|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
|
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๗ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๙ สุตฺต. สํ. ขนฺธวารวคฺโค
|
|
[๑๘๒] เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ ปุพฺพาราเม มิคารมาตุปาสาเท มหตา ภิกฺขุสงฺเฆน สทฺธึ ฯ เตน โข ปน สมเยน ภควา ตทหุโปสเถ ปณฺณรเส ปุณฺณาย ๔- ปุณฺณมาย รตฺติยา ภิกฺขุสงฺฆปริวุโต อชฺโฌกาเส นิสินฺโน โหติ ฯ [๑๘๓] อถ โข อญฺตโร ภิกฺขุ อุฏฺายาสนา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา เยน ภควา เตนญฺชลิมฺปณาเมตฺวา ภควนฺตํ เอตทโวจ ปุจฺเฉยฺยาหํ ภนฺเต ภควนฺตํ กิญฺจิ ๕- เทว เทสํ สเจ เม ภควา โอกาสํ กโรติ ปญฺหสฺส เวยฺยากรณายาติ ฯ เตนหิ ตฺวํ ภิกฺขุ สเก อาสเน นิสีทิตฺวา ปุจฺฉ ยทากงฺขสีติ ฯ เอวํ ภนฺเตติ โข โส ภิกฺขุ ภควโต ปฏิสฺสุตฺวา สเก อาสเน นิสีทิตฺวา ภควนฺตํ @เชิงอรรถ: ๑ โป. วิจิกิจฺฉิตา อทิฏฺิคตา ฯ ๒ โป. ยา โข ปนิมา ภิกฺขเว ฯ @๓ โป. เอวํ โข ฯ ๔ โป. สํปุณฺณาย ฯ ๕ โป. กิญฺจิ เตเนว ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๒.
เอตทโวจ อิเม นุ โข ภนฺเต ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา ฯ เสยฺยถีทํ ฯ รูปูปาทานกฺขนฺโธ เวทนูปาทานกฺขนฺโธ สญฺูปาทานกฺขนฺโธ สงฺขารูปาทานกฺขนฺโธ วิญฺาณูปาทานกฺขนฺโธติ ฯ อิเม โข ภิกฺขุ ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา ฯ เสยฺยถีทํ ฯ รูปูปาทานกฺขนฺโธ ฯเปฯ วิญฺาณูปาทานกฺขนฺโธติ ฯ [๑๘๔] สาธุ ภนฺเตติ โข โส ภิกฺขุ ภควโต ภาสิตํ อภินนฺทิตฺวา อนุโมทิตฺวา ภควนฺตํ อุตฺตรึ ปญฺหํ อปุจฺฉิ ๑- อิเม โข ปน ภนฺเต ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา กึมูลกาติ ฯ อิเม โข ภิกฺขุ ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา ฉนฺทมูลกาติ ฯเปฯ ตญฺเว ๒- นุ โข ภนฺเต อุปาทานํ เต จ ๓- ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา ฯ อุทาหุ อญฺตฺร ปญฺจหิ ๔- อุปาทานกฺขนฺเธหิ ๔- อุปาทานนฺติ ฯ น โข ภิกฺขุ ตญฺเว อุปาทานํ เต จ ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา นปิ ๕- อญฺตฺร ปญฺจหิ อุปาทานกฺขนฺเธหิ อุปาทานํ อปิจ โย ๖- ตตฺถ ฉนฺทราโค ตํ ๗- ตตฺถ อุปาทานนฺติ ฯ [๑๘๕] สาธุ ภนฺเตติ โข โส ภิกฺขุ ฯเปฯ อุตฺตรึ ปญฺหํ อปุจฺฉิ สิยา ปน ภนฺเต ปญฺจุปาทานกฺขนฺเธสุ ฉนฺทราคเวมตฺตตาติ ฯ สิยา ภิกฺขูติ ภควา อโวจ อิธ ภิกฺขุ เอกจฺจสฺส ๘- เอวํ โหติ เอวํรูโป สิยํ อนาคตมทฺธานํ เอวํเวทโน สิยํ อนาคตมทฺธานํ เอวํสโ ๙- สิยํ อนาคตมทฺธานํ เอวํสงฺขาโร สิยํ @เชิงอรรถ: ๑ โป. ปุจฺฉิ ฯ ๒ โป. ตทญฺเว ฯ ๓ สี. ม. จกาโร น ทิสฺสติ ฯ @๔ ยุ. ปญฺจุปาทานกฺขนฺเธหิ ฯ ๕ ม. ยุ. นาปิ ฯ โป. ปิสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ @๖ โป. โข ฯ ๗ โป. ตนฺติ น ทิสฺสติ ฯ ๘ โป. เอกสฺส ยถา เอวํ ฯ @๙ โป. ยุ. เอวํสญฺี ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๓.
อนาคตมทฺธานํ เอวํวิญฺาโณ สิยํ อนาคตมทฺธานนฺติ ๑- ฯ เอวํ โข ภิกฺขุ สิยา ปญฺจุปาทานกฺขนฺเธสุ ฉนฺทราคเวมตฺตตาติ ฯ [๑๘๖] สาธุ ภนฺเตติ โข โส ภิกฺขุ ฯเปฯ อุตฺตรึ ปญฺหํ อปุจฺฉิ กิตฺตาวตา นุ โข ภนฺเต ขนฺธานํ ขนฺธาธิวจนนฺติ ฯ ยงฺกิญฺจิ ภิกฺขุ ๒- รูปํ อตีตานาคตปจฺจุปฺปนฺนํ อชฺฌตฺตํ วา พหิทฺธา วา โอฬาริกํ วา สุขุมํ วา หีนํ วา ปณีตํ วา ยํ ทูเร [๓]- สนฺติเก วา ฯ อยํ วุจฺจติ รูปกฺขนฺโธ ๔- ฯ ยา กาจิ เวทนา ฯ ยา กาจิ สญฺา ฯ เย เกจิ สงฺขารา ฯ ยงฺกิญฺจิ วิญฺาณํ อตีตานาคตปจฺจุปฺปนฺนํ อชฺฌตฺตํ วา พหิทฺธา วา โอฬาริกํ วา สุขุมํ วา หีนํ วา ปณีตํ วา ยํ ทูเร สนฺติเก วา ฯ อยํ วุจฺจติ วิญฺาณกฺขนฺโธ ฯ เอตฺตาวตา [๕]- โข ภิกฺขุ ขนฺธานํ ขนฺธาธิวจนนฺติ ฯ [๑๘๗] สาธุ ภนฺเตติ โข โส ภิกฺขุ ฯเปฯ อปุจฺฉิ โก นุ โข ภนฺเต เหตุ โก ปจฺจโย รูปกฺขนฺธสฺส ปญฺาปนาย ฯ โก เหตุ โก ปจฺจโย เวทนากฺขนฺธสฺส ปญฺาปนาย ฯ โก เหตุ โก ปจฺจโย สญฺากฺขนฺธสฺส ปญฺาปนาย ฯ โก เหตุ โก ปจฺจโย สงฺขารกฺขนฺธสฺส ปญฺาปนาย ฯ โก เหตุ โก ปจฺจโย วิญฺาณกฺขนฺธสฺส ปญฺาปนายาติ ฯ จตฺตาโร โข ภิกฺขุ มหาภูตา เหตุ จตฺตาโร มหาภูตา ปจฺจโย ๖- รูปกฺขนฺธสฺส ปญฺาปนาย ฯ ผสฺโส เหตุ ผสฺโส ปจฺจโย เวทนากฺขนฺธสฺส ปญฺาปนาย ฯ ผสฺโส เหตุ ผสฺโส ปจฺจโย สญฺากฺขนฺธสฺส ปญฺาปนาย ฯ ผสฺโส @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. อิติสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ ๒ ยุ. ภิกฺขเว ฯ ๓ โป. วาสทฺโท ทิสฺสติ ฯ @๔ โป. รูปกฺขนฺโธติ ฯ ๕ โป. จสทฺโท ทิสฺสติ ฯ ๖ โป. ปจฺจยา ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๔.
เหตุ ผสฺโส ปจฺจโย สงฺขารกฺขนฺธสฺส ปญฺาปนาย ฯ นามรูปํ เหตุ นามรูปํ ปจฺจโย วิญฺาณกฺขนฺธสฺส ปญฺาปนายาติ ฯ [๑๘๘] สาธุ ภนฺเตติ โข โส ภิกฺขุ ฯเปฯ อปุจฺฉิ กถํ นุ โข ภนฺเต สกฺกายทิฏฺิ โหตีติ ฯ อิธ ภิกฺขุ อสฺสุตวา ปุถุชฺชโน อริยานํ อทสฺสาวี อริยธมฺมสฺส อโกวิโท อริยธมฺเม อวินีโต สปฺปุริสานํ อทสฺสาวี สปฺปุริสธมฺมสฺส อโกวิโท สปฺปุริสธมฺเม อวินีโต รูปํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ รูปวนฺตํ วา อตฺตานํ อตฺตนิ วา รูปํ รูปสฺมึ วา อตฺตานํ ฯ เวทนํ ฯ สญฺ ฯ สงฺขาเร ฯ วิญฺาณํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ วิญฺาณวนฺตํ วา อตฺตานํ อตฺตนิ วา วิญฺาณํ วิญฺาณสฺมึ วา อตฺตานํ ฯ เอวํ โข ภิกฺขุ สกฺกายทิฏฺิ โหตีติ ฯ [๑๘๙] สาธุ ภนฺเตติ โข โส ภิกฺขุ ฯเปฯ อปุจฺฉิ กถํ ปน ภนฺเต สกฺกายทิฏฺิ น โหตีติ ฯ อิธ ภิกฺขุ สุตวา อริยสาวโก อริยานํ ทสฺสาวี อริยธมฺมสฺส โกวิโท อริยธมฺเม สุวินีโต สปฺปุริสานํ ทสฺสาวี สปฺปุริสธมฺมสฺส ๑- โกวิโท สปฺปุริสธมฺเม สุวินีโต น รูปํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ น รูปวนฺตํ วา อตฺตานํ น อตฺตนิ วา รูปํ น รูปสฺมึ วา อตฺตานํ ฯ น เวทนํ ฯ น สญฺ ฯ น สงฺขาเร ฯ น วิญฺาณํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ น วิญฺาณวนฺตํ วา อตฺตานํ น อตฺตนิ วา วิญฺาณํ น วิญฺาณสฺมึ วา อตฺตานํ ฯ เอวํ โข ภิกฺขุ สกฺกายทิฏฺิ น โหตีติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ โป. สปฺปุริสธมฺเมสุ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๕.
[๑๙๐] สาธุ ภนฺเตติ โข โส ภิกฺขุ ฯเปฯ โก นุ โข ภนฺเต รูปสฺส อสฺสาโท โก อาทีนโว กึ นิสฺสรณํ ฯ โก เวทนาย ฯ โก สญฺาย ฯ โก สงฺขารานํ ฯ โก วิญฺาณสฺส อสฺสาโท โก อาทีนโว กึ นิสฺสรณนฺติ ฯ ยํ โข ภิกฺขุ รูปํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สุขํ โสมนสฺสํ อยํ รูปสฺส อสฺสาโท ยํ รูปํ อนิจฺจํ ทุกฺขํ วิปริณาณธมฺมํ อยํ รูปสฺส อาทีนโว โย รูปสฺมึ ฉนฺทราควินโย ฉนฺทราคปฺปหานํ อิทํ รูปสฺส นิสฺสรณํ ฯ ยํ เวทนํ ปฏิจฺจ ฯ ยํ สญฺ ปฏิจฺจ ฯ ยํ ๑- สงฺขาเร ปฏิจฺจ ฯ ยํ วิญฺาณํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สุขํ โสมนสฺสํ อยํ วิญฺาณสฺส อสฺสาโท ยํ วิญฺาณํ อนิจฺจํ ทุกฺขํ วิปริณามธมฺมํ อยํ วิญฺาณสฺส อาทีนโว โย วิญฺาณสฺมึ ฉนฺทราควินโย ฉนฺทราคปฺปหานํ อิทํ วิญฺาณสฺส นิสฺสรณนฺติ ฯ [๑๙๑] สาธุ ภนฺเตติ โข โส ภิกฺขุ ภควโต ภาสิตํ อภินนฺทิตฺวา อนุโมทิตฺวา ภควนฺตํ อุตฺตรึ ปญฺหํ อปุจฺฉิ กถํ นุ โข ภนฺเต ชานโต กถํ ปสฺสโต อิมสฺมิญฺจ สวิญฺาณเก กาเย พหิทฺธา จ สพฺพนิมิตฺเตสุ อหงฺการมมงฺการมานานุสยา น โหนฺตีติ ฯ ยงฺกิญฺจิ ภิกฺขุ รูปํ อตีตานาคตปจฺจุปฺปนฺนํ อชฺฌตฺตํ วา พหิทฺธา วา โอฬาริกํ วา สุขุมํ วา หีนํ วา ปณีตํ วา ยํ ทูเร สนฺติเก วา สพฺพํ รูปํ เนตํ มม เนโสหมสฺมิ น เมโส อตฺตาติ เอวเมตํ ยถาภูตํ สมฺมปฺปญฺาย ปสฺสติ ฯ ยา กาจิ เวทนา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. เย ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๖.
ยา กาจิ สญฺา ฯ เย เกจิ สงฺขารา ฯ ยงฺกิญฺจิ วิญฺาณํ อตีตานาคตปจฺจุปฺปนฺนํ อชฺฌตฺตํ วา พหิทฺธา วา โอฬาริกํ วา สุขุมํ วา หีนํ วา ปณีตํ วา ยํ ทูเร สนฺติเก วา สพฺพํ วิญฺาณํ เนตํ มม เนโสหมสฺมิ น เมโส อตฺตาติ เอวเมตํ ยถาภูตํ สมฺมปฺปญฺาย ปสฺสติ ฯ เอวํ โข ภิกฺขุ ชานโต เอวํ ปสฺสโต อิมสฺมิญฺจ [๑]- สวิญฺาณเก กาเย พหิทฺธา จ สพฺพนิมิตฺเตสุ อหงฺการมมงฺการมานานุสยา น โหนฺตีติ ฯ [๑๙๒] เตน โข ปน สมเยน อญฺตรสฺส ภิกฺขุโน เอวํ เจตโส ปริวิตกฺโก อุทปาทิ อิติ กิร โภ รูปํ อนตฺตา ฯ เวทนา ฯ สญฺา ฯ สงฺขารา ฯ วิญฺาณํ อนตฺตา อนตฺตกตานิ กมฺมานิ กมฺมตฺตานํ ๒- ผุสิสฺสนฺตีติ ฯ อถ โข ภควา ตสฺส ภิกฺขุโน เจตสา ๓- เจโตปริวิตกฺกมญฺาย ภิกฺขู อามนฺเตสิ านํ โข ปเนตํ ภิกฺขเว วิชฺชติ ยํ อิเธกจฺโจ โมฆปุริโส อวิชฺชาคโต ๔- ตณฺหาธิคเตน เจตสา สตฺถุ สาสนํ อติธาวิตพฺพํ ๕- มญฺเยฺย อิติ กิร โภ รูปํ อนตฺตา ฯ เวทนา ฯ สญฺา ฯ สงฺขารา ฯ วิญฺาณํ อนตฺตา อนตฺตกตานิ กมฺมานิ กมฺมตฺตานํ ผุสิสฺสนฺตีติ ๖- ฯ ปฏิปุจฺฉา วินีตา โข เม ตุเมฺห ภิกฺขเว ตตฺร ตตฺร เตสุ เตสุ ๗- ธมฺเมสุ ตํ กึ มญฺถ ภิกฺขเว รูปํ นิจฺจํ วา อนิจฺจํ วาติ ฯ อนิจฺจํ ภนฺเต ฯ เวทนา ฯ สญฺา ฯ สงฺขารา ฯ วิญฺาณํ นิจฺจํ วา อนิจฺจํ @เชิงอรรถ: ๑ โป. ปนสทฺโท ทิสฺสติ ฯ ๒ ม. อุ. ๑๐๖. กมตฺตานํ ฯ ม. กถมตฺตานํ ฯ สี. ยุ. @กตมตฺตานํ ฯ ๓ โป. เจตโส ฯ ๔ โป. อวิชฺชาตณฺหาธิคเตน ฯ ม. ยุ. อวิทฺวา @อวิชฺชาคโต ตณฺหาธิปเตยฺเยน ฯ ๕ โป. อติวิธาตพฺพํ ฯ @๖ ยุ. อิติสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ ๗ โป. ยุ. เตสูติ น ทิสฺสติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๗.
วาติ ฯ อนิจฺจํ ภนฺเต ฯ ยํ ปนานิจฺจํ ทุกฺขํ วา ตํ สุขํ วาติ ฯ ทุกฺขํ ภนฺเต ฯ ยํ ปนานิจฺจํ ทุกฺขํ วิปริณามธมฺมํ กลฺลํ นุ ตํ สมนุปสฺสิตุํ เอตํ มม เอโสหมสฺมิ เอโส เม อตฺตาติ ฯ โน เหตํ ภนฺเต ฯ ตสฺมา ติห ฯเปฯ เอวํ ปสฺสํ ฯเปฯ นาปรํ อิตฺถตฺตายาติ ปชานาตีติ ฯ เทฺว ขนฺธา ตญฺเว สิยํ อธิวจนํ จ เหตุนา ๑- สกฺกาเยน ๒- ทุเว วุตฺตา อสฺสาทวิญฺาณเกน จ เอเต ทสวิธา วุตฺตา โหติ ภิกฺขุ ปุจฺฉายาติ ๓- ๔- ฯ ขชฺชนิยวคฺโค ตติโย ฯ ตสฺสุทฺทานํ อสฺสาโท เทฺว สมุทยา ๕- อรหนฺเตหิ อปเร เทฺว สีโห ๖- ขชฺชนิปิณฺโฑลฺยํ ปาลิเลยฺเยน ปุณฺณมาติ ฯ ------------- @เชิงอรรถ: ๑ โป. เทฺว ทิฏฺา ตญฺเว ปิยํ อธิวจนา จ เหตุนา ฯ ๒ ยุ. สตฺตา เยน ฯ @๓ โป. ปจฺจยา ฯ ๔ สี. อยํ คาถา น ทิสฺสติ ฯ ๕ โป. สมุทโย ฯ ๖ ยุ. สีหา ฯเนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๗ หน้าที่ ๑๒๑-๑๒๗. http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=17&item=182&items=11&pagebreak=1 อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=17&item=182&items=11&pagebreak=1&mode=bracket อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=17&item=182&items=11&pagebreak=1 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=17&item=182&items=11&pagebreak=1 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=17&i=182 The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=7412 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=7412 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_17
       |
|
บันทึก ๑๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]