ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter
Atthakatha Book 12 : PALI ROMAN Sam.A. (sarattha.2)

                        10. Nidanasuttavannana
    [60] Dasame kurusu viharatiti kuruti evam bahuvacanavasena laddhavohare
janapade viharati. Kammasadhammam 4- nama kurunam nigamoti evamnamako kurunam nigamo,
@Footnote: 1 Si. palisattheyya, cha.Ma. palimajjeyya   2 Ma.... cunnamayamadhurapamsum
@3 Si. mulapalisatthanadini               4 Ma. kammasadammam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page98.

Tam gocaragamam katvati attho. Ayasmati piyavacanametam garuvacanametam. Anandoti tassa therassa namam. Ekamantam nisiditi cha nisajjadose vajjento 1- dakkhinajanumandalassa abhimukhatthane chabbannanam buddharamsinam anto pavilitva pasannalakharasam vigahanto viya suvannapatam parupanto viya rattakambalavitanamajjham 2- pavisanto viya dhammakandagariko ayasma anando nisidi. Tena vuttam "ekamantam nisidi"ti. Kaya pana velaya kena karanena ayamayasma bhagavantam upasankamantoti? Sayanhavelaya paccayakarapanhapucchanakaranena. Tamdivasam kira ayamayasma kulasangahatthaya gharadvare gharadvare sahassabhandikam nikkhipanto viya kammasadhammam pindaya caritva pindapatapatikkanto satthu vattam dassetva satthari gandhakutim pavitthe sattharam vanditva attano divatthanam gantva antevasikesu vattam dassetva patikkantesu divatthanam patisammajjitva cammakkhandam pannapetva udakatumbato udakena hatthapade sitalam katva pallankam abhujitva nisinno sotapattiphalasamapattim samapajjitva. Atha paricchinnakalavasena samapattito vutthaya paccayakare nanam otaresi. So "avijjapaccaya sankhara"ti adito patthaya antam, antato patthaya adim, ubhayantato patthaya majjham, majjhato patthaya ubho ante papento tikkhattum dvadasapadapaccayakaram sammasi. Tassevam sammasantassa paccayakaro vibhuto hutva uttanako 3- viya upatthasi. Tato cintesi "ayam paccayakaro sabbabuddhehi gambhiro ceva gambhirabhaso cati kathito, mayham kho pana padesanane thitassa savakassa sato uttano viya vibhuto pakato hutva upatthasi, 4- mayhamyeva nu kho esa uttanako viya upatthati, udahu annesampiti @Footnote: 1 cha.Ma.,i. vivajjento 2 Si. rattuppalavitanamajjham, su.vi. 2/95/81 @3 cha.Ma.,i. uttanakuttanako 4 cha.Ma. upatthati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page99.

Attano upatthanakaranam satthu arocessami"ti nisidanatthanato 1- utthaya cammakhandam papphotetva adaya sayanhasamaye bhagavantam upasankami. Tena vuttam "sayanhavelaya paccayakarapanham pucchanakaranena upasankamanto"ti. Yavagambhiroti ettha yavasaddo pamanatikkame. Atikkamma pamanam gambhiro, atigambhiroti attho. Gambhiravabhasoti gambhirova hutva avabhasati, dissatiti attho. Ekam hi uttanameva gambhiravabhasam hoti putipannarasavasena kalavannam puranaudakam viya. Tam hi januppamanampi sataporisam viya dissati. Ekam gambhiram uttanavabhasam hoti manigangaya 2- vippasannam udakam viya. Tam hi sataporisampi januppamanam viya khayati. Ekam uttanam uttanavabhasam hoti catiadisu 3- udakam viya. Ekam gambhiram gambhiravabhasam hoti sinerupadakamahasamudde udakam viya. Evam udakameva cattari namani labhati. Paticca samuppade panetam natthi. Ayam hi gambhiro 4- gambhiravabhaso cati ekameva namam labhati. Evarupo samanopi atha capana me uttanakuttanako viya khayati, tadidam acchariyam bhante, abbhutam bhanteti evam attato vimhayam pakasento panham pucchitva tunhibhuto nisidi. Bhagava tassa vacanam sutva "anando bhavaggaggahanaya hattham pasarento viya sinerum bhinditva minjam niharitum vayamamano viya vina navaya mahasamuddam taritukamo 5- viya pathavim parivattetva pathavojam gahetum vayamamano viya buddhavisayam panham attano attanuttananti vadati, handassa gambhirabhavam acikkhami"ti cintetva ma hevan"tiadimaha. Tattha ma hevanti hakaro nipatamattam, evam ma bhaniti attho. "ma hevan"ti ca idam vacanam bhagava ayasmantam anandam ussadentopi bhanati @Footnote: 1 cha.Ma.,i. nisinnatthanato 2 cha.Ma.,i. manibhasam, su.vi. 2/95/83 @3 cha.Ma.,i. pati..... 4 cha.Ma.,i. ca-saddo dissati 5 A. caritukamo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page100.

Apasadentopi. Tattha ussadentopiti ananda tvam mahapanno visadanano, tena te gambhiropi paticcasamuppado uttanako viya khayati, annesam panesa uttanakoti na sallakkhetabbo, gambhiroyeva cesa gambhiravabhaso ca. Tattha catasso upama vadanti:- cha mase subhojanarasaphutthassa kira katayogassa mahamallassa samajjasamaye katamallapasanaparicayassa yuddhabhumim gacchantassa antara mallapasanam dassesum. So "kim etan"ti aha. Mallapasanoti. Aharatha nanti. "ukkhipitum na sakkoma"ti vutte sayam katva 1- "kuhim imassa bhariyatthanan"ti vatva dvihi hatthehi dve pasane ukkhipitva kilagule viya khipitva agamasi. Tattha mallassa mallapasano lahukoti na annesampi lahukoti vattabbo. Cha mase subhojanarasaputtho mallo viya hi kappasatasahassam abhiniharasampanno ayasma anando. Yatha mallassa mahabalataya mallapasano lahuko. Evam therassa mahapannataya paticcasamuppado uttanoti vattabbo, so annesam uttanoti na vattabbo. Mahasamudde ca 2- timi nama mahamaccho dviynosatiko, timingalo tiyojanasatiko, timi kira rapingalo pancayojanasatiko, anando timinando ajjharoho mahatimiti ime cattaro yojanasahassika. Tattha timirapingaleneva dipenti. Tassa dakkhinakannam calentassa pancaynosate padese udakam calati, tatha vamakannam, tatha nanguttham, tatha sisam, dve pana kanne caletva nangutthena paharitva sisam aparaparam katva kilitum araddhassa sattatthayojanasate thane bhajane @Footnote: 1 cha.Ma.,i. sayam gantva 2 Si.,i. mahasamudde ca satta mahamaccha honti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page101.

Pakkhipitva uddhane aropitam viya udakam pakkuthati. Tijonasatamatte 1- padese udakam pitthim chadetum na sakkoti. So evam vadeyya "ayam mahasamuddo gambhiroti 2- vadanti, kutassa gambhirata, mayam pitthicchadanamattampi 3- udakam na labhama"ti. Tattha kayupapannassa timirapingalassa mahasamuddo uttanoti annesam 4- khuddakamacchanam uttanoti na vattabbo, evameva nanupapannassa therassa paticcasamuppado uttanoti annesampi uttanoti na vattabbo. Supannaraja ca diyaddhayojanasatiko hoti, tassa dakkhinapakkho pannasayojaniko hoti, tatha vamapakkho, pinchavatti ca satthiyojanika, 5- giva timsayojanika, 5- mukham navayojanam, pada dvadasayojanika, tasmim supannavatam dassetum araddhe sattatthayojanasatam thanam nappahoti. So evam vadeyya "ayam akaso anantoti 6- vadanti, kutassa anantata, mayam pakkhavatappasaranokasampi 7- na labhama"ti. Tattha kayupapannassa supannaranno akaso parittoti annesam 8- khuddakapakkhinam parittoti na vattabbo, evameva nanupapannassa therassa paticcasamuppado uttanoti annesampi uttanoti na vattabbo. Rahuasurindo pana padantato yava kesanta yojananam cattari sahassani attha ca sattani honti, tassa dvinnam bahanam antaram 9- dvadasayojanasatikam, bahalattena chayojanasatikam, hatthapadatalani tiyojanasatikani, tatha mukham, ekekangulipabbam 10- pannasaynom, tatha bhamukantaram, nalatam tiyojanasatikam, sisam navayojanasatikam. Tassa mahasamuddam otinnassa gambhiram udakam @Footnote: 1 cha.Ma.,i. yojanasatamatte, su.vi. 2/95/84 2 Si. gambhiro gambhiroti @3 cha.Ma.,i. pitthimattacchadanampi 4 cha.Ma.,i. annesanca 5 Si. tiyojanika @6 Si. ananto anantoti 7 Si. pakkhavatappaharanokasampi, cha.Ma. pakkhavatappattharanokasampi @8 cha.Ma.,i. annesanca 9 cha.Ma.,i. antare 10 cha.Ma.,i. ekangulipabbam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page102.

Januppamanam hoti. So evam vadeyya "ayam mahasamuddo gambhiroti vadanti, kutassa gambhirata, mayam januppaticchadanamattampi udakam na labhama"ti. Tattha kayupapannassa rahuno mahasamuddo uttanoti annesam 1- uttanoti na vattabbo, evameva nanupapannassa therassa paticcasamuppado uttanoti annesampi uttanoti na vattabbo. Etamattham sandhaya bhagava ma hevam ananda avacati 2- aha. Therassa hi catuhi karanehi gambhiropi 3- paticcasamuppado uttanoti upatthasi. Katamehi catuhi? pubbupanissayasampattiya titthavasena sotapannataya bahussutabhavenati. Ito kira satasahassime kappe padumuttaro nama sattha loke uppajji. Tassa hamsavati nama nagaram ahosi, anando nama raja pita, sumedha nama devi mata, bodhisatto uttarakumaro nama ahosi. So puttassa jatadivase mahabhinikkhamanam nikkhamma pabbajitva padhanamanuyutto anukkamena sabbannutam patva "anekajatisamsaran"ti udanam udanetva sattaham bodhipallanke vitinametva "pathaviyam padam thapessami"ti padam abhinihari. Atha pathavim bhinditva mahantam padumam utthasi. Tassa dhurapattani navutihatthani, kesaram timsahattham, kannika dvadasahattha, navaghatappamana renu ahosi. Sattha pana ubbedhato atthapannasahattho ahosi, tassa ubhinnam bahanamantaram attharasahattham, nalatam pancahattham, hatthapada ekadasahattha. @Footnote: 1 cha.Ma.,i. annesanca 2 cha.Ma. anandati @3 cha.Ma.,i. pisaddo na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page103.

Tassa ekadasahatthena padena dvadasahatthaya kannikaya akkantamattaya navaghatappamana renu utthaya atthapannasahattham padesam uggantva okinnamanosilacunnam viya paccokinnam. Tadupadaya bhagava "padumuttaro"tveva pannayittha. Tassa devilo ca sujato ca dve aggasavaka ahesum, amita ca asama ca dve aggasavika, sumano nama upatthako. Padumuttaro bhagava pitusangaham kurumano bhikkhusatasahassaparivaro hamsavatiya rajadhaniya vasati. Kanitthabhata panassa sumanakumaro nama. Tassa raja hamsavatito visaynosate bhogam adasi, so kadaci agantva pitaranca sattharanca passati. Athekadivasam paccanto kupito. Sumano ranno sasanam pesesi. Raja "tvam maya tata kasma thapito"ti patipesesi. So core vupasametva "upasanto deva janapado"ti ranno pesesi. Raja tuttho "sigham mama putto agacchatu"ti aha. Tassa sahassamatta amacca honti. So tehi saddhim antaramagge mantesi "mayham pita tuttho sace me varam deti, kim ganhami"ti. Atha nam ekacce "hatthim ganhatha, assam ganhatha, janapadam ganhatha, sattaratanani ganhatha"ti ahamsu. Apare "tumhe pathavissarassa putta, na tumhakam dhanam dullabham, laddhantametam 1- sabbam pahaya gamaniyam, punnameva ekam adaya gamaniyam, tasma deve varam dadamane temasam padumuttaram bhagavantam upatthatum varam ganhatha"ti. So tumhe mayham kalyanamitta nama, mametam cittam atthi, 2- tumhehi pana uppaditam, evam karissami"ti gantva pitaram vanditva pitara alingetva matthake cumbitva "varante putta dammi"ti vutte "icchamaham maharaja bhagavantam temasam catuhi paccayehi upatthahanto jivitam avanjham katum, imam me varam dehi"ti aha. @Footnote: 1 cha.Ma.,i. laddhampi cetam 2 cha.Ma. mametam cittam natthi, i. na mametam cittam atthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page104.

Na sakka tata, annam varehiti. Deva khattiyanam nama dve katha natthi, etameva varam me dehi, na mamannena atthoti. Tata buddhanam nama cittam dujjanam, sace bhagava na icchissati, maya dinnepi 1- kim bhavissatiti. "sadhu deva aham bhagavato cittam janissami"ti viharam gato. Tena ca samayena bhattakiccam nitthapetva bhagava gandhakutim pavittho hoti. So pandalamale sannisinnanam bhikkhunam santikam agamasi. Te tam ahamsu "rajaputta kasma agatosi"ti. Bhagavantam dassanaya, dassetha me bhagavantanti. "na mayam rajaputta icchiticchitakkhane sattharam datthum labhama"ti. Ko pana bhante labhatiti. Sumanatthero nama rajaputtati. So "kuhim bhante thero"ti therassa nisinnatthanam pucchitva gantva vantitva "icchamaham bhante bhagavantam passitum, dassetha me bhagavantan"ti aha. Thero "ehi rajaputta"ti tam gahetva gandhakutiparivene thapetva gandhakutim aruhi. Atha nam bhagava "sumana kasma agatosi"ti aha. Rajaputto bhante bhagavantam dassanaya agatoti. Tenahi bhikkhu asanam pannapehiti. Thero asanam pannapesi. Nisidi bhagava pannatte asane. Rajaputto bhagavantam vanditva patisantharam akasi "kada agatosi rajaputta"ti. Bhante tumhesu gandhakutim pavitthesu, bhikkhu pana "mayam icchiticchitakkhane bhagavantam datthum na labhama"ti mam therassa santikam pahesum, thero pana ekavacaneneva dassesi, thero bhante tumhakam sasane vallabho manneti. Ama rajakumara vallabho esa bhikkhu mayham sasaneti. Bhante buddhanam sasane kim katva vallabho hotiti. Danam datva silam samadiyitva uposathakammam katva kumarati. Bhagava aham 2- thero viya buddhasasane vallabho hotukamo, temasam me vassavasam adhivasethati. Bhagava "atthi nu kho gatena attho"ti 3- oloketva "atthi"ti disva @Footnote: 1 cha.Ma.,i. dinnampi 2 cha.Ma.,i. ahampi @3 tattha gatena, su.vi. 2/95/88

--------------------------------------------------------------------------------------------- page105.

Gare kho rajakumara tathagata abhiramanti"ti aha. Kumaro "annatam bhagava, annatam sugata"ti vatva "aham bhante purimataram gantva viharam karemi, maya pesite bhikkhusatasahassena saddhim agacchatha"ti patinnam gahetva pitu santikam gantva "dinna me deva bhagavata patinna, maya pahite bhagavantam peseyyatha"ti pitaram vanditva nikkhamitva yojane yojane viharam karonto 1- visayojanasatam addhanam gato. Gantva attano nagare viharatthanam vicinanto sobhanassa nama kutumbikassa uyyanam disva satasahassena kinitva satasahassam vissajjetva viharam karesi. Tattha bhagavato gandhakutim sesabhikkhunanca rattitthanadivatthanatthaya kutilenamandape karetva 2- pakaraparikkhepam dvarakotthakanca nitthapetva pitu santikam pesesi "nitthitam mayham kiccam, sattharam pahinatha"ti. Raja bhagavantam bhojetva "bhagava sumanassa kiccam nitthitam, tumhakam gamanam 3- paccasimsati"ti. Bhagava satasahassabhikkhuparivaro yojane yojane viharesu vasamano agamasi. Kumaro "sattha agacchati"ti sutva yojanam paccuggantva gandhamaladihi pujayamano viharam pavesetva:- "satasahassena me kitam satasahassena mapitam sobhanam nama uyyanam patigganha mahamuni"ti viharam niyyadesi. So vassupanayikadivase danam datva attano puttadare ca amacce ca pakkosapetva aha:- "sattha amhakam santikam durato agato, buddha ca nama dhammagarunova, na amisacakkhuka. 4- Tasma aham imam temasam dve satake nivasetva dasa silani samadiyitva idheva vasissami, tumhe khinasavasatasahassassa iminava niharena temasam danam dadeyyatha"ti. @Footnote: 1 cha.Ma. karetva 2 cha.Ma. karapetva @3 cha.Ma.,i. agamanam 4 cha.Ma. namisagaruka

--------------------------------------------------------------------------------------------- page106.

So sumanattherassa vasanatthanasabhageyeva thane vasanto yam thero bhagavato vattam karoti, tam sabbam disva "thane 1- ekantavallabho esa thero, etasseva me 2- thanantaram patthetum vattati"ti cintetva upakatthaya pavaranaya gamam pavisitva sattaham mahadanam datva sattame divase bhikkhusatasahassassa padamule ticivaram thapetva bhagavantam vanditva "bhante yadetam mahamagge 3- yojanayojanaviharakarapanato 4- patthaya punnam katam, tanneva sakkasampattim, na marabrahmasampattim patthayantena, buddhassa pana upatthakabhavam patthentena katam. Tasma ahampi bhagava anagate sumanatthero viya ekassa buddhassa upatthako homi"ti pancapatitthitena 5- vanditva nipanno. Bhagava "mahantam kulaputtassa cittam ijjhissati nu kho, no"ti 6- olokento "anagate ito satasahassime kappe gotamo nama buddho uppajjissati, tasseva upatthako bhavissati"ti natva:- "icchitam patthitam tuyham sabbameva 7- samijjhatu sabbe purentu sankappa cando pannaraso yatha"ti aha. Kumaro sutva "buddha nama advejjhakatha honti"ti dutiyadivaseyeva tassa bhagavato pattacivaram gahetva pitthito pitthito gacchanto viya ahosi. So tasmim buddhuppade vassasatasahassam danam datva sagge nibbattitva kassapabuddhakalepi pindaya carato therassa pattaggahanattham uttarisatakam datva pujam akasi. Puna sagge nibbattitva tato cuto baranasiraja hutva atthannam paccekabuddhanam pannasalayo karetva maniadharake upatthapetva catuhi paccayehi dasavassasahassani upatthanam akasi. Etani pakatatthanani. @Footnote: 1 cha.Ma. imasmim thane 2 cha.Ma. ayam patho na dissati @3 cha.Ma.,i. maya magge 4 cha.Ma.,i. yojanantarikaviharakarapanato @5 cha.Ma.,i. pancapatitthitena patitva @6 Si.,i. na nu khoti 7 si. khippameva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page107.

Kappasatasahassam pana danam dadamanova ca amhakam bodhisattena saddhim tusitapure nibbattitva tato cuto amitodanassa sakyassa 1- gehe patisandhim gahetva anupubbena katabhinikkhamano sammasambodhim patva pathamagamanena kapilavatthum agantva tato nikkhamante 2- bhagavati bhagavato parivarattham rajakumaresu pabbajantesu bhaddiyadihi saddhim nikkhamitva bhagavato santike pabbajitva 3- nacirasseva ayasmato punnassa mantaniputtassa santike dhammakatham sutva sotapattiphale patitthahi. Evamesa ayasma pubbupanissayasampanno, tassimaya sampattiya 4- gambhiropi paticcasamuppado uttanako viya upatthasi. Titthavasoti pana garunam santike uggahanasavanaparipucchanadharanani vuccanti. So therassa ativiya parisuddho. Tenapissayam gambhiropi uttanako viya upatthasi. Sotapannananca nama paccayakaro uttanako hutva upatthasi, ayam panayasma 5- sotapanno. Bahussutanam catuhatthe ovarake padipe jalamane mancapitham viya namarupaparicchedo pakato hoti, ayanca ayasma bahussutanamaggo. Iti bahusaccabhavenapissa gambhiropi paccayakaro uttanako viya upatthasi. Paticcasamuppado catuhi gambhiratahi gambhiro. Sa panassa gambhirata visuddhimagge vittharitava. Sa sabbapi 6- therassa uttanaka viya upatthasi. Tena bhagava ayasmantam anandam ussadento ma hevantiadimaha. Ayam hettha adhippayo:- ananda tvam mahapanno visadanano, tena te gambhiropi paticcasamuppado uttanako viya khayati, tasma "mayhampi 7- nu kho esa uttanako viya hutva upatthati, udahu annesampi"ti ma evam avaca. @Footnote: 1 cha.Ma.,i. amitodanasakkassa 2 Si.,i. nikkhante @3 Si.,i. pabbajito 4 cha.Ma.,i. pubbupanissayasampattiya @5 cha.Ma. ayanca ayasma 6 Si.,i. so sabbopi @7 cha.Ma. mayhameva, i. mayheva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page108.

Yam pana vuttam "apasadento"ti, tattha ayamadhipayo:- ananda "atha ca pana me uttanakuttanako viya khayati"ti ma hevam avaca. Yadi hi te esa uttanakuttanako viya khayati, kasma tvam attano dhammataya sotapanno nahosi. Maya ca 1- dinnanaye thatva sotapattimaggam pativijjhi. Ananda idam nibbanameva gambhiram, paccayakaro pana uttanako jato, atha kasma olarikam kamaragasannojanam patighasannojanam, olarikam kamaraganusayam patighanusayanti ime cattaro kilese samugghatetva sakadagamiphalam na sacchikarosi, teyeva anusahagate cattaro kilese samugghatetva anagamiphalam na sacchikarosi, ruparagadini panca samynoani, mananusayam bhavaraganusayam avijjanusayanti ime attha kilese samugaghatetva arahattam na sacchikarosi. Kasma va satasahassakappadhikam ekam asankheyyam puritaparamino sariputtamoggallana viya savakaparaminanam na pativijjhasi, satasahassakappadhikani dve asankheyyani puritaparamino paccekabuddha viya 2- paccekabodhinanam na pativijjhasi. 3- Yadi va te sabbathapi 4- esa uttanako hutva upatthati, atha kasma satasahassakappadhikani cattari attha solasa va asankheyyani puritaparamino buddha viya sabbannutananam na sacchikarosi, kim anatthikosi etehi visesadhigamehi, passa yava ca te aparaddham, tvam nama savakapadesanane thito atigambhiram paccayakaram "uttanako viya me upatthati"ti vadasi, tassa te idam vacanam buddhanam kathaya paccanikam hoti, tadisena nama bhikkhuna buddhanam kathaya paccanikam kathetabbanti na yuttametam. Nanu mayham ananda imam paccayakaram pativijjhitum vayamantasseva kappasatasahassadhikani cattari asankheyyani atikkantani. Paccayakarapativijjhanatthaya ca pana me @Footnote: 1 cha. ayam saddo na dissati 2 cha.Ma.,i. viya ca @3 Ma. na sacchikarosi 4 cha.Ma.,i. sabbathava

--------------------------------------------------------------------------------------------- page109.

Adinnam nama danam natthi, apuritaparami nama natthi. "ajja paccayakaram pativijjhissami"ti ca 1- pana me nirussaham viya marabalam vidhamantassa ayam mahapathavi dvantagulamattampi nakampi, tatha pathamayame pubbenivasam majjhimayame ca 1- dibbacakkhum sampadentassa. Pacchimayame pana me balavapaccusasamaye "avijja sankharanam navahi akarehi paccayo hoti"ti ditthamattena 2- dasasahassalokadhatu ayadandena akotitakamsatalo viya 3- viravasatam viravasahassam muncamana vatahate paduminipanne udakabindu viya akampittha. 4- Evam gambhiro cayam ananda paticcasamuppado gambhiravabhaso ca, etassa ananda dhammassa ananubodha .pe. Nativattati. 5- Etassa dhammassati etassa paccayadhammassa. Ananubodhati nataparinnavasena ananubujjhana. Appativedhati tiranapahanaparinnavasena appativijjhana. Tantakulajatati tantam viya akulajata. Yatha nama dunnikkhittam musikacchinnam pesakaranam tantam tahim tahim akulam hoti, "idam aggam idam mulan"ti aggena va aggam mulena va mulam samanetum dukkaram hoti, evameva satta imasmim paccayakare khalita akula byakula honti, na sakkonti paccayakaram ujum katum. Tattha tantam paccattapurisakare thatva sakkapi bhaveyya ujum katum, thapetva pana dve bodhisatte anno satto attano dhammataya paccayakaram ujum katum samattho nama natthi. Yatha pana akulam tantam kanjikam datva kocchena pahatam tattha tattha gulakajatam hoti ganthibaddham, evamime satta paccayesu pakkhalitva paccaye ujum katum asakkonta dvasatthiditthigatavasena gulakajata honti @Footnote: 1 cha.Ma.,i. ayam saddo na dissati @2 cha.Ma. ditthamatteyeva 3 cha.Ma., akotitakamsathalo @4 cha.Ma. pakampittha 5 cha.Ma.,i. nativattatiti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page110.

Ganthibaddha. Ye hi keci ditthiyo nissita, 1- sabbe te paccayam ujum katum asakkontayeva. Guliganthikajatati 2- guliganthikam 3- vuccati pesakarakanjiyasuttam. Gula 3- nama sakunika, tassa kulavakotipi eke. Yatha hi tadubhayampi akulam aggena va aggam mulena va mulam manetum dukkaranti purimanayeneva yojetabbam. Munjapabbajabhutati munjatinam viya pabbajatinam 4- viya ca bhuta tadisa jata. Yatha hi tani tinani kottetva katarajju chinnakale 5- katthaci patitam gahetva tesam tinanam "idam aggam, idam mulan"ti aggena va aggam mulena va mulam samanetum dukkarampi, 6- paccattapurisakare 7- thatva sakka bhaveyya ujum katum, thapetva pana dve bodhisatte anno satto attano dhammataya paccayakaram ujum katum samattho nama natthi, evamayam paja paccayam ujum katum asakkonti ditthigatavasena guliganthikajata 8- hutva apayam duggatim vinipatam samsaram nativattati. Tattha apayoti nirayatiracchanayonipittivisayaasurakaya. Sabbepi hi te vaddhisankhatassa ayassa abhavato "apayo"ti vuccanti, 9- tatha dukkhassa gatibhavato duggati, sukhasamussayato vinipatitatta vinipato. Itaro pana:- khandhananca patipati dhatuayatanana ca abbocchinnam vattamana samsaroti pavuccati. Tam sabbampi nativattati natikkamati, athakho cutito patisandhim, patisandhito cutinti evam punappunam cutipatisandhiyo ganhamana tisu bhavesu catusu yonisu @Footnote: 1 cha.Ma.,A. sannissita 2 Si. gulaganthikajata, cha.Ma. kulaganthikajatati @3 cha.Ma. kula 4 Si. babbajatinam @5 cha.Ma.,i....jinnakale 6 cha.Ma.,i. pi-saddo na dissati @7 cha.Ma.,i. tampi paccatta.... @8 cha.Ma.,i. ganthikajata 9 cha.Ma. vuccati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page111.

Pancasu gatisu sattasu vinnanatthitisu navasu sattavasesu mahasamudde vatukkhitta 1- nava viya yante yuttagono viya ca paribbhamatiyeva. Iti sabbametam bhagava ayasmantam anandam apasadento aha. Sesamettha vuttanayamevati. Dasamam. Dukkhavaggo chattho. ------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 12 page 97-111. http://84000.org/tipitaka/atthapali/rm_line.php?B=12&A=2162&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=2162&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=16&i=224              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=16&A=2468              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=16&A=2234              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=16&A=2234              Contents of The Tipitaka Volume 16 http://84000.org/tipitaka/read/?index_16

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]