ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
อรรถกถาเล่มที่ ๑๓ ภาษาบาลีอักษรไทย สํ.อ. (สารตฺถ.๓)

หน้าที่ ๒๓.

๕-๖. ปุณฺณสุตฺตาทิวณฺณนา [๘๘-๘๙] ปญฺจเม ตญฺเจติ ตํ จกฺขุญฺเจว รูปญฺจ. นนฺทิสมุทยา ทุกฺขสมุทโยติ ตณฺหาย สโมธาเนน ปญฺจกฺขนฺธทุกฺขสฺส สโมธานํ โหติ. อิติ ฉสุ ทฺวาเรสุ "นนฺทิสมุทยา ทุกฺขสมุทโย"ติ อิมินา ทฺวินฺนํ สจฺจานํ วเสน วฏฺฏํ มตฺถกํ ปาเปตฺวา ทสฺเสสิ. ทุติยนเย นิโรโธ มคฺโคติ ทฺวินฺนํ สจฺจานํ วเสน วิวฏฺฏํ มตฺถกํ ปาเปตฺวา ทสฺเสสิ. อิมินา ตฺวํ ปุณฺณาติ ปาฏิเยกฺโก ๑- อนุสนฺธิ. เอวํ ตาว วฏฺฏวิวฏฺฏวเสน เทสนํ อรหตฺเต ปกฺขิปิตฺวา อิทานิ ปุณฺณตฺเถรํ สตฺตสุ ฐาเนสุ สีหนาทํ นทาเปตุํ อิมินา ตฺวนฺติอาทิมาห. จณฺฑาติ ทุฏฺฐา กิพฺพิสา. ผรุสาติ กกฺขฬา. อกฺโกสิสฺสนฺตีติ ทสหิ อกฺโกสวตฺถูหิ อกฺโกสิสฺสนฺติ. ปริภาสิสฺสนฺตีติ "กึ สมโณ นาม ตฺวํ, อิทญฺจิทญฺจ เต กริสฺสามา"ติ ตชฺเชสฺสนฺติ. เอวเมตฺถาติ เอวํ มยฺหํ เอตฺถ ภวิสฺสติ. ทณฺเฑนาติ จตุหตฺถทณฺเฑน ขทิรทณฺเฑน วา ฆฏิกมุคฺคเรน วา ๒- สตฺเถนาติ เอกโตธาราทินา สตฺเถน. สตฺถหารกํ ปริเยสนฺตีติ ชีวิตหารกสตฺถํ ปริเยสนฺติ. อิทํ เถโร ตติยปาราชิกวตฺถุสฺมึ อสุภกถํ สุตฺวา อตฺตภาเวน ชิคุจฺฉนฺตานํ ภิกฺขูนํ สตฺถหารกปริเยสนํ สนฺธายาห. ทมูปสเมนาติ เอตฺถ ทโมติ อินฺทฺริยสํวราทีนํ เอตํ นามํ. "สจฺเจน ทนฺโต ทมสา อุเปโต เวทนฺตคู วุสิตพฺรหฺมจริโย"ติ ๓- เอตฺถ หิ อินฺทฺริยสํวโร ทโมติ วุตฺโต. "ยทิ สจฺจา ทมา จาคา, ขนฺตฺยา ภิยฺโยธ วิชฺชตี"ติ ๔- เอตฺถ ปญฺญา ทโมติ วุตฺตา. "ทาเนน ทเมน สญฺญเมน @เชิงอรรถ: สี.,ก. เอโก สี.,ก. ทณฺเฑนาติ จตุหตฺถทณฺเฑน, ขทิรมุคฺคเร น วา @ สํ.ส. ๑๕/๑๙๕/๒๐๑ สํ.ส. ๑๕/๒๔๖/๒๕๙

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔.

สจฺจวชฺเชนา"ติ ๑- เอตฺถ อุโปสถกมฺมํ ทโมติ วุตฺตํ. อิมสฺมึ ปน สุตฺเต ขนฺติ ทโมติ เวทิตพฺพา. อุปสโมติ ตสฺเสว เววจนํ. อถโข อายสฺมา ปุณฺโณติ โก ปเนส ปุณฺโณ, กสฺมา จ ปเนตฺถ คนฺตุกาโม อโหสีติ? สุนาปรนฺตวาสิโก เอว เอส, สาวตฺถิยํ ปน อสปฺปายวิหารํ สลฺลกฺเขตฺวา ตตฺถ คนฺตุกาโม อโหสิ. ตตฺรายํ อนุปุพฺพิกถา:- สุนาปรนฺตรฏฺเฐ กิร เอกสฺมึ วาณิชคาเม เอเต เทฺว ภาตโร. เตสุ กทาจิ เชฏฺโฐ ปญฺจ สกฏสตานิ คเหตฺวา ชนปทํ คนฺตฺวา ภณฺฑํ อาหรติ, กทาจิ กนิฏฺโฐ. อิมสฺมึ ปน สมเย กนิฏฺฐํ ฆเร ฐเปตฺวา เชฏฺฐภาติโก ปญฺจ สกฏสตานิ คเหตฺวา ชนปทจาริกํ จรนฺโต อนุปุพฺเพน สาวตฺถึ ปตฺวา เชตวนสฺส นาติทูเร สกฏสตฺถํ นิเวเสตฺวา ภุตฺตปาตราโส ปริชนปริวุโต ผาสุกฏฺฐาเน นิสีทิ. เตน จ สมเยน สาวตฺถิวาสิโน ภุตฺตปาตราสา อุโปสถงฺคานิ อธิฏฺฐาย สุทฺธุตฺตราสงฺคา คนฺธปุปฺผาทิหตฺถา เยน พุทฺโธ, เยน ธมฺโม, เยน สํโฆ, ตนฺนิณฺณา ตปฺโปณา ตปฺปพฺภารา หุตฺวา ทกฺขิณทฺวาเรน นิกฺขมิตฺวา เชตวนํ คจฺฉนฺติ. โส เต ทิสฺวา "กหํ อิเม คจฺฉนฺตี"ติ เอกํ มนุสฺสํ ปุจฺฉิ. กึ ตฺวํ อยฺโย น ชานาสิ, โลเก พุทฺธธมฺมสํฆรตนานิ นาม อุปฺปนฺนานิ, อิจฺเจโส มหาชโน สตฺถุ สนฺติกํ ธมฺมกถํ โสตุํ คจฺฉตีติ. ตสฺส "พุทฺโธ"ติ วจนํ ฉวิจมฺมาทีนิ ฉินฺทิตฺวา อฏฺฐิมิญฺชํ อาหจฺจ อฏฺฐาสิ, โส อตฺตโน ปริชนปริวุโต ตาย ปริสาย สทฺธึ วิหารํ คนฺตฺวา สตฺถุ มธุรสฺสเรน ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ปริสปริยนฺเต ฐิโต ธมฺมํ สุตฺวา ปพฺพชฺชาย จิตฺตํ อุปฺปาเทสิ. อถ ตถาคเตน กาลํ วิทิตฺวา ปริสาย อุยฺโยชิตาย สตฺถารํ อุปสงฺกมิตฺวา วนฺทิตฺวา สฺวาตนาย @เชิงอรรถ: ที.สี. ๙/๑๖๖/๕๓, ม.ม. ๑๓/๒๒๖/๒๐๐

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๕.

นิมนฺเตตฺวา ทุติยทิวเส มณฺฑปํ กาเรตฺวา อาสนานิ ปญฺญาเปตฺวา พุทฺธปฺปมุขสฺส สํฆสฺส มหาทานํ ทตฺวา ภุตฺตปาตราโส อุโปสถงฺคานิ อธิฏฺฐาย ภณฺฑาคาริกํ ปกฺโกสาเปตฺวา "เอตฺตกํ ธนํ วิสฺสชฺชิตํ, เอตฺตกํ ธนํ วิสฺสชฺชิตํ, เอตฺตกํ ธนํ วิสฺสชฺชิตพฺพนฺ"ติ สพฺพํ อาจิกฺขิตฺวา "อิมํ สาปเตยฺยํ มยฺหํ กนิฏฺฐสฺส เทหี"ติ สพฺพํ นิยฺยาเตตฺวา สตฺถุ สนฺติเก ปพฺพชิตฺวา กมฺมฏฺฐานปรายโน อโหสิ. อถสฺส กมฺมฏฺฐานํ มนสิกโรนฺตสฺส กมฺมฏฺฐานํ น อุปฏฺฐาติ. ตโต จินฺเตสิ "อยํ ชนปโท มยฺหํ อสปฺปาโย, ยนฺนูนาหํ สตฺถุ สนฺติเก กมฺมฏฺฐานํ คเหตฺวา สกฏฐานเมว ๑- คจฺเฉยฺยนฺ"ติ. อถ ปุพฺพนฺหสมเย ปิณฺฑาย จริตฺวา สายนฺเห ปฏิสลฺลานา วุฏฺฐหิตฺวา ภควนฺตํ อุปสงฺกมิตฺวา กมฺมฏฺฐานํ กถาเปตฺวา สตฺต สีหนาเท นทิตฺวา ปกฺกามิ. เตน วุตฺตํ "อถโข อายสฺมา ปุณฺโณ ฯเปฯ วิหรตี"ติ. กตฺถ ปนายํ วิหาสีติ? จตูสุ ฐาเนสุ วิหาสิ. สุนาปรนฺตรฏฺฐํ ตาว ปวิสิตฺวา จ อพฺพุหตฺถปพฺพเต ๒- นาม ปวิสิตฺวา วาณิชคามํ ปิณฺฑาย ปาวิสิ. อถ นํ กนิฏฺฐภาตา สญฺชานิตฺวา ภิกฺขํ ทตฺวา "ภนฺเต อญฺญตฺถ อคนฺตฺวา อิเธว วสถา"ติ ปฏิญฺญํ กาเรตฺวา ตตฺเถว วสาเปสิ. ตโต สมุทฺทคิริวิหารํ นาม อคมาสิ. ตตฺถ อยกนฺตปาสาเณหิ ปริจฺฉินฺทิตฺวา กตจงฺกโม อตฺถิ, โกจิ ตํ สมตฺโถ นาม นตฺถิ. ตตฺถ สมุทฺทวีจิโย อาคนฺตฺวา อยกนฺตปาสาเณสุ ปหริตฺวา มหาสทฺทํ กโรนฺติ. เถโร "กมฺมฏฺฐานํ มนสิกโรนฺตานํ ผาสุวิหาโร โหตู"ติ สมุทฺทํ นิสฺสทฺทํ กตฺวา อธิฏฺฐาสิ. ตโต มาตุลคิรึ นาม อคมาสิ. ตตฺถปิ สกุณสํโฆ อุสฺสนฺโน รตฺติญฺจ ทิวา จ สทฺโท เอกาพทฺโธ ว อโหสิ. เถโร "อิทํ ฐานํ น ผาสุกนฺ"ติ ตโต @เชิงอรรถ: ฉ. สกรฏฺฐเมว สี. อพฺภหตฺถปพฺพตํ นาม ปตฺวา. อชฺชุหตฺถปพฺพเต นาม ปวิสิตฺวา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๖.

มกุลการามวิหารํ ๑- นาม คโต. โส วาณิชคามสฺส นาติทูโร นาจฺจาสนฺโน คมนาคมนสมฺปนฺโน วิวิตฺโต อปฺปสทฺโท, เถโร "อิมํ ฐานํ ผาสุกนฺ"ติ ตตฺถ รตฺติฏฺฐานทิวาฏฺฐานจงฺกมฏฺฐานาทีนิ กาเรตฺวา วสฺสํ อุปคจฺฉิ. เอวํ จตูสุ ฐาเนสุ วิหาสิ. อเถกทิวสํ ตสฺมึเยว อนฺโตวสฺเส ปญฺจ วาณิชสตานิ "ปรสมุทฺทํ คจฺฉามา"ติ นาวาย ภณฺฑํ ปกฺขิปึสุ. นาวาโรหณทิวเส เถรสฺส กนิฏฺฐภาตา เถรํ โภเชตฺวา เถรสฺส สนฺติเก สิกฺขาปทานิ คเหตฺวา วนฺทิตฺวา "ภนฺเต สมุทฺโท นาม อสทฺเธยฺโย อเนกนฺตราโย, อเมฺห อาวชฺเชยฺยาถา"ติ วตฺวา นาวํ อภิรุยฺหิ. นาวา อุตฺตมชเวน คจฺฉมานา อญฺญตรํ ทีปกํ ปาปุณิ. มนุสฺสา "ปาตราสํ กริสฺสามี"ติ ทีปโต โอติณฺณา. ๒- ตสฺมึ ปน ทีปเก อญฺญํ กิญฺจิ นตฺถิ, จนฺทนวนเมว อโหสิ. อเถโก วาสิยา รุกฺขํ อาโกเฏตฺวา โลหิตจนฺทนภาวํ ญตฺวา อาห "โภ มยํ ลาภตฺถาย ปรสมุทฺทํ คจฺฉาม, อิโต จ อุตฺตริ ลาโภ นาม นตฺถิ, จตุรงฺคุลมตฺตา ฆฏิกา สตสหสฺสํ อคฺฆติ, หาเรตพฺพยุตฺตกํ ภณฺฑํ หาเรตฺวา จนฺทนสฺส ปูเรสฺสามา"ติ. เต ตถา กรึสุ. จนฺทนวเน อธิวตฺถา อมนุสฺสา กุชฺฌิตฺวา "อิเมหิ อมฺหากํ จนฺทนวนํ นาสิตํ, ฆาเตสฺสาม เน"ติ จินฺเตตฺวา "อิเธว ฆาติเตสุ สพฺพํ เอกกุณปํ พหิ ภวิสฺสติ, สมุทฺทมชฺเฌ เนสํ นาวํ โอสีเทสฺสามา"ติ อาหํสุ. อถ เตสํ นาวํ อภิรุยฺห มุหุตฺตํ คตกาเลเยว อุปฺปติกํ ๓- อุปฏฺฐเปตฺวา สยมฺปิ เต อมนุสฺสา ภยานกานิ รูปานิ ทสฺสยึสุ. ภีตา มนุสฺสา อตฺตโน อตฺตโน เทวตานํ นมสฺสนฺติ. เถรสฺส กนิฏฺโฐ จูฬปุณฺณกุฏมฺพิโก "มยฺหํ ภาตา อวสฺสโย โหตู"ติ เถรสฺส นมสฺสมาโน ๔- อฏฺฐาสิ. @เชิงอรรถ: สี. มงฺกุลการามวิหารํ ฉ.ม. ทีปเก อุตฺติณฺณา @ ฏีกา. อุปฺปาทิกํ สี. เถรสฺส นามํ สรมาโน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗.

เถโรปิ กิร ตสฺมึเยว ขเณ อาวชฺเชตฺวา เตสํ พฺยสนุปฺปตฺตึ ญตฺวา เวหาสํ อุปฺปติตฺวา อภิมุโข อฏฺฐาสิ. อมนุสฺสา เถรํ ทิสฺวาว "อยฺโย ปุณฺณตฺเถโร เอตี"ติ อปกฺกมึสุ, อุปฺปาติกํ สนฺนิสีทิ. เถโร "มา ภายิตฺถา"ติ เต อสฺสาเสตฺวา "กหํ เต คนฺตุกามา"ติ ๑- ปุจฺฉิ. ภนฺเต อมฺหากํ สกฏฺฐานเมว คจฺฉามาติ. เถโร นาวํ คเณ ๒- อกฺกมิตฺวา "เอเตสํ อิจฺฉิตฏฺฐานํ คจฺฉตู"ติ อธิฏฺฐาสิ. วาณิชกา สกฏฺฐานํ คนฺตฺวา ตํ ปวตฺตึ ปุตฺตทารสฺส อาโรเจตฺวา "เอถ เถรํ สรณํ คจฺฉามา"ติ ปญฺจสตานิ อตฺตโน ปญฺจหิ มาตุคามสเตหิ สทฺธึ ตีสุ สรเณสุ ปติฏฺฐาย อุปาสกตฺตํ ปฏิปาเทสุํ. ตโต นาวาย ภณฺฑํ โอตาเรตฺวา เถรสฺเสกํ โกฏฺฐาสํ กตฺวา "อยํ ภนฺเต ตุมฺหากํ โกฏฺฐาโส"ติ อาหํสุ. เถโร มยฺหํ วิสุํ โกฏฺฐาสกิจฺจํ นตฺถิ. สตฺถา ปน ตุเมฺหหิ ทิฏฺฐปุพฺโพติ. น ทิฏฺฐปุพฺโพ ภนฺเตติ. เตนหิ อิมินา สตฺถุ มณฺฑลมาลํ กโรถ, เอวํ สตฺถารํ ปสฺสิสฺสถาติ. เต สาธุ ภนฺเตติ. เตเนว โกฏฺฐาเสน อตฺตโน จ โกฏฺฐาเสหิ มณฺฑลมาลํ กาตุํ อารภึสุ. สตฺถาปิ กิร ตํ อารทฺธกาลโต ปฏฺฐาย ปริโภคํ อกาสิ. อารกฺขมนุสฺสา รตฺตึ โอกาสํ ทิสฺวา "มเหสกฺขา เทวตา อตฺถี"ติ สญฺญํ กรึสุ. อุปาสกา มณฺฑลมาลญฺจ ภิกฺขุสํฆสฺส จ เสนาสนานิ นิฏฺฐาเปตฺวา ทานสมฺภารํ สชฺเชตฺวา "กตํ ภนฺเต อเมฺหหิ อตฺตโน กิจฺจํ, สตฺถารํ ปกฺโกสถา"ติ เถรสฺส อาโรเจสุํ. เถโร สายนฺหสมเย อิทฺธิยา สาวตฺถึ คนฺตฺวา "ภนฺเต วาณิชคามวาสิโน ตุเมฺห ทฏฺฐุกามา, เตสํ อนุกมฺปํ กโรถา"ติ ภควนฺตํ ยาจิ. ภควา อธิวาเสสิ. เถโร สกฏฺฐานเมว ปจฺจาคโต. ภควาปิ อานนฺทตฺเถรํ อามนฺเตสิ "อานนฺท เสฺว สุนาปรนฺเต วาณิชคาเม ปิณฺฑาย จริสฺสาม, ตฺวํ เอกูนปญฺจสตานํ ภิกฺขูนํ สลากํ เทหี"ติ. เถโร "สาธุ @เชิงอรรถ: ฉ.ม. คนฺตุกามตฺถาติ สี. ขเณ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘.

ภนฺเต"ติ ภิกฺขุสํฆสฺส ตมตฺถํ อาโรเจตฺวา "อากาสจารี ภิกฺขู ๑- สลากํ คณฺหนฺตู"ติ อาห. ตํทิวสํ กุณฺฑธานตฺเถโร ๒- ปฐมํ สลากํ อคฺคเหสิ. วาณิชคามวาสิโนปิ "เสฺว กิร สตฺถา อาคมิสฺสตี"ติ คามมชฺเฌ มณฺฑปํ กตฺวา ทานคฺคํ สชฺชยึสุ. ภควา ปาโตว สรีรปฏิชคฺคนํ กตฺวา คนฺธกุฏึ ปวิสิตฺวา ผลสมาปตฺตึ อปฺเปตฺวา นิสีทิ. สกฺกสฺส ปณฺฑุกมฺพลสิลาสนํ อุณฺหํ อโหสิ. โส "กึ อิทนฺ"ติ อาวชฺเชตฺวา สตฺถุ สุนาปรนฺตคมนํ ทิสฺวา วิสฺสกมฺมํ ๓- อามนฺเตสิ "ตาต อชฺช ภควา ตึสมตฺตานิ โยชนสตานิ ปิณฺฑจารํ คมิสฺสติ, ปญฺจ กูฏาคารสตานิ มาเปตฺวา เชตวนทฺวารโกฏฺฐมตฺถเก คมนสชฺชานิ กตฺวา ฐเปหี"ติ. โส ตถา อกาสิ. ภควโต กูฏาคารํ จตุมุขํ อโหสิ, ทฺวินฺนํ อคฺคสาวกานํ ทฺวิมุขานิ, เสสานิ เอกมุขานิ, สตฺถา คนฺธกุฏิโต นิกฺขมฺม ๔- ปฏิปาฏิยา ฐปิตกูฏาคาเรสุ ธุรกูฏาคารํ ปาวิสิ. ๕- เทฺว อคฺคสาวเก อาทึ กตฺวา เอกูนปญฺจภิกฺขุสตานิปิ กูฏาคารคตานิ อเหสุํ, เอกํ ตุจฺฉํ กูฏาคารํ อโหสิ, ปญฺจปิ กูฏาคารสตานิ อากาเส อุปฺปตึสุ. สตฺถา สจฺจพนฺธปพฺพตํ นาม ปตฺวา กูฏาคารํ อากาเส ฐเปสิ. ตสฺมึ ปพฺพเต สจฺจพนฺโธ นาม มิจฺฉาทิฏฺฐิตาปโส มหาชนํ มิจฺฉาทิฏฺฐึ อุคฺคณฺหาเปนฺโต ลาภคฺคยสคฺคปฺปตฺโต หุตฺวา วสติ, อพฺภนฺตเร จสฺส อนฺโตจาฏิยํ ปทีโป วิย อรหตฺตผลสฺส อุปนิสฺสโย ชลติ. ตํ ทิสฺวา "ธมฺมธชสฺส กเถสฺสามี"ติ คนฺตฺวา ธมฺมํ เทเสสิ. ตาปโส เทสนาปริโยสาเน อรหตฺตํ ปาปุณิ. มคฺเคเนวสฺส อภิญฺญา อาคตา, โส เอหิภิกฺขุ หุตฺวา อิทฺธิมยปตฺตจีวรธโร กูฏาคารํ ปาวิสิ. ภควา กูฏาคารคเตหิ ปญฺจหิ ภิกฺขุสเตหิ สทฺธึ วาณิชคามํ คนฺตฺวา กูฏาคารานิ อทิสฺสมานกานิ กตฺวา วาณิชคามํ ปาวิสิ. วาณิชา พุทฺธปฺปมุขสฺส @เชิงอรรถ: ม. ชนปทจาริกภิกฺขู ม. โกณฺฑธานตฺเถโร ม. วิสุกมฺมํ @ ฉ.ม. นิกฺขมิตฺวา สี. ปวิสิตฺวา นิสีทิ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙.

สํฆสฺส มหาทานํ ทตฺวา สตฺถารํ กูฏาคารํ ๑- นยึสุ. สตฺถา มณฺฑลมาลํ ปาวิสิ. มหาชโน ยาว สตฺถา ภตฺตทรถํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภติ, ตาว ปาตราสํ กตฺวา อุโปสถงฺคานิ สมาทาย พหุํ คนฺธญฺจ ปุปฺผญฺจ อาทาย ธมฺมสฺสวนตฺถาย อารามํ ปจฺจาคมาสิ. สตฺถา ธมฺมํ เทเสสิ. มหาชนสฺส พนฺธนโมกฺโข ชาโต, มหนฺตํ พุทฺธโกลาหลํ อโหสิ. สตฺถา มหาชนสฺส สงฺคหตฺถาย สตฺตาหํ ตฺตเถว วสติ, อรุณํ ปน มหาคนฺธกุฏิยํเยว อุปฏฺฐเปสิ. สตฺตาหมฺปิ ธมฺมเทสนาปริโยสาเน จตุราสีติยา ปาณสหสฺสานํ ธมฺมาภิสมโย อโหสิ. ตตฺถ สตฺตาหํ วสิตฺวา วาณิชคาเม ปิณฺฑาย จริตฺวา "ตฺวํ อิเธว วสาหี"ติ ปุณฺณตฺเถรํ นิวตฺเตตฺวา อนฺตเรน นมฺมทานที นาม อตฺถิ, ตสฺสา ตีรํ อคมาสิ. นมฺมทา ๒- นาม นาคราชา สตฺถุ ปจฺจุคฺคมนํ กตฺวา นาคภวนํ ปเวเสตฺวา ติณฺณํ รตนานํ สกฺการํ อกาสิ. สตฺถา ตสฺส ธมฺมํ กเถตฺวา นาคภวนา นิกฺขมิ. โส "มยฺหํ ภนฺเต ปริจริตพฺพํ เทถา"ติ ยาจิ. ภควา นมฺมทานทีตีเร ปทเจติยํ ทสฺเสติ. ตํ วีจีสุ อาคตาสุ ปิถิยฺยติ ๓- , คตาสุ วิวรียติ. มหาสกฺการสมฺปตฺตํ อโหสิ. สตฺถา ตโต นิกฺขมิตฺวา สจฺจพนฺธปพฺพตํ คนฺตฺวา สจฺจพนฺธํ อาห "ตยา มหาชโน อปายมคฺเค โอตาริโต, ตฺวํ อิเธว วสิตฺวา เอเตสํ ลทฺธึ วิสฺสชฺชาเปตฺวา นิพฺพานมคฺเค ปติฏฺฐาเปหี"ติ. โสปิ ปริจริตพฺพํ ยาจิ. สตฺถา ฆนปิฏฺฐิปาสาเณ อลฺลมตฺติกปิณฺฑมฺหิ ลญฺชนํ วิย ปทเจติยํ ทสฺเสสิ. ตโต เชตวนเมว คโต. เอตมตฺถํ สนฺธาย เตเนว อนฺตรวสฺเสนาติอาทิ วุตฺตํ. ปรินิพฺพายีติ อนุปาทิเสสาย ปรินิพฺพานธาตุยา ปรินิพฺพายิ. มหาชโน เถรสฺส สตฺต ทิวสานิ สรีรปูชํ กตฺวา พหูนิ คนฺธกฏฺฐานิ สโมธาเนตฺวา @เชิงอรรถ: ฉ.ม. มกุลการามํ สี. นมฺมโท @ ฉ.ม. อาคตาสุ ปิธียติ ฉ.ม. สรีรํ ฌาเปตฺวา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๐.

ปริชฺฌาเปตฺวา ธาตุโย อาทาย เจติยํ อกาสิ. สมฺพหุลา ภิกฺขูติ เถรสฺส อาฬาหนฏฺฐาเน ฐิตา ภิกฺขู. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมว. ฉฏฺฐํ อุตฺตานเมว.


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๓ หน้า ๒๓-๓๐. http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=13&A=476&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=13&A=476&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=18&i=112              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=18&A=1444              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=18&A=1480              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=18&A=1480              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๘ http://84000.org/tipitaka/read/?index_18

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]