิทานิ สพฺพมิทํ กมฺมโตติกถา นาม โหติ. ตตฺถ "กมฺมุนา
วตฺตติ โลโก"ติ สุตฺตํ นิสฺสาย "สพฺพมิทํ กมฺมกิเลสวิปากวฏฺฏํ กมฺมโตว
โหตี"ติ เยสํ ลทฺธิ เสยฺยถาปิ ราชคิริกานญฺเจว สิทฺธตฺถิกานญฺจ, เต สนฺธาย
สพฺพมิทนฺติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺส. อถ นํ "เอวํ สนฺเต
กมฺมมฺปิ กมฺมโต อาปชฺชตี"ติ โจเทตุํ กมฺมมฺปิ กมฺมโตติ อาห. อิตโร ยทิ
กมฺมมฺปิ กมฺมโตว นาม ตํ กมฺมํ วิปาโกเยว สิยาติ ปฏิกฺขิปติ. ปุพฺเพกตเหตูติ
"ยทิ สพฺพมิทํ กมฺมโต, ปุพฺเพกตเหตุนา เตน ภวิตพฺพนฺ"ติ โจเทตุํ ปุจฺฉติ,
อิตโร ปุพฺเพกตเหตุวาทภเยน ปฏิกฺขิปติ.
     [๗๘๔] กมฺมวิปากโตติ "ยทิ สพฺพมิทํ กมฺมโต, ยํ อตีตภเว ปวตฺตสฺส
เหตุภูตํ กมฺมํ, ตมฺปิ ปุริมวาเร ๑- ภเว กมฺมโตติ กมฺมวิปาโก สมฺปชฺชติ, เตน
เต สพฺพมิทํ กมฺมวิปากโต อาปชฺชตี"ติ โจเทตุํ ปุจฺฉติ. อิตโร พีชโต
องฺกุรสฺเสว ปจฺจุปฺปนฺนปวตฺตสฺส กมฺมโต นิพฺพตฺตึ สนฺธาย ปฏิกฺขิปติ. ทุติยํ
ปุฏฺโฐ ตสฺสาปิ กมฺมสฺส พีชสฺส ปุริมพีชโต วิย ปุริมกมฺมโต ปวตฺตตฺตา ปฏิชานาติ.
ปาณํ หเนยฺยาติอาทิ "ยทิ สพฺพํ กมฺมวิปากโต, ปาณาติปาตาทีนิ กมฺมวิปาเกเนว
กเรยฺยา"ติ โจเทตุํ วุตฺตํ. อิตโร ทุสฺสีลฺยเจตนาปิ ปุริมกมฺมนิพฺพตฺตา เอเกน
ปริยาเยน วิปาโกเยวาติ ลทฺธิยา ปฏิชานาติ. อถ นํ "ยทิ เต ปาณาติปาโต
กมฺมวิปากโต นิพฺพตฺตติ, ปาณาติปาโต วิย วิปาโกปิ สผโล อาปชฺชตี"ติ
โจเทตุํ สผโลติ อาห. อิตโร ปาณาติปาตสฺส นิรยสํวตฺตนิกาทิภาวโต สผลตํ
ปสฺสนฺโต ปฏิชานาติ, กมฺมวิปากสฺส ปน อิทนฺนาม ผลนฺติ วุตฺตฏฺฐานํ
อปสฺสนฺโต ปฏิกฺขิปติ. อทินฺนาทานาทีสุปิ เอเสว นโย. คิลานปจฺจยเภสชฺช-
ปริกฺขาโร สผโลติ เทยฺยธมฺมวเสน ทานผลํ ปุจฺฉติ. กมฺมุนา วตฺตตีติ สุตฺตํ
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. ปุริมตเร
"นตฺถิ กมฺมนฺ"ติ อกมฺมวาทิตํ ปฏิกฺขิปิตฺวา "อตฺถิ กมฺมนฺ"ติ กมฺมวาทิต-
กมฺมสฺสกตํ ทีเปติ, น สพฺพสฺเสว กมฺมโต นิพฺพตฺตึ, ตสฺมา อสาธกนฺติ.
                   สพฺพมิทํกมฺมโตติกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                          -------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้า ๒๙๑-๒๙๒.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=6553&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=6553&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=37&i=1699
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=37&A=17697
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=37&A=11462
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=37&A=11462
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๖
http://84000.org/tipitaka/read/?index_37