พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๓ ภาษาบาลี อักษรไทย
พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๕ สุตฺต. องฺ. (๔): สตฺตก-อฏฺฐก-นวกนิปาตา

     [๑๔๔]   ๕๔   เอกํ  สมยํ  ภควา  โกฬิเยสุ  วิหรติ  กกฺกรปตฺตํ
นาม   โกฬิยานํ   นิคโม   ฯ   อถโข   ทีฆชาณุ   โกฬิยปุตฺโต   เยน
ภควา      เตนุปสงฺกมิ     อุปสงฺกมตฺวา     ภควนฺตํ    อภิวาเทตฺวา
เอกมนฺตํ    นิสีทิ    เอกมนฺตํ   นิสินฺโน   โข   ทีฆชาณุ   โกฬิยปุตฺโต
ภควนฺตํ   เอตทโวจ   มยํ  ภนฺเต  คิหี  กามโภคี  ๑-  ปุตฺตสมฺพาธสยนํ
อชฺฌาวสาม       กาสิกจนฺทนํ       ปจฺจนุโภม      มาลาคนฺธวิเลปนํ
ธารยาม   ชาตรูปรชตํ   สาทิยาม   เตสํ  โน  ภนฺเต  ภควา  อมฺหากํ
ตถา   ธมฺมํ   เทเสตุ   เย   อมฺหากํ   อสฺสุ   ธมฺมา  ทิฏฺธมฺมหิตาย
ทิฏฺธมฺมสุขาย สมฺปรายหิตาย สมฺปรายสุขายาติ ฯ
     {๑๔๔.๑}   จตฺตาโรเม    พฺยคฺฆปชฺช    ธมฺมา    กุลปุตฺตสฺส
ทิฏฺธมฺมหิตาย    สํวตฺตนฺติ    ทิฏฺธมฺมสุขาย    ฯ   กตเม   จตฺตาโร
อุฏฺานสมฺปทา อารกฺขสมฺปทา กลฺยาณมิตฺตตา สมชีวิตา ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. กามโภคิโน ฯ
     {๑๔๔.๒}   กตมา  จ  พฺยคฺฆปชฺช  อุฏฺานสมฺปทา  อิธ  พฺยคฺฆปชฺช
กุลปุตฺโต  เยน  กมฺมุฏฺาเนน  ๑-  ชีวิกํ กปฺเปติ ยทิ กสิยา ยทิ วณิชฺชาย
ยทิ   โครกฺเขน  ยทิ  อิสฺสตฺเถน  ยทิ  ราชโปริเสน  ยทิ  สิปฺปญฺตเรน
ตตฺถ    ทกฺโข   โหติ   อนลโส   ตตฺรุปายาย   วีมํสาย   สมนฺนาคโต
อลํ กาตุํ อลํ สํวิธาตุํ อยํ วุจฺจติ พฺยคฺฆปชฺช อุฏฺานสมฺปทา ฯ
     {๑๔๔.๓}   กตมา  จ  พฺยคฺฆปชฺช  อารกฺขสมฺปทา  อิธ  พฺยคฺฆปชฺช
กุลปุตฺตสฺส    โภคา    โหนฺติ    อุฏฺานวิริยาธิคตา    พาหาพลปริจิตา
เสทาวกฺขิตฺตา  ธมฺมิกา  ธมฺมลทฺธา  เต  อารกฺเขน  คุตฺติยา  สมฺปาเทติ
กินฺติ  เม  อิเม  โภเค  เนว ราชาโน หเรยฺยุํ น โจรา หเรยฺยุํ น อคฺคิ
ฑเหยฺย   น   อุทกํ   วเหยฺย   น  อปฺปิยา  ทายาทา  หเรยฺยุนฺติ  อยํ
วุจฺจติ พฺยคฺฆปชฺช อารกฺขสมฺปทา ฯ
     {๑๔๔.๔}   กตมา  จ  พฺยคฺฆปชฺช  กลฺยาณมิตฺตตา  อิธ  พฺยคฺฆปชฺช
กุลปุตฺโต  ยสฺมึ  คาเม  วา นิคเม วา ปฏิวสติ ตตฺร เย เต โหนฺติ คหปติ
วา   คหปติปุตฺตา  วา  ทหรา  วา  วุฑฺฒสีลิโน  วุฑฺฒา  วา  วุฑฺฒสีลิโน
สทฺธาสมฺปนฺนา      สีลสมฺปนฺนา      จาคสมฺปนฺนา      ปญฺาสมฺปนฺนา
เตหิ    สทฺธึ   สนฺติฏฺติ   สลฺลปติ   สากจฺฉํ   สมาปชฺชติ   ยถารูปานํ
สทฺธาสมฺปนฺนานํ    สทฺธาสมฺปทํ    อนุสิกฺขติ   ยถารูปานํ   สีลสมฺปนฺนานํ
สีลสมฺปทํ     อนุสิกฺขติ     ยถารูปานํ     จาคสมฺปนฺนานํ    จาคสมฺปทํ
อนุสิกฺขติ     ยถารูปานํ    ปญฺาสมฺปนฺนานํ    ปญฺาสมฺปทํ    อนุสิกฺขติ
อยํ วุจฺจติ พฺยคฺฆปชฺช กลฺยาณมิตฺตตา ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อมฺมฏฺาเนน ฯ เอวมุปริปิ ฯ
     {๑๔๔.๕}   กตมา  จ  พฺยคฺฆปชฺช สมชีวิตา อิธ พฺยคฺฆปชฺช กุลปุตฺโต
อายญฺจ   โภคานํ   วิทิตฺวา  วยญฺจ  โภคานํ  วิทิตฺวา  สมชีวิกํ  กปฺเปติ
นาจฺโจคาฬฺหํ   นาติหีนํ   เอวํ  เม  อาโย  วยํ  ปริยาทาย  สฺสติ  น
จ   เม   วโย   อายํ   ปริยาทาย   สฺสตีติ   เสยฺยถาปิ  พฺยคฺฆปชฺช
ตุลาธาโร   วา   ตุลาธารนฺเตวาสี   วา   ตุลํ   ปคฺคเหตฺวา  ชานาติ
เอตฺตเกน  วา  โอนตํ  เอตฺตเกน  วา อุนฺนตนฺติ เอวเมว โข พฺยคฺฆปชฺช
กุลปุตฺโต    อายญฺจ    โภคานํ   วิทิตฺวา   วยญฺจ   โภคานํ   วิทิตฺวา
สมชีวิกํ   กปฺเปติ   นาจฺโจคาฬฺหํ   นาติหีนํ   เอวํ   เม   อาโย  วยํ
ปริยาทาย  สฺสติ  น  จ  เม  วโย  อายํ  ปริยาทาย  สฺสตีติ  สจายํ
พฺยคฺฆปชฺช   กุลปุตฺโต   อปฺปาโย  สมาโน  อุฬารํ  ชีวิกํ  กปฺเปติ  ตสฺส
ภวนฺติ   วตฺตาโร   อุทุมฺพรขาทีวายํ   ๑-   กุลปุตฺโต   โภเค  ขาทตีติ
สเจ  ปนายํ  พฺยคฺฆปชฺช  กุลปุตฺโต  มหาโย  สมาโน  กสิรํ ชีวิกํ กปฺเปติ
ตสฺส   ภวนฺติ   วตฺตาโร   อทฺธมารกญฺจายํ   ๒-   กุลปุตฺโต  มริสฺสตีติ
ยโต   จ   โขยํ   พฺยคฺฆปชฺช   กุลปุตฺโต   อายญฺจ   โภคานํ  วิทิตฺวา
วยญฺจ   โภคานํ   วิทิตฺวา   สมชีวิกํ   กปฺเปติ   นาจฺโจคาฬฺหํ  นาติหีนํ
เอวํ  เม  อาโย  วยํ  ปริยาทาย  สฺสติ น จ เม วโย อายํ ปริยาทาย
สฺสตีติ อยํ วุจฺจติ พฺยคฺฆปชฺช สมชีวิตา ฯ
     {๑๔๔.๖}   เอวํ สมุปฺปนฺนานํ พฺยคฺฆปชฺช โภคานํ จตฺตาริ อปายมุขานิ
โหนฺติ   อิตฺถีธุตฺโต   สุราธุตฺโต   อกฺขธุตฺโต   ปาปมิตฺโต   ปาปสหาโย
ปาปสมฺปวงฺโก    เสยฺยถาปิ   พฺยคฺฆปชฺช   มหโต   ตฬากสฺส   จตฺตาริ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อุทุมฺพรขาทิกญฺจายนฺตํปิ ปาโ ฯ เอวมุปริปิ ฯ  ๒ สี. ยุ. อชทฺธุมาริกํ
@วายํ ฯ ม. อเชฏฺมรณํวายํ ฯ
เจว   อายมุขานิ   จตฺตาริ  จ  อปายมุขานิ  ตสฺส  ปุริโส  ยานิ  เจว
อายมุขานิ   ตานิ   ปิทเหยฺย   ยานิ   จ  อปายมุขานิ  ตานิ  วิวเรยฺย
เทโว  จ  น  สมฺมา  ธารํ  อนุปฺปเวจฺเฉยฺย  เอวญฺหิ  ตสฺส  พฺยคฺฆปชฺช
มหโต   ตฬากสฺส   ปริหานิเยว   ปาฏิกงฺขา  โน  วุฑฺฒิ  เอวเมว  โข
พฺยคฺฆปชฺช   เอวํ   สมุปฺปนฺนานํ   โภคานํ  จตฺตาริ  อปายมุขานิ  โหนฺติ
อิตฺถีธุตฺโต สุราธุตฺโต อกฺขธุตฺโต ปาปมิตฺโต ปาปสหาโย ปาปสมฺปวงฺโก ฯ
     {๑๔๔.๗}   เอวํ   สมุปฺปนฺนานํ   พฺยคฺฆปชฺช   โภคานํ   จตฺตาริ
อายมุขานิ   โหนฺติ  นอิตฺถีธุตฺโต  นสุราธุตฺโต  นอกฺขธุตฺโต  กลฺยาณมิตฺโต
กลฺยาณสหาโย    กลฺยาณสมฺปวงฺโก    เสยฺยถาปิ    พฺยคฺฆปชฺช   มหโต
ตฬากสฺส  จตฺตาริ  เจว  อายมุขานิ  จตฺตาริ  จ อปายมุขานิ ตสฺส ปุริโส
ยานิ   เจว   อายมุขานิ  ตานิ  วิวเรยฺย  ยานิ  จ  อปายมุขานิ  ตานิ
ปิทเหยฺย   เทโว   จ   สมฺมา   ธารํ  อนุปฺปเวจฺเฉยฺย  เอวญฺหิ  ตสฺส
พฺยคฺฆปชฺช   มหโต   ตฬากสฺส   วุฑฺฒิเยว   ปาฏิกงฺขา   โน   ปริหานิ
เอวเมว  โข  พฺยคฺฆปชฺช  เอวํ  สมุปฺปนฺนานํ  โภคานํ จตฺตาริ อายมุขานิ
โหนฺติ     นอิตฺถีธุตฺโต     นสุราธุตฺโต    นอกฺขธุตฺโต    กลฺยาณมิตฺโต
กลฺยาณสหาโย    กลฺยาณสมฺปวงฺโก    ฯ    อิเม    โข    พฺยคฺฆปชฺช
จตฺตาโร      ธมฺมา      กุลปุตฺตสฺส     ทิฏฺธมฺมหิตาย     สํวตฺตนฺติ
ทิฏฺธมฺมสุขาย ฯ
     {๑๔๔.๘}   จตฺตาโรเม  พฺยคฺฆปชฺช ธมฺมา กุลปุตฺตสฺส สมฺปรายหิตาย
สํวตฺตนฺติ    สมฺปรายสุขาย    ฯ    กตเม    จตฺตาโร   สทฺธาสมฺปทา
สีลสมฺปทา จาคสมฺปทา ปญฺาสมฺปทา ฯ
     {๑๔๔.๙}   กตมา  จ  พฺยคฺฆปชฺช  สทฺธาสมฺปทา  อิธ  พฺยคฺฆปชฺช
กุลปุตฺโต  สทฺโธ  โหติ  สทฺทหติ  ตถาคตสฺส  โพธึ อิติปิ โส ภควา ฯเปฯ
สตฺถา    เทวมนุสฺสานํ    พุทฺโธ   ภควาติ   อยํ   วุจฺจติ   พฺยคฺฆปชฺช
สทฺธาสมฺปทา ฯ
     {๑๔๔.๑๐}   กตมา   จ  พฺยคฺฆปชฺช  สีลสมฺปทา  อิธ  พฺยคฺฆปชฺช
กุลปุตฺโต  ปาณาติปาตา  ปฏิวิรโต  โหติ ฯเปฯ สุราเมรยมชฺชปมาทฏฺานา
ปฏิวิรโต โหติ อยํ วุจฺจติ พฺยคฺฆปชฺช สีลสมฺปทา ฯ
     {๑๔๔.๑๑}   กตมา  จ  พฺยคฺฆปชฺช  จาคสมฺปทา  อิธ  พฺยคฺฆปชฺช
กุลปุตฺโต   วิคตมลมจฺเฉเรน   เจตสา   อคารํ   อชฺฌาวสติ  มุตฺตจาโค
ปยตปาณิ    โวสฺสคฺครโต   ยาจโยโค   ทานสํวิภาครโต   อยํ   วุจฺจติ
พฺยคฺฆปชฺช จาคสมฺปทา ฯ
     {๑๔๔.๑๒}   กตมา  จ  พฺยคฺฆปชฺช  ปญฺาสมฺปทา  อิธ  พฺยคฺฆปชฺช
กุลปุตฺโต    ปญฺวา    โหติ   อุทยตฺถคามินิยา   ปญฺาย   สมนฺนาคโต
อริยาย   นิพฺเพธิกาย   สมฺมาทุกฺขกฺขยคามินิยา   อยํ  วุจฺจติ  พฺยคฺฆปชฺช
ปญฺาสมฺปทา    ฯ    อิเม    โข    พฺยคฺฆปชฺช    จตฺตาโร   ธมฺมา
กุลปุตฺตสฺส สมฺปรายหิตาย สํวตฺตนฺติ สมฺปรายสุขายาติ ฯ
         อุฏฺาตา กมฺมเธยฺเยสุ        อปฺปมตฺโต วิธานวา
         สมํ กปฺเปติ ชีวิตํ ๑-         สมฺภตํ อนุรกฺขติ
         สทฺโธ สีเลน สมฺปนฺโน    วทญฺู วีตมจฺฉโร
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ชีวิกํ ฯ
         นิจฺจํ มคฺคํ วิโสเธติ          โสตฺถานํ สมฺปรายิกํ
         อิจฺเจเต อฏฺ ธมฺมา จ       สทฺธสฺส ฆรเมสิโน
         อกฺขาตา สจฺจนาเมน        อุภยตฺถ สุขาวหา
         ทิฏฺธมฺมหิตตฺถาย           สมฺปรายสุขาย จ
         เอวเมตํ คหฏฺานํ             จาโค ปุญฺ ปวฑฺฒตีติ ฯ


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๓ หน้าที่ ๒๘๙-๒๙๔.
http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=23&item=144&items=1
             อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=23&item=144&items=1&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=23&item=144&items=1
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=23&item=144&items=1
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=23&i=144
             The Pali Atthakatha in Thai :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=16&A=5970
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=16&A=5970
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๓
http://84000.org/tipitaka/read/?index_23