ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

                    ๑๕๔. ๗. ทาสกตฺเถรคาถาวณฺณนา
      มิทฺธี ยทาติ อายสฺมโต ทาสกตฺเถรสฺส คากา. ตสฺส ๑- กา อุปฺปตฺติ?
      โส กิร อิโต เอกนวุเต กปฺเป อนุปฺปนฺเน ตถาคเต อชิตสฺน นาม
ปจฺเจกพุทฺธสฺส ๒- คนฺธมาทนโต มนุสฺสปถํ โอตริตฺวา อญฺญตรสฺมึ คาเม ปิณฺฑาย
จรนฺตสฺส มโนรมานิ อมฺพผลานิ อทาสิ. โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวมนุสฺเสสุ
สํสรนฺโต กสฺสปสฺส ภควโต กาเล สาสเน ปพฺพชิตฺวา วิวฏฺฏูปนิสฺสยํ พหุํ ปุญฺญํ
อกาสิ. เอวํ กุสลกมฺมปฺปสุโต หุตฺวา สุคติโต สุคตึ อุปคจฺฉนฺโต อิมสฺมึ
พุทฺธุปฺปาเท สาวตฺถิยํ กุลเคเห นิพฺพตฺติ. ทาสโกติสฺส นามํ อโหสิ. โส
อนาถปิณฺฑิเกน คหปตินา วิหารปฏิชคฺคนกมฺเม ฐปิโต สกฺกจฺจํ วิหารํ ปฏิชคฺคนฺโต
อภิณฺหํ พุทฺธทสฺสเนน ธมฺมสฺสวเนน จ ปฏิลทฺธสทฺโธ ปพฺพชิ. เกจิ ปน ภณนฺติ "อยํ
กสฺสปสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต อญฺญตรํ ขีณาสวตฺเถรํ
อุปฏฺฐหนฺโต กิญฺจิ กมฺมํ การาเปตุกาโม เถรํ อาณาเปสิ. โส เตน กมฺเมน
อมฺหากํ ภควโต กาเล สาวตฺถิยํ อนาถปิณฺฑิกสฺส ทาสิยา กุจฉิมฺหิ นิพฺพตฺโต
วยปฺปตฺโต ๓- เสฏฺฐินา วิหารปฏิชคฺคเน ฐปิโต วุตฺตนเยเนว ปฏิลทฺธสทฺโธ อโหสิ.
มหาเสฏฺฐี ตสฺส สีลาจารญฺจ อชฺฌาสยญฺจ สุตฺวา ๔- ภุชิสฺสํ กตฺวา' ยถาสุขํ
ปพฺพชา'ติ อาห. ตํ ภิกฺขู ๕- ปพฺพาเชสุนฺ"ติ. โส ปพฺพชิตกาลโต ปฏฺฐาย กุสีโต
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. อยํ ปาโฐ นทิสฺสติ   ม. สมฺพุทฺธสฺส   สี. นิพฺพตฺโตติ, วยปฺปตฺโต จ โส
@ ฉ.ม. ญตฺวา    สี. ตํ ภิกฺขู ปจฺฉา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐๔.

หีนวิริโย หุตฺวา น กิญฺจิ วตฺตปฺปฏิวตฺตํ กโรติ, กุโต สมณธมฺโม ๑-, เกวลํ ยาวทตฺถํ ภุญฺชิตฺวา นิทฺทาพหุโล ๒- วิหรติ. ธมฺมสฺสวนกาเลปิ เอกํ โกณํ ปวิสิตฺวา ปริสปริยนฺเต นิสินฺโน ฆุรุฆุรุปสฺสาสี นิทฺทายเตว. อถสฺส ภควา ปุพฺพูปนิสฺสยํ โอโลเกตฺวา สํเวคชนนตฺถํ:- ๓- "มิทฺธี ยทา โหติ มหคฺฆโส จ นิทฺทายิตา สมฺปริวตฺตสายี มหาวราโหว นิวาปปุฏฺโฐ ปุนปฺปุนํ คพฺภมุเปติ มนฺโท"ติ คาถํ อภาสิ. ๓- [๑๗] ตตฺถ มิทฺธีติ ถีนมิทฺธาภิภูโต, ยํ หิ มิทฺธํ อภิภวติ, ตํ ถีนมฺปิ อภิภวเตว. ยทาติ ยสฺมึ กาเล. มหคฺฆโสติ มหาโภชโน, อาหรหตฺถกอลํสาฏกตตฺถวฏฺฏ- กกากมาสกภุตฺตวมิตกานํ อญฺญตโร วิย. นิทฺทายิตาติ สุปนสีโล. สมฺปริวตฺตสายีติ สมฺปริวตฺตกํ นิปฺปชฺชิตา ๔- อุภเยนปิ เสยฺยสุขํ ปสฺสสุขํ ๕- มิทฺธสุขํ อนุยุตฺโตติ ทสฺเสติ. นิวาปปุฏฺโฐติ กุณฺฑกาทินา ๖- สูกรภตฺเตน ปุฏฺโฐ ภริโต. ฆรสูกโร หิ พาลกาลโต ปฏฺฐาย โปสิยมาโน ถูลสรีรกาเล เคหา พหิ ๗- นิกฺขมิตุํ อลภนฺโต เหฏฺฐามญฺจาทีสุ สมฺปริวตฺเตตฺวา ๘- สยเตว. อิทํ วุตฺตํ โหติ:- ยทา ปุริโส มิทฺธี จ โหติ มหคฺฆโส จ นิวาปปุฏฺโฐ มหาวราโห วิย อญฺเญน อิริยาปเถน ยาเปตุํ อสกฺโกนฺโต นิทฺทายนสีโล สมฺปริวตฺตสายี, ตทา โส "อนิจฺจํ ทุกฺขํ อนตฺตา"ติ ตีณิ ลกฺขณานิ มนสิกาตุํ น สกฺโกติ. เตสํ อมนสิการา มนฺทปญฺโญ ปุนปฺปุนํ คพฺภํ อุเปติ, คพฺภาวาสโต น ปริมุจฺจเตวาติ. ตํ สุตฺวา ทาสกตฺเถโร สํเวคชาโต วิปสฺสนํ ปฏฺฐเปตฺวา น จิรสฺเสว อรหตฺตํ สจฺฉากาสิ. เตน วุตฺตํ @เชิงอรรถ: ม. สมณธมฺมํ สี. นิทฺทาพหุโล หุตฺวา ๓-๓ ฉ.ม. "มิทฺธี ยทา โหติ มหคฺฆโส @จา"ติ คาถํ อภาสิ ม. นิปชฺชนฺโต, ฉ.ม. สมฺปริวตฺตกํ สมฺปริวตฺตกํ นิปชฺชิตฺวา @ สี., ม. ผสฺสสุขํ สี. กุณฺฑกาทีสุ ม. อยํ สทฺโท น ทิสฺสติ @ ฉ.ม. สมฺปริวตฺเตตฺวา สมฺปริวตฺเตตฺวา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐๕.

อปทาเน ๑- :- "อชิโต ๒- นาม สมฺพุทฺโธ หิมวนฺเต วสี ตทา จรเณน จ สมฺปนฺโน สมาธิกุสโล มุนิ. สุวณฺณวณฺเณ สมฺพุทฺเธ อาหุตีนํ ปฏิคฺคเห รถิยํ ปฏิปชฺชนฺเต อมฺพผลมทาสหํ. เอกนวุเต อิโต กปฺเป ยํ ผลํ อททึ ตทา ทุคฺคตึ นาภิชานามิ ผลทานสฺสิทํ ผลํ. กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ. อรหตฺตํ ปน ปตฺวา เถโร "อิมาย คาถาย มํ ภควา โอวทิ, อยํ คาถา มยฺหํ องฺกุสิภูตา"ติ ๓- ตเมว คาถํ ปจฺจุทาหาสิ. ตสฺสิทํ ๔- เถรสฺส ปริวตฺตาหารนเยน อญฺญาพฺยากรณํ ชาตํ. ทาสกตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. --------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๑๐๓-๑๐๕. http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=32&A=2337&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=2337&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=154              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5079              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5376              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5376              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]