ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านเล่มก่อนหน้าไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
อรรถกถาเล่มที่ ๔๑ ภาษาบาลีอักษรไทย ชา.อ.๗ วีสติ-จตฺตาฬีส

หน้าที่ ๑.

วีสตินิปาตวณฺณนา ------- มาตงฺคชาตกํ กุโต นุ อาคจฺฉสิ ทุมฺมวาสีติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต อุเทนํ วํสราชานํ อารพฺภ กเถสิ ฯ ตสฺมิญฺหิ กาเล อายสฺมา ปิณฺโฑลภารทฺวาโช เชตวนโต อากาเสนาคนฺตฺวา เยภุยฺเยน โกสมฺพิยํ อุเทนสฺส รญฺโญ อุยฺยานํ ทิวาวิหาราย คจฺฉติ ฯ เถโร กิร ปุริมภเว รชฺชํ กาเรนฺโต ทีฆมทฺธานํ ตสฺมึ อุยฺยาเน มหาปริวารสมฺปตฺตึ อนุภวิ ฯ โส เตน ปุพฺพาจิณฺเณน เยภุยฺเยน ตตฺเถว ทิวาวิหารํ นิสีทิตฺวา ผลสมาปตฺติสุเขน วีตินาเมสิ ฯ ตสฺมึ เอกทิวสํ ตตฺถ คนฺตฺวา สุปุปฺผิตสาลมูเล นิสินฺเน อุเทโน สตฺตาหํ มหาปานํ ปิวิตฺวา อุยฺยานกีฬํ กีฬิสฺสามีติ มหนฺเตน ปริวาเรน อุยฺยานํ คนฺตฺวา มงฺคลสิลาปฏฺเฏ อญฺญตราย อิตฺถิยา องฺเก นิปนฺโน สุรามทมตฺตตาย นิทฺทํ โอกฺกมิ ฯ คายนฺตา นิสินฺนิตฺถิโย ตุริยานิ ฉฑฺเฑตฺวา อุยฺยานํ ปวิสิตฺวา ปุปฺผผลาทีนิ วิจินนฺติโย เถรํ ทิสฺวา คนฺตฺวา วนฺทิตฺวา นิสีทึสุ ฯ เถโร ตาสํ ธมฺมกถํ กเถนฺโต นิสีทิ ฯ อิตราปิ อิตฺถี องฺคํ จาเลตฺวา ราชานํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒.

ปโพเธตฺวา กุหึ ตา วสลิโย คตาติ วุตฺเต เอกํ สมณํ ปริวาเรตฺวา นิสินฺนาติ อาห ฯ โส กุทฺโธ หุตฺวา คนฺตฺวา เถรํ อกฺโกสิตฺวา ปริภาสิตฺวา หนฺท เอตํ สมณํ ตมฺพกิปิลฺลิเกหิ ขาทาเปสฺสามีติ โกธวเสน เถรสฺส สรีเร ตมฺพกิปิลฺลิกปูฏํ ภินฺทาเปสิ ฯ เถโร อากาเส ฐตฺวา ตสฺส โอวาทํ ทตฺวา เชตวนคนฺธกุฏิทฺวาเรเยว โอตริตฺวา ตถาคเตน กุโต อาคจฺฉสีติ ปุฏฺโฐ ตมตฺถํ อาโรเจสิ ฯ สตฺถา นโข ภารทฺวาช อุเทโน อิทาเนว ปพฺพชิเต วิเหเฐติ ปุพฺเพปิ วิเหฐเยวาติ วตฺวา เตน ยาจิโต อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต มหาสตฺโต พหินคเร จณฺฑาลโยนิยํ นิพฺพตฺติ ฯ มาตงฺโคติสฺส นามํ กรึสุ ฯ อปรภาเค วิญฺญุตํ ปตฺโต มาตงฺคปณฺฑิโตติ ปากโฏ อโหสิ ฯ ตทา พาราณสิเสฏฺฐิโน ธีตา ทิฏฺฐมงฺคลิกา นาม ฯ เอกมาสอฑฺฒมาสวาเรน มหาปริวารา อุยฺยานํ กีฬิตุํ คจฺฉติ ฯ อเถกทิวสํ มหาสตฺโต เกนจิ กมฺเมน นครํ ปวิสนฺโต อนฺตรทฺวาเร ทิฏฺฐมงฺคลิกํ ทิสฺวา เอกมนฺตํ อปคนฺตฺวา อลฺลิยิตฺวา อฏฺฐาสิ ฯ ทิฏฺฐมงฺคลิกา สาณิยา อนฺตเรน โอโลเกนฺตี ตํ ทิสฺวา โก เอโสติ ปุจฺฉิตฺวา จณฺฑาโล อยฺเยติ วุตฺเต อทิฏฺฐปุพฺพยุตฺตกํ วต ปสฺสามีติ คนฺโธทเกน อกฺขีนิ โธวิตฺวา ตโต นิวตฺติ ฯ ตาย สทฺธึ นิกฺขนฺตมหาชโน อเร ทุฏฺฐ จณฺฑาล อชฺช ตํ นิสฺสาย อมฺหากํ อมูลกํ สุราภตฺตํ น ลทฺธนฺติ โกธาภิภูโต มาตงฺคปณฺฑิตํ หตฺเถหิ จ ปาเทหิ จ โปเถตฺวา วิสญฺญึ กตฺวา ปกฺกามิ ฯ โส มุหุตฺตํ วีตินาเมตฺวา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓.

ปฏิลทฺธสญฺญี หุตฺวา จินฺเตสิ ทิฏฺฐมงฺคลิกาย ปริชโน มํ นิทฺโทสํ อการเณน โปเถสิ ทิฏฺฐมงฺคลิกํ ลภิตฺวาว อุฏฺฐหิสฺสามิ โน อลภิตฺวาติ อธิฏฺฐาย คนฺตฺวา ตสฺสา ปิตุนิเวสนทฺวาเร นิปชฺชิ ฯ โส เกน การเณน นิปนฺโนสีติ วุตฺเต อญฺญํ การณํ นตฺถิ ทิฏฺฐมงฺคลิกาย เม อตฺโถติ อาห ฯ เอกทิวโส อตีโต ตถา ทุติโย ตติโย จตุตฺโถ ปญฺจโม ฉฏฺโฐ ฯ โพธิสตฺตานํ อธิฏฺฐานํ นาม สมิชฺฌติ ตสฺมา สตฺตเม ทิวเส ทิฏฺฐมงฺคลิกํ นีหริตฺวา ตสฺส อทํสุ ฯ อถ นํ สา อุฏฺเฐหิ สามิ ตุมฺหากํ เคหํ คจฺฉามาติ อาห ฯ ภทฺเท ตว ปริชเนนมฺหิ สุโปถิโต ทุพฺพโล มํ อุกฺขิปิตฺวา ปิฏฺฐึ อาโรเปตฺวา อาทาย คจฺฉาหีติ ฯ สา ตถา กตฺวา นครวาสีนํ ปสฺสนฺตานญฺเญว นครา นิกฺขมิตฺวา จณฺฑาลคามํ คตา ฯ อถ นํ มหาสตฺโต ชาติสมฺเภทวีติกฺกมํ อกตฺวาว กติปาหํ เคเห วสาเปตฺวา จินฺเตสิ อหเมว ตํ ลาภคฺคยสคฺคปฺปตฺตํ กโรนฺโต ปพฺพชิตฺวาว กาตุํ สกฺขิสฺสามิ น อิตรถาติ ฯ อถ นํ อามนฺเตตฺวา ภทฺเท มยิ อรญฺญโต กิญฺจิ อนาหรนฺเต อมฺหากํ ชีวิกา นปฺปวตฺตติ ยาว มมาคมนา มา อุกฺกณฺฐิ อหํ อรญฺญํ คมิสฺสามีติ วตฺวา เคหวาสิโนปิ อิมํ มา ปมชฺชถาติ โอวทิตฺวา อรญฺญํ คนฺตฺวา สมณปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา อปฺปมตฺโต สตฺตเม ทิวเส อฏฺฐสมาปตฺติโย ปญฺจาภิญฺญาโย จ อุปฺปาเทตฺวา อิทานิ ทิฏฺฐมงฺคลิกาย อวสฺสโย ภวิตุํ สกฺขิสฺสามีติ อิทฺธิยา อาคนฺตฺวา จณฺฑาลคามทฺวาเร โอตริตฺวา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔.

ทิฏฺฐมงฺคลิกาย เคหทฺวารํ อคมาสิ ฯ สา ตสฺสาคมนํ สุตฺวา เคหโต นิกฺขมิตฺวา สามิ กสฺมา มํ อนาถํ กตฺวา ปพฺพชิโตสีติ ปริเทวิ ฯ อถ นํ ภทฺเท มา จินฺตยิ ตว โปราณกยสโต อิทานิ มหนฺตตรํ ยสํ กริสฺสามิ อปิจ โข ปน น มยฺหํ มาตงฺคปณฺฑิโต สามิโก มหาพฺรหฺมา เม สามิโกติ เอตฺตกํปิ ปริสมชฺเฌ วตฺตุํ สกฺขิสฺสสีติ ฯ อาม สามิ สกฺขิสฺสามีติ ฯ เตนหิ อิทานิ เต สามิโก กุหินฺติ ปุฏฺฐา พฺรหฺมโลกํ คโตติ วตฺวา กทา อาคมิสฺสตีติ วุตฺเต อิโต สตฺตเม ทิวเส ปุณฺณมายํ จนฺทํ ภินฺทิตฺวา อาคมิสฺสตีติ วเทยฺยาสีติ อาห ฯ อิติ นํ วตฺวา มหาสตฺโต หิมวนฺตเมว คโต ฯ ทิฏฺฐมงฺคลิกาปิ พาราณสิยํ มหาชนมชฺเฌ เตสุ เตสุ ฐาเนสุ ตถา กเถสิ ฯ มหาชโน อมฺหากํ มหาพฺรหฺมา สมาโน ทิฏฺฐมงฺคลิกํ กึ น ลจฺฉติ เอวเมตํ ภวิสฺสตีติ สทฺทหติ ฯ โพธิสตฺโตปิ ปุณฺณมีทิวเส จนฺทสฺส คคนมชฺเฌ ฐิตกาเล พฺรหฺมตฺตภาวํ มาเปตฺวา สกลกาสิกรฏฺฐํ ทฺวาทสโยชนิกํ พาราณสินครญฺจ เอโกภาสํ กตฺวา จนฺทมณฺฑลํ ภินฺทิตฺวา โอตริตฺวา พาราณสิยา อุปรูปริ ติกฺขตฺตุํ ปริพฺภมิตฺวา มหาชเนน คนฺธมาลาทีหิ ปูชิยมาโน จณฺฑาลคามกาภิมุโข อโหสิ ฯ พฺรหฺมภตฺตา สนฺนิปติตฺวา จณฺฑาลคามกํ คนฺตฺวา ทิฏฺฐมงฺคลิกาย เคหํ สุทฺธวตฺเถหิ ฉาเทตฺวา ภูมิยํ จตุชาติยคนฺเธหิ อุปลิมฺปิตฺวา ปุปฺผานิ วิกิริตฺวา ธูปํ กตฺวา เจลวิตานํ ปสาเรตฺวา มหาสยนํ ปญฺญเปตฺวา คนฺธเตลปฺปทีปํ ชาเลตฺวา ทฺวาเร รชฏปฏฺฏวณฺณวาลุกํ โอกิริตฺวา ปุปฺผานิ วิกิริตฺวา ธเช

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕.

พนฺธึสุ ฯ เอวํ อลงฺกเต เคเห มหาสตฺโต โอตริตฺวา อนฺโต ปวิสิตฺวา โถกํ สยนปิฏฺเฐ นิสีทิ ฯ ตทา ทิฏฺฐมงฺคลิกา อุตุนี โหติ ฯ อถสฺสา องฺคุฏฺฐเกน นาภึ ปรามสิ ฯ กุจฺฉิยํ คพฺโภ ปติฏฺฐาสิ ฯ อถ นํ มหาสตฺโต อามนฺเตตฺวา ภทฺเท คพฺโภ เต ปติฏฺฐิโต ตฺวํ ปุตฺตํ วิชายิสฺสสิ ตฺวํปิ ปุตฺโตปิ เต ลาภคฺคยสคฺคปฺปตฺตา ภวิสฺสถ ตว ปาทโธวนอุทกํ สกลชมฺพูทีปราชูนํ อภิเสโกทกํ ภวิสฺสติ นหาโนทกํ ปน เต อมโตสธํ ภวิสฺสติ เย สีเส อาสิญฺจิสฺสนฺติ เต สพฺพโรเคหิ มุจฺจิสฺสนฺติ กาฬกณฺณีหิ ปริวชฺชิสฺสนฺติ ตว ปาทปิฏฺฐิยํ สีสํ ฐเปตฺวา วนฺทนฺตา สหสฺสํ ทสฺสนฺติ โสตปเถ ฐตฺวา วนฺทนฺตา สตํ ทสฺสนฺติ จกฺขุปเถ ฐตฺวา วนฺทนฺตา เอกํ กหาปณํ ทสฺสนฺติ อปฺปมตฺตา โหหีติ ตํ โอวทิตฺวา เคหา นิกฺขมิตฺวา มหาชนสฺส ปสฺสนฺตสฺเสว อุปฺปติตฺวา จนฺทมณฺฑลํ ปาวิสิ ฯ พฺรหฺมภตฺตา สนฺนิปติตฺวา ฐิตกาว รตฺตึ วีตินาเมตฺวา ปาโตว ทิฏฺฐมงฺคลิกํ สุวณฺณสิวิกํ อาโรเปตฺวา สีเสน อุกฺขิปิตฺวา นครํ ปวิสึสุ ฯ มหาพฺรหฺมภริยาติ นํ อุปสงฺกมิตฺวา มหาชโน คนฺธมาลาทีหิ ปูเชสิ ฯ ปาทปิฏฺเฐ สีสํ ฐเปตฺวา วนฺทิตุํ ลภนฺตา สหสฺสตฺถวิกํ เทนฺติ โสตปเถ ฐตฺวา วนฺทิตุํ ลภนฺตา สตํ เทนฺติ จกฺขุปเถ ฐตฺวา วนฺทิตุํ ลภนฺตา เอกํ กหาปณํ เทนฺติ ฯ เอวํ ทฺวาทสโยชนิกํ พาราณสิยํ ตํ คเหตฺวา วิจรนฺตา อฏฺฐารสโกฏิธนํ ลภึสุ ฯ อถ นํ นครํ ปริหริตฺวา อาเนตฺวา นครมชฺเฌ มหามณฺฑปํ กตฺวา สาณึ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖.

ปริกฺขิปิตฺวา มหาสยนํ ปญฺญเปตฺวา มหนฺเตน สิริโสภคฺเคน ตตฺถ วสาเปสุํ ฯ มณฺฑปสนฺติเกเยว สตฺตทฺวารโกฏฺฐกํ สตฺตภูมิกปาสาทํ กาตุํ อารภึสุ ฯ มหนฺตํ นวกมฺมํ อโหสิ ฯ ทิฏฺฐมงฺคลิกา มณฺฑเปเยว ปุตฺตํ วิชายิ ฯ อถสฺส นามคหณทิวเส พฺราหฺมณา สนฺนิปติตฺวา มณฺฑเป ชาตตฺตา มณฺฑพฺยกุมาโรติสฺส นามํ กรึสุ ฯ ปาสาโทปิ ทสหิ มาเสหิ นิฏฺฐิโต ฯ ตโต ปฏฺฐาย สา มหนฺเตน ยเสน ตสฺมึ วสติ ฯ มณฺฑพฺยกุมาโรปิ มหนฺเตน ปริวาเรน วฑฺฒติ ฯ ตสฺส สตฺตฏฺฐวสฺสิกกาเลเยว ชมฺพูทีปตเล อุตฺตมาจริยา สนฺนิปตึสุ ฯ เต ตํ ตโย เวเท อุคฺคณฺหาเปสุํ ฯ โส โสฬสวสฺสกาลโต ปฏฺฐาย พฺราหฺมณานํ ภตฺตํ ปฏฺฐเปสิ ฯ นิวทฺธํ โสฬสพฺราหฺมณสหสฺสานิ ภุญฺชนฺติ ฯ จตุตฺเถ ทฺวารโกฏฺฐเก พฺราหฺมณานํ ทิยฺยติ ฯ อเถกสฺมึ มหาสมยทิวเส เคเห พหุปายาสํ ปฏิยาทาเปสิ ฯ โสฬสพฺราหฺมณสหสฺสานิ จตุตฺเถ ทฺวารโกฏฺฐเก นิสีทิตฺวา สุวณฺณสรเกน นวสปฺปินา ปกฺกมธุขณฺฑสกฺขราหิ จ อภิสงฺขตปายาสํ ปริภุญฺชนฺติ ฯ กุมาโรปิ สพฺพาลงฺการปฏิมณฺฑิโต สุวณฺณปาทุกา อารุยฺห หตฺเถน กาญฺจนทณฺฑํ คเหตฺวา อิธ สปฺปึ เทถ อิธ มธุํ เทถาติ วิจาเรนฺโต จรติ ฯ ตสฺมึ ขเณ มาตงฺคปณฺฑิโต หิมวนฺเต อสฺสมปเท นิสินฺโน กา นุโข ทิฏฺฐมงฺคลิกาย ปุตฺตสฺส ปวุตฺตีติ โอโลเกนฺโต ตสฺส อติตฺเถ ปกฺขนฺตภาวํ ทิสฺวา อชฺเชว คนฺตฺวา มาณวํ ทเมตฺวา ยตฺถ ทินฺนํ มหปฺผลํ โหติ ตตฺถ ทานํ ทาเปตฺวา อาคมิสฺสามีติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗.

จินฺเตตฺวา อากาเสน อโนตตฺตทหํ คนฺตฺวา มุขโธวนาทีนิ กตฺวา มโนสิลาตเล ฐิโต ทุปฏํ นิวาเสตฺวา กายพนฺธนํ พนฺธิตฺวา ปํสุกูลํ สงฺฆาฏึ ปารุเปตฺวา มตฺติกาปตฺตํ อาทาย อากาเสนาคนฺตฺวา จตุตฺเถ ทฺวารโกฏฺฐเก ทานคฺเคเยว โอตริตฺวา เอกมนฺตํ อฏฺฐาสิ ฯ มณฺฑโพฺย อิโตจีโตจ โอโลเกนฺโต ทูรโต ตํ ทิสฺวา เอวรูโป สงฺการยกฺขสทิโสว อยํ ปพฺพชิโต อิมํ ฐานํ อาคโต กุโต นุโข อาคจฺฉตีติ เตน สทฺธึ สลฺลปนฺโต ปฐมํ คาถมาห กุโต นุ อาคจฺฉสิ ทุมฺมวาสี โอคลฺลโก ปํสุปิสาจโกว สงฺการโจฬํ ปฏิมุญฺจ กณฺเฐ โก เร ตุวํ โหสิ อทกฺขิเณยฺโยติ ฯ ตตฺถ ทุมฺมวาสีติ อนญฺชิตามณฺฑิตสํฆฏิตสํฆาฏิกปิโลติกวสโน ฯ โอคลฺลโกติ ลามโก โอลมฺพนวิลมฺพนนนฺตกสุตฺตกธโร ฯ ปํสุปิสาจโกวาติ สงฺการฏฺฐาเน ฐิโต ปิสาโจ วิย ฯ สงฺการโจฬนฺติ สงฺการฏฺฐาเน ลทฺธปิโลติกํ ฯ ปฏิมุญฺจาติ ปฏิมุญฺจิตฺวา ฯ อทกฺขิเณยฺโยติ ตฺวํ อทกฺขิเณยฺโย อิเมสํ ปรมทกฺขิเณยฺยานํ นิสินฺนฏฺฐานํ กุโต อาคโต ฯ ตํ สุตฺวา มหาสตฺโต มุทุจิตฺเตเนว เตน สทฺธึ สลฺลปนฺโต ทุติยํ คาถมาห อนฺนํ ตวยิทํ ปกตํ ยสสฺสินํ ตํ ขชฺชเร ภุญฺชเร ปิยฺยเร จ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘.

ชานาสิ มํ ตฺวํ ปรทตฺตูปชีวี อุตฺติฏฺฐปิณฺฑํ ลภตํ สปาโกติ ฯ ตตฺถ ปกตนฺติ ปฏิยตฺตํ ฯ ยสสฺสินนฺติ ปริวารสมฺปนฺนํ ฯ ตํ ขชฺชเรติ ตํ ขชฺชนฺติเยว ภุญฺชนฺติ จ ปิวนฺติ จ กึการณา มยฺหํ กุชฺฌสิ ฯ อุตฺติฏฺฐปิณฺฑนฺติ อุปติฏฺฐิตฺวา ลภิตพฺพปิณฺฑํ อุฏฺฐาย ฐิเตหิ วา ทิยฺยมานํ เหฏฺฐา ฐตฺวา ลภิตพฺพปิณฺฑํ ฯ ลภตํ สปาโกติ สปาโก จณฺฑาโลปิ ลภตุ ชาติสมฺปนฺนา หิ ยตฺถ กตฺถจิ ลภนฺติ สปากจณฺฑาลสฺส ปน โก เทติ ทุลฺลภปิณฺโฑ อหํ ตสฺมา เม ชีวิตปวตฺตนตฺถํ โภชนํ ทาเปหิ กุมาราติ ฯ ตโต มณฺฑโพฺย คาถมาห อนฺนํ มมยิทํ ปกตํ พฺราหฺมณานํ อตฺตตฺถาย สทฺทหโต มมยิทํ อเปหิ เอโต กิมิธฏฺฐิโตสิ น มาทิสา ตุยฺหํ ททนฺติ ชมฺมาติ ฯ ตตฺถ อตฺตตฺถายาติ อตฺตโน วุฑฺฒิอตฺถาย ฯ อเปหิ เอโตติ อิมมฺหา ฐานา อปคจฺฉ ฯ น มาทิสาติ มาทิสา ชาติสมฺปนฺนานํ อุทิจฺจพฺราหฺมณานํ ทานํ เทนฺติ น ตุยฺหํ จณฺฑาลสฺส คจฺฉ ชมฺมาติ ฯ ตโต มหาสตฺโต คาถมาห ถเล จ นินฺเน จ วปนฺติ พีชํ อนูปเขตฺเต ผลมาสึสมานา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๙.

เอตาย สทฺธาย ททาหิ ทานํ อปฺเปว อาราธเย ทกฺขิเณยฺเยติ ฯ ตสฺสตฺโถ กุมาร สสฺสผลํ อาสึสมานา ตีสุปิ เขตฺเตสุ พีชํ วปนฺติ ตตฺถ อติวุฏฺฐิกาเล ถเล สสฺสํ สมฺปชฺชติ นินฺเน ปูติกํว โหติ อนุปเขตฺเต ปน นทิญฺจ ตฬากญฺจ นิสฺสาย กตํ โอเฆน วุยฺหติ มนฺทวุฏฺฐิกาเล ถเล เขตฺเต วิปชฺชติ นินฺเน โถกํ สมฺปชฺชติ อนุปเขตฺเต สมฺปชฺชเตว สมฺมวุฏฺฐิกาเล ถเล เขตฺเต โถกํ สมฺปชฺชติ อิตเรสุ สมฺปชฺชเตว ตสฺมา ยถา ผลมาสึสมานา ตีสุปิ เขตฺเตสุ วปนฺติ ตถา ตฺวํปิ เอตาย ผลสทฺธาย อาคตาคตานํ สพฺเพสํเยว ทานํ เทหิ อปฺเปว นาม เอวํ ททนฺโต ทกฺขิเณยฺเย อาราเธยฺยาสิ ลเภยฺยาสีติ ฯ ตโต มณฺฑโพฺย คาถมาห เขตฺตานิ มยฺหํ วิทิตานิ โลเก เยสาหํ พีชานิ ปติฏฺฐเปมิ เย พฺราหฺมณา ชาติมนฺตูปปนฺนา ตานีธ เขตฺตานิ สุเปสลานีติ ฯ ตตฺถ เยสาหนฺติ เยสุ อหํ ฯ ชาติมนฺตูปปนฺนาติ ชาติยา จ มนฺเตหิ จ อุปปนฺนา ฯ ตโต มหาสตฺโต เทฺว คาถา อภาสิ ชาติมโท จ อติมานิตา จ โลโภ จ โทโส จ มโท จ โมโห

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๐.

เอเต อคุณา เยสุ วสนฺติ สพฺเพ ตานีธ เขตฺตานิ อเปสลานิ ฯ ชาติมโท จ อติมานิตา จ โลโภ จ โทโส จ มโท จ โมโห เอเต อคุณา เยสุ น สนฺติ สพฺเพ ตานีธ เขตฺตานิ สุเปสลานีติ ฯ ตตฺถ ชาติมโทติ อหมสฺมิ ชาติสมฺปนฺโนติ เอวํ อุปฺปนฺนมโท ฯ อติมานิตาติ อญฺโญ มยา สทฺธึ ชาติอาทีหิ สทิโส นตฺถีติ อติกฺกมฺม ปวตฺตมาโน ฯ โลภาทโย ลุพฺภนทุสฺสนมชฺชนมุยฺหนมตฺตาว ฯ อเปสลานีติ เอวรูปา หิ ปุคฺคลา อาสีวิสภริตา วิย วมฺมิกา อปฺปิยสีลา โหนฺติ เอวรูปานํ ทินฺนํ น มหปฺผลํ โหติ ตสฺมา มา เอเตสํ อเปสลานํ เขตฺตภาวํ มญฺญิตฺถ น หิ ชาติมนฺตา สคฺคทายกา เย ปน ชาติมานาทิรหิตา อริยา ตานิ เขตฺตานิ สุเปสลานิ เตสุ ทินฺนํ มหปฺผลํ เต สคฺคทายกา โหนฺตีติ ฯ อิติ โส มหาสตฺเต ปุนปฺปุนํ กเถนฺเต กุชฺฌิตฺวา อยํ อติพหุํ วิลปติ กุหึ คตา อิเม โทวาริกา นยิมํ จณฺฑาลํ นีหรนฺตีติ คาถมาห กฺวตฺถ คตา อุปโชติโย จ อุปวชฺโฌ อถวา ภณฺฑกุจฺฉิ อิมสฺส ทณฺฑญฺจ วธญฺจ หตฺวา คเล คเหตฺวา คลยาถ ชมฺมนฺติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๑.

ตตฺถ กฺวตฺถ คตาติ อิเมสุ ตีสุ ทฺวาเรสุ ฐปิตา อุปโชติโย จ อุปวชฺโฌ จ ภณฺฑกุจฺฉิ จาติ ตโย โทวาริกา กฺวตฺถ คตาติ อตฺโถ ฯ เตปิ ตสฺส วจนํ สุตฺวา เวเคนาคนฺตฺวา วนฺทิตฺวา กึ กโรม เทวาติ อาหํสุ ฯ อยํ โว ชมฺโม จณฺฑาโล ทิฏฺโฐติ ฯ น ปสฺสาม เทวาติ ฯ กุโตจิ อาคตภาวํ น ชานาม เทวาติ ฯ โกจิ เอส มายากาโร วา วิชฺชาธรโจโร วา ภวิสฺสตีติ ฯ อิทานิ กึ ติฏฺฐถาติ ฯ กึ กโรม เทวาติ ฯ อิมสฺส มุขเมว โปเถตฺวา ภินฺทนฺตา ทณฺฑเวฬุเปสิกาหิ ปิฏฺฐิจมฺมํ อุปฺปาเทตฺวา วธญฺจ ทตฺวา คเล คเหตฺวา เอตํ ชมฺมํ คลยาถ อิโต นีหรถาติ ฯ มหาสตฺโต เตสุ อตฺตโน สนฺติกํ อนาคเตเสฺวว อุปฺปติตฺวา อากาเส ฐิโตว คาถมาห คิรึ นเขน ขนสิ อโยทนฺเตภิ ขาทสิ ชาตเวทํ ปทหสิ โย อิสึ ปริภาสสีติ ฯ ตตฺถ ชาตเวทํ ปทหสีติ อคฺคึ คิลิตุํ วายมสิ ฯ อิมญฺจ ปน คาถํ วตฺวา มหาสตฺโตปิ ปสฺสนฺตสฺเสว มาณวสฺส จ พฺราหฺมณานญฺจ ปสฺสนฺตานํ อากาเส ปกฺขนฺทิ ฯ ตมตฺถํ ปกาเสนฺโต สตฺถา อาห อิทํ วตฺวาน มาตงฺโค อิสิ สจฺจปรกฺกโม อนฺตลิกฺขสฺมึ ปกฺกามิ พฺราหฺมณานํ อุทิกฺขตนฺติ ฯ ตตฺถ สจฺจปรกฺกโมติ สภาวปรกฺกโม ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒.

โส ปาจีนทิสาภิมุโข คนฺตฺวา เอกาย วีถิยา โอตริตฺวา ปทวลญฺชํ ปญฺญายตูติ อธิฏฺฐาย ปาจีนทฺวารสมีเป ปิณฺฑาย จรนฺโต มิสฺสกภตฺตํ สงฺกฑฺฒิตฺวา เอกิสฺสาย สาลาย นิสีทิตฺวา มิสฺสกภตฺตํ ปริภุญฺชิ ฯ นครเทวตา อยํ อมฺหากํ อยฺยํ วิเหเฐตฺวา กเถตีติ อสหมานา อาคมึสุ ฯ อถสฺส เชฏฺฐกยกฺโข คีวํ คเหตฺวา ปริวตฺเตสิ ฯ เสสเทวตา เสสพฺราหฺมณานํ คีวํ คเหตฺวา ปริวตฺเตสุํ ฯ โพธิสตฺเต มุทุจิตฺตตาย ปน ตสฺส ปุตฺโตติ ตํ น มาเรนฺติ เกวลํ กิลเมนฺติเยว ฯ มณฺฑพฺยสฺส สีสํ ปริวตฺเตตฺวา ปิฏฺฐิปสฺสาภิมุขํ ชาตํ หตฺถปาทา อุชุกา ถทฺธาว อฏฺฐํสุ ฯ อฏฺฐีนิ กาลกตสฺเสว ปริวตฺตึสุ ฯ โส ถทฺธสรีโร นิปชฺชิ ฯ เสสพฺราหฺมณา มุเขน เขฬํ วมนฺตา อปราปรํ ปริวตฺตนฺติ ฯ อยฺเย ปุตฺตสฺส เต กึ ชาตนฺติ ทิฏฺฐมงฺคลิกาย อาโรจยึสุ ฯ สา เวเคนาคนฺตฺวา ปุตฺตํ ทิสฺวา กิเมตนฺติ วตฺวา คาถมาห อาเวลิตํ ปิฏฺฐิโต อุตฺตมงฺคํ พาหํ ปสาเรติ อกมฺมเนยฺยํ เสตานิ อกฺขีนิ ยถา มตสฺส โก เม อิมํ ปุตฺตมกาสิ เอวนฺติ ฯ ตตฺถ อาเวลิตนฺติ ปริวตฺติตํ ฯ อถสฺสา ตสฺมึ ฐาเน ฐิตชโน อาโรเจตุํ คาถมาห อิธาคมา สมโณ ทุมฺมวาสี โอคลฺลโก ปํสุปิสาจโกว

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓.

สงฺการโจฬํ ปฏิมุญฺจ กณฺเฐ โส เต อิมํ ปุตฺตมกาสิ เอวนฺติ ฯ สา ตํ สุตฺวาว จินฺเตสิ อญฺญสฺเสตํ พลํ นตฺถิ นิสฺสํสยํ มาตงฺคปณฺฑิโต ภวิสฺสติ สมฺปนฺนเมตฺตาภาวโน โข ปน ธีโร อิมํ เอตฺตกํ ชนํ กิลเมตฺวา คมิสฺสติ กตรํ นุโข ทิสํ คโต ภวิสฺสตีติ ฯ ตโต ปุจฺฉนฺตี คาถมาห กตรํ ทิสํ อคมา ภูริปญฺโญ อกฺขาถ เม มาณวา เอตมตฺถํ คนฺตฺวาน ตํ ปฏิกเรมุ อจฺจยํ อปฺเปว นํ ปุตฺตํ ลเภมุ ชีวิตนฺติ ฯ ตตฺถ คนฺตฺวานาติ ตสฺส สนฺติกํ คนฺตฺวา ฯ ตํ ปฏิกเรมุ อจฺจยนฺติ ตํ อจฺจยํ ปฏิกริสฺสาม เทเสสฺสาม ขมาเปสฺสาม นนฺติ ฯ ปุตฺตํ ลเภมูติ อปฺเปว นาม ปุตฺตสฺส ชีวิตํ ลเภยฺยาม ฯ อถสฺสา ตตฺถ ฐิตา มาณวา กเถนฺตา คาถมาหํสุ เวหาสยํ อคมา ภูริปญฺโญ ปถทฺธุโน ปณฺณรเสว จนฺโท อปิจาปิ โส ปุริมํ ทิสํ อคญฺฉิ สจฺจปฺปฏิญฺโญ อิสิ สาธุรูโปติ ฯ ตตฺถ ปถทฺธุโนติ อากาสปถสงฺขาตสฺส อทฺธุโน มชฺเฌ ฐิโต ปณฺณรเส จนฺโท วิย ฯ อปิจาปิ โสติ อปิจ โข ปน โส ปุรตฺถิมํ ทิสํ คโต ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๔.

สา เตสํ วจนํ สุตฺวา มม สามิกํ อุปธาเรสฺสามีติ สุวณฺณกลสสุวณฺณสรกานิ คาหาเปตฺวา ทาสีคณปริวุตา เตน ปทวลญฺชสฺส อธิฏฺฐิตฏฺฐานํ ปตฺวา เตนานุสาเรน คจฺฉนฺตี ตสฺมึ ปีฐิกาย นิสีทิตฺวา ภุญฺชมาเน ตสฺส สนฺติกํ คนฺตฺวา วนฺทิตฺวา อฏฺฐาสิ ฯ โส ตํ ทิสฺวา โถกํ โอทนํ ปตฺเต ฐเปสิ ฯ ทิฏฺฐมงฺคลิกา สุวณฺณกลเสน ตสฺส อุทกํ อทาสิ ฯ โส ตตฺเถว หตฺถํ โธวิตฺวา มุขํ วิกฺขาเลสิ ฯ อถ นํ สา เกน เม ปุตฺตสฺส โส วิปฺปกาโร กโตติ ปุจฺฉนฺตี คาถมาห อาเวลิตํ ปิฏฺฐิโต อุตฺตมงฺคํ พาหุํ ปสาเรติ อกมฺมเนยฺยํ เสตานิ อกฺขีนิ ยถา มตสฺส โก เม อิมํ ปุตฺตมกาสิ เอวนฺติ ฯ ตโต ปรา เตสํ วจนปฏิวจนคาถา นาม โหนฺติ ยกฺขา หเว สนฺติ มหานุภาวา อนฺวาคตา อิสโย สาธุรูปา เต ทุฏฺฐจิตฺตํ กุปิตํ วิทิตฺวา ยกฺขา หิ เต ปุตฺตมกํสุ เอวํ ฯ ยกฺขา จ เม ปุตฺตมกํสุ เอวํ ตฺวญฺเญว เม มา กุทฺโธ พฺรหฺมจารี ตุมฺเหว ปาเท สรณํ คตาสฺมิ อนฺวาคตา ปุตฺตโสเกน ภิกฺขุ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๕.

ตเทว หิ เอตรหิ จ มยฺหํ มโนปโทโส น มมตฺถิ โกจิ ปุตฺโต จ เต เวทมเทน มตฺโต อตฺถํ น ชานาติ อธิจฺจ เวเท ฯ อทฺธา หเว ภิกฺขุ มุหุตฺตเกน สํมุยฺหเตว ปุริสสฺส สญฺญา เอกาปราธํ ขม ภูริปญฺญ น ปณฺฑิตา โกธพลา ภวนฺตีติ ฯ ตตฺถ ยกฺขาติ นครปริคฺคาหกา ยกฺขา ฯ อนฺวาคตาติ อาคนฺตฺวา อิสโย สาธุรูปา คุณสมฺปนฺนาติ เอวํ ชานามาติ อตฺโถ ฯ เตติ เต อิสีนํ คุณํ ญตฺวา ปุตฺตํ ทุฏฺฐจิตฺตํ กุปิตจิตฺตํ วิทิตฺวา ฯ ตฺวญฺเญว เมติ สเจ ยกฺขา กุปิตา เอวมกํสุ กโรนฺตุ เทวตา นาม ปานียอุฬุงฺกมตฺเตน สนฺตปฺเปตุํ สกฺกา ตสฺมา อหนฺเตสํ น ภายามิ เกวลํ ตฺวญฺเญว เม ปุตฺตสฺส มา กุชฺฌิ ฯ อนฺวาคตาติ อาคตาสฺมิ ฯ ภิกฺขูติ มหาสตฺตํ อาลปติ ปุตฺตสฺส ชีวิตทานํ ยาจติ ฯ ตเทวาติ ทิฏฺฐมงฺคลิเก ตทา ตว ปุตฺตสฺส มม อกฺโกสนกาเลว มยฺหํ มโนปโทโส นตฺถิ เอตรหิ จ ตยิ ยาจิยมานายปิ มม ตสฺมึ มโนปโทโส นตฺถิเยว ฯ เวทมเทนาติ ตโย เวทา อุคฺคหิตาติ มเทน ฯ อธิจฺจาติ เต เวเท อุคฺคเหตฺวาปิ อตฺถานตฺถํ น ชานาติ ฯ มุหุตฺตเกนาติ ยํ กิญฺจิ อุคฺคเหตฺวา มุหุตฺเตเนว ฯ เอวํ ตาย ขมาปิยมาโน มหาสตฺโต เตนหิ เตสํ ยกฺขานํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๖.

ปลายนตฺถาย อมโตสธํ ทสฺสามีติ วตฺวา คาถมาห อิทญฺจ มยฺหํ อุตฺติฏฺฐปิณฺฑํ ตว มณฺฑโพฺย ภุญฺชตุ อปฺปปญฺโญ ยกฺขา จ เต ปุตฺตํ น วิเหฐเยยฺยุํ ปุตฺโต จ เต โหหิติ โส อโรโคติ ฯ ตตฺถ อุตฺติฏฺฐปิณฺฑนฺติ อุจฺฉิฏฺฐกปิณฺฑํ ฯ อุจฺฉิฏฺฐปิณฺฑนฺติปิ ปาโฐ ฯ สา มหาสตฺตสฺส วจนํ สุตฺวา เทถ สามิ อมโตสธนฺติ สุวณฺณสรกํ อุปนาเปสิ ฯ มหาสตฺโต อุจฺฉิฏฺฐกญฺชิกภตฺตํ ตตฺถ อาสิญฺจิตฺวา ปฐมญฺเญว อิโต อุปฑฺฒํ ตว ปุตฺตสฺส มุเข โอสิญฺจาเปตฺวา เสสํ จาฏิยํ อุทเกน มิสฺเสตฺวา เสสพฺราหฺมณานํ มุเข โอสิญฺจาเปหิ สพฺเพว นีโรคา ภวิสฺสนฺตีติ วตฺวา อุปฺปติตฺวา หิมวนฺตเมว คโต ฯ สาปิ ตํ สรกํ สีเสนาทาย อมโตสธํ เม ลทฺธนฺติ วทนฺตี นิเวสนํ คนฺตฺวา ปฐมํ ปุตฺตสฺส มุเข กญฺชิกํ โอสิญฺจิ ฯ ยกฺโข ปลายิ ฯ อิตโร ปํสุํ ปุญฺฉนฺโต อุฏฺฐาย อมฺม กิเมตนฺติ อาห ฯ ตยา กตํ ตฺวเมว ชานิสฺสสิ เอหิ ตาต ตว ทกฺขิเณยฺยานํ ตํ วิปฺปการํ ปสฺสาหีติ ฯ โส เต ทิสฺวา วิปฺปฏิสารี อโหสิ ฯ อถ นํ มาตา ตาต มณฺฑพฺยกุมาร ตฺวํ พาโล ทานสฺส มหปฺผลฏฺฐานํ น ชานาสิ ทกฺขิเณยฺยา นาม เอวรูปา น โหนฺติ มาตงฺคปณฺฑิตสทิสาว โหนฺติ อิโต ปฏฺฐาย มา เอเตสํ ทุสฺสีลานํ ทานํ อทาสิ สีลวนฺตานํ เทหีติ วตฺวา อาห

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗.

มณฺฑพฺย พาโลสิ ปริตฺตปญฺโญ โย ปุญฺญเขตฺตานํ อโกวิโทสิ มหกฺกสาเวสุ ททาสิ ทานํ กิลิฏฺฐกมฺเมสุ อสญฺญเตสุ ฯ ชฏา จ เกสา อชินา นิวตฺถา ชรูทปานํว มุขํ ปรุฬฺหํ ปชํ อิมํ ปสฺสถ ทุมฺมรูปินํ ชฏาชินํ น ตายเต อปฺปปญฺญํ ฯ เยสํ ราโค จ โทโส จ อวิชฺชา จ วิราชิตา ขีณาสวา อรหนฺโต เตสุ ทินฺนํ มหปฺผลนฺติ ฯ ตตฺถ มหกฺกสาเวสูติ มหากสาเวสุ มหนฺเตหิ ราคกสาวาทีหิ สมนฺนาคเตสุ ฯ ชฏา จ เกสาติ ตาต มณฺฑพฺย ตว ทกฺขิเณยฺเยสุ เอกจฺจานํ เกสา ชฏา กตฺวา พนฺธา ฯ อชินา นิวตฺถาติ สขุรานิ อชินจมฺมานิ นิวตฺถา ฯ ชรูทปานํวาติ ติณคหเนน ชิณฺณกูโป วิย มุขํ ทีฆมสฺสุตาย ปรุฬฺหํ ฯ ปชํ อิมนฺติ อิมํ เอวรูปํ อนญฺชิตมณฺฑิตลูขเวสํ ปชํ ปสฺส ฯ ชฏาชินนฺติ เอวรูปํ ชฏาชินํ อิมํ อปฺปปญฺญํ ปชํ ตายิตุํ น สกฺโกติ สีลญาณตโปกมฺมาเนว อิเมสํ สตฺตานํ ปติฏฺฐานิ โหนฺติ ฯ เยสนฺติ ยสฺมา เยสํ เอเต รญฺชนทุสฺสนมุยฺหนสภาวา ราคาทโย อฏฺฐวตฺถุกา จ อวิชฺชา วิราชิตา วิคตา วิคตตฺตาเยว จ เอเตสํ กิเลสานํ เย ขีณาสวา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๘.

อรหนฺโต เตสุ ทินฺนํ มหปฺผลํ ฯ ตสฺมา ตฺวํ ตาต อิโต ปฏฺฐาย เอวรูปานํ ทุสฺสีลานํ อทตฺวา โลเก อฏฺฐสมาปตฺติลาภิโน ปญฺจาภิญฺญา ธมฺมิกสมณพฺราหฺมณา จ ปจฺเจกพุทฺธา จ สนฺติ เตสํ ทานํ เทหิ เอหิ ตาต ตว กุลูปเก อมโตสธํ ปาเยตฺวา อโรเค กริสฺสามาติ วตฺวา อุจฺฉิฏฺฐกญฺชิกํ คาหาเปตฺวา อุทกจาฏิยํ ปกฺขิปิตฺวา โสฬสนฺนํ พฺราหฺมณสหสฺสานํ มุเขสุ อาสิญฺจาเปสิ ฯ เอเกโก ปํสุํ ปุญฺฉนฺโตว อุฏฺฐหิ ฯ อถ เต พฺราหฺมณา อิเมหิ จณฺฑาลุจฺฉิฏฺฐกํ ปีตนฺติ อพฺราหฺมเณ กรึสุ ฯ เต ลชฺชิตา พาราณสิโต นิกฺขมิตฺวา เมชฺฌรฏฺฐํ คนฺตฺวา เมชฺฌรญฺโญ สนฺติเก วสึสุ ฯ มณฺฑโพฺย ปน ตตฺเถว วสิ ฯ ตทา เวตฺตวตีนครํ นิสฺสาย เวตฺตวตีนทีตีเร ชาติมนฺโต นาเมโก พฺราหฺมโณ ปพฺพชิโต ชาตึ นิสฺสาย มหนฺตํ มานํ อกาสิ ฯ มหาสตฺโต เอตสฺส มานํ ภินฺทิสฺสามีติ ตํ ฐานํ คนฺตฺวา ตสฺส สนฺติเก อุปริโสเต วาสํ กปฺเปสิ ฯ โส เอกทิวสํ ทนฺตกฏฺฐํ ขาทิตฺวา อิทํ ชาติมนฺตสฺส ชฏาสุ ลคฺคตูติ อธิฏฺฐาย ตํ นทิยํ ปาเตสิ ฯ ตํ ตสฺส อุทกํ อาจมนฺตสฺส ชฏาสุ ลคฺคิ ฯ โส ตํ ทิสฺวาว นสฺส วสลาติ วตฺวา กุโต อยํ กาฬกณฺณิ อาคโต อุปธาเรสฺสามิ นนฺติ อุทฺธํโสตํ คจฺฉนฺโต มหาสตฺตํ ทิสฺวา กึชาติโกสีติ ปุจฺฉิ ฯ จณฺฑาโลหมสฺมีติ ฯ ตยา นทิยํ ทนฺตกฏฺฐํ ปาติตนฺติ ฯ อาม มยาติ ฯ นสฺส วสล จณฺฑาล กาฬกณฺณิ มา อิธ วสิ เหฏฺฐาโสเต วสาหีติ วตฺวา เหฏฺฐาโสเต วสนฺเตนาปิ เตน ปาติเต

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙.

ทนฺตกฏฺเฐ ปฏิโสตํ อาคนฺตฺวา ชฏาสุ ลคฺคนฺเต โส นสฺส วสล สเจ อิธ วสิสฺสสิ สตฺตเม ทิวเส สตฺตธา มุทฺธา ผลิสฺสตีติ อาห ฯ มหาสตฺโต สจาหํ เอตสฺส กุชฺฌิสฺสามิ สีลํ เม อรกฺขิตํ ภวิสฺสติ อุปาเยเนวสฺส มานํ ภินฺทิสฺสามีติ สตฺต ทิวเส สุริยุคฺคมนํ นิวาเรสิ ฯ มนุสฺสา อุพฺพาฬฺหา ชาติมนฺตตาปสํ อุปสงฺกมิตฺวา ตุมฺเห ภนฺเต สุริยสฺสุคฺคนฺตุํ น เทถาติ ปุจฺฉึสุ ฯ โส อาห น เม ตํ กมฺมํ นทีตีเร ปเนโก จณฺฑาโล วสติ ตสฺเสตํ กมฺมํ ภวิสฺสตีติ ฯ มนุสฺสา มหาสตฺตํ อุปสงฺกมิตฺวา ตุมฺเห ภนฺเต สุริยสฺสุคฺคนฺตุํ น เทถาติ ปุจฺฉึสุ ฯ อามาวุโสติ ฯ กึการณาติ ฯ ตุมฺหากํ กุลูปกตาปโส มํ นิรปราธํ อภิสปิ ตสฺมึ อาคนฺตฺวา ขมาปนตฺถาย มม ปาเทสุ ปติเต สุริยํ วิสชฺเชสฺสามีติ ฯ เต คนฺตฺวา ตํ กฑฺฒนฺตา อาเนตฺวา มหาสตฺตสฺส ปาทมูเล นิปชฺชาเปตฺวา ขมาเปตฺวา อาหํสุ สุริยํ วิสชฺเชถ ภนฺเตติ ฯ น สกฺกา วิสชฺเชตุํ สจาหํ สุริยํ วิสชฺเชสฺสามิ อิมสฺส สตฺตธา มุทฺธา ผลิสฺสตีติ ฯ อถ ภนฺเต กึ กโรมาติ ฯ โส มตฺติกปิณฺฑํ อาหรถาติ อาหราเปตฺวา อิมสฺส ตาปสสฺส สีเส ฐเปตฺวา ตาปสํ โอตาเรตฺวา อุทเก ฐเปถาติ ฐปาเปตฺวา สุริยํ วิสชฺเชสิ ฯ สุริยสฺมึ หิ ปหตมตฺเต มตฺติกปิณฺโฑ สตฺตธา ภิชฺชิ ฯ ตาปโส อุทเก นิมุชฺชิ ฯ มหาสตฺโต ตํ ทเมตฺวา กุหึ นุโข ตานิ โสฬสพฺราหฺมณสหสฺสานิ วสนฺตีติ อุปธาเรนฺโต เมชฺฌรญฺโญ สนฺติเกติ ญตฺวา เต ทเมสฺสามีติ อิทฺธิยา คนฺตฺวา นครสามนฺเต โอตริตฺวา ปตฺตํ อาทาย นคเร ปิณฺฑาย จริ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐.

พฺราหฺมณา ตํ ทิสฺวา อยํ อิธ เอกเทฺว ทิวเส วสนฺโตปิ อมฺเห อปฺปติฏฺเฐ กริสฺสตีติ เวเคน รญฺโญ สนฺติกํ คนฺตฺวา มหาราช มายากาโร เอโก วิชฺชาธโร โจโร อาคโต คณฺหาเปถ นนฺติ รญฺโญ อาโรเจสุํ ฯ ราชา สาธูติ สมฺปฏิจฺฉิ ฯ มหาสตฺโต มิสฺสกภตฺตํ อาทาย อญฺญตรํ กุฑฺฑํ นิสฺสาย ปีฐิกาย นิสินฺโน ภุญฺชติ ฯ อถ นํ อญฺญาวิหิตกํ อาหารํ ปริภุญฺชมานเมว รญฺญา ปหิตปุริสา อสินา คีวํ ปหริตฺวา ชีวิตกฺขยํ ปาเปสุํ ฯ โส กาลํ กตฺวา พฺรหฺมโลเก นิพฺพตฺติ ฯ อิมสฺมึ กิร ชาตเก โพธิสตฺโต โกณฺฑทมโก อโหสิ ฯ โส เตเนว ปรนิยุตฺตภาเวเนว ชีวิตกฺขยํ ปาปุณิ ฯ เทวตา กุชฺฌิตฺวา สกลเมชฺฌรฏฺเฐ อุณฺหํ กุกฺกุลวสฺสํ วสฺสาเปตฺวา รฏฺฐมรฏฺฐมกํสุ ฯ เตน วุตฺตํ อุปหจฺจมาโน เมชฺฌา มาตงฺคสฺมึ ยสสฺสิเน สปาริสชฺโช อุจฺฉินฺโน เมชฺฌรญฺญํ ตทา อหูติ ฯ สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา น อิทาเนว ปุพฺเพปิ อุเทโน ปพฺพชิเต วิเหเฐติเยวาติ วตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา มณฺฑโพฺย อุเทโน อโหสิ มาตงฺคปณฺฑิโต ปน อหเมว สมฺมาสมฺพุทฺโธติ ฯ มาตงฺคชาตกํ นิฏฺฐิตํ ฯ ปฐมํ ----------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๔๑ หน้า ๑-๒๐. http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=41&A=1&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=41&A=1&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=2033              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=7993              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=8389              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=8389              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

อ่านเล่มก่อนหน้าไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]