มิลินทปัญหา

วัสสสตปัญหา ที่ ๒ ราชา สมเด็จพระเจ้ามิลินท์ภูมินทราธิบดีมีพระราชโองการว่า ภนฺเต ข้าแต่พระ ผู้เป็นเจ้าผู้ปรีชา ตุมฺเห ภณถ พระผู้เป็นเจ้ากล่าวถ้อยคำดังนี้ว่า บุคคลผู้ใดทำแต่งบาปอกุศล จนอายุได้ร้อยปี เมื่อความมรณะมาถึงตัวจะใกล้ตายนั้น มีสติระลึกถึงพระพุทธคุณ ครั้งเดียว เท่านั้น ครั้นกระทำกาลกิริยาตาย ได้บ่ายหน้าไปบังเกิดในสวรรค์เทวโลก ตกว่าคำนี้ น สทฺท- หามิ โยมจะเชื่อหามิได้ นี่ข้อหนึ่ง ยังอีกข้อหนึ่งเล่า พระผู้เป็นเจ้าว่า บุคคลผู้ใดกระทำปาณา- ติบาตไว้แต่ครั้งเดียว ก็ไปสู่นรก ตกว่าคำๆ นี้โยมจะได้เชื่อหามิได้ พระนาคเสนจึงแก้ไขว่า มหาราช ขอถวายพระพรบพิตรพระราชสมภาร พระองค์ ทรงสันนิษฐานเข้าพระทัยอย่างไร จึงถามฉะนี้ อันบุคคลกระทำการปาณาติบาตกรรมครั้งเดียว มิได้กระทำการกุศลไว้ ครั้นกระทำกาลกิริยาตายบ่ายหน้าไปเกิดในนรก เปรียบดุจก้อนศิลาอัน น้อยบุคคลใส่นาวา นาวาก็พาศิลาลอยอยู่เหนือหลังน้ำได้ และศิลานั้นถ้าบุคคลยกหยิบวางลง ในคงคา ถึงว่าศิลานั้นน้อยก็มิอาจจะลอยอยู่เหนือหลังน้ำได้ หรือว่าศิลาน้อยนั้นจะลอยอยู่ได้ นะบพิตรพระราชสมภาร พระเจ้ามิลินท์ภูมินทราธิบดี มีพระราชองการตรัสว่า น หิ ภนฺเต ข้าแต่พระผู้เป็นเจ้า ศิลาน้อยตกน้ำจะลอยอยู่หามิได้ พระนาคเสนจึงซักถามต่อไปว่า มหาราช ดูรานะบพิตรพระราชสมภาร ถ้าหากว่า เอาศิลานับด้วยร้อยเล่มเกวียนบรรทุกไว้ในสำเภาอันใหญ่จะพากันลอยอยู่ได้หรือไม่ นะ บพิตรพระราชสมภาร พระเจ้ากรุงมิลินท์ภูมินทารธิบดี มีพระราชโองการรับว่า อาม ภนฺเต กระนั้นซิพระผู้เป็น เจ้า อาจจะพากันลอยอยู่ได้ พระนาคเสนจึงมีเถรวาจาถวายพระพรว่า มหาราช ดูรานะบพิตรพระราชสมภาร ศิลานั้นปานดุจอกุศลกรรม นาวานั้นดุจกุศลกรรม ถ้ากุศลกรรมมิได้รับรองอยู่แล้ว ก็มิอาจจะ พาลอยไปได้ ก็จะจมอยู่ในอบายทั้ง ๔ ถ้ากุศลกรรมรับรองอยู่แล้วก็จะพาลอยไปได้ เหตุดังนี้ นรชาติมีแต่ว่าจะมาจมลงในสมุทรสาคร เหตุดังนั้นท่านนักปราชญ์แต่ก่อน จึงวิดซึ่งนาวาอันกล่าว คืออาตมา ให้บางเบาจากอกุศลมิให้เหลือเศษ เข้าสู่ศิเวศมหานครเมืองแก้วอันเกษมศานต์ คืออมตมหานิพพาน ขอถวายพระพร สมเด็จพระเจ้ามิลินท์ปิ่นกษัตริย์ได้ทรงฟังพระนาคเสนองค์พระอรหันต์วิสัชนาแก้ไข มีน้ำพระทัยโสมนัสตรัสว่า กลฺโลสิ พระผู้เป็นเจ้าวิสัชนานี้สมควร วัสสสตปัญหา คำรบ ๒ จบเท่านี้

เนื้อความมิลินทปัญหา หน้าที่ ๑๔๙ - ๑๕๐. http://84000.org/tipitaka/milin/milin.php?i=75 สารบัญมิลินทปัญหา http://84000.org/tipitaka/milin/milin.php?i=0#item_75