ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ฉบับภาษาไทย   บาลีอักษรไทย   บาลีอักษรโรมัน 
อ่านหัวข้อแรกอ่านหัวข้อที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหัวข้อถัดไปอ่านหัวข้อสุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๐ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๒ สุตฺต. ขุ. จูฬนิทฺเทโส
                                    อุทยมาณวกปญฺหานิทฺเทโส
     [๔๓๓]        ฌายึ วิรชมาสีนํ (อิจฺจายสฺมา อุทโย)
                       กตกิจฺจํ อนาสวํ
                       ปารคุํ สพฺพธมฺมานํ
                       อตฺถี ปเญฺหน อาคมํ
                       อญฺญาวิโมกฺขํ สํพฺรูหิ ๑-
                       อวิชฺชาย ปเภทนํ ฯ
     [๔๓๔]   ฌายึ   วิรชมาสีนนฺติ  ฌายินฺติ  [๒]-  ภควา  ปฐเมนปิ
ฌาเนน   ฌายี   ทุติเยนปิ   ฌาเนน   ฌายี   ตติเยนปิ  ฌาเนน  ฌายี
จตุตฺเถนปิ    ฌาเนน    ฌายี    สวิตกฺกสวิจาเรนปิ    ฌาเนน   ฌายี
อวิตกฺกวิจารมตฺเตนปิ    ฌาเนน    ฌายี    อวิตกฺกวิจาเรนปิ   ฌาเนน
ฌายี    สปฺปีติเกนปิ    ฌาเนน   ฌายี   นิปฺปีติเกนปิ   ฌาเนน   ฌายี
สาตสหคเตนปิ    ฌาเนน   ฌายี   อุเปกฺขาสหคเตนปิ   ฌาเนน   ฌายี
สุญฺญเตนปิ   ฌาเนน   ฌายี   อนิมิตฺเตนปิ  ฌาเนน  ฌายี  อปฺปณิหิเตนปิ
ฌาเนน   ฌายี  โลกิเยนปิ  ฌาเนน  ฌายี  โลกุตฺตเรนปิ  ฌาเนน  ฌายี
ฌานรโต เอกตฺตมนุยุตฺโต สทตฺถครุโกติ ฌายึ ฯ
     {๔๓๔.๑}   วิรชนฺติ  ราโค รโช โทโส รโช โมโห รโช โกโธ รโช
อุปนาโห  รโช  ฯเปฯ  สพฺพากุสลาภิสงฺขารา  รชา  ฯ เต รชา พุทฺธสฺส
ภควโต   ปหีนา   อุจฺฉินฺนมูลา   ตาลาวตฺถุกตา   อนภาวงฺคตา   อายตึ
อนุปฺปาทธมฺมา
@เชิงอรรถ:  ม. ปพฺรูหิ ฯ เอวมุปริปิ ฯ  ม. ฌายี ฯ
ตสฺมา พุทฺโธ อรโช วิรโช รชาปคโต รชวิปฺปหีโน รชวิปฺปมุตฺโต [๑]- ฯ
                ราโค รโช น จ ปน เรณุ วุจฺจติ
                ราคสฺเสตํ อธิวจนํ รโชติ
                เอตํ รชํ วิปฺปชหิตฺว ๒- จกฺขุมา
                ตสฺมา ชิโน วิคตรโชติ วุจฺจติ
                โทโส รโช น จ ปน เรณุ วุจฺจติ
                โทสสฺเสตํ อธิวจนํ รโชติ
                เอตํ รชํ วิปฺปชหิตฺว จกฺขุมา
                ตสฺมา ชิโน วิคตรโชติ วุจฺจติ
                โมโห รโช น จ ปน เรณุ วุจฺจติ
                โมหสฺเสตํ อธิวจนํ รโชติ
                เอตํ รชํ วิปฺปชหิตฺว จกฺขุมา
                ตสฺมา ชิโน วิคตรโชติ วุจฺจตีติ ฯ
วิรชํ ฯ อาสีนนฺติ นิสินฺโน ภควา ปาสาณเก เจติเยติ อาสีโน ฯ
         นคสฺส ปสฺเส อาสินํ ๓-      มุนึ ทุกฺขสฺส ปารคุํ
         สาวกา ปยิรุปาสนฺติ          เตวิชฺชา มจฺจุหายิโนติ ฯ
เอวมฺปิ   ภควา  อาสีโน  ฯ  อถวา  ภควา  สพฺโพสฺสุกฺกปฏิปฺปสฺสทฺธตฺตา
อาสีโน     วุฏฺฐวาโส     จิณฺณจรโณ    ฯเปฯ    ชาติชรามรณสํสาโร
นตฺถิ    ตสฺส    ปุนพฺภโวติ    เอวมฺปิ    ภควา    อาสีโนติ    ฌายึ
@เชิงอรรถ:  ม. สพฺพรชวีติวตฺโต ฯ  ม. วิปฺปชหิตฺวา ฯ เอวมุปริปิ ฯ  ม. อาสีนํ ฯ
วิรชมาสีนํ    ฯ    อิจฺจายสฺมา   อุทโยติ   อิจฺจาติ   ปทสนฺธิ   ฯเปฯ
ปทานุปุพฺพกเมตํ     อิจฺจาติ    ฯ    อายสฺมาติ    ปิยวจนํ    ครุวจนํ
สคารวสปฺปติสฺสาธิวจนเมตํ     อายสฺมาติ     ฯ     อุทโยติ     ตสฺส
พฺราหฺมณสฺส นามํ ฯเปฯ อภิลาโปติ อิจฺจายสฺมา อุทโย ฯ
     [๔๓๕]   กตกิจฺจํ    อนาสวนฺติ    พุทฺธสฺส    ภควโต    กิจฺจํ
กรณียากรณียํ     ปหีนํ     อุจฺฉินฺนมูลํ     ตาลาวตฺถุกตํ    อนภาวงฺคตํ
อายตึ อนุปฺปาทธมฺมํ ตสฺมา พุทฺโธ กตกิจฺโจ ฯ
         ยสฺส ปริปตา ๑- นตฺถิ        ฉินฺนโสตสฺส ภิกฺขุโน
         กิจฺจากิจฺจํ ปหีนสฺส ๒-       ปริฬาโห น วิชฺชตีติ ฯ
กตกิจฺจํ   อนาสวนฺติ  อาสวาติ  จตฺตาโร  อาสวา  กามาสโว  ภวาสโว
ทิฏฺฐาสโว   อวิชฺชาสโว   ฯ   เต   อาสวา  พุทฺธสฺส  ภควโต  ปหีนา
อุจฺฉินฺนมูลา    ตาลาวตฺถุกตา    อนภาวงฺคตา   อายตึ   อนุปฺปาทธมฺมา
ตสฺมา พุทฺโธ อนาสโวติ กตกิจฺจํ อนาสวํ ฯ
     [๔๓๖]   ปารคุํ  สพฺพธมฺมานนฺติ  ภควา  สพฺพธมฺมานํ  อภิญฺญาปารคู
ปริญฺญาปารคู      ปหานปารคู      ภาวนาปารคู      สจฺฉิกิริยาปารคู
สมาปตฺติปารคู       อภิญฺญาปารคู      สพฺพธมฺมานํ      ปริญฺญาปารคู
สพฺพทุกฺขานํ     ปหานปารคู    สพฺพกิเลสานํ    ภาวนาปารคู    จตุนฺนํ
มคฺคานํ        สจฺฉิกิริยาปารคู        นิโรธสฺส       สมาปตฺติปารคู
สพฺพสมาปตฺตีนํ   ฯ   โส   วสิปฺปตฺโต   ปารมิปฺปตฺโต   อริยสฺมึ  สีลสฺมึ
@เชิงอรรถ:  ม. วิสตา ฯ ม. กิจฺจากิจฺจปฺปหีนสฺส ฯ
วสิปฺปตฺโต   ปารมิปฺปตฺโต   อริยสฺมึ  สมาธิสฺมึ  วสิปฺปตฺโต  ปารมิปฺปตฺโต
อริยาย   ปญฺญาย   วสิปฺปตฺโต   ปารมิปฺปตฺโต   อริยาย  วิมุตฺติยา  โส
ปารคโต   ปารปฺปตฺโต   อนฺตคโต   อนฺตปฺปตฺโต  โกฏิคโต  โกฏิปฺปตฺโต
ปริยนฺตคโต    ปริยนฺตปฺปตฺโต   โวสานคโต   โวสานปฺปตฺโต   ตาณคโต
ตาณปฺปตฺโต    เลณคโต    เลณปฺปตฺโต   จรณคโต   จรณปฺปตฺโต   ๑-
อภยคโต   อภยปฺปตฺโต  อจฺจุตคโต  อจฺจุตปฺปตฺโต  อมตคโต  อมตปฺปตฺโต
นิพฺพานคโต    นิพฺพานปฺปตฺโต    โส   วุฏฺฐวาโส   จิณฺณจรโณ   ฯเปฯ
ชาติชรามรณสํสาโร นตฺถิ ตสฺส ปุนพฺภโวติ ปารคุํ สพฺพธมฺมานํ ฯ
     [๔๓๗]   อตฺถี   ปเญฺหน   อาคมนฺติ  ปญฺหตฺถิกมฺหา  ๒-  อาคตา
ปญฺหาปุจฺฉกมฺหา   อาคตา   ปญฺหํ  โสตุกามา  อาคตมฺหาติ  ๒-  เอวมฺปิ
อตฺถี   ปญฺเหน   อาคมํ   ฯ   อถวา  ปญฺหตฺถิกานํ  ปญฺหาปุจฺฉกานํ  ๓-
ปญฺหํ   โสตุกามานํ   อาคมํ   ๔-  อภิกฺกมนํ  อุปสงฺกมนํ  [๕]-  อตฺถีติ
เอวมฺปิ   อตฺถี   ปเญฺหน   อาคมํ   ฯ  อถวา  ปญฺหาคโม  ตุยฺหํ  อตฺถิ
ตฺวมฺปิ  ปหุ  วิสวี  อลมตฺโต  มยา  สทฺธึ  ปุจฺฉิตุํ  ๖-  กเถตุํ  วิชฺเสชตุํ
สนฺทสฺเสตุํ ภณิตุนฺติ ๗- เอวมฺปิ อตฺถี ปเญฺหน อาคมํ ฯ
     [๔๓๘]    อญฺญาวิโมกฺขํ    สํพฺรูหีติ    อญฺญาวิโมกฺโข    วุจฺจติ
อรหตฺตวิโมกฺโข    ฯ    อรหตฺตวิโมกฺขํ   สํพฺรูหิ   อาจิกฺขาหิ   เทเสหิ
ปญฺญเปหิ    ปฏฺฐเปหิ    วิวราหิ   วิภชาหิ   อุตฺตานีกโรหิ   ปกาเสหีติ
อญฺญาวิโมกฺขํ สํพฺรูหิ ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. สรณคโต สรณปฺปตฺโต ฯ  ม. ปญฺเหน อตฺถิโก อาคโตมฺหิ ปญฺหํ ปุจฺฉิตุกาโม
@อาคโตมฺหิ ปญฺหํ โสตุกาโม อาคโตมฺหีติ ฯ เอวมุปริปิ ฯ  ม. ปญฺหํ
@ปุจฺฉิตุกามานํ ฯ  ม. อาคมนํ ฯ  ม. ปยิรุปาสนํ ฯ  ม. มยา ปุจฺฉิตุํ ฯ
@เอวมุปริปิ ฯ  ม. วหสฺเสตํ ภารนฺติ ฯ เอวมุปริปิ ฯ
     [๔๓๙]   อวิชฺชาย  ปเภทนนฺติ  อวิชฺชาย  เภทนํ  ปเภทนํ  ปหานํ
วูปสโม    ปฏินิสฺสคฺโค    ปฏิปฺปสฺสทฺธิ    อมตํ   นิพฺพานนฺติ   อวิชฺชาย
ปเภทนํ ฯ เตนาห โส พฺราหฺมโณ
                       ฌายึ วิรชมาสีนํ (อิจฺจายสฺมา อุทโย)
                       กตกิจฺจํ อนาสวํ
                       ปารคุํ สพฺพธมฺมานํ
                       อตฺถี ปเญฺหน อาคมํ
                       อญฺญาวิโมกฺขํ สํพฺรูหิ
                       อวิชฺชาย ปเภทนนฺติ ฯ
     [๔๔๐]        ปหานํ กามฉนฺทานํ (อุทยาติ ภควา)
                       โทมนสฺสาน จูภยํ
                       ถีนสฺส ๑- จ ปนูทนํ
                       กุกฺกุจฺจานํ นิวารณํ ฯ
     [๔๔๑]   ปหานํ  กามฉนฺทานนฺติ  ฉนฺทาติ  โย  กาเมสุ กามจฺฉนฺโท
กามราโค     กามนนฺทิ     กามตณฺหา     กามสิเนโห    กามปิปาสา
กามปริฬาโห     กามมุจฺฉา    กามชฺโฌสานํ    กาโมโฆ    กามโยโค
กามุปาทานํ   กามจฺฉนฺทนีวรณํ   ฯ  ปหานํ  กามฉนฺทานนฺติ  กามจฺฉนฺทานํ
ปหานํ   วูปสโม   ปฏินิสฺสคฺโค   ปฏิปฺปสฺสทฺธิ   อมตํ  นิพฺพานนฺติ  ปหานํ
กามฉนฺทานํ   ฯ   อุทยาติ   ภควาติ   อุทยาติ   ภควา   ตํ  พฺราหฺมณํ
นาเมน       อาลปติ       ฯ       ภควาติ      คารวาธิวจนเมตํ
@เชิงอรรถ:  ม. ถินสฺส ฯ เอวมุปริปิ ฯ
ฯเปฯ สจฺฉิกา ปญฺญตฺติ ยทิทํ ภควาติ อุทยาติ ภควา ฯ
     [๔๔๒]   โทมนสฺสาน    จูภยนฺติ    โทมนสฺสาติ   ยํ   เจตสิกํ
อสาตํ    เจตสิกํ    ทุกฺขํ    เจโตสมฺผสฺสชํ   อสาตํ   ทุกฺขํ   เวทยิตํ
เจโตสมฺผสฺสชา   อสาตา   ทุกฺขา   เวทนา   ฯ  โทมนสฺสาน  จูภยนฺติ
กามจฺฉนฺทสฺส    จ    โทมนสฺสสฺส    จ    อุภินฺนํ    ปหานํ   วูปสโม
ปฏินิสฺสคฺโค ปฏิปฺปสฺสทฺธิ อมตํ นิพฺพานนฺติ โทมนสฺสาน จูภยํ ฯ
     [๔๔๓]   ถีนสฺส   จ   ปนูทนนฺติ  [๑]-  ยา  จิตฺตสฺส  อกลฺลตา
อกมฺมญฺญตา  โอลียนา  สลฺลียนา  ลีนํ  ๒-  ลียนา  ลียิตตฺตํ  ถีนํ  ถียนา
ถียิตตฺตํ    ฯ   ถีนสฺส   จ   ปนูทนนฺติ   ถีนสฺส   จ   ปนูทนํ   ปหานํ
วูปสโม    ปฏินิสฺสคฺโค    ปฏิปฺปสฺสทฺธิ    อมตํ    นิพฺพานนฺติ    ถีนสฺส
จ ปนูทนํ ฯ
     [๔๔๔]   กุกฺกุจฺจานํ   นิวารณนฺติ   กุกฺกุจฺจานนฺติ   หตฺถกุกฺกุจฺจมฺปิ
กุกฺกุจฺจํ    ปาทกุกฺกุจฺจมฺปิ   กุกฺกุจฺจํ   หตฺถปาทกุกฺกุจฺจมฺปิ   กุกฺกุจฺจํ
อกปฺปิเย      กปฺปิยสญฺญิตา     กปฺปิเย     อกปฺปิยสญฺญิตา     วชฺเช
อวชฺชสญฺญิตา     อวชฺเช     วชฺชสญฺญิตา    ยํ    เอวรูปํ    กุกฺกุจฺจํ
กุกฺกุจฺจายนา    กุกฺกุจฺจายิตตฺตํ    เจตโส    วิปฺปฏิสาโร   มโนวิเลโข
อิทํ   วุจฺจติ   กุกฺกุจฺจํ   ฯ   อปิจ  ทฺวีหิ  การเณหิ  อุปฺปชฺชติ  กุกฺกุจฺจํ
เจตโส   วิปฺปฏิสาโร   มโนวิเลโข  กตตฺตา  จ  อกตตฺตา  จ  ฯ  กถํ
กตตฺตา   จ   อกตตฺตา   จ   อุปฺปชฺชติ  กุกฺกุจฺจํ  เจตโส  วิปฺปฏิสาโร
มโนวิเลโข   ฯ   กตํ   เม   กายทุจฺจริตํ   อกตํ   เม  กายสุจริตนฺติ
@เชิงอรรถ:  ม. ถินนฺติ ฯ  ม. ลีนา ฯ
อุปฺปชฺชติ   กุกฺกุจฺจํ   เจตโส   วิปฺปฏิสาโร   มโนวิเลโข  ฯ  กตํ  เม
วจีทุจฺจริตํ   อกตํ   เม   วจีสุจริตนฺติ   กตํ   เม   มโนทุจฺจริตํ  อกตํ
เม   มโนสุจริตนฺติ  กโต  เม  ปาณาติปาโต  อกตา  เม  ปาณาติปาตา
เวรมณีติ    กตํ    เม    อทินฺนาทานํ    อกตา   เม   อทินฺนาทานา
เวรมณีติ   กโต   เม   กาเมสุ   มิจฺฉาจาโร   อกตา   เม  กาเมสุ
มิจฺฉาจารา   เวรมณีติ   กโต  เม  มุสาวาโท  อกตา  เม  มุสาวาทา
เวรมณีติ   กตา   เม   ปิสุณา   วาจา  อกตา  เม  ปิสุณาย  วาจาย
เวรมณีติ   กตา   เม   ผรุสา   วาจา  อกตา  เม  ผรุสาย  วาจาย
เวรมณีติ    กโต    เม   สมฺผปฺปลาโป   อกตา   เม   สมฺผปฺปลาปา
เวรมณีติ    กตา    เม   อภิชฺฌา   อกตา   เม   อนภิชฺฌาติ   กโต
เม   พฺยาปาโท   อกโต   เม   อพฺยาปาโทติ   กตา  เม  มิจฺฉาทิฏฺฐิ
อกตา   เม   สมฺมาทิฏฺฐีติ   อุปฺปชฺชติ   กุกฺกุจฺจํ   เจตโส  วิปฺปฏิสาโร
มโนวิเลโข   ฯ   เอวํ   กตตฺตา  จ  อกตตฺตา  จ  อุปฺปชฺชติ  กุกฺกุจฺจํ
เจตโส วิปฺปฏิสาโร มโนวิเลโข ฯ
     {๔๔๔.๑}    อถวา     สีเลสุมฺหิ    อปริปูริการีติ    อุปฺปชฺชติ
กุกฺกุจฺจํ    เจตโส    วิปฺปฏิสาโร    มโนวิเลโข    ฯ   อินฺทฺริเยสุมฺหิ
อคุตฺตทฺวาโรติ      โภชเน     อมตฺตญฺญุมฺหีติ     ชาคริยมนนุยุตฺโตมฺหีติ
น    สติสมฺปชญฺเญน    สมนฺนาคโตมฺหีติ    อภาวิตา    เม   จตฺตาโร
สติปฏิฐานาติ    อภาวิตา   เม   จตฺตาโร   สมฺมปฺปธานาติ   อภาวิตา
เม    จตฺตาโร    อิทฺธิปาทาติ    อภาวิตานิ    เม   ปญฺจินฺทฺริยานีติ
อภาวิตานิ      เม      ปญฺจ      พลานีติ      อภาวิตา      เม
สตฺต    โพชฺฌงฺคาติ    อภาวิโต   เม   อริโย   อฏฺฐงฺคิโก   มคฺโคติ
ทุกฺขํ    เม    อปริญฺญาตนฺติ    สมุทโย    เม    อปฺปหีโนติ   มคฺโค
เม    อภาวิโตติ    นิโรโธ   เม   อสจฺฉิกโตติ   อุปฺปชฺชติ   กุกฺกุจฺจํ
เจตโส    วิปฺปฏิสาโร    มโนวิเลโข    ฯ    กุกฺกุจฺจานํ   นิวารณนฺติ
กุกฺกุจฺจานํ     อาวรณํ    นิวารณํ    ปหานํ    วูปสโม    ปฏินิสฺสคฺโค
ปฏิปฺปสฺสทฺธิ     อมตํ     นิพฺพานนฺติ     กุกฺกุจฺจานํ     นิวารณํ    ฯ
เตนาห ภควา
                       ปหานํ กามฉนฺทานํ (อุทยาติ ภควา)
                       โทมนสฺสาน จูภยํ
                       ถีนสฺส จ ปนูทนํ
                       กุกฺกุจฺจานํ นิวารณนฺติ ฯ
     [๔๔๕]        อุเปกฺขาสติสํสุทฺธํ              ธมฺมตกฺกปุเรชวํ
                       อญฺญาวิโมกฺขํ สํพฺรูมิ         อวิชฺชาย ปเภทนํ ฯ
     [๔๔๖]   อุเปกฺขาสติสํสุทฺธนฺติ   อุเปกฺขาติ   ยา   จตุตฺถชฺฌาเน
อุเปกฺขา   อุเปกฺขนา   อชฺฌุเปกฺขนา   จิตฺตสมโถ   จิตฺตปฺปสาทตา  ๑-
มชฺฌตฺตตา   จิตฺตสฺส   ฯ   สตีติ   ยา  จตุตฺถชฺฌาเน  อุเปกฺขํ  อารพฺภ
สติ   อนุสฺสติ   ฯเปฯ   สมฺมาสตีติ   ๒-   อุเปกฺขาสติ   ฯ  สํสุทฺธนฺติ
จตุตฺถชฺฌาเน  อุเปกฺขา  จ  สติ  จ  สุทฺธา  โหนฺติ [๓]- สํสุทฺธา [๔]-
ปริโยทาตา    อนงฺคณา    วิคตุปกฺกิเลสา   มุทุภูตา   กมฺมนิยา   ฐิตา
อาเนญฺชปฺปตฺตาติ อุเปกฺขาสติสํสุทฺธํ ฯ
     [๔๔๗]   ธมฺมตกฺกปุเรชวนฺติ  ธมฺมตกฺโก  วุจฺจติ  สมฺมาสงฺกปฺโป  ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. จิตฺตสมตา อิตฺตปฺปสฺสทฺธตา ฯ  ม. อิติสทฺโท นตฺถิ ฯ  ม. วิสุทฺธา ฯ
@ ม. ปริสุทฺธา ฯ
โส   อาทิโต  โหติ  ปุรโต  โหติ  ปุพฺพงฺคโม  โหติ  อญฺญาวิโมกฺขสฺสาติ
เอวมฺปิ     ธมฺมตกฺกปุเรชวํ     ฯ     อถวา    ธมฺมตกฺโก    วุจฺจติ
สมฺมาทิฏฺฐิ   ฯ   สา   อาทิโต   โหติ  ปุรโต  โหติ  ปุพฺพงฺคมา  โหติ
อญฺญาวิโมกฺขสฺสาติ      เอวมฺปิ     ธมฺมตกฺกปุเรชวํ     ฯ     อถวา
ธมฺมตกฺโก   วุจฺจติ   จตุนฺนํ   มคฺคานํ   ปุพฺพภาเค   วิปสฺสนา  ฯ  สา
อาทิโต   โหติ   ปุรโต   โหติ   ปุพฺพงฺคมา   โหติ  อญฺญาวิโมกฺขสฺสาติ
เอวมฺปิ ธมฺมตกฺกปุเรชวํ ฯ
     [๔๔๘]   อญฺญาวิโมกฺขํ    สํพฺรูมีติ    อญฺญาวิโมกฺโข    วุจฺจติ
อรหตฺตวิโมกฺโข    ฯ    อรหตฺตวิโมกฺขํ   สํพฺรูมิ   อาจิกฺขามิ   เทเสมิ
ปญฺญเปมิ    ปฏฺฐเปมิ    วิวรามิ    วิภชามิ    อุตฺตานีกโรมีติ   [๑]-
อญฺญาวิโมกฺขํ สํพฺรูมิ ฯ
     [๔๔๙]   อวิชฺชาย  ปเภทนนฺติ  อวิชฺชายาติ  ทุกฺเข  อญาณํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ   ฯ   อวิชฺชาย   ปเภทนนฺติ  อวิชฺชาย
เภทนํ   ปเภทนํ   ปหานํ   วูปสโม   ปฏินิสฺสคฺโค   ปฏิปฺปสฺสทฺธิ   อมตํ
นิพฺพานนฺติ อวิชฺชาย ปเภทนํ ฯ เตนาห ภควา
                       อุเปกฺขาสติสํสุทฺธํ              ธมฺมตกฺกปุเรชวํ
                       อญฺญาวิโมกฺขํ สํพฺรูมิ         อวิชฺชาย ปเภทนนฺติ ฯ
     [๔๕๐]        กึสุสญฺโญชโน โลโก           กึสุ ตสฺส วิจารณํ
                       กิสฺสสฺส วิปฺปหาเนน           นิพฺพานํ อิติ วุจฺจติ ฯ
     [๔๕๑]   กึสุสญฺโญชโน   โลโกติ           กึ   โลกสฺส  สํโยชนํ
@เชิงอรรถ:  ม. อุตฺตานีกโรมิ ปกาเสมีติ ฯ
ลคฺคนํ   พนฺธนํ   อุปกฺกิเลโส   เกน  โลโก  ยุตฺโต  ปยุตฺโต  อายุตฺโต
สมายุตฺโต ลคฺโค ลคฺคิโต ปลิพุทฺโธติ กึสุสญฺโญชโน โลโก ฯ
     [๔๕๒]   กึสุ   ตสฺส   วิจารณนฺติ   กึ   ตสฺส   จารณํ  วิจารณํ
ปฏิวิจารณํ    เกน   โลโก   จรติ   วิจรติ   ปฏิวิจรตีติ   กึสุ   ตสฺส
วิจารณํ ฯ
     [๔๕๓]   กิสฺสสฺส   วิปฺปหาเนน   นิพฺพานํ  อิติ  วุจฺจตีติ  กิสฺสสฺส
วิปฺปหาเนน   วูปสเมน   ปฏินิสฺสคฺเคน   ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา   นิพฺพานํ   อิติ
วุจฺจติ   ปวุจฺจติ   กถิยติ   ภณิยติ   ทีปิยติ   โวหริยตีติ   ๑-  กิสฺสสฺส
วิปฺปหาเนน นิพฺพานํ อิติ วุจฺจติ ฯ เตนาห โส พฺราหฺมโณ
                       กึสุสญฺโญชโน โลโก          กึสุ ตสฺส วิจารณํ
                       กิสฺสสฺส วิปฺปหาเนน          นิพฺพานํ อิติ วุจฺจตีติ ฯ
     [๔๕๔]        นนฺทิสญฺโญชโน โลโก        วิตกฺกสฺส วิจารณา
                       ตณฺหาย วิปฺปหาเนน         นิพฺพานํ อิติ วุจฺจติ ฯ
     [๔๕๕]   นนฺทิสญฺโญชโน   โลโกติ       นนฺทิ  วุจฺจติ  ตณฺหา  โย
ราโค   สาราโค   ฯเปฯ   อภิชฺฌา   โลโภ  อกุสลมูลํ  ฯ  ยา  นนฺทิ
โลกสฺส    สญฺโญชนํ   ลคฺคนํ   พนฺธนํ   อุปกฺกิเลโส   อิมาย   นนฺทิยา
โลโก  ยุตฺโต  ปยุตฺโต  อายุตฺโต  สมายุตฺโต  ลคฺโค  ลคฺคิโต ปลิพุทฺโธติ
นนฺทิสญฺโญชโน โลโก ฯ
     [๔๕๖]   วิตกฺกสฺส    วิจารณาติ    วิตกฺกาติ    นว   วิตกฺกา
กามวิตกฺโก       พฺยาปาทวิตกฺโก      วิหึสาวิตกฺโก      ญาติวิตกฺโก
@เชิงอรรถ:  ม. กถียติ ภณียติ ทีปิยติ โวหรียตีติ ฯ เอวมุปริปิ ฯ
ชนปทวิตกฺโก      อมรวิตกฺโก      ปรานุทฺทยตาปฏิสํยุตฺโต     วิตกฺโก
ลาภสกฺการสิโลกปฏิสํยุตฺโต    วิตกฺโก    อนวญฺญตฺติปฏิสํยุตฺโต    วิตกฺโก
อิเม    วุจฺจนฺติ    นว   วิตกฺกา   ฯ   อิเม   นว   วิตกฺกา   อสฺส
โลกสฺส   จารณา   วิจารณา  ปฏิวิจารณา  อิเมหิ  นวหิ  วิตกฺเกหิ  โส
โลโก จรติ วิจรติ ปฏิวิจรตีติ วิตกฺกสฺส วิจารณา ฯ
     [๔๕๗]   ตณฺหาย  วิปฺปหาเนน  นิพฺพานํ  อิติ  วุจฺจตีติ  ตณฺหายาติ
รูปตณฺหา     สทฺทตณฺหา     คนฺธตณฺหา     รสตณฺหา    โผฏฺฐพฺพตณฺหา
ธมฺมตณฺหา    ฯ    ตณฺหาย    วิปฺปหาเนน    นิพฺพานํ   อิติ   วุจฺจตีติ
ตณฺหาย     วิปฺปหาเนน    วูปสเมน    ปฏินิสฺสคฺเคน    ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา
นิพฺพานํ   อิติ   วุจฺจติ   ปวุจฺจติ   กถิยติ   ภณิยติ   ทีปิยติ  โวหริยตีติ
ตณฺหาย     วิปฺปหาเนน    นิพฺพานํ    อิติ    วุจฺจติ    ฯ    เตนาห
ภควา
                       นนฺทิสญฺโญชโน โลโก        วิตกฺกสฺส วิจารณา
                       ตณฺหาย วิปฺปหาเนน         นิพฺพานํ อิติ วุจฺจตีติ ฯ
     [๔๕๘]        กถํสตสฺส จรโต                  วิญฺญาณํ อุปรุชฺฌติ
                       ภควนฺตํ ปุฏฺฐุมาคมฺหา        ตํ สุโณม วโจ ตว ฯ
     [๔๕๙]   กถํสตสฺส   จรโตติ   กถํสตสฺส   สมฺปชานสฺส   จรโต
วิจรโต   อิริยโต   วตฺตยโต   ปาลยโต  ยปยโต  ยาปยโตติ  กถํสตสฺส
จรโต
     [๔๖๐]   วิญฺญาณํ    อุปรุชฺฌตีติ   วิญฺญาณํ   นิรุชฺฌติ   วูปสมฺมติ
อตฺถํ คจฺฉติ ปฏิปฺปสฺสมฺภตีติ วิญฺญาณํ อุปรุชฺฌติ ฯ
     [๔๖๑]   ภควนฺตํ   ปุฏฺฐุมาคมฺหาติ   พุทฺธํ  ภควนฺตํ  ปุฏฺฐุํ  ปุจฺฉิตุํ
ยาจิตุํ    อชฺเฌสิตุํ    ปสาเทตุํ    อาคมฺหา   อาคตมฺหา   อุปาคตมฺหา
สมฺปตฺตมฺหา ตยา สทฺธึ สมาคตมฺหาติ ภควนฺตํ ปุฏฺฐุมาคมฺหา ฯ
     [๔๖๒]   ตํ   สุโณม   วโจ   ตวาติ  ตนฺติ  ตุยฺหํ  วจนํ  พฺยปถํ
เทสนํ    อนุสนฺธึ    สุโณม    อุคฺคณฺหาม    อุปธาเรม   อุปลกฺเขมาติ
ตํ สุโณม วโจ ตว ฯ เตนาห โส พฺราหฺมโณ
                       กถํสตสฺส จรโต                  วิญฺญาณํ อุปรุชฺฌติ
                       ภควนฺตํ ปุฏฺฐุมาคมฺหา        ตํ สุโณม วโจ ตวาติ ฯ
     [๔๖๓]        อชฺฌตฺตญฺจ พหิทฺธา จ        เวทนํ นาภินนฺทโต
                       เอวํสตสฺส จรโต                  วิญฺญาณํ อุปรุชฺฌติ ฯ
     [๔๖๔]   อชฺฌตฺตญฺจ   พหิทฺธา  จ  เวทนํ  นาภินนฺทโตติ  อชฺฌตฺตํ
เวทนาสุ    เวทนานุปสฺสี    วิหรนฺโต   เวทนํ   นาภินนฺทติ   นาภิวทติ
น   อชฺโฌสาย   ๑-   ติฏฺฐติ   อภินนฺทนํ   อภิวทนํ   อชฺโฌสานํ  คาหํ
ปรามาสํ   อภินิเวสํ   ปชหติ  วิโนเทติ  พฺยนฺตีกโรติ  อนภาวงฺคเมติ  ฯ
พหิทฺธา    เวทนาสุ    เวทนานุปสฺสี    วิหรนฺโต   เวทนํ   นาภินนฺทติ
นาภิวทติ    น   อชฺโฌสาย   ติฏฺฐติ   อภินนฺทนํ   อภิวทนํ   อชฺโฌสานํ
คาหํ  ปรามาสํ  อภินิเวสํ  ปชหติ  วิโนเทติ พฺยนฺตีกโรติ อนภาวงฺคเมติ ฯ
อชฺฌตฺตพหิทฺธา   เวทนาสุ   เวทนานุปสฺสี   วิหรนฺโต  เวทนํ  นาภินนฺทติ
นาภิวทติ    น   อชฺโฌสาย   ติฏฺฐติ   อภินนฺทนํ   อภิวทนํ   อชฺโฌสานํ
@เชิงอรรถ:  ม. อชฺโฌเสติ ฯ เอวมุปริปิ ฯ
คาหํ     ปรามาสํ     อภินิเวสํ    ปชหติ    วิโนเทติ    พฺยนฺตีกโรติ
อนภาวงฺคเมติ    ฯ    อชฺฌตฺตํ   สมุทยธมฺมานุปสฺสี   เวทนาสุ   [๑]-
วิหรนฺโต    อชฺฌตฺตํ    วยธมฺมานุปสฺสี   เวทนาสุ   วิหรนฺโต   อชฺฌตฺตํ
สมุทยวยธมฺมานุปสฺสี   เวทนาสุ   วิหรนฺโต   พหิทฺธา   สมุทยธมฺมานุปสฺสี
เวทนาสุ    วิหรนฺโต   พหิทฺธา   วยธมฺมานุปสฺสี   เวทนาสุ   วิหรนฺโต
พหิทฺธา    สมุทยวยธมฺมานุปสฺสี    เวทนาสุ   วิหรนฺโต   อชฺฌตฺตพหิทฺธา
สมุทยธมฺมานุปสฺสี       เวทนาสุ       วิหรนฺโต       อชฺฌตฺตพหิทฺธา
วยธมฺมานุปสฺสี    เวทนาสุ    วิหรนฺโต    อชฺฌตฺตพหิทฺธา    สมุทยวย-
ธมฺมานุปสฺสี   เวทนาสุ   วิหรนฺโต   เวทนํ   นาภินนฺทติ  นาภิวทติ  น
อชฺโฌสาย   ติฏฺฐติ   อภินนฺทนํ   อภิวทนํ   อชฺโฌสานํ   คาหํ  ปรามาสํ
อภินิเวสํ ปชหติ วิโนเทติ พฺยนฺตีกโรติ อนภาวงฺคเมติ ฯ
     {๔๖๔.๑}   อิเมหิ   ทฺวาทสหากาเรหิ   เวทนาสุ   เวทนานุปสฺสี
วิหรนฺโต    เวทนํ    นาภินนฺทติ   นาภิวทติ   น   อชฺโฌสาย   ติฏฺฐติ
อภินนฺทนํ   อภิวทนํ   อชฺโฌสานํ   ฯเปฯ   อนภาวงฺคเมติ   ฯ   อถวา
เวทนํ    อนิจฺจโต    ปสฺสนฺโต    เวทนํ   นาภินนฺทติ   นาภิวทติ   น
อชฺโฌสาย   ติฏฺฐติ   อภินนฺทนํ   อภิวทนํ   อชฺโฌสานํ   คาหํ  ปรามาสํ
อภินิเวสํ   ปชหติ   วิโนเทติ   พฺยนฺตีกโรติ   อนภาวงฺคเมติ  ฯ  เวทนํ
ทุกฺขโต  โรคโต  คณฺฑโต  สลฺลโต  อฆโต  อาพาธโต ฯเปฯ อนิสฺสรณโต
ปสฺสนฺโต    เวทนํ    นาภินนฺทติ   นาภิวทติ   น   อชฺโฌสาย   ติฏฺฐติ
อภินนฺทนํ   อภิวทนํ   อชฺโฌสานํ   คาหํ   ปรามาสํ   อภินิเวสํ   ปชหติ
@เชิงอรรถ:  ม. เวทนานุปสฺสี ฯ เอวมีทิเสสุ ปเทสุ ฯ
วิโนเทติ   พฺยนฺตีกโรติ  อนภาวงฺคเมติ  ฯ  อิเมหิ  ทฺวาจตฺตาฬีสาย  ๑-
อากาเรหิ    เวทนาสุ   เวทนานุปสฺสี   วิหรนฺโต   เวทนํ   นาภินนฺทติ
นาภิวทติ   น   อชฺโฌสาย  ติฏฺฐติ  อภินนฺทนํ  อภิวทนํ  อชฺโฌสานํ  คาหํ
ปรามาสํ   อภินิเวสํ   ปชหติ   วิโนเทติ   พฺยนฺตีกโรติ  อนภาวงฺคเมตีติ
อชฺฌตฺตญฺจ พหิทฺธา จ เวทนํ นาภินนฺทโต ฯ
     [๔๖๕]   เอวํสตสฺส  จรโตติ  เอวํสตสฺส สมฺปชานสฺส จรโต วิจรโต
อิริยโต วตฺตยโต ปาลยโต ยปยโต ยาปยโตติ เอวํสตสฺส จรโต ฯ
     [๔๖๖]   วิญฺญาณํ    อุปรุชฺฌตีติ   ปุญฺญาภิสงฺขารสหคตํ   วิญฺญาณํ
อปุญฺญาภิสงฺขารสหคตํ     วิญฺญาณํ    อาเนญฺชาภิสงฺขารสหคตํ    วิญฺญาณํ
นิรุชฺฌติ     วูปสมฺมติ     อตฺถํ    คจฺฉติ    ปฏิปฺปสฺสมฺภตีติ    วิญฺญาณํ
อุปรุชฺฌติ ฯ เตนาห ภควา
                       อชฺฌตฺตญฺจ พหิทฺธา จ        เวทนํ นาภินนฺทโต
                       เอวํสตสฺส จรโต                  วิญฺญาณํ อุปรุชฺฌตีติ ฯ
สห คาถาปริโยสานา ฯเปฯ สตฺถา เม ภนฺเต ภควา สาวโกหมสฺมีติ ฯ
                              อุทยมาณวกปญฺหานิทฺเทโส เตรสโม ฯ
                                              ------------
@เชิงอรรถ:  ม. จตฺตาฬีสาย ฯ


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๐ หน้าที่ ๒๐๗-๒๒๐. https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=30&item=433&items=34              อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=30&item=433&items=34&mode=bracket              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=30&item=433&items=34              อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=30&item=433&items=34              ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=30&i=433              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๐ https://84000.org/tipitaka/read/?index_30 https://84000.org/tipitaka/english/?index_30

อ่านหัวข้อแรกอ่านหัวข้อที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหัวข้อถัดไปอ่านหัวข้อสุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]