ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
   ThaiVersion   PaliThai   PaliRoman 
แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าread Next itemread Last item chage to ROMAN letter
TIPITAKA Volume 26 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 18 : Sutta. Khu. vimāna-petavatthu thera-therīgāthā
                     Suttantapitake khuddakanikayassa
                               vimanavatthu
                                  --------
           namo tassa bhagavato arahato sammasambuddhassa.
                      Pathamo pithavaggo
     [1] /vimana./ |1.1| Pithante sovannamayam ularam
                      manojavam gacchati yenakamam
                      alankate malyadhare 1- suvatthe
                     obhasasi vijjurivabbhakutam
            |1.2| kena tetadiso vanno      kena te idhamijjhati
                     uppajjanti ca te bhoga     ye keci manaso piya
             |1.3| pucchami tam devi mahanubhave
                       manussabhuta kimakasi punnam
                       kenasi evanjalitanubhava
                       vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
             |1.4| Sa devata attamana    moggallanena pucchita
@Footnote: 1 yuropiyapotthake malyadhare .pe.
                     Panham puttha viyakasi    yassa kammassidam phalam
      |1.5| aham manussesu manussabhuta
                 abbhagatanasanakam adasim
                 abhivadayim anjalikam akasim
                 yathanubhavanca adasi danam
      |1.6| tena metadiso vanno       tena me idhamijjhati
               uppajjanti ca me bhoga     ye keci manaso piya
       |1.7| akkhami te bhikkhu mahanubhava
                 manussabhuta yamakasi punnam
                 tenamhi evanjalitanubhava
                 vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                     Pithavimanam pathamam.
             [2] |2.8| Pithante veluriyamayam ularam
                 manojavam gacchati yenakamam
                 alankate malyadhare suvatthe
                 obhasasi vijjurivabbhakutam
      |2.9| kena tetadiso vanno       kena te idhamijjhati
               uppajjanti ca te bhoga     ye keci manaso piya
     |2.10| pucchami tam devi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 Kenasi evanjalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
    |2.11| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
               panham puttha viyakasi    yassa kammassidam phalam
   |2.12| aham manussesu manussabhuta
               abbhagatanasanakam adasim
               abhivadayim anjalikam akasim
               yathanubhavanca adasi danam
   |2.13| tena metadiso vanno       tena me idhamijjhati
               uppajjanti ca me bhoga     ye keci manaso piya
   |2.14| akkhami te bhikkhu mahanubhava
               manussabhuta yamakasi punnam
               tenamhi evanjalitanubhava
               vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                     Pithavimanam dutiyam.
            [3] |3.15| Pithante sovannamayam ularam
                 manojavam gacchati yenakamam
                 alankate malyadhare suvatthe
                 obhasasi vijjurivabbhakutam
    |3.16| kena tetadiso vanno      kena te idhamijjhati
               Uppajjanti ca te bhoga     ye keci manaso piya
    |3.17| pucchami tam devi mahanubhave
               manussabhuta kimakasi punnam
               kenasi evanjalitanubhava
               vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
   |3.18| Sa devata attamana        moggalanena pucchita
               panham puttha viyakasi     yassa kammassidam phalam
     |3.19| appassa kammassa phalam mamedam
                 yenamhi evanjalitanubhava
                 aham manussesu manussabhuta
                 purimaya jatiya manussaloke
   |3.20| addasam virajam bhikkhum       vippasannamanavilam
               tassa adasiham pitham     pasanna sakehi panihi
   |3.21| tena metadiso vanno       tena me idhamijjhati
               uppajjanti ca me bhoga     ye keci manaso piya
    |3.22| akkhami te bhikkhu mahanubhava
                 manussabhuta yamakasi punnam
                 tenamhi evanjalitanubhava
                 vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                     Pithavimanam tatiyam.
     [4] |4.23| Pithante veluriyamayam ularam
                 manojavam gacchati yenakamam
                 alankate malyadhare suvatthe
                 obhasasi vijjurivabbhakutam
   |4.24| kena tetadiso vanno     kena te idhamijjhati
               uppajjanti ca te bhoga   ye keci manaso piya
     |4.25| pucchami tam devi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
    |4.26| Sa devata attamana       moggallanena pucchita
               panham puttha viyakasi     yassa kammassidam phalam
     |4.27| appassa kammassa phalam mamedam
                 yenamhi evanjalitanubhava
                 aham manussesu manussabhuta
                 purimaya jatiya manussaloke
   |4.28| addasam virajam bhikkhum             vippasannamanavilam
               tassa adasiham pitham           pasanna sakehi panihi
   |4.29| tena metadiso vanno     tena me idhamijjhati
               uppajjanti ca me bhoga   ye keci manaso piya
     |4.30| Akkhami tam bhikkhu mahanubhava
                 manussabhuta yamaham 1- akasim
                 tenamhi evanjalitanubhava
                 vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                     Pithavimanam catuttham.
     [5] |5.31| Kunjaro te vararoho         nanaratanakappano
                   ruciro thamava javasampanno   akasamhi samihati
       |5.32| padumi padumapattakkhi 2-        padumuppalajutindharo 3-
                   padumacunnabhikinnango 2-  sovannapokkharamalava
       |5.33| padumanusatam maggam                padumapattavibhusitam 2-
                   thitam vaggumanugghati              mitam gacchati varano
     |5.34| tassa pakkamamanassa              sovannakamsa ratissara
                 tesam suyyati nigghoso             turiye pancangike yatha
       |5.35| tassa nagassa khandhamhi         sucivattha alankata
                   mahantam accharasangham            vannena atirocasi
        |5.36| danassa te idam phalam            atho silassa va pana
                   atho anjalikammassa           tam me akkhahi pucchita (ti .)
       |5.37| sa devata attamana           moggallanena pucchita
                  panham puttha viyakasi         yassa kammassidam phalam
@Footnote:1. Ma. yamakasi punnam .  2 Ma. Yu. padma - .   3 Ma. Yu. padmuppala -.
      |5.38| Disvana gunasampannam           jhayim jhanaratam satam
                  adasim pupphabhikinnam          asanam dussasanthatam
      |5.39| upaddhapadumamalaham            asanassa samantato
                  abbhokirissam pattehi            pasanna sakehi panihi
      |5.40| tassa kammakusalassa               idam me tadisam phalam
                  sakkaro garukaro ca             devanam apacita aham
       |5.41| yo ve sammavimuttanam         santanam brahmacarinam
                    pasanno asanam dajja        evam nande yatha aham
        |5.42| tasma hi attakamena         mahattamabhikankhata
                   asanam databbam hoti           sarirantimadharinanti.
                    Kunjaravimanam pancamam.
     [6] |6.43| Suvannacchadanam navam           nari aruyha titthasi
                  ogalhasi 1- pokkharanim      padumam 2- chindasi panina
       |6.44| kutagara nivesa 3- te       vibhatta bhagaso mita
                  daddallamana abhanti        samanta caturo disa 4-
      |6.45| kena tetadiso vanno          kena te idhamijjhati
                  uppajjanti ca te bhoga        ye keci manaso piya
      |6.46| pucchami tam devi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
@Footnote: 1 Po. Ma. Yu. ogahasi .  2 Ma. Yu. padmam .  3 Po. nivasa .  4 Ma. kutagara .pe.
@caturo disati ayam gatha na pakata.
                 Kenasi evanjalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
    |6.47| Sa devata attamana       moggallanena pucchita
               panham puttha viyakasi     yassa kammassidam phalam
      |6.48| aham manussesu manussabhuta
                 purimaya 1- jatiya manussaloke
                 disvana bhikkhu tasite kilante
                 utthaya patum udakam adasim
     |6.49| yo ve kilantana pipasitanam
                 utthaya patum udakam dadati
                 sitodaka tassa bhavanti najjo
                 pahutamalya bahupundarika
      |6.50| tam apaga anupariyanti sabbada
                 sitodaka valukasanthata nadi
                 amba ca sala tilaka ca jambuyo
                 uddalaka pataliyo ca phulla
      |6.51| tam bhumibhagehi upetarupam
                 vimanasettham bhusasobhamanam
                 tasseva kammassa ayam vipako
                 etadisam punnakata 2- labhanti
@Footnote: 1 Yu. parimaya .  2 Po. Si. katapunna.
      |6.52| Kutagara nivesa me            vibhatta bhagaso mita
                  daddallamana 1- abhanti   samanta caturo disa
      |6.53| tena metadiso vanno          tena me idhamijjhati
                  uppajjanti ca me bhoga        ye keci manaso piya
     |6.54| akkhami te bhikkhu mahanubhava
                 manussabhuta yamaham 2- akasim
                 tenamhi evanjalitanubhava
                 vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    Navavimanam chattham.
     [7] |7.55| Suvannacchadanam navam          nari aruyha titthasi
                  ogalhasi 3- pokkharanim      padumam 4- chindasi panina
    |7.56| kutagara nivesa te              vibhatta bhagaso mita
               daddallamana abhanti           samanta caturo disa
   |7.57| kena tetadiso vanno             kena te idhamijjhati
               uppajjanti ca te bhoga           ye keci manaso piya
     |7.58| pucchami tam devi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
@Footnote: 1 Po. daddalhamana .   2 Ma. Yu. yamakasi punnam .  3 Po. Ma. Yu. ogahasi.
@4 Ma. Yu. padmam.
      |7.59| Sa 1- devata attamana       moggallanena pucchita
               panham puttha viyakasi            yassa kammassidam phalam
      |7.60| aham manussesu manussabhuta
                 purimaya jatiya manussaloke
                 disvana bhikkhum tasitam kilantam
                 utthaya patum udakam adasim
      |7.61| yo ve kilantassa pipasitassa
                 utthaya patum udakam dadati
                 sitodaka tassa bhavanti najjo
                 pahutamalya bahupundarika
      |7.62| tam apaga anupariyanti sabbada
                 sitodaka valukasanthata nadi
                 amba ca sala tilaka ca jambuyo
                 uddalaka pataliyo ca phulla
      |7.63| tam bhumibhagehi upetarupam
                 vimanasettham bhusasobhamanam
                 tasseva 2- kammassa ayam vipako
                 etadisam punnakata labhanti
     |7.64| tena metadiso vanno           tena me idhamijjhati
                  uppajjanti ca me bhoga        ye keci manaso piya
@Footnote: 1 Yu. sa .  2 Ma. tassidha.
     |7.65| Akkhami te bhikkhu mahanubhava
                 manussabhuta yamakasi punnam
                 tenamhi evanjalitanubhava
                 vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    Navavimanam sattamam.
     [8] |8.66| Suvannacchadanam navam          nari aruyha titthasi
               ogalhasi 1- pokkharanim         padumam 2- chindasi panina
    |8.67| kutagara nivesa te              vibhatta bhagaso mita
               daddallamana abhanti           samanta caturo disa
   |8.68| kena tetadiso vanno             kena te idhamijjhati
               uppajjanti ca te bhoga           ye keci manaso piya
    |8.69| pucchami tam devi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
    |8.70| Sa devata attamana              sambuddheneva pucchita
               panham puttha viyakasi            yassa kammassidam phalam
     |8.71| aham manussesu manussabhuta
                 purimaya jatiya manussaloke
@Footnote: 1 Yu. ogahasi .  2 Ma. Yu. padmam.
                 Disvana bhikkhu tasite kilante
                 utthaya patum udakam adasim
        |8.72| yo ve kilantana pipasitanam
                 utthaya patum udakam dadati
                 sitodaka tassa bhavanti najjo
                 pahutamalya bahupundarika
      |8.73| tam apaga anupariyanti sabbada
                 sitodaka valukasanthata nadi
                 amba ca sala tilaka ca jambuyo
                 uddalaka pataliyo ca phulla
     |8.74| tam bhumibhagehi upetarupam
                 vimanasettham bhusasobhamanam
                 tasseva kammassa ayam vipako
                 etadisam punnakata labhanti
      |8.75| kutagara nivesa me            vibhatta bhagaso mita
                  daddallamana abhanti        samanta caturo disa
      |8.76| tena metadiso vanno          tena me idhamijjhati
                  uppajjanti ca me bhoga        ye keci manaso piya [1]-
     |8.77| tenamhi evanjalitanubhava
                 vanno ca me sabbadisa pabhasatiti
@Footnote: 1 Ma. akkhami te buddhamahanubhava manussabhuta yamakasi punnam.
                 Etassa kammassa ayam vipako 1-
                 utthaya 2- buddho udakam apasiti 3-.
                    Navavimanam atthamam.
     [9] |9.78| Abhikkantena vannena       ya tvam titthasi devate
                  obhasenti disa sabba       osadhi viya taraka
       |9.79| kena tetadiso vanno         kena te idhamijjhati
                uppajjanti ca te bhoga          ye keci manaso piya
      |9.80| kena tvam vimalobhasa             atirocasi devate
               kena te sabbagattehi               sabba obhasare disa
      |9.81| pucchami tam devi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |9.82| Sa devata attamana            moggallanena pucchita
               panham puttha viyakasi            yassa kammassidam phalam
        |9.83| aham manussesu manussabhuta
                 purimaya jatiya manussaloke
                 tamandhakaramhi 4- timisikayam
                 padipakalamhi adam padipam
      |9.84| yo andhakaramhi timisikayam
@Footnote: 1 Po. kammassidam phalam. Ma. phalam mamedam .  2 Po. Ma. atthaya .  3 Ma. apayiti.
@4 Po. samandhakaramhi.
                 Padipakalamhi dadati dipam
                 uppajjati jotirasam vimanam
                 pahutamalyam bahupundarikam
      |9.85| tena metadiso vanno          tena me idhamijjhati
               uppajjanti ca me bhoga           ye keci manaso piya
      |9.86| tenaham vimalobhasa             atirocami devata
               tena me sabbagattehi              sabba obhasare disa
      |9.87| akkhami te bhikkhu mahanubhava
                 manussabhuta yamakasi 1- punnam
                 tenamhi evanjalitanubhava
                 vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                     Padipavimanam navamam.
     [10] |10.88| Abhikkantena vannena   ya tvam titthasi devate
                     obhasenti disa sabba    osadhi viya taraka
          |10.89| kena tetadiso vanno   kena te idhamijjhati
                     uppajjanti ca te bhoga     ye keci manaso piya
      |10.90| pucchami tam devi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
@Footnote: 1 Po. yamaham akasim.
      |10.91| Sa devata attamana         moggallanena pucchita
                  panham puttha viyakasi         yassa kammassidam phalam
      |10.92| aham manussesu manussabhuta
                 purimaya jatiya manussaloke
      |10.93| addasam virajam buddham              vippasannamanavilam
                  asajja danam adasim            akama tiladakkhinam
                  dakkhineyyassa buddhassa        pasanna sakehi panihi
      |10.94| tena metadiso vanno       tena me idhamijjhati
                  uppajjanti ca me bhoga        ye keci manaso piya
      |10.95| akkhami te bhikkhu mahanubhava
                 manussabhuta yamakasi punnam
                 tenamhi evanjalitanubhava
                 vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                   Tiladakkhinavimanam dasamam.
            [11] |11.96| Konca mayura diviya ca hamsa
                 vaggussara kokila sampatanti
                 pupphabhikinnam rammamidam vimanam
                 anekacittam naranarisevitam
      |11.97| tatthacchasi devi mahanubhave
                 iddhi vikubbanti anekarupa
                 Ima ca te accharayo samantato
                 naccanti gayanti pamodayanti 1-
      |11.98| deviddhipattasi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |11.99| Sa devata attamana          moggallanena pucchita
                  panham puttha viyakasi         yassa kammassidam phalam
      |11.100| aham manussesu manussabhuta
                 patibbata anannamana ahosim
                 matava puttam anurakkhamana
                 kuddhapiham nappharusam avocam
      |11.101| sacce thita mosavajjam pahaya
                 dane rata sangahitattabhava
                 annanca pananca pasannacitta
                 sakkacca danam vipulam adasim
      |11.102| tena metadiso vanno     tena me idhamijjhati
                  uppajjanti ca me bhoga        ye keci manaso piya
      |11.103| akkhami te bhikkhu mahanubhava
                 manussabhuta yamakasi punnam
@Footnote: 1 Po. pamodanti ca .  Ma. mamodayanti ca.
                 Tenamhi evanjalitanubhava
                 vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                 Patibbatavimanam ekadasamam.
     [12] |12.104| Veluriyatthambham ruciram pabhassaram
                 vimanamaruyha anekacittam
                 tatthacchasi devi mahanubhave
                 uccavaca iddhivikubbamana
                 ima ca te accharayo samantato
                 naccanti gayanti pamodayanti
      |12.105| deviddhipattasi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |12.106| Sa devata attamana       moggallanena pucchita
                  panham puttha viyakasi         yassa kammassidam phalam
      |12.107| aham manussesu manussabhuta
                 upasika cakkhumato ahosim
                 panatipata virata ahosim
                 loke adinnam parivajjayissam
      |12.108| amajjapa 1- napi musa abhanim
@Footnote: 1 Ma. amajjapano ca.
                 Sakena samina ahosim tuttha
                 annanca pananca pasannacitta
                 sakkacca danam vipulam adasim
      |12.109| tena metadiso vanno     tena me idhamijjhati
                  uppajjanti ca me bhoga        ye keci manaso piya
      |12.110| akkhami te bhikkhu mahanubhava
                 manussabhuta yamaham akasim 1-
                 tenamhi evanjalitanubhava
                 vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                 Dutiyapatibbatavimanam dvadasamam.
     [13] |13.111| Abhikkantena vannena   ya tvam titthasi devate
                  obhasenti disa sabba       osadhi viya taraka
      |13.112| kena tetadiso vanno     kena te idhamijjhati
                  uppajjanti ca te bhoga        ye keci manaso piya
      |13.113| pucchami tam devi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |13.114| Sa devata attamana       moggallanena pucchita
                  panham puttha viyakasi         yassa kammassidam phalam
@Footnote: 1 Ma. yamakasi punnam.
      |13.115| Aham manussesu manussabhuta
                 sunisa ahosim sasurassa ghare 1-
      |13.116| addasam virajam bhikkhum            vippasannamanavilam
                  tassa adasiham puvam                pasanna sakehi 2- panihi
                  bhagaddhabhagam datvana         modami nandane vane
      |13.117| tena metadiso vanno     tena me idhamijjhati
                  uppajjanti ca me bhoga        ye keci manaso piya
      |13.118| tenamhi evanjalitanubhava
                 vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                   Sunisavimanam terasamam.
     [14] |14.119| Abhikkantena vannena    ya tvam titthasi devate
                  obhasenti disa sabba       osadhi viya taraka
      |14.120| kena tetadiso vanno     kena te idhamijjhati
                  uppajjanti ca te bhoga        ye keci manaso piya
      |14.121| pucchami tam devi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |14.122| Sa devata attamana       moggallanena pucchita
                  panham puttha viyakasi         yassa kammassidam phalam
@Footnote: 1 Ma. gehe .   2 Ma. sehi.
      |14.123| Aham manussesu manussabhuta
                 sunisa ahosim sasurassa ghare
      |14.124| addasam virajam bhikkhum            vippasannamanavilam
                  tassa adasiham bhagam              pasanna sakehi panihi
                  kummasapindam datvana         modami nandane vane
      |14.125| tena metadiso vanno     tena me idhamijjhati
                  uppajjanti ca me bhoga        ye keci manaso piya
      |14.126| tenamhi evanjalitanubhava
                 vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                   Sunisavimanam cuddasamam.
     [15] |15.127| Abhikkantena vannena    ya tvam titthasi devate
                  obhasenti disa sabba       osadhi viya taraka
      |15.128| kena tetadiso vanno     kena te idhamijjhati
                  uppajjanti ca te bhoga        ye keci manaso piya
      |15.129| pucchami tam devi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |15.130| Sa devata attamana       moggallanena pucchita
                  panham puttha viyakasi         yassa kammassidam phalam
      |15.131| Issa ca macchariyamano 1- palaso
                 nahosi mayham gharamavasantiya
                 akkodhana bhattu vasanuvattini
                 uposathe niccappamatta 2-
      |15.132| catuddasim pancadasim         ya ca pakkhassa atthami
                  patihariyapakkhanca             atthangasusamagatam
      |15.133| uposatham upavasim 3-          sada sile susamvuta
                  sannama samvibhaga ca           vimanam avasamaham
      |15.134| panatipata virata       musavada ca sannata
                  theyya ca aticara ca            majjapana ca araka
      |15.135| pancasikkhapade rata       ariyasaccanakovida
                  upasika cakkhumato              gotamassa yasassino
      |15.136| saham sakena silena           yasasa ca yasassini
                   anubhomi sakam punnam             sukhita camhi anamaya
      |15.137| tena metadiso vanno    tena me idhamijjhati
                  uppajjanti ca me bhoga        ye keci manaso piya
      |15.138| akkhami te bhikkhu mahanubhava
                 manussabhuta yamaham akasim
                 tenamhi evanjalitanubhava
@Footnote: 1 Ma. maccheramatho. Yu. macchariyamatho .  2 Ma. niccahamappamatta.
@3 Po. Ma. upavasissam.
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
      |15.139| Mama ca bhante vacanena bhagavato pade sirasa vandeyyasi
uttara   nama   bhante   upasika   bhagavato   pade  sirasa  vandatiti
anacchariyam   kho   panetam  bhante  yam  mam  bhagava  annatarasmim  samannaphale
byakareyya tam bhagava sakadagamiphale byakasiti.
                  Uttaravimanam pannarasamam.
            [16] |16.140| Yutta ca te paramaalankata haya
                 adhomukha aghasi gama bali java
                 abhinimmita panca ratha sata ca te
                 anventi tam sarathicodita haya
      |16.141| sa titthasi rathavare alankata
                 obhasayam jalamiva jotipavako
                 pucchami tam varatanu anomadassane
                 kasma kaya anadhivaram upagami
      |16.142| kamaggapattanam yamahu anuttara
                 nimmaya nimmaya ramanti devata
                 tasma kaya acchara kamavannini
                 idhagata anadhivaram namassitum
      |16.143| kim tvam pure sucaritamacari idha
                 Kenasi tvam amitayasa sukhedhita
                 iddhi ca te anadhivara vihangama
                 vanno ca te dasa disa virocati
      |16.144| devehi tvam parivuta sakkata casi
                 kuto cuta sugatigatasi devate
                 kassa va tvam vacanakaranusasanim
                 acikkha me tvam yadi buddhasavika (ti).
      |16.145| Nagantare nagaravare sumapite
                 paricarika rajavarassa sirimato
                 naccehi gitehi 1- paramasusikkhita ahum
                 sirimati mam rajagahe avedimsu
      |16.146| buddho ca me isinisabho vinayako
                 adesayi samudayadukkhaniccatam
                 asankhatam dukkhanirodham sassatam
                 maggancimam akutilam anjasam sivam
      |16.147| sutvanaham amatapadam asankhatam
                 tathagatassa anadhivarassa sasanam
                 silesvaham paramasusamvuta ahum
                 dhamme thita naravarabuddhadesite
      |16.148| natvana tam 2- virajam padam asankhatam
@Footnote: 1 Ma. Yu. nacce gite .  2 natvanahantipi.
                 Tathagatena anadhivarena desitam
                 tatthevaham samathasamadhimaphusim
                 sayeva me paramaniyamata ahu
      |16.149| laddhanaham amatavaram visesanam
                 ekamsika abhisamaye visesiya
                 asamsaya bahujanapujita aham
                 khiddam ratim paccanubhomanappakam
      |16.150| evam aham amatarasamhi devata
                 tathagatassa anadhivarassa savika
                 dhammaddasa pathamaphale patitthita
                 sotapanna na ca punamatthi duggati
      |16.151| sa vanditum anadhivaram upagamim
                 pasadike kusalarate ca bhikkhavo
                 namassitum samanasamagamam sivam
                 sagarava sirimato dhammarajino
      |16.152| disva munim muditamanamhi pinita
                 tathagatam naravaradammasarathim
                 tanhacchidam kusalaratam vinayakam
                 vandamaham paramahitanukampakanti.
                   Sirimavimanam solasamam.
            [17] |17.153| Idam vimanam ruciram pabhassaram
                 veluriyatthambham satatam sunimmalam 1-
                 suvannarukkhehi samantamotthatam
                 thanam mamam kammavipakasambhavam
      |17.154| tatrupapanna purimacchara ima
                 satam sahassani sakena kammuna
                 tuvamsi ajjhupagata yasassini
                 obhasayam titthasi pubbadevata
      |17.155| sasi adhiggayha yatha virocati
                 nakkhattarajariva tarakaganam
                 tatheva tvam accharasanganam imam
                 daddallamana yasasa virocasi
      |17.156| kuto nu agamma anomadassane
                 upapanna tvam bhavanam mamam idam
                 brahmamva deva tidasa sahindaka
                 sabbe na tappamase dassanena tanti.
      |17.157| Yametam sakka anupucchase mamam
                 kuto cuta idha agata tuvam
                 baranasi nama puratthi kasinam
                 tattha pure ahosim pesakarika 2-
@Footnote: 1 Po. Ma. Yu. sunimmitam .  2 Po. Ma. Yu. kesakarika.
      |17.158| Buddhe ca dhamme ca pasannamanasa
                 sanghe ca ekantagata asamsaya
                 akhandasikkhapada agatapphala
                 sambodhidhamme niyata anamayati
      |17.159| tantyabhinandamase svagatanca te
                 dhammena ca tvam yasasa virocasi
                 buddhe ca dhamme ca pasannamanase
                 sanghe ca ekantagate asamsaye
                 akhandasikkhapade agatapphale
                 sambodhidhamme niyate anamayeti.
                  Pesakariyavimanam sattarasamam.
                          Uddanam
          panca pitha tayo nava    padipa tiladakkhina
          dve pati dve sunisa       uttara sirima pesakarika
          vaggo tena pavuccatiti.
                  Itthivimane vaggo pathamo.
                    Dutiyo cittalatavaggo
     [18] |18.160| 1 Api sakkova devindo   ramme cittalatavane
                          samanta anupariyasi          nariganapurakkhata
                       Obhasenti disa sabba  osadhi viya taraka
           |18.161| kena tetadiso vanno     kena te idhamijjhati
                       uppajjanti ca te bhoga   ye keci manaso piya
           |18.162| pucchami tam devi mahanubhave
                      manussabhuta kimakasi punnam
                      kenasi evanjalitanubhava
                     vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |18.163| Sa devata attamana       moggallanena pucchita
                      panham puttha viyakasi     yassa kammassidam phalam
      |18.164| aham manussesu manussabhuta
                        dasi ahosim parapessiya kule
      |18.165| upasika cakkhumato         gotamassa yasassino
                       tassa me nikkamo asi   sasane tassa tadino
      |18.166| kamam bhijjatu yam kayo       neva atthettha santhanam
                      sikkhapadanam pancannam     maggo sovatthiko sivo
      |18.167| akantako agahano          uju sabbhi pavedito
                      nikkamassa phalam passa         yathidam papunitthika
      |18.168| amantanika rannomhi  sakkassa vasavattino
                  satthi turiyasahassani             patibodham karonti me
      |18.169| alambo gaggamo bhimo    sadhuvadi pasamsiyo
                    Pokkharo ca suphasso ca          vinamokkha ca nariyo
      |18.170| nanda ceva sunanda ca     sonadinna sucimhita
                    alambusa missakesi 1-     pundarikati daruni
      |18.171| enipassa supassa ca      subhadda mudukavadi
                    eta anna ca seyyase   accharanam pabodhika
      |18.172| ta mam kalenupagantva  abhibhasanti devata
                    handa naccama gayama       handa tam ramayamase
      |18.173| nayidam akatapunnanam       katapunnanamevidam
                    asokam nandanam rammam            tidasanam mahavanam
      |18.174| sukham akatapunnanam          idha natthi parattha ca
                    sukhanca katapunnanam          idha ceva parattha ca
      |18.175| tesam sahabyakamanam         kattabbam kusalam bahum
                    katapunna hi modanti        sagge bhogasamanginoti.
                                    Dasivimanam pathamam.
     [19] |19.176| 2 Abhikkantena vannena      ya tvam titthasi devate
                          obhasenti disa sabba   osadhi viya taraka
      |19.177| kena tetadiso vanno     ... Pe ...
                  Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |19.178| Sa devata attamana       moggallanena pucchita
@Footnote: 1 Po. Ma. Yu. alambusa missakesi ca.
                  Panham puttha viyakasi         yassa kammassidam phalam
      |19.179| kevattadvara nikkhamma   ahu mayham nivesanam
                  tattha samsaramananam               savakanam mahesinam
      |19.180| odanam kummasam dakam       lonasovirakancaham
                  adasim ujubhutesu                  vippasannena cetasa
      |19.181| catuddasim pancadasim         ya ca pakkhassa atthami
                  patihariyapakkhanca              atthangasusamagatam
      |19.182| uposatham upavasim               sada silesu samvuta
                  sannama samvibhaga ca           vimanam avasamaham
      |19.183| panatipata virata       musavada ca sannata
                  theyya ca aticara ca            majjapana ca araka
      |19.184| pancasikkhapade rata       ariyasaccanakovida
                  upasika cakkhumato              gotamassa yasassino
      |19.185| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                    Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
      Mama   ca   bhante  vacanena  bhagavato  pade  sirasa  vandeyyasi
lakhuma   nama   bhante   upasika   bhagavato   pade   sirasa  vandatiti
anacchariyam   kho   panetam  bhante  yam  mam  bhagava  annatarasmim  samannaphale
byakareyya tam bhagava sakadagamiphale byakasiti.
                    Lakhumavimanam dutiyam.
     [20] |20.186| 3 Pindaya te carantassa   tunhibhutassa titthato
                           dalidda kapana nari         paragaram avassita 1-
           |20.187| ya te adasi acamam        pasanna sakehi panihi
                       sa hitva manusam deham            kam nu sadisatam gatati.
            |20.188| Pindaya me carantassa      tunhibhutassa titthato
                        dalidda kapana nari            paragaram avassita 1-
             |20.189| ya me adasi acamam      pasanna sakehi panihi
                         sa hitva manusam deham          vippamutta ito cuta
             |20.190| nimmanaratino nama        santi deva mahiddhika
                        tattha sa sukhita nari             moditacamadayika
             |20.191| aho danam varakiya         kassape supatitthitam
                        parabhatena danena                ijjhittha vata dakkhina
             |20.192| ya mahesittam kareyya        cakkavattissa rajino
                        nari sabbangakalyani           bhattu canomadassika
                        etassacamadanassa            kalam nagghanti solasim
            |20.193| satam nikkha satam assa        satam assatari ratha
                       satam kannasahassani             amuttamanikundala
                       etassacamadanassa             kalam nagghanti solasim
            |20.194| satam hemavata naga          isa danta urulhava
                       suvannakaccha matanga          hemakappanivasasa
@Footnote: 1 apassitatipi.
                          Etassacamadanassa          kalam nagghanti solasim
             |20.195| catunnam mahadipanam         issaram yodha karaye
                          etassacamadanassa          kalam nagghanti solasinti.
                          Acamadayikavimanam tatiyam.
     [21] |21.196| 4 Candali vanda padani   gotamassa yasassino
                           tameva anukampaya              atthasi isisattamo
            |21.197| abhippasadehi manam           arahantamhi tadine 1-
                        khippamanjalika 2- vanda        parittam tava jivitanti.
            |21.198| Codita bhavitattena          sarirantimadharina
                        candali vandi padani          gotamassa yasassino
            |21.199| tamenam avadhi gavi               candalim panjalim thitam
                       namassamanam sambuddham              andhakare pabhankaram
      |21.200| khinasavam vigatarajam anenjam
                         [3]-
                 Deviddhipatta upasankamitva
                 vandami tam vira mahanubhava
      |21.201| suvannavanna jalita mahayasa
                 vimanamoruyha anekacitta
                 parivarita accharasanganena
                 ka tvam subhe devate vandase mamam (iti).
      |21.202| Aham bhadante candali      taya 4- virena pesita
@Footnote: 1 Po. tadino. Ma. Yu. tadini .  2 Ma. Yu. khippam panjalika .  3 Po. Ma. Yu. ekam
@arannamhi raho nisinnam .  4 Yu. tayo.
                Vandim arahato pade              gotamassa yasassino
      |21.203| saham vanditva padani  cuta candalayoniya
                  vimanam sabbaso bhaddam         upapannamhi nandane
      |21.204| accharanam sahassani      purakkhitva mam titthanti
                 tasaham pavara settha         vannena yasasayuna
      |21.205| pahutakatakalyana        sampajana patissata
                     munim karunikam loke          bhante vanditumagatati
      |21.206| idam vatvana candali    katannukatavedini
                    vanditva arahato pade    tatthevantaradhayatiti.
                    Candalivimanam catuttham.
     [22] |22.207| 5 Nila pita ca kala ca   manjittha atha lohita
                    uccavacanam vannanam    kinjakkhaparivarita
    |22.208| mandaravanam pupphanam    malam dharesi muddhani
                   nayime annesu kayesu   rukkha santi sumedhase
   |22.209| kena kayam upapanna      tavatimsam yasassini
                   devate pucchitacikkha       kissa kammassidam phalam (iti).
   |22.210| Bhadditthikati mam annimsu    kimbilayam upasika
                   saddhasilena sampanna   samvibhagarata sada
  |22.211| acchadananca bhattanca   senasanam padipiyam
                   adasim ujubhutesu            vippasannena cetasa
  |22.212| Catuddasim pancadasim        ya ca pakkhassa atthami
                  patihariyapakkhanca        atthangasusamagatam
                  uposatham upavasim               sada sile susamvuta
  |22.213| panatipata virata       musavada ca sannata
                  theyya ca aticara ca       majjapana ca araka
  |22.214| pancasikkhapade rata      ariyasaccana kovida
                  upasika cakkhumato         appamadaviharini
                 katavakasa katakusala tato cuta
                 sayampabha anuvicarami nandanam
      |22.215| bhikkhu caham paramahitanukampake
                 abhojayim tapassiyugam mahamunim
                 katavakasa katakusala tato cuta
                 sayampabha anuvicarami nandanam
      |22.216| atthangikam aparimitam sukhavaham
                 uposatham sattatamupavasim aham
                 katavakasa katakusala tato cuta
                 sayampabha anuvicarami nandananti.
                   Bhadditthikavimanam pancamam.
     [23] |23.217| 6 Abhikkantena vannena    ya tvam titthasi devate
                          obhasenti disa sabba      osadhi viya taraka
      |23.218| Kena tetadiso vanno     kena te idhamijjhati
                 uppajjanti ca te bhoga         ye keci manaso piya
      |23.219| pucchami tam devi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |23.220| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
                  panham puttha viyakasi         yassa kammassidam phalam
      |23.221| sonadinnati mam annimsu  nalandayam upasika
                  saddhasilena sampanna         samvibhagarata sada
      |23.222| acchadananca bhattanca    senasanam padipiyam
                 adasim ujubhutesu                   vippasannena cetasa
      |23.223| catuddasim pancadasim         ya ca pakkhassa atthami
                  patihariyapakkhanca             atthangasusamagatam
     |23.224| uposatham upavasim                sada sile susamvuta
                  panatipata virata            musavada ca 1- sannata 2-
                  theyya ca aticara ca            majjapana ca araka
      |23.225| pancasikkhapade rata       ariyasaccana kovida
                  upasika cakkhumato              gotamassa yasassino
      |23.226| tena metadiso vanno     ... Pe ...
@Footnote: 1 Po. Yu. casaddo natthi .   2 Po. Yu. susannata.
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    Sonadinnavimanam chattham.
     [24] |24.227| 7 Abhikkantena vannena      ya tvam titthasi devate
                          obhasenti disa sabba        osadhi viya taraka
      |24.228| kena tetadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |24.229| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |24.230| uposathati mam annimsu      saketayam upasika
                  saddhasilena sampanna          samvibhagarata sada
      |24.231| acchadananca bhattanca     senasanam padipiyam
                  adasim ujubhutesu                   vippasannena cetasa
      |24.232| catuddasim pancadasim          ya ca pakkhassa atthami
                  patihariyapakkhanca              atthangasusamagatam
                  uposatham upavasim                    sada sile susamvuta
      |24.233| panatipata virata        musavada ca sannata
                 theyya ca aticara ca             majjapana ca araka
      |24.234| pancasikkhapade rata       ariyasaccana kovida
                  upasika cakkhumato              gotamassa yasassino
      |24.235| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
      |24.236| Abhikkhanam nandanam sutva    chando me upapajjatha
                    tattha cittam panidhaya            upapannamhi nandanam
      |24.237| nakasim satthu vacanam           buddhassadiccabandhuno
                    hine cittam panidhaya             samhi pacchanutapini
      |24.238| kivaciram vimanasmim              idha vassasuposathe
                     devate pucchitacikkha           yadi janasi ayu no (iti).
      |24.239| Satthivassasahassani [1]-   idha thatva mahamuni
                    ito cuta gamissami            manussanam sahabyatanti.
      |24.240| Ma tvam uposathe bhayi         sambuddhenasi byakata
                    sotapanna visesayi           pahina tava duggatiti.
                    Uposathavimanam sattamam.
     [25] |25.241| 8 Abhikkantena vannena      ya tvam titthasi devate
                           obhasenti disa sabba       osadhi viya taraka
      |25.242| kena tetadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |25.243| Sa devata attamana        moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |25.244| niddati mam annimsa         rajagahasmim upasika
                  saddhasilena sampanna          samvibhagarata sada
@Footnote: 1 Ma. Yu. tisso ca vassakotiyo.
      |25.245| Acchadananca bhattanca     senasanam padipiyam
                  adasim ujubhutesu                   vippasannena cetasa
      |25.246| catuddasim pancadasim          ya ca pakkhassa atthami
                   patihariyapakkhanca             atthangasusamagatam
       |25.247| uposatham upavasim               sada sile susamvuta
                  panatipata virata            musavada ca sannata
                  theyya ca aticara ca            majjapana ca araka
      |25.248| pancasikkhapade rata       ariyasaccana kovida
                  upasika cakkhumato              gotamassa yasassino
      |25.249| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    Suniddavimanam atthamam.
     [26] |26.250| 9 Abhikkantena vannena     ya tvam titthasi devate
                           obhasenti disa sabba      osadhi viya taraka
      |26.251| kena tetadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |26.252| Sa devata attamana       moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |26.253| sudinnati mam annimsu       rajagahasmim upasika
                  saddhasilena sampanna          samvibhagarata sada
      |26.254| Acchadananca bhattanca     senasanam padipiyam
                  adasim ujubhutesu                   vippasannena cetasa
      |26.255| catuddasim pancadasim          ya ca pakkhassa atthami
                  patihariyapakkhanca              atthangasusamagatam
                  uposatham upavasim                    sada sile susamvuta
      |26.256| panatipata virata        musavada ca sannata
                  theyya ca aticara ca            majjapana ca araka
      |26.257| pancasikkhapade rata       ariyasaccana kovida
                  upasika cakkhumato               gotamassa yasassino
      |26.258| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                     Sudinnavimanam navamam.
[27] |27.259| 10  Abhikkantena vannena    ya tvam titthasi devate
                           obhasenti disa sabba       osadhi viya taraka
      |27.260| kena tetadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |27.261| Sa devata attamana        moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |27.262| aham manussesu manussabhuta
                  purimaya jatiya masussaloke
      |27.263| Addasam virajam buddham            vippasannamanavilam
                  tassa adasiham bhikkham              pasanna sakehi panihi
      |27.264| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                   Bhikkhadayikavimanam dasamam.
     [28] |28.265| 11 Abhikkantena vannena       ya tvam titthasi devate
          obhasenti disa sabba    osadhi viya taraka
      |28.266| kena tetadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |28.267| Sa devata attamana       moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |28.268| aham manussesu manussabhuta
                 purimaya jatiya manussaloke
      |28.269| addasam virajam buddham            vippasannamanavilam
                  tassa adasiham bhikkham              pasanna sakehi panihi
      |28.270| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                 Dutiyabhikkhadayikavimanam ekadasamam.
                          Uddanam
          dasi ceva lakhuma ca       atha acamadayika
          Candali bhadditthika ceva    sonadinna uposatha
          nidda ceva sudinna ca     dve ca bhikkhayadayika
          vaggo tena pavuccatiti.
                 Itthivimane dutiyo vaggo.
                     Bhanavaram pathamam.
                     ------------
                   Tatiyo parichattakavaggo
     [29] |29.271| 1 Ularo te yaso vanno    sabba obhasate disa
                          nariyo naccanti gayanti    devaputta alankata
      |29.272| modanti parivarenti       tava pujaya devate
                  sovannani vimanani         tavimani sudassane
      |29.273| tuvampi issara tesam          sabbakamasamiddhinam
                  abhijata mahantasi           devakaye pamodasi
                   devate pucchitacikkha           yassa kammassidam phalanti.
      |29.274| Aham manussesu manussabhuta
                 dussile kule sunisa ahosim
          assaddhesu kadariyesu                   saddhasilena sampanna
                         [1]-
      |29.275| Pindaya caramanassa     apuvam te adasiham
                  tassa adasiham 2- puvam         pasanna sakehi panihi
@Footnote: 1 Po. Ma. Yu. tadaham sassuyacikkhim   samano agato idha .  2 Ma. Yu. adasaham.
      |29.276| Itissa sassu paribhasi    avinita tvam vadhu
                  na mam sampucchitum icchi          samanassa dadamaham
      |29.277| tato me sassu kupita      pahasi musalena mam
                  kutanganchi avadhi mam              nasakkhim jivitum ciram
      |29.278| saham kayassa bheda ca    vippamutta tato cuta
                  tavatimsanam devanam             upapanna sahabyatam
      |29.279| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    Ularavimanam pathamam.
     [30] |30.280| 2 Obhasayitva pathavim sadevakam
                 atirocasi candimasuriya viya
                 siriya ca vannena yasena tejasa
                 brahmava devi tidase sahindake
      |30.281| pucchami tam uppalamaladharini
                 avelini kancanasannibhattace
                 alankate uttamavatthadharini
                 ka tvam subhe devate vandase mamam
      |30.282| kim tvam pure kammam akasi attana
                 manussabhuta purimaya jatiya
                 danam sucinnam atha silasannamam
                 Kenupapanna sugatim yasassini
          devate pucchitacikkha       kissa kammassidam phalanti.
      |30.283| Idani bhante imameva gamam
                 pindaya amhakam gharam upagami
                 tato te ucchussa adasim khandikam
                 pasannacitta atulaya pitiya
      |30.284| sassu ca paccha anuyunjate mamam
                 kahannu ucchum vadhuke avakari
                 na chadditam na ca khaditam maya
                 santassa bhikkhussa sayam adasiham
      |30.285| tuyham idam issariyam atho mamam
                 itissa sassu paribhasate mamam
                 pitham gahetva paharam adasi me
                 tato cuta kalakatamhi devata
      |30.286| tadeva kammam kusalam katam maya
                 sukhanca kammam anubhomi attana
                 devehi saddhim paricariyamaham
                 modamaham kamagunehi pancahi
      |30.287| tadeva kammam kusalam katam maya
                 sukhanca kammam anubhomi attana
                 Devindagutta tidasehi rakkhita
                 samappita kamagunehi pancahi
      |30.288| etadisam punnaphalam anappakam
                 mahavipaka mama ucchudakkhina
                 devehi saddhim paricariyamaham
                 modamaham kamagunehi pancahi
      |30.289| etadisam punnaphalam anappakam
                 mahajutika mama ucchudakkhina
                 devindagutta tidasehi rakkhita
                 sahassanettoriva nandane vane
      |30.290| tuvanca bhante anukampakam vidum
                 upecca vandim kusalanca pucchiya
                 tato te ucchussa adasim khandikam
                 pasannacitta atulaya pitiyati.
                     Ucchuvimanam dutiyam.
     [31] |31.291| 3 Pallankasetthe manisovannacitte
                 pupphabhikinne sayane ulare
                 tatthacchasi devi mahanubhave
                 uccavaca iddhivikubbamana
      |31.292| ima ca te accharayo samantato
                 Naccanti gayanti pamodayanti
                 deviddhipattasi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatita.
      |31.293| Aham manussesu manussabhuta
                 addhe kule sunisa ahosim
                 akkodhana bhattu vasanuvattini
                 appamatta uposathe
      |31.294| manussabhuta dahara apapika
                 pasannacitta patimabhiradhayim
                 diva ca ratto ca manapacarini
                 aham pure silavati ahosim
      |31.295| panatipata virata acoriya
                 samsuddhakaya sucibrahmacarini
                 amajjapana ca musa abhani
                 sikkhapadesu paripurakarini
      |31.296| catuddasim pancadasim       ya ca pakkhassa atthami
          patihariyapakkhanca                    pasannamanasa aham
      |31.297| atthangupetam anudhammacarini
                 Uposatham pitimana upavasim
                 imanca ariyam atthangavarehupetam
                 samadayitva kusalam sukhudrayam
                 patimhi kalyanavasanuvattini
                 ahosim pubbe sugatassa savika
      |31.298| etadisam kusalam jivaloke
                 kammam karitvana visesabhagini
                 kayassa bheda abhisamparayam
                 deviddhipatta sugatimhi agata
      |31.299| vimanapasadavare manorame
                 parivarita accharasanganena
                 sayampabha devagana ramanti mam
                 dighayukim devavimanamagatanti.
                    Pallankavimanam tatiyam.
     [32] |32.300| 4 Lata ca sajja pavara ca devata
                 acchimutirajavarassa sirimato
                 suta ca ranno vessavannassa dhita
                 raji mati dhammagunehi sobhita 1-
      |32.301| pancettha nariyo agamamsu nhayitum
                 sitodakam uppalinim sivam nadim
@Footnote: 1 Po. Ma. sobhatha.
                 Ta tattha nhayitva ramitva devata
                 naccitva gayitva sutalatam bravi
      |32.302| pucchami tam uppalamaladharini
                 avelini kancanasannibhattace
                 pitarattambakkhi nabheva sobhane
                 dighayuki kena kato yaso tava
      |32.303| kenasi bhadde patino piyatara
                 visitthakalyanitarassa rupato
                 padakkhina naccagitavadite
                 acikkha no tvam naranari pucchitati.
      |32.304| Aham manussesu manussabhuta
                 ularabhoge kule sunisa ahosim
                 akkodhana bhattu vasanuvattini
                 appamatta uposathe
      |32.305| manussabhuta dahara apavika
                 pasannacitta patimabhiradhayim
                 sadevaram sassuram sadasakam
                 abhiradhayim tamhi kato yaso mama
      |32.306| saham tena kusalena kammuna
                 catubbhi thanesu visesamajjhaga
                 Ayunca vannanca sukham balanca
                 khiddam ratim paccanubhomanappakam
      |32.307| sutam nu tam bhasati yam ayam lata
                 yam no apucchimha 1- akittayino
                 patino kiramhakam visittha narinam
                 gati ca nesam pavara ca devata
      |32.308| patisu dhammam paricarama sabba
                 patibbata yathabhavanti itthiyo
                 patisu dhammam paricarama sabba
                 lacchamase bhasati yam ayam lata
      |32.309| siho yatha pabbatasanugocaro
                 mahindharam pabbatamavasitva
                 pasayha gantva itare catuppade
                 khudde mige khadati mamsabhojano
      |32.310| tatheva saddha idha ariyasavika
                 bhattaram nissaya patim anubbata
                 kodham vadhitva anubhuyya maccheram
                 saggamhi sa modati dhammacariniti.
                     Latavimanam catuttham.
     [33] |33.311| 5 Sattatantim sumadhuram  ramaneyyam avacayim
@Footnote: 1 Po. Ma. Yu. apucachimha.
          Somam rangamhi avheti                  saranam me hohi kosiyati.
      |33.312| Aham te saranam homi         ahamacariyapujako
          na tam jahissati sisso                   sissamacariya jessasiti.
      |33.313| Abhikkantena vannena    ya tvam titthasi devate
          obhasenti disa sabba             osadhi viya taraka
      |33.314| kena tetadiso vanno   kena te idhamijjhati
          uppajjanti ca te bhoga              ye keci manaso piya
      |33.315| pucchami tam devi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |33.316| Sa devata attamana     moggallanena pucchita
                 panham puttha viyakasi         yassa kammassidam phalam
      |33.317| vatthuttamadayika nari
                 pavara hoti naresu narisu
                 evam piyarupadayika manapam
                 dibbam sa labhate upecca thanam
      |33.318| tassa me passa vimanam
                 acchara kamavanninihamasmi
                 accharasahassaham pavara
                 Passa punnanam vipakam
      |33.319| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
Itaram caturavimanam yatha vatthadayikavimanam tatha vittharetabbam.
      |33.320| (1) Abhikkantena vannena       ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |33.321| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |33.322| pupphuttamadayika nari
                 pavara hoti naresu narisu
                 evam piyarupadayika manapam
                 dibbam sa labhate upecca thanam
      |33.323| tassa me passa vimanam
                 acchara kamavanninihamasmi
                 accharasahassaham pavara
                 passa punnanam vipakam
      |33.324| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                      ------------
      |33.325| (2) Abhikkantena vannena       ya tvam titthasi devate
          ... Pe ...           osadhi viya taraka
      |33.326| kena tetadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |33.327| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |33.328| gandhuttamadayika nari
                 pavara hoti naresu narisu
                 evam piyarupadayika manapam
                 dibbam sa labhate upecca thanam
      |33.329| tassa me passa vimanam
                 acchara kamavanninihamasmi
                 accharasahassaham pavara
                 passa punnanam vipakam
      |33.330| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                     ------------
      |33.331| (3) Abhikkantena vannena       ya tvam titthasi devate
          obhasenti disa sabba    osadhi viya taraka
      |33.332| kena tetadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |33.333| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |33.334| phaluttamadayika nari
                 pavara hoti naresu narisu
                 evam piyarupadayika manapam
                 dibbam sa labhate upecca thanam
      |33.335| tassa me passa vimanam
                 acchara kamavanninihamasmi
                 accharasahassaham pavara
                 passa punnanam vipakam
      |33.336| tena metadiso vanno        ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                     ------------
      |33.337| (4) Abhikkantena vannena       ya tvam titthasi devate
          obhasenti disa sabba    osadhi viya taraka
      |33.338| kena tetadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |33.339| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |33.340| rasuttamadayika nari
                 Pavara hoti naresu narisu
                 evam piyarupadayika manapam
                 dibbam sa labhate upecca thanam
      |33.341| tassa me passa vimanam
                 acchara kamavanninihamasmi
                 accharasahassaham pavara
                 passa punnanam vipakam
      |33.342| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    --------------
      |33.343| Abhikkantena vannena       ya tvam titthasi devate
          ... Pe ...           osadhi viya taraka
      |33.344| kena tetadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |33.345| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |33.346| gandhapancangulikam ahamadasim
                 kassapassa bhagavato thupasmim
      |33.347| tassa me passa vimanam
                 acchara kamavanninihamasmi
                 Accharasahassaham pavara
                 passa punnanam vipakam
               |33.348| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
     Itaram    caturavimanam    yatha    gandhapancangulikam    vimanam    tatha
vittharetabbam.
      |33.349| (1) Abhikkantena vannena       ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |33.350| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |33.351| bhikkhu caham bhikkhuniyo ca
                 addasami panthapatipanne
                 tesaham dhammam sutvana
                 ekuposatham upavasissam
      |33.352| tassa me passa vimanam
                 acchara kamavanninihamasmi
                 accharasahassaham pavara
                 passa punnanam vipakam
      |33.353| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
      |33.354| (2) Abhikkantena vannena       ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |33.355| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |33.356| udake thita udakam adasim
                 bhikkhuno cittena vippasannena
      |33.357| tassa me passa vimanam
                 acchara kamavanninihamasmi
                 accharasahassaham pavara
                 passa punnanam vipakam
      |33.358| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                   ----------------
      |33.359| (3) Abhikkantena vannena       ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |33.360| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |33.361| sassuncaham sassure ca
                 candike kodhane ca pharuse ca
                 anussuyyika upatthasim
                 Appamatta sakena silena
      |33.362| tassa me passa vimanam
                 acchara kamavanninihamasmi
                 accharasahassaham pavara
                 passa punnanam vipakam
      |33.363| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                   -----------------
      |33.364| (4) Abhikkantena vannena       ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |33.365| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kasmassidam phalam
      |33.366| parakammakarini 1- asim
                 atthenatandita dasi
                 akkodhana anatimani 2-
                 samvibhagini sakassa bhagassa
      |33.367| tassa me passa vimanam
                 acchara kamavanninihamasmi
                 accharasahassaham pavara
@Footnote: 1 Po. Ma. parakammakari. yu parakammakari .  2 Ma. natimanini.
                 Passa punnanam vipakam
      |33.368| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    -----------------
      |33.369| Abhikkantena vannena       ya tvam titthasi devate
          ... Pe ...           osadhi viya taraka
      |33.370| kena tetadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |33.371| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |33.372| khirodanamaham adasim
                 bhikkhuno pindaya carantassa
      |33.373| tassa me passa vimanam
                 acchara kamavanninihamasmi
                 accharasahassaham pavara
                 passa punnanam vipakam
      |33.374| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
      Tesu pancavisativimanam yatha khirodanadayikavimanam tatha vittharetabbam.
      |33.375| Abhikkantena vannena       ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |33.376| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
     |33.377|   (1) phanitam              ahamadasim
     |33.378|  (2) ucchukhandikam           ... Pe ...
     |33.379|  (3) Timbarusakam
     |33.380|   (4) kakkarukam 1-
     |33.381|   (5) elalukam
     |33.382|  (6) vallipakkam 2-
     |33.383|    (7) pharusakam
     |33.384|    (8) hatthappatapakam
     |33.385|    (9) sakamutthim
     |33.386|  (10) pupphakamutthim
     |33.387|  (11) mulakam
     |33.388|   (12) nimbamutthim
     |33.389|  (13) ambakanjikam
     |33.390|   (14) doninimmujjanam 3-
     |33.391|   (15) kayabandhanam
     |33.392|   (16) amsabandhakam 4-
@Footnote: 1 Ma. Yu. kakkarikam .  2 Ma. Yu. valliphalam .  3 ma ... nimmajjanim .  4 Po. Ma.
@amsabaddhakam. Yu. amsavattakam.
     |33.393|   (17) Ayogapattam
     |33.394|    (18) vidhupanam
     |33.395|   (19) talapannam 1-
     |33.396|   (20) morahattham
     |33.397|  (21) chattam
     |33.398|    (22) upahanam
     |33.399|  (23) puvam
     |33.400|   (24) modakam
     |33.401|   (25) sakkhalim 2-
                 bhikkhuno pindaya carantassa
      |33.402| tassa me passa vimanam
                 acchara kamavanninihamasmi
                 accharasahassaham pavara
                 passa punnanam vipakam
      |33.403| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
      |33.404| Svagatam vata me ajja       suppabhatam suhutthitam
                    yam addasam devatayo          acchara kamavanniniyo
      |33.405| tasaham dhammam sutvana   kahami kusalam bahum
                    danena samacariyaya          samyamena damena ca
                    saham tattha gamissami        yattha gantva na socareti.
                     Guttilavimanam pancamam.
@Footnote: 1 Ma. Yu. talavantham .  2 Ma. sakkhalikam.
     [34] |34.406| 6 Daddallamana vannena   yasassa ca yasassini
                           sabbe deve tavatimse        vannena atirocasi
            |34.407| dassanam nabhijanami       idam pathamadassanam
                        kasma kaya nu agamma      namena bhasase mamanti.
            |34.408| Aham bhadde subhaddasim      pubbe manusake bhave
                        sahabhariya ca te asim            bhagini ca kanitthaka
            |34.409| saham kayassa bhedaya     vippamutta tato cuta
                       nimmanaratidevanam                upapanna sahabyatanti.
            |34.410| Pahutakatakalyana         te deve yanti panino
                       yesam tvam kittayissasi             subhadde jatimattano
             |34.411| katham tvam kena vannena    kena va anusasita
                        kidiseneva danena                subbatena yasassini
             |34.412| yasam etadisam patta      visesam vipulamajjhaga
                        devate pucchitacikkha       kissa kammassidam phalam (iti).
             |34.413| Attheva pindapatani   yam danam adadam pure
                        dakkhineyyassa sanghassa       pasanna sakehi panihi
      |34.414| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                       Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
      |34.415| Aham taya bahutare bhikkhu    sannate brahmacarino
                    tappesim annapanena          pasanna sakehi panihi
      |34.416| Taya bahutaram datva         hinakayupaga aham
                    katham tvam appataram datva      visesam vipulamajjhaga
                    devate pucchitacikkha          kissa kammassidam phalam (iti).
      |34.417| Manobhavaniyo bhikkhu        sandittho me pure ahu
                    taham bhattena nimantesim     revatam attanatthamam
      |34.418| so me atthapurekkharo   anukampaya revato
                     sanghe dehiti mam avoca       tassaham vacanam karim
      |34.419| sa dakkhina sanghagata  appameyya patitthita
                     puggalesu taya dinnam        na tam tava mahapphalanti.
      |34.420| Idanevaham janami      sanghe dinnam mahapphalam
                     saham gantva manussattam   vadannu vitamacchara
                     sanghe danam dassamiham       appamatta punappunanti.
      |34.421| Ka esa devata bhadde  taya mantayate saha
                    sabbe deve tavatimse         vannena atirocati (iti).
      |34.422| Manussabhuta devinda       pubbe manusake bhave
                    sahabhariya ca me asi          bhagini ca kanitthaka 1-
                    sanghe danani datvana      katapunna virocati (iti).
      |34.423| Dhammena pubbe bhagini      taya bhadde virocasi
                     yam sanghasmim appameyye    patitthapesi dakkhinam
      |34.424| pucchito hi maya buddho   gijjhakutasmim pabbate
@Footnote: 1 Ma. yu kanitthika.
                      Vipakam samvibhagassa                  yattha dinnam mahapphalam
      |34.425| yajamananam manussanam           punnapekkhana paninam
                    karontam 1- opadhikam punnam         yattha dinnam mahapphalam
      |34.426| tam me buddho viyakasi             janam kammaphalam sakam
                    vipakam samvibhagassa                     yattha dinnam mahapphalam
      |34.427| cattaro ca patipanna            cattaro ca phale thita
                     esa sangho ujubhuto                   pannasilasamahito
      |34.428| yajamananam manussanam            punnapekkhana paninam
                     karontam 1- opadhikam punnam         sanghe dinnam mahapphalam
      |34.429| eso hi sangho vipulo mahaggato
                 esappameyyo udadhiva sagaro
                 ete hi settha naraviriyasavaka
                 pabhankara dhammakatham udirayanti
      |34.430| tesam sudinnam suhutam suyittham
                 ye sanghamuddissa dadanti danam
                 sa dakkhina sanghagata patitthita
                 mahapphala lokaviduhi vannita
      |34.431| etadisam punnamanussaranta
                 ye vedajata vicaranti loke
                 vineyya maccheramalam samulam
@Footnote: 1 karotantipi dissati.
                 Anindita saggamupenti thananti.
                    Daddallavimanam chattham.
     [35] |35.432| 7 Phalikarajatahemajalacchannam
                 vividhavicitratalamaddasam surammam
                 byamham sunimmitam toranupapannam
                 rucakupakinnamidam subham vimanam
      |35.433| bhati ca dasa disa nabheva suriyo
                 sarade tamanudo sahassaramsi
                 tatha tapatimidam tava vimanam
                 jalamiva dhumasikho nise nabhagge
      |35.434| musativa nayanam sateritava
                 akase thapitamidam manunnam
                 vinamurajasammatalaghuttham
                 iddham indapuram yatha tava yidam
      |35.435| padumakumudauppalakuvalayam
                 yothikabhandikanojaka ca santi
                 salakusumitapupphita asoka
                 vividhadumaggasugandhasevitamidam
      |35.436| salalalabujasujakasamyutta
                 Kusakasuphullitalatavalambinihi
                 manijalasadisa yasassini
                 ramma pokkharani upatthita te
      |35.437| udakaruha ca yetthi pupphajata
                 thalaja ye ca santi rukkhajata
                 manussaka amanussaka ca dibba
                 sabbe tuyham nivesanamhi jata
      |35.438| kissa samadamassa 1- ayam vipako
                 kenasi kammaphalenidhupapanna
                 yatha ca te adhigatamidam vimanam
                 tadanupadam avacasi alarapakhumeti.
      |35.439| Yatha ca me adhigatamidam vimanam
                 koncamayuracakorasanghacaritam
                 dibyapilavahamsarajacinnam
                 dijakarandavakokilabhinaditam
      |35.440| nanasantanakapuppharukkhavividha
                 patalijambuasokarukkhavantam
                 yatha ca me adhigatamidam vimanam
@Footnote: 1 Ma. sannamadamassayam.
                 Tante pavedissami sunohi bhante
      |35.441| magadhavarapuratthimena
                 nalakagamako nama atthi bhante
                 tattha ahosim pure sunisa
                 sesavatiti tattha janimsu mamam
      |35.442| saham apacitatthadhammakusalam
                 devamanussapujitam mahantam
                 upatissam nibbutam appameyyam
                 muditamana kusumehi abbhokirim
      |35.443| paramagatigatanca pujayitva
                 antimadehadharam isim ularam
                 pahaya manusakam samussayam
                 tidasagata idhamavasami thananti.
                   Sesavativimanam sattamam.
     [36] |36.444| 8 Pitavatthe pitadhaje      pitalankarabhusite
                           pitantarahi vagguhi         apilandha va sobhasi
           |36.445| ka kambukayuradhare        kancanavelabhusite
                       hemajalakasanchanne          nanaratanamalini
      |36.446| sovannamaya lohitankamaya ca
                 Muttamaya veluriyamaya ca
                 masaragalla sahalohitanka
                 parevatakkhihi manihi cittata
      |36.447| koci koci ettha mayurasussaro
                 hamsassa ranno karavikasussaro
                 tesam saro suyyati vaggurupo
                 pancangikam turiyamivappavaditam
      |36.448| ratho ca te subho vaggu 1-      nanaratanacittango 2-
                  nanavannihi dhatuhi              suvibhatto va sobhati
      |36.449| tasmim rathe kancanabimbavanne
                 yattha thita bhasasimam padesam
          devate pucchitacikkha       kissa kammassidam phalanti.
      |36.450| Sovannajalam 3- manisonnacittam
                 muttacittam hemajalena channam
                 parinibbute gotame appameyye
                 pasannacitta ahamabhiropayim
      |36.451| taham kammam karitvana     kusalam buddhavannitam
                  apetasoka sukhita             sampamodamanamayati.
                   Mallikavimanam atthamam.
@Footnote: 1 Ma. Yu. vaggu .  2 Ma. Yu. nanaratanacittito .  3 Ma. manisonnacittitam.
@Po. manisovannacittam.
     [37] |37.452| 9 Ka nama tvam visalakkhi    ramme cittalatavane
                           samanta anupariyasi            nariganapurakkhita
      |37.453| yada deva tavatimsa       pavisanti imam vanam
                 sayogga saratha sabbe          citra honti idhagata
      |37.454| tuyhanca idha pattaya     uyyane vicarantiya
                  kayena dissati cittam            kena rupam tavedisam
                 devate pucchitacikkha              kissa kammassidam phalam (iti .)
      |37.455| yena kammena devinda      rupam mayham gati ca me
                  iddhi ca anubhavo ca            tam sunohi purindada
      |37.456| aham rajagahe ramme         sunanda nama upasika
                 saddhasilena sampanna         samvibhagarata sada
      |37.457| acchadananca bhattanca   senasanam padipiyam
                  adasim ujubhutesu                 vippasannena cetasa
      |37.458| catuddasim pancadasim        ya ca pakkhassa atthami
                  patihariyapakkhanca            atthangasusamagatam
      |37.459| uposatham upavasim              sada sile susamvuta
                   panatipata virata          musavada ca sannata
                   theyya ca aticara ca          majjapana ca araka
      |37.460| pancasikkhapade rata      ariyasaccana kovida
                  upasika cakkhumato             gotamassa yasassino
      |37.461| Tassa me natikulam asi  sada malabhiharati
                    taham bhagavato thupe             sabbamevabhiropayim
      |37.462| uposathevaham gantva       malagandhavilepanam
                    thupasmim abhiropesim             pasanna sakehi panihi
      |37.463| tena kammena devinda      rupam mayham gati ca me
                    iddhi ca anubhavo ca          yanca malabhiropayim
      |37.464| yanca silavati asim          na tam tava vipaccati
                    asa ca pana me devinda     sakadagamini siyanti.
                    Visalakkhivimanam navamam.
     [38] |38.465| 10 Parichattake kovilare    ramaniye manorame
                       dibbamalam ganthamana        gayanti sampamodasi
          |38.466| tassa te naccamanaya  angamangehi sabbaso
                   dibba sadda niccharanti         savaniya manorama
          |38.467| tassa te naccamanaya  angamangehi sabbaso
                  dibba gandha pavayanti          sucigandha manorama
          |38.468| vivattamana kayena      ya venisu pilandhana
                 tesam suyyati nigghoso               turiye pancangike yatha
          |38.469| vatamsaka vatadhuta          vatena sampakampita
                  tesam suyyati nigghoso              turiye pancangike yatha
          |38.470| yapi te sirasmim mala   sucigandha manorama
                Vati gandho disa sabba        rukkho manjusako yatha
          |38.471| ghayase tam sucigandham    rupam passasi amanusam
                  devate pucchitacikkha            kissa kammassidam phalam (iti .)
          |38.472| pabhassaram acchimantam    vannagandhena sannutam
                 asokapupphamalaham              buddhassa upanamayim
          |38.473| taham kammam karitvana kusalam buddhavannitam
                  apetasoka sukhita              sampamodamanamayati.
                   Parichattakavimanam dasamam.
                                    Uddanam
          ularam ucchupallankam 1-      lata ca guttilena ca
          daddalla sesavati malli       visalakkhi parichattako
          vaggo tena pavuccatiti.
                  Parichattakavaggo tatiyo.
                    --------------
                   Catuttho manjitthakavaggo
     [39] |39.474| 1 Manjitthake 2- vimanasmim    sovannavalukasanthate
                           pancangikena turiyena                ramasi suppavadite
      |39.475| tamha vimana oruyha  nimmita ratanamaya
@Footnote: 1 Ma. ularo. uchupallanko .  2 Yu. manjetthake .pe.
                Ogahasi salavanam                pupphitam sabbakalikam
      |39.476| yassa yasseva salassa     mule titthasi devate
                  so so muncati pupphani      onamitva dumuttamo
      |39.477| vateritam salavanam           adhutam dijasevitam
                  vati gandho disa sabba     rukkho manjusako yatha
      |39.478| ghayase tam sucigandham        rupam passasi amanusam
                  devate pucchitacikkha            kissa kammassidam phalanti.
      |39.479| Aham manussesu manussabhuta
                 dasi ayyirakule 1- ahum
          buddham nisinnam disvana                 salapupphehi okirim
      |39.480| vatamsakanca sukatam            salapupphamayam aham
                  buddhassa upanamesim           pasanna sakehi panihi
      |39.481| taham kammam karitvana      kusalam buddhavannitam
                  apetasoka sukhita             sampamodamanamayati.
                   Manjitthakavimanam pathamam.
     [40] |40.482| 2 Pabhassavaravannanibhe
                 surattavatthanivasane
                 mahiddhike candanaruciragatte
                 ka tvam subhe devate vandase mamam
      |40.483| pallanko ca te mahaggho
@Footnote: 1 Ma. ayirakule. Yu. ayyarakule .  2 Yu. candara ....
                 Nanaratanacittito ruciro
                 yattha tvam nisinna virocasi
                 devarajariva nandane vane
      |40.484| kim tvam pure sucaritamacari bhadde
                 kissa kammassa vipakam anubhosi
                 devalokasmim devate pucchitacikkha
                 kissa kammassidam phalanti.
      |40.485| Pindaya te carantassa
                 malam phanitanca adadam bhante
                 tassa kammassidam vipakam
                 anubhomi devalokasmim
      |40.486| hoti ca me anutapo
                 aparadham 1- dukkhitanca me bhante
                 saham dhammam nassosim
                 sudesitam dhammarajena
      |40.487| tam tam vadami bhaddante
                 yassa me anukampiyo
                 koci dhammesu tam samadapetha
                 sudesitam dhammarajena
      |40.488| yesam atthi saddha buddhe
@Footnote: 1 Ma. Yu. aparaddham.
                 Dhamme ca sangharatane ca
                 te mam ativirocanti
                 ayuna yasasa siriya
      |40.489| patapena vannena uttaritara
                 anne mahiddhikatara maya devati.
                    Pabhassaravimanam dutiyam.
     [41] |41.490| 3 Alankata kanakakancanacitam 1-
                 suvannajalacittam mahantam
                 abhiruyha gajavaram sukappitam
                 idhagama vehasayam antalikkhe
      |41.491| nagassa dantesu duvesu nimmita
                 acchodaka paduminiyo suphulla
                 padumesu 2- turiyagana pavajjare 3-
                 ima ca naccanti manoharayo
      |41.492| deviddhipattasi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
@Footnote: 1 Ma. manikancanacitam. Po. Yu. manikanakancanacitam .  2 Yu. casaddo dissati.
@3 Ma. pabhijjare.
      |41.493| Baranasiyam upasankamitva
                 buddhassaham vatthayugam adasim
                 padani vanditva chama nisidim
                 cittava 1- tam anjalikam akasim
      |41.494| buddho ca me kancanasannibhattaco
                 adesayi samudayadukkhaniccatam
                 asankhatam 2- dukkhanirodhasaccam
                 maggam adesayi yato vijanissam
      |41.495| appayuki kalakata tato cuta
                 upapanna tidasanam 3- yasassini
                 sakkassaham annatara pajapati
                 yasuttara nama disasu vissutati.
                     Nagavimanam tatiyam.
     [42] |42.496| 4 Abhikkantena vannena   ya tvam titthasi devate
                           obhasenti disa sabba    osadhi viya taraka
      |42.497| kena tetadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |42.498| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
@Footnote: 1 Ma. Yu. vittava .  2 Ma. ... sassatam .  3 uppanna tidasaganam.
      |42.499| Ahanca baranasiyam        buddhassadiccabandhuno
                  adasim sukkhakummasam            pasanna sakehi panihi
      |42.500| sukkhaya alonikaya ca     passa phalam kummasapindiya
                  alomam sukhitam disva              ko punnam na karissati
      |42.501| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    Alomavimanam catuttham.
     [43] |43.502| 5 Abhikkantena vannena   ya tvam titthasi devate
          ... Pe ...           osadhi viya taraka
      |43.503| kena tetadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |43.504| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |43.505| aham andhakavindasmim         buddhassadiccabandhuno
                  adasim kolasampakam            kanjikam teladhupitam
      |43.506| pipphalya lasunena ca      missam lamajjakena ca
                  adasim ujubhutasmim                vippasannena cetasa
      |43.507| ya mahesitam kareyya       cakkavattissa rajino
                  nari sabbangakalyani         bhattu canomadassika
                  Etassa kanjikadanassa        kalam nagghanti solasim
      |43.508| satam nikkha satam assa      satam assatariratha
                 satam kannasahassani           amuttamanikundala
                 etassa kanjikadanassa         kalam nagghanti solasim
      |43.509| satam hemavata naga        isadanta urulhava
                  suvannakaccha matanga       hemakappanivasasa
                  etassa 1- kanjikadanassa   kalam nagghanti solasim
      |43.510| catunnampi padipanam 2-      issaram yodha karaye
                   etassa kanjikadanassa       kalam nagghanti solasinti.
                  Kanjikadayikavimanam pancamam.
     [44] |44.511| 6 Abhikkantena vannena       ya tvam titthasi devate
          ... Pe ...           osadhi viya taraka
      |44.512| tassa te naccamanaya    angamangehi sabbaso
                  dibba sadda niccharanti      savaniya manorama
      |44.513| tassa te naccamanaya    angamangehi sabbaso
                  dibba gandha pavayanti      sucigandha manorama
      |44.514| vivattamana kayena       ya venisu pilandhana
                  tesam suyyati nigghoso          turiye pancangike yatha
      |44.515| vatamsaka vatadhuta           vatena sampakampita
                  tesam suyyati nigghoso          turiye pancangike yatha
@Footnote: 1 Ma. ekassa .  2 Po. Yu. ca dipanam. Ma. dipanam.
      |44.516| Yapi te sirasi mala        sucigandha manorama
                 vati gandho disa sabba        rukkho manjusako yatha
      |44.517| ghayase tam sucigandham         rupam passasi amanusam
                  devate pucchitacikkha    kissa kammassidam phalanti.
      |44.518| Savatthiyam mayha sakhi bhadante
                 sanghassa karesi mahaviharam
                 tattha pasanna ahamanumodim
                 disva agaranca piyanca metam
      |44.519| tayeva me suddhanumodanaya
                 laddham vimanabbhutadassaneyyam
                 samantato solasayojanani
                 vehasayam gacchati iddhiya mama
      |44.520| kutagara nivesa me      vibhatta bhagaso mita
                    daddallamana abhanti     samanta satayojanam
      |44.521| pokkharanno ca me ettha   puthulomanisevita
                     acchodaka vippasanna     sovannavalukasanthata
      |44.522| nanapadumasanchanna     pundarikasamotata
                    surabhi sampavayanti            manunnamaluterita
      |44.523| jambuyo panasa tala     nalikera vanani ca
                     anto nivesane jata       nanarukkha aropita 1-
@Footnote: 1 Po. Ma. Yu. aropima.
      |44.524| Nanaturiyasanghuttham         accharaganaghositam
                    yopi mam supine passe          sopi vitto siya naro
      |44.525| etadisam abbhutadassaneyyam    vimanam sabbaso pabham
                     mama kammehi nibbattam             alam punnani katave
      |44.526| tayeva te suddhanumodanaya
                 laddham vimanabbhutadassaneyyam
                 ya ceva sa danamadasi nari
                 tassa gatim bruhi kuhim uppanna sati.
      |44.527| Ya sa ahu mayha sakhi bhadante
                 sanghassa karesi mahaviharam
                 vinnatadhamma sa adasi danam
                 uppanna nimmanaratisu devesu
      |44.528| pajapati tassa sunimmitassa
                 acintiya kammavipaka tassa
                 yametam pucchasi kuhim uppanna sati
                 bhante viyakasim 1- anannatha aham
      |44.529| tena hannepi samadapetha
                 sanghassa danani dadatha vitta
                 dhammanca sunatha pasannamanasa
                 sudullabho laddho manussalabho
@Footnote: 1 Po. bayakasim.
      |44.530| Yam maggam maggadhipati adesayi
                 brahmassaro kancanasannibhattaco
                 sanghassa danani dadatha vitta
                 mahapphala yattha bhavanti dakkhina
      |44.531| ye puggala atthasatam pasattha
                 cattari etani yugani honti
                 te dakkhineyya sugatassa savaka
                 etesu dinnani mahapphalani
      |44.532| cattaro ca patipanna     cattaro ca phale thita
                     esa sangho ujubhuto          pannasilasamahito
      |44.533| yajamananam manussanam     punnapekkhana paninam
                    karontam opadhikam punnam      sanghe dinnam mahapphalam
      |44.534| eso hi sangho vipulo mahagghato
                 esappameyyo udadhiva sagaro
                 etehi settha naraviriyasavaka 1-
                 pabhankara dhammamudirayanti
      |44.535| tesam sudinnam suhuttam suyittham
                 ye sanghamuddissa dadanti danam
                 sa dakkhina sanghagata patitthita
                 mahapphala lokaviduhi vannita
@Footnote: 1 Ma. Yu. naravirasavaka.
      |44.536| Etadisam punnamanussaranta
                 ye vedajata vicaranti loke
                 vineyya maccheramalam samulam
                 anindita saggamupenti thananti.
                    Viharavimanam chattham.
                     Bhanavaram dutiyam.
     [45] |45.537| 7 Abhikkantena vannena       ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |45.538| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |45.539| indivaranam hatthakam ahamadasim
                 bhikkhuno pindaya carantassa
                 esikanam unnatasmim nagare
                 vare pannakate ramme
      |45.540| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti. (1)
                   ----------------
      |45.541| Abhikkantena vannena       ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |45.542| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |45.543| niluppalahatthakam ahamadasim
                 bhikkhuno pindaya carantassa
                 esikanam unnatasmim nagare
                 vare pannakate ramme
      |45.544| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti. (2)
                    --------------
      |45.545| Abhikkantena vannena       ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |45.546| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |45.547| odatamulakam haritapattam
                 udakamhi sare jatam ahamadasim
                 bhikkhuno pindaya carantassa
                 esikanam unnatasmim nagare
                 vare pannakate ramme
      |45.548| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti. (3)
                    --------------
      |45.549| Abhikkantena vannena       ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |45.550| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |45.551| aham sumana sumanassa sumanamakulani
                 dantavannani ahamadasim
                 bhikkhuno pindaya carantassa
                 esikanam unnatasmim nagare
                 vare pannakate ramme
      |45.552| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti. (4)
                   Caturitthivimanam sattamam.
     [46]  |46.553| 8 Dibbante ambavanam rammam   pasadettha mahallako
                           nanaturiyasanghuttho               accharaganaghosito
      |46.554| padipo cettha jalati          niccam sovannayo maha
                  dussaphalehi rukkhehi              samanta parivarito
                  kena te ambavanam rammam         pasadettha mahallako
              |46.555| kena tetadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |46.556| Sa devata attamana      moggallanena pucchita
          ... Pe ...           yassa kammassidam phalam
      |46.557| aham manussesu manussabhuta
                 purimaya jatiya manussaloke
          viharam sanghassa karesim          ambehi parivaritam
      |46.558| pariyosite vihare    karente nitthite mahe
          ambehacchadayitvana          katva dussamaye phale
      |46.559| padipam tattha jaletva     bhojayitva ganuttamam
                 niyyadesim tam sanghassa          pasanna sakehi panihi
      |46.560| tena me ambavanam rammam   pasadettha mahallako
                  nanaturiyasanghuttho           accharaganaghosito
      |46.561| padipo cettha jalati         niccam sovannayo maha
                  dussaphalehi rukkhehi             samanta parivarito
      |46.562| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    Ambavimanam atthamam.
     [47] |47.563| 9 Pitavatthe pitadhaje   pitalankarabhusite
                           pitacandanalittange     pituppalamadharini
          |47.564| pitapasadasayane        pitasane pitabhojane 1-
                     pitachatte pitarathe              pitasse pitavijane
@Footnote: 1 Ma. pitabhajane.
      |47.565| Kim kammam akari bhadde        pubbe manusake bhave
                 devate pucchitacikkha              kissa kammassidam phalam (iti).
      |47.566| Kosataki 1- nama latatthi   bhante tittika anabhijjhita
                  tassa cattari pupphani        thupam abhiharim aham
      |47.567| satthu sariram uddissa          vippasannena cetasa
                  nassa maggam avekkhissam         tadangamanasa sati
      |47.568| tato mam avadhi gavi            thupam appattamanasam
                  tancaham abhisanceyyam          bhiyyo 2- nuna ito siya
      |47.569| tena kammena devinda       maghava devakunjara
                  pahaya manusam deham               tava sahabyatamagatati.
      |47.570| Idam sutva tidasadhipati      maghava devakunjaro
                 tavatimse pasadento             matalim etadabravi
      |47.571| passa matali accheram         cittam kammaphalam idam
                  appakampi katam deyyam            punnam hoti mahapphalam
      |47.572| natthi citte pasannamhi     appaka nama dakkhina
                    tathagate va sambuddhe        atha va tassa savake
      |47.573| ehi matali amhepi        bhiyyo bhiyyo 2- mahemhase 3-
                    tathagatassa dhatuyo            sukho punnanamuccayo
      |47.574| titthante nibbute vapi    same citte samam phalam
@Footnote: 1 Yu. kosatiki .  2 Yu. bhiyo .  3 Ma. Yu. mahemase.
                    Cetopanidhihetu hi               satta gacchanti suggatim
      |47.575| bahunnam vata atthaya         uppajjanti tathagata
                     yattha karam karitvana           saggam gacchanti dayakati.
                     Pitavimanam navamam.
     [48] |48.576| 10 Obhasayitva pathavim sadevakam
                 atirocasi candimasuriya viya
                 siriya ca vannena 1- yasena tejasa
                 brahmava deve tidase sahindake
      |48.577| pucchami tam uppalamaladharine
                 aveline kancanasannibhattace
                 alankate uttamavatthadharine
                 ka tvam subhe devate vandase mamam 2- [3]-
      |48.578| danam sucinnam atha silasannamo 4-
                 kenupapanna sugatim yasassini
          devate pucchitacikkha       kissa kammassidam phalam (iti).
      |48.579| Idani bhante imameva gamam
                 pindaya amhaka gharam upagami
                 tato te ucchussa adasim khandikam
                 pasannacitta atulaya pitiya
@Footnote: 1 sariravannenatipi dissati .  2 Po. Yu. mama .  3 kim tvam pure kammamakasi
@attana manussabhuta purimaya jatiya .  4 Ma. silasannamam.
      |48.580| Sassu ca paccha anuyunjate mamam
                 kaham nu ucchum vadhu te avakari
                 na chadditam na pana khaditam maya
                 santassa bhikkhussa sayam adasiham
      |48.581| tuyhancidam issariyam atho mama
                 itissa sassu paribhasate mamam
                 leddum gahetva paharam adasi me
                 tato cuta kalakatamhi devata
      |48.582| tadeva kammam kusalam katam maya
                 sukhanca kammam anubhomi attana
                 devehi saddhim paricariyamaham
                 modamaham kamagunehi pancahi
      |48.583| tadeva kammam kusalam katam maya
                 sukhanca kammam anubhomi attana
                 devindagutta tidasehi rakkhita
                 samappita kamagunehi pancahi
      |48.584| etadisam punnaphalam anappakam
                 mahavipaka mama ucchudakkhina
                 devehi saddhim paricariyamaham
                 modamaham kamagunehi pancahi
      |48.585| Etadisam punnaphalam anappakam
                 mahajutika mama ucchudakkhina
                 devindagutta tidasehi rakkhita
                 sahassanettoriva nandane vane
      |48.586| tuvanca bhante anukampakam vidum
                 upecca vandim kusalanca pucchimam
                 tato te ucchussa adasi khandikam
                 pasannacitta atulaya pitiyati.
                     Ucchuvimanam dasamam.
     [49] |49.587| 11 Abhikkantena vannena    ya tvam titthasi devate
                            obhasenti disa sabba      osadhi viya taraka
      |49.588| kena tetadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |49.589| Sa devata attamana       moggallanena pucchita
          ... Pe ...            yassa kammassidam phalam
      |49.590| aham manussesu manussabhuta
                 disvana samane silavante
                 padani vanditva manam pasadayim
                 vitta caham anjalikam akasim
      |49.591| tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                  Vandanavimanam ekadasamam.
     [50] |50.592| 12 Abhikkantena vannena   ya tvam titthasi devate
                            hatthe pade ca viggayha      naccasi suppavadite
          |50.593| tassa te naccamanaya 1-  angamangehi sabbaso
                     dibba sadda niccharanti            savaniya manorama
          |50.594| tassa te naccamanaya       angamangehi sabbaso
                     dibba gandha pavayanti             sucigandha manorama
         |50.595| vivattamana kayena            ya venisu pilandhana
                    tesam suyyati nigghoso                 turiye pancangike yatha
          |50.596| vatamsaka vatadhuta               vatena sampakampita
                     tesam suyyati nigghoso                turiye pancangike yatha
         |50.597| sapi te sirasi mala            sucigandha manorama
                    vati gandho disa sabba              rukkho manjusako yatha
           |50.598| ghayase tam sucigandham            rupam passasi amanusam
                      devate pucchitacikkha         kissa kammassidam phalam (iti).
            |50.599| Dasi aham pure asim    gayayam brahmanassaham
                       appapunna alakkhika   rajjumalati mam vidu
           |50.600| akkosanam vadhananca    tajjanaya ca ukkata 2-
@Footnote: 1 Yu. nandamanaya .  2 uggatatipi dissati.
                     Kutam gahetva nikkhamma            agacchim udakahariya
           |50.601| vipathe kutam nikkhipitva     vanasandam upagamim
                         idhevaham marissami             kvatthopi jivitena me
            |50.602| dalhapasam karitvana       alambitvana padape
                          tato disa vilokesim            ko nu khova namassito
            |50.603| tatthaddasasim 1- sambuddham   sabbalokahitam munim
                          nisinnam rukkhamulasmim            jhayantam akutobhayam
             |50.604| tassa me ahu samvego     abbhuto lomahamsano
                          ko nu khova namassito           manusso udahu devata
             |50.605| pasadikam pasadaniyam      vana nibbanamagatam
                           disva mano me pasidi        nayam yadisikidiso
             |50.606| guttindriyo jhanarato   abahigatamanaso
                           hito sabbassa lokassa      buddho ayam bhavissati
              |50.607| bhayabheravo durasado      sihova guhanissito
                            dullabhayam dassanaya       puppham udumbaram yatha
              |50.608| so mam muduhi vacahi      alapitva tathagato
                            rajjumaleti mam avoca       saranam gaccha tathagatam
               |50.609| taham giram sunitvana     nelam atthavatim sucim
                             sanham mudunca vaggunca  sabbasokapanudanam
               |50.610| kallacittanca mam natva   pasannam suddhamanasam
@Footnote: 1 Yu. tatthaddasami.
                             Hito sabbassa lokassa       anusasi tathagato
                |50.611| idam dukkhanti mam avoca     ayam dukkhassa sambhavo
                              ayam dukkhanirodho ca             anjaso amatogadho
                |50.612| anukampakassa kusalassa    ovadamhi aham thita
                              ajjhaga amatam santim         nibbanam padamaccutam
                |50.613| saham avatthita 1- pema   dassane avikampini
                              mulajataya saddhaya          dhita buddhassa orasa
                 |50.614| saham ramami kilami       modami akutobhaya
                               dibbamalam dharayami         pivami madhumaddhuvam 2-
                  |50.615| satthituriyasahassani      patibodham karonti me
                               alambo gaggaro bhimo     sadhuvadi ca samsayo
                  |50.616| pokkharo ca suphasso ca    vina mokkha ca nariyo
                                nanda ceva sunanda ca    sonadinna sucimhita 3-
                 |50.617| alambusa missakesi ca   pundarikatidaruni
                              enipassa supassa ca      subhadda mudukavadi
                 |50.618| eta canna ca seyyase   accharanam pabodhiya
                             ta mam kalenupagantva     abhibhasanti devata
                 |50.619| handa naccama gayama   handa tam ramayamase
                              nayidam akatapunnanam        katapunnanamevidam
@Footnote: 1 Yu. avatthita .  2 Ma. madhumaddavam .  3 Yu. suvimhita.
                |50.620| Asokam nandanam rammam     tidasanam mahavanam
                              sukham akatapunnanam        idha natthi parattha ca
                |50.621| sukhanca katapunnanam  idha ceva parattha ca
                              tesam sahabyakamanam       katabbam kusalam bahum
                             katapunna hi modanti    sagge bhogasamangino
                |50.622| bahunnam vata atthaya    uppajjanti tathagata
                             dakkhineyya manussanam  punnakkhettanamakara
                             yattha karam karitvana       sagge modanti dayakati.
                   Rajjumalavimanam dvadasamam.
                          Uddanam
          manjittha pabhassara naga    aloma kanjikadayika
          viharacaturitthamba pita         ucchuvandanarajjumala ca
          vaggo tena pavuccatiti.
                  Itthivimane vaggo catuttho.
                    Pancamo maharathavaggo
     [51] |51.623| 1 Ko me vandati padani   iddhiya yasasa jalam
                          abhikkantena vannena         sabba obhasayam disati.
           |51.624| Mandukoham pure asim          udake varigocaro
                      tava dhammam sunantassa                avadhi vacchapalako
            |51.625| Muhuttam cittapasadassa      iddhim passa yasanca me
                        anubhavanca me passa           vannam passa jutinca me
             |51.626| ye ca te dighamaddhanam        dhammam assosum gotama
                         patta te acalatthanam           yattha gantva na socareti.
                    Mandukadevaputtavimanam pathamam.
     [52] |52.627| 2 Cirappavasim purisam           durato sotthimagatam
                          nati mitta suhajja ca       abhinandanti agatam
            |52.628| tatheva katapunnampi            asma loka param gatam
                       punnani patigganhanti        piyam nativa agatam
      |52.629| utthehi revate supapadhamme
                 aparutam dvaram adanasile
                 nessama tam yattha thunanti duggata
                 samappita nerayika dukkhenati
      |52.630| iccevam vatvana yamassa duta
                 te dve yakkha lohitakkha brahanta
                 paccekabahasu gahetva revatim
                 pakkamayimsu devaganassa santike
      |52.631| adiccavannam ruciram pabhassaram
                 byamham subham kancanajalachannam
                 Kassetam akinnajanam vimanam
                 suriyassa ramsiriva jotamanam
      |52.632| narigana candanasaranulitta 1-
                 ubhato vimanam upasobhayanti
                 tandissati suriyasamanavannam
                 ko modati saggappatto vimaneti.
      |52.633| Baranasiyam nandiyo namasi upasako
                 amacchari danapati vadannu
                 tassetam akinnajanam vimanam
                 suriyassa ramsiriva jotamanam
      |52.634| narigana candanasaranulitta 2-
                 ubhato vimanam upasobhayanti
                 tandissati suriyasamanavannam
                 so modati saggappatto vimane
      |52.635| nandiyassaham bhariya
                 agarini sabbakulassa issara
                 bhattuvimane ramissami daniham
                 na patthaye nirayam dassanaya
      |52.636| eseva te nirayo supapadhamme
@Footnote: 1-2 Yu. candanasaralitta.
                 Punnam taya akatam jivaloke
                 na hi macchariyo rosako papadhammo
                 saggupaganam labhati sahabyatam
      |52.637| kim nu guthanca muttanca             asuci patidissati
                     duggandham kimidam milham                kimetam upavayati
      |52.638| esa samsavako nama nirayo 1-     gambhiro sataporiso
                     yattha vassasahassani                 tuvam paccasi revateti.
      |52.639| Kim nu kayena vacaya                manasa dukkatam katam
                    kena samsavako laddho nirayo 1-      gambhiro sataporiso (iti).
      |52.640| Samane brahmane capi          anne capi 2- vanibbake
                    musavadena vancesi                  tam papam pakatam taya
      |52.641| tena samsavako laddho nirayo 1-   gambhiro sataporiso
                    tattha vassasahassani                  tuvam paccasi revate
      |52.642| hatthepi chindanti athopi pade
                 kannepi chindanti athopi nasam
                 athopi kakolagana samecca
                 sangamma khadanti viphandamananti.
      |52.643| Sadhu kho mam patinetha         kahami kusalam bahum
                    danena samacariyaya           sannamena damena ca
                    yam katva sukhita honti       na ca pacchanutappareti.
@Footnote: 1 Ma. Yu. ayam patho natthi .  2 Ma. Yu. vapi.
      |52.644| Pure tvam pamajjitva         idani paridevasi
                    sayam katanam kammanam           vipakam anubhossasi
      |52.645| ko devalokato manussalokam
                 gantvana puttho me evam vadeyya
                 nikkhittadandesu dadatha danam
                 acchadanam sayanamathannapanam 1-
                 na hi macchariyo rosako papadhammo
                 saggupaganam labhati sahabyatam (iti).
      |52.646| Saham nuna ito gantva    yonim laddhana manusim
                     vadannu silasampanna      kahami kusalam bahum
                     danena samacariyaya          sannamena damena ca
      |52.647| aramani ca ropissam      dugge sankamanani ca
                     papanca udapananca        vippasannena cetasa
      |52.648| catuddasim pancadasim        ya ca pakkhassa atthami
                     patihariyapakkhanca         atthangasusamagatam
      |52.649| uposatham upavasissam          sada silesu samvuta
                     na ca dane pamajjissam       samam ditthamidam mayati.
      |52.650| Iccevam vilapantinca 2-   phandamanam tato tato
                     khipimsu niraye ghore             uddhapadam avamsiram
      |52.651| aham pure maccharini ahosim
@Footnote: 1 Ma. seyyamathannapanam .  2 Ma. Yu. vippalapantim .  Po. vippalapantinca.
                 Paribhasika samanabrahmananam
                 vitathena ca samikam vancayitva
                 paccamaham niraye ghorarupeti.
                    Revativimanam dutiyam.
     [53] |53.652| 3 Yo vadatam pavaro manujesu
                 sakyamuni bhagava katakicco
                 paragato balaviriyasamangi
                 tam sugatam saranatthamupehi
      |53.653| ragaviragamanenjamasokam
                 dhammasankhatamappatikulam
                 madhuramimam pagunam suvibhattam
                 dhammamimam saranatthamupehi
      |53.654| yattha ca dinnamahapphalamahu
                 catusu sucisu purisayugesu
                 attha ca puggaladhammaddasa te
                 sanghamimam saranatthamupehiti 1-.
      |53.655| Na tatha tapati nabhasmim suriyo
                 cando na bhasati na phusso
                 yatha tulamidam mahappabhasam
@Footnote: 1 Ma. Yu. saranatthamupehi.
                 Ko nu tvam tidivamahimupagami
      |53.656| chindati ca ramsi pabhakarassa
                 sadhikavisati yojanani abha
                 rattimpi ca yatha divam karoti
                 parisuddham vimalam subham vimanam
      |53.657| bahupadumavicitrapundarikam
                 vokinnam kusumehi nekavicittam 1-
                 arajavirajahemajalacchannam
                 akase tapati yathapi suriyo
      |53.658| rattakambalapitavasasahi 2-
                 agalupiyangukacandanussadahi
                 kancanatanusannibhattacahi
                 paripurangaganamva tarakahi
      |53.659| naranariyo bahukettha nekavanna
                 kusumavibhusitabharanettha sumana
                 anilapamuncita pavanti surabhi 3-
                 tapaniyacittatta suvannachadana
      |53.660| kissa kammassa 4- ayam vipako
                 kenasi kammaphalenidhupapanno
@Footnote: 1 Ma. nekacittam .  2 Ma. Yu. rattambarapita ... .  3 Ma. surabhim.
@4 Ma. samyamassa.
                 Yatha ca te adhigatamidam vimanam
                 tadanurupam avacasi ingha putthoti.
      |53.661| Sayamidha pathe samecca manavena
                 satthanusasi anukampamano
                 tava ratanavarassa dhammam sutva
                 karissamiti ca iti bravittha chatto
      |53.662| jinapavaram upemi saranam
                 dhammancapi tatheva bhikkhusangham
                 noti pathamam avocaham bhante
                 paccha te vacanam tathevakasim
      |53.663| ma ca panavadham vividhamacarassu asucim
                 na hi panesu asannatam avannayimsu sappanna
                 noti pathamam avocaham bhante
                 paccha te vacanam tathevakasim
      |53.664| ma ca parajanassa rakkhitayo 1- [2]-
                 parabhariyayo agama anariyametam
                 noti pathamam avocaham bhante
                 paccha te vacanam tathevakasim
      |53.665| ma ca vitatham annatha abhani
@Footnote: 1 Ma. rakkhitampi. Yu. rakkhitamhi .  2 Po. Yu. adatabbamamannittho adinnam
@noti pathamam avocaham bhante paccha te vacanam tathevakasim ma ca parajanassa rakkhitayo.
                 Na hi musavadam avannayimsu sappanna
                 noti pathamam avocaham bhante
                 paccha te vacanam tathevakasim
      |53.666| yena ca purisassa apeti sanna
                 tam majjam parivajjayassu sabbam
                 noti pathamam avocaham bhante
                 paccha te vacanam tathevakasim
      |53.667| svaham idha pancasikkha karitva
                 patipajjitva tathagatassa dhamme
                 dvepathamagamasim coramajjhe
                 te mam tattha vadhimsu bhogahetu
      |53.668| ettakamidam anussarami kusalam
                 tato param na me vijjati annam
                 tena sucaritena kammunaham
                 upapanno tidivesu kamakami
      |53.669| passa khanamuhuttasannamassa
                 anudhammapatipattiya vipakam
                 jalamiva yasasa pekkhamana
                 bahuka mam pihayanti hinadhamma 1-
      |53.670| passa katipayaya desanaya
@Footnote: 1 hinakamatipi dissati.
                 Sugatincamhi gato sukhanca patto
                 ye ca te sattanca sunanti dhammam
                 manne te amatam phusanti khemam
      |53.671| appakampi katam mahavipakam
                 vipulam hoti tathagatassa dhamme
                 passa katapunnataya chatto
                 obhaseti pathavim yathapi suriyo
      |53.672| kimidam kusalam kimacarema
                 icceke hi samecca mantayanti
                 te mayam punadeva laddha manussattam
                 patipanna vicaremu 1- silavanto
      |53.673| bahukaro anukampako ca me sattha
                 iti me sati agama divadivassa
                 svaham upagatomhi saccanamam
                 anukampassu punapi sunomi 2- dhammam
      |53.674| yedha pajahanti kamaragam
                 bhavaraganussayanca pahaya moham
                 na ca te upenti 3- gabbhaseyyam
                 parinibbanagata hi sitibhutati.
                  Chattamanavakavimanam tatiyam.
@Footnote: 1 viharemu itipi dissati .  2 Si. sunoma. Ma. sunemu .  3 Po. Yu. punamupenti.
     [54] |54.675| 4 Uccamidam manithunam vimanam
                 samantato dvadasa yojanani
                 kutagara sattasata ulara
                 veluriyatthambha 1- ruciratthata 2- subha
      |54.676| tatthacchasi pivasi khadasi ca
                 dibba ca vina pavadanti vaggu
                 dibba rasa kamagunettha panca
                 nariyo ca naccanti suvannachanna
      |54.677| kena tetadiso vanno      kena te idhamijjhati
          uppajjanti ca te bhoga     ye keci manaso piya
      |54.678| pucchami tam deva mahanubhava
                 manussabhuto kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhavo
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |54.679| So devaputto attamano   moggallanena pucchito
                panham puttho viyakasi           yassa kammassidam phalam
      |54.680| satisamuppadakaro           dvare kakkatako thito
                nitthito jatarupassa               sobhati dasapadako
      |54.681| tena metadiso vanno    tena me idhamijjhati
@Footnote: 1 yu veluriyatthamba .  2 Po. Yu. rucikatthata. Ma. rucakatthata.
                Uppajjanti ca me bhoga         ye keci manaso piya
      |54.682| tenamhi evanjalitanubhavo
                 vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                   Kakkatarasadayakavimanam catuttham
  itaram 1- pancavimanam yatha kakkatavimanam   tatha vittharetabbam.
     [55] |55.683| 5 Uccamidam manithunam vimanam
                 samantato dvadasa yojanani
                 ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |55.684| So devaputto attamano     moggallanena pucchito
          ... Pe ...            yassa kammassidam phalam
      |55.685| dibbam mama vassasahassamayu
                 vacabhigitam manasa pavattitam
                 ettavata thassati punnakammo
                 dibbehi kamehi samangibhuto
      |55.686| tena metadiso vanno     ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti. (1)
                   Dvarapalakavimanam pancamam.
     [56] |56.687| 6 Uccamidam manithunam vimanam
                 samantato dvadasa yojanani
@Footnote: 1 Ma. anantaram.
                 ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |56.688| So devaputto attamano   moggallanena pucchito
          ... Pe ...            yassa kammassidam phalam
      |56.689| karaniyani punnani       panditena vijanata
                  samaggatesu buddhesu             yattha dinnam mahapphalam
      |56.690| atthaya vata me buddho     aranna gamamagato
                 tattha cittam pasadetva         tavatimsupago aham
      |56.691| tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti. (2)
                     Karaniyavimanam chattham.
     [57] |57.692| 7 Uccamidam manithunam vimanam
                 samantato dvadasa yojanani
                 ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |57.693| So devaputto attamano   moggallanena pucchito
          ... Pe ...            yassa kammassidam phalam
      |57.694| karaniyani punnani       panditena vijanata
                   samaggatesu bhikkhusu              yattha dinnam mahapphalam
      |57.695| atthaya vata me bhikkhu      aranna gamamagata
                  Tattha cittam pasadetva        tavatimsupago aham
      |57.696| tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti. (3)
                   Dutiyakaraniyavimanam sattamam.
     [58] |58.697| 8 Uccamidam manithunam vimanam
                 samantato dvadasa yojanani
                 ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |58.698| So devaputto attamano     moggallanena pucchito
          ... Pe ...            yassa kammassidam phalam
      |58.699| yam dadati na tam hoti
                 yanceva dajja tanceva seyyo
                 suci dinna sucimeva seyyo
      |58.700| tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti. (4)
                      Sucivimanam atthamam.
     [59] |59.701| 9 Uccamidam manithunam vimanam
                 samantato dvadasa yojanani
                 ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |59.702| So devaputto attamano     moggallanena pucchito
          ... Pe ...            yassa kammassidam phalam
      |59.703| aham manussesu manussabhuto
                 purimaya jatiya manussaloke
      |59.704| addasam virajam bhikkhum      vippasannamanavilam
                  tassa adasiham sucim          pasanno sakehi panihi
      |59.705| tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti. (5)
                    Dutiyasucivimanam navamam.
     [60] |60.706| 10 Susukkakhandham abhiruyha nagam
                 akacinam dantibalim mahajavam
                 aruyha gajam pavaram sukappitam
                 idhagama vehasayamantalikkhe
      |60.707| nagassa dantesu duvesu nimmita
                 acchodaka paduminiyo suphulla
                 padumesu ca turiyagana pavajjare
                 ima ca naccanti manoharayo
      |60.708| deviddhipattosi mahanubhavo
                 manussabhuto kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhavo
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |60.709| So devaputto attamano   moggallanena pucchito
                                ... Pe ...              yassa kammassidam phalam
      |60.710| attheva mutthipupphani 1- kassapassa bhagavato 2-
                   thupasmim abhiropayim 3-           pasanno sakehi panihi
      |60.711| tena metadiso vanno      ... Pe ...
                    Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                     Nagavimanam dasamam.
     [61] |61.712| 11 Mahantam nagam abhiruyha    sabbasetam gajuttamam
                            vana vanam anupariyasi           nariganapurakkhito
                            obhasento disa sabba   osadhi viya taraka
      |61.713| kena tetadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |61.714| So devaputto attamano      moggallanena pucchito
                                   ... Pe ...              yassa kammassidam phalam
      |61.715| aham manussesu manussabhuto
                 upasako cakkhumato ahosim
                 panatipata virato ahosim
                 loke adinnam parivajjayissam
@Footnote: 1 Ma. Yu. muttapupphani .  2 Ma. Yu. mahesino .  3 Ma. Yu. abhiropesim.
      |61.716| Amajjapo no ca musa abhanim
                 sakena darena ca tuttho ahosim
                 annanca pananca pasannacitto
                 sakkacca danam vipulam adasim
      |61.717| tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                   Dutiyanagavimanam ekadasamam.
     [62] |62.718| 12 Ko nu dibbena yanena  sabbasetena hatthina
                             turiyatalitanigghoso         antalikkhe mahiyyati
      |62.719| devata nusi gandhabbo              adu sakko purindado
                  ajananta tam pucchama                  katham janemu tam mayanti.
      |62.720| Namhi devo na gandhabbo           napi sakko purindado
                  sudhamma nama ye deva                 tesam annataro ahanti.
      |62.721| Pucchama deva sudhamma                puthum katvana anjalim
                   kim katva manuse kammam                sudhammam upapajjasiti.
      |62.722| Ucchagaram tinagaram               vatthagaranca yo dade
                  tinnamannataram datva                 sudhammam upapajjatiti.
                   Tatiyanagavimanam dvadasamam.
     [63] |63.723| 13 Dalhadhammanisarassa   dhanum olubbha titthasi
                            khattiyo nusi rajanno     adu luddho vanacaroti.
           |63.724| Assakadhipatissaham         bhante putto vanecaro
                  namam me bhikkhu te brumi               sujato iti mam vidu
           |63.725| mige gavesamanoham           ogahanto brahavanam
                  migam gantveva nadakkhim          tanca disva aham thito (iti).
           |63.726| Svagatante mahapunna    atho te aduragatam
                  ito udakamadaya                     pade pakkhalayassu te
           |63.727| idampi paniyam sitam             abhatam girigabbhara
                  rajaputta tato pitva                santhatasmim upavisati.
           |63.728| Kalyani vata te vaca    savaniya mahamuni
                 nela 1- atthavati vaggu               manta atthanca bhasasi
           |63.729| ka te rati vane viharato
                 isinisabha vadehi puttho
                 tava vacanapatham nisamayitva
                 atthadhammapadam samacaremaseti.
           |63.730| Ahimsa sabbapaninam         kumaramhakam 2- ruccati
                  theyya ca aticara ca                 majjapana ca arati
           |63.731| arati samacariya ca             bahusaccam katannuta
                 dittheva dhamme pasamsa 3-              dhamma ete pasamsiyati
           |63.732| santike maranam tuyham          oram masehi pancahi
@Footnote: 1 Yu. nela .  2 Ma. kumaramhaka .  3 Ma. pasamsa.
                     Rajaputta vijanahi                 attanam parimocayati.
           |63.733| Katamam svaham janapadam gantva   kim kammam kinci porisam
                    kaya va pana vijjaya                bhaveyyam ajaramaroti.
           |63.734| Na vijjate so padeso 1-   kammam vijja ca porisam
                    yattha gantva bhave macco          rajaputtajaramaro
           |63.735| mahaddhana mahabhoga       ratthavantopi khattiya
                     pahutadhanadhannase                  na tepi ajaramara
           |63.736| yadi te suta andhakavendaputta 2-
                 sura vira vikkantappaharino
                 tepi ayukkhayam patta
                 viddhasta sassatisama
           |63.737| khattiya brahmana vessa   sudda candalapukkusa
                    ete canne ca jatiya            tepi na ajaramara
           |63.738| ye mantam parivattenti       chalangam brahmacintitam
                    ete canne ca vijjaya            tepi na ajaramara
           |63.739| isayo capi ye santa       sannatatta tapassino
                    sariram tepi kalena                     vijahanti tapassino
           |63.740| bhavitattapi arahanto     katakicca anasava
                    nikkhipanti imam deham            punnapapaparikkhaya (iti).
           |63.741| Subhasita atthavati           gathayo te mahamuni
@Footnote: 1 Yu. na. vijjate hi deso .  2 Si. andhakavenhuputta. Ma. andhakavenduputta.
                   Nijjhattomhi subhatthena             tvanca me saranam bhavati.
           |63.742| Ma mam tvam saranam gaccha       tameva saranam vaja
                    sakyaputtam mahaviram                   yamaham saranam gatoti.
           |63.743| Katarasmim so janapade         sattha tumhaka marisa
                    ahampi datthum gacchissam         jinam appatipuggalanti.
           |63.744| Puratthimasmim janapade         okkakakulasambhavo
                    satthapi purisajanno             so ca kho parinibbutoti.
           |63.745| Sace hi buddho tittheyya     sattha tumhaka marisa
                    yojanani sahassani                 gacche 1- payirupasitum
           |63.746| yato ca kho parinibbuto      sattha tumhaka marisa
                     parinibbutam mahaviram                 gacchami saranam aham
           |63.747| upemi saranam buddham            dhammancapi anuttaram
                    sanghanca naradevassa                 gacchami saranam aham
           |63.748| panatipata viramami khippam
                 loke adinnam parivajjayami
                 amajjapo no ca musa bhanami
                 sakena darena ca homi tutthoti.
           |63.749| Sahassaramsiva yatha mahappabho
                 disam yatha bhati nabhe anukkamam
                 tathappakaro 2- tavayam 3- maharatho
@Footnote: 1 Ma. Yu. gaccheyyam .  2 Ma. tathapakaro .  3 Si. Yu. tavayam.
                 Samantato yojanasatam ayato 1-
           |63.750| suvannapattehi samantamonato 2-
                 urassa muttahi manihi cittito
                 lekha suvannassa ca rupiyassa ca
                 sobhanti veluriyamaya sunimmita
           |63.751| sisancidam veluriyassa nimmitam
                 yugancidam lohitakaya cittitam
                 yutta suvannassa ca rupiyassa ca
                 sobhanti assapi cime manojava
          |63.752| so titthasi hemarathe adhitthito
                 devanamindova sahassavahano
                 pucchami taham yasavantakovidam
                 katham taya laddho ayam ularoti.
           |63.753| Sujato namaham bhante       rajaputto pure ahum
                    tanca 3- mam anukampaya           sannamasmim nivesayi
           |63.754| khinayukanca mam natva      sariram padasi satthuno (iti).
                     Imam sujata pujehi                    tante atthaya hohiti
          |63.755| taham gandhehi malehi        pujayitva samuyyuko 4-
                    pahaya manusam deham                  upapannomhi nandane
@Footnote: 1 Ma. yojanasattamayato .  2 Ma. samantamotthato .  3 Ma. tvanca .  4 Ma. Yu. samuyyuto.
           |63.756| Nandane pavare 1- ramme    nanadijaganayute
                    ramami naccagitehi                    accharahi purakkhitoti.
                    Cularathavimanam terasamam.
     [64] |64.757| 14 Sahassayuttam hayavahanam subham
                 aruyhimam sandananekacittam
                 uyyanabhumim abhito anukkamam
                 purindado bhutapativa vasavo
      |64.758| sovannamaya te rathakubbara ubho
                 phalehi amsehi ativa sangata
                 sujatagumba naraviranitthita
                 virocati pannaraseva cando
      |64.759| suvannajalavitato 2- ratho ayam
                 bahuhi nanaratanehi cittito
                 sunandighoso ca subhassaro ca
                 virocati camarahatthabahuhi
      |64.760| ima ca nabhyo manasahi 3- nimmita
                 rathassa padantaramajjhabhusita
                 ima ca nabhyo satarajicittita
                 saterita 4- vijjurivappabhasare
@Footnote: 1 Ma. nandane ca vane. Yu. pavane .  2 suvannajalavatatotipi dissati.
@3 Ma. Yu. manasabhinimmita .  4 Ma. saterata.
      |64.761| Anekacittavitato 1- ratho ayam
                 puthu ca nemi ca sahassaramsiyo 2-
                 tesam saro suyyati vaggurupo
                 pancangikam turiyamivappavaditam
      |64.762| sirasmim cittam manisandakappitam 3-
                 sada visuddham ruciram pabhassaram
                 suvannarajihi ativa sangatam
                 veluriyarajihi ativa sobhati
      |64.763| ime ca vali manisandakappita 3-
                 arohakambu sujava brahmupama
                 braha mahanta balino mahajava
                 mano tavannaya tatheva simsare
      |64.764| ime ca sabbe sahita catukkama
                 mano tavannaya tatheva simsare
                 samam vahanti muduka anuddhata
                 amodamana turaganamuttama
      |64.765| dhunanti vagganti pavattanti ambare
                 abbhuddhunanta sukate pilandhane
                 tesam saro suyyati vaggurupo
@Footnote: 1 anekacittavatatotipi dissati .  2 Ma. sahassaramsiko.
@3 ...canda... itipi dissati.
                 Pancangikam turiyamivappavaditam
      |64.766| rathassa ghoso apilandhanani 1-
                 khurassa nadi abhihimsanaya ca
                 ghoso suvaggu samitassa suyyati
                 gandhabbaturiyani vicitrasavane
      |64.767| rathe thita ta migamandalocana
                 alarapamha hasita piyamvada
                 veluriyajala vinata 2- tanucchava
                 sadeva gandhabbasuraggapujita
      |64.768| ratta rattambarapitavasasa
                 visalanetta abhirattalocana
                 kulesu jata sutanu suvimhita 3-
                 rathe thita panjalika upatthita
      |64.769| ta kambukayuradhara suvasasa
                 sumajjhima uruthanopapanna
                 vattanguliyo sumukha sudassana
                 rathe thita panjalika upatthita
      |64.770| annasu venisu sumissakesiyo 4-
                 samam vibhattahi pabhassarahi ca
@Footnote: 1 apilandhanananca itipi dissati .  2 veluriyajalavitatatipi dissati.
@3 sucimhitatipi dissati .  4 anna suveni sus missakesiyotipi dissati.
                 Anupubbata ta tava manase rata
                 rathe thita panjalika upatthita
      |64.771| aveliniyo padumuppalacchada
                 alankata candanasaravosita 1-
                 anupubbata ta tava manase rata
                 rathe thita panjalika upatthita
      |64.772| ta maliniyo padumuppalacchada
                 alankata candanasaravosita
                 anupubbata ta tava manase rata
                 rathe thita panjalika upatthita
      |64.773| kanthesu te 2- yani pilandhanani ca
                 hatthesu padesu tatheva sise
                 obhasayanti dasa sabbato 3- disa
                 abbhuddayam saradikova bhanuma
      |64.774| vatassa vegena ca sampakampita
                 bhujesu mala apilandhanani ca
                 muncanti ghosam ruciram sucim subham
                 sabbehi vinnuhi susattarupam 4-
      |64.775| uyyanabhumya ca duvatthito 5- thita
@Footnote: 1 ma ... vasita .  2 Yu. tava .  3 Ma. sabbaso.
@4 Po. sutaggarupam. Ma. sutabbarupam .  5 Ma. duvaddhato .  Yu. duhatthato.
                 Ratha ca naga turiyani vasaro 1-
                 tameva devinda pamodayanti
                 vina yatha pokkharapattabahuhi
      |64.776| imasu vinasu bahusu vaggusu
                 manunnarupasu hadayeritampi tam
                 pavajjamanasu ativa acchara
                 bhamanti kanna padumesu sikkhita
      |64.777| yatha ca gitani ca vaditani ca
                 naccani cimani samenti ekato
                 athettha naccanti athettha acchara
                 obhasayanti ubhato va rattiya
      |64.778| so modasi turiyaganappabodhano
                 mahiyamano vajiravudhoriva
                 imasu vinasu bahusu vaggusu
                 manunnarupasu hadayeritampi tam
      |64.779| kim tvam pure kammamakasi attana
                 manussabhuto purimaya jatiya
                 uposatham kim va tuvam upavisi
                 kim dhammacariyam vatamabhirocasi
      |64.780| nayidam appassa katassa kammuno
                 pubbe sucinnassa uposathassa va
@Footnote: 1 ca sarotipi dissati.
                 Iddhanubhavo vipulo ayam tava
                 yam devasangham abhirocase bhusam
      |64.781| danassa te idam phalam        atho silassa va pana
         atho anjalikammassa                    tamme akkhahi pucchito (iti).
      |64.782| So devaputto attamano   moggallanena pucchito
         panham puttho viyakasi                  yassa kammassidam phalam
      |64.783| jitindriyam buddhamanomanikkamam
                 naruttamam kassapamaggapuggalam
                 apapurantam amatassa dvaram
                 devatidevam satapunnalakkhanam
      |64.784| tamaddasam kunjaramoghatinnam
                 suvannasinginadabimbasadisam
                 disvana tam khippamahum sucimano
                 tameva disvana subhasitaddhajam
      |64.785| tamannapanam atha vapi civaram
                 sucim panitam rasasa upetam
                 pupphabhikinnamhi sake nivasane
                 patitthapesim sa asangamanaso
      |64.786| tamannapanena ca civarena ca
                 khajjena bhojjena ca sayanena ca
                 Santappayitva dipadanamuttamam
                 so saggaso devapure ramamaham
      |64.787| etenupayena imam niraggalam
                 yannam yajitva tividham visuddham
                 pahayaham manussakam samussayam
                 indasamo devapure ramamaham
      |64.788| ayunca vannanca sukham balanca
                 panitarupam abhikankhata muni
                 annanca pananca bahum susankhatam
                 patitthapetabbamasangamanaso
      |64.789| imasmim loke parasmim va pana
                 buddhena settho ca samo na vijjati
                 ahuneyyanam paramahutam 1- gato
                 punnatthikanam vipulapphalesinanti.
                   Maharathavimanam cuddasamam.
                         Uddanam
         manduko revati chatto        kakkatako 2- dvarapalako
         dve karaniya dve suci        tayo naga ca dve ratha
         purisanam pancamo vaggoti   pathamo vaggo 3- pavuccatiti.
                      Bhanavaram tatiyam.
@Footnote: 1 Ma. Yu. paramahtim. 2 Ma. Yu. kakkato. 3 Yu. pathamo vaggoti ime patha natthi.
                    Chattho payasikavaggo
     [65] |65.790| 1 Yatha vanam cittalatam pabhasati
                 uyyanasettham tidasanamuttamam
                 tathupamam tuyhamidam vimanam
                 obhasayam titthati antalikkhe
      |65.791| deviddhipattosi mahanubhavo
                 manussabhuto kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhavo
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |65.792| So devaputto attamano   moggallanena pucchito
                   panham puttho viyakasi        yassa kammassidam phalam
      |65.793| ahanca bhariya ca manussaloke
                 opanabhuta gharamavasimha
                 annanca pananca pasannacitta
                 sakkacca danam vipulam adamha
      |65.794| tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    Agariyavimanam pathamam.
     [66] |66.795| 2 Yatha vanam cittalatam pabhasati
                 uyyanasettham tidasanamuttamam
                 Tathupamam tuyhamidam vimanam
                 obhasayam titthati antalikkhe
      |66.796| deviddhipattosi mahanubhavo
                 manussabhuto kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhavo
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |66.797| So devaputto attamano   moggallanena pucchito
                                ... Pe ...              yassa kammassidam phalam
      |66.798| ahanca bhariya ca manussaloke
                 opanabhuta gharamavasimha
                 annanca pananca pasannacitta
                 sakkacca danam vipulam adamha
      |66.799| tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    Agariyavimanam dutiyam.
     [67] |67.800| 3 Uccamidam manithunam vimanam
                 samantato dvadasa 1- yojanani
                 kutagara sattasata ulara
                 veluriyatthambha ruciratthata 2- subha
      |67.801| tatthacchasi pivasi khadasi ca
@Footnote: 1 Po. Ma. Yu. solasa .  2 Ma. rucakatthata.
                 Dibba ca vina pavadanti vaggu 1-
                 atthatthaka sikkhita sadhurupa
                 dibba ca kanna tidasacara 2- ulara
                 naccanti gayanti pamodayanti
      |67.802| deviddhipattosi mahanubhavo
                 manussabhuto kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhavo
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |67.803| So devaputto attamano   moggallanena pucchito
                panham puttho viyakasi           yassa kammassidam phalam
      |67.804| phaladayi phalam vipulam labhati
                 dadamujugatesu pasannamanaso
                 so hi modati saggappatto tidive
                 anubhoti ca punnaphalam vipulam
      |67.805| tathevaham 3- mahamuni      adasim caturo phale
      |67.806| tasma hi phalam alameva datum
                 niccam manussena sukhatthikena
                 dibbani va patthayata sukhani
                 manussasobhagyatamicchita 4- vati.
@Footnote: 1 Ma. vaggum .  2 Yu. tidasa vara .  3 Ma. tavevaham.
@4 Ma. Yu. manussasobhaguyatamicchata.
      |67.807| Tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    Phaladayakavimanam tatiyam.
     [68] |68.808| 4 Cando yatha viggatavalahake nabhe
                 obhasayam titthati antalikkhe
                 tathupamam tuyhamidam vimanam
                 obhasayam titthati antalikkhe
      |68.809| deviddhipattosi mahanubhavo
                 manussabhuto kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhavo
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |68.810| So devaputto attamano  moggallanena pucchito
                               ... Pe ...              yassa kammassidam phalam
      |68.811| ahanca bhariya ca manussaloke
                 upassayam arahato adamha
                 annanca pananca pasannacitta
                 sakkacca danam vipulam adamha
      |68.812| tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                   Upassayadayakavimanam catuttham.
     [69] |69.813| 5 Suriyo yatha viggatavalahake nabhe
                 ... Pe ...
                (yatha hetthavimanam tatha vittharetabbam)
                 vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                 Dutiyaupassayadayakavimanam pancamam.
     [70] |70.814| 6 Uccamidam manithunam vimanam
                 samantato dvadasa yojanani
                 kutagara sattasata 1- ulara
                 veluriyatthambha ruciratthata subha
      |70.815| deviddhipattosi mahanubhavo
                 ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |70.816| So devaputto attamano   moggallanena pucchito
                                  ... Pe ...            yassa kammassidam phalam
      |70.817| aham manussesu manussabhuto
                 disvana bhikkhum tasitam kilantam
                 ekaham bhikkham patipadayissam
                 samangibhattena tada akasim 2-
@Footnote: 1 Yu. sattarasa .  2 Yu. adasim.
      |70.818| Tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                  Bhikkhadayakavimanam chattham.
     [71] |71.819| 7 Uccamidam manithunam vimanam
                 ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |71.820| So devaputto attamano   moggallanena pucchito
                                   ... Pe ...            yassa kammassidam phalam
      |71.821| aham manussesu manussabhuto
                   ahosim yavapalako
                   addasam virajam bhikkhum               vippasannamanavilam
      |71.822| tassa adasaham 1- bhagam 2-  pasanno sakehi panihi
                   kummasapindam datvana          modami nandane vane
      |71.823| tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    Yavapalakavimanam sattamam.
     [72] |72.824| 8 Alankato malyadharo suvattho
                 sukundali kappitakesamassu
                 amuttahatthabharano yasassi
@Footnote: 1 Po. Yu. adasim .  2 Po. Yu. kummasam.
                 Dibbe vimanamhi yathapi candima
      |72.825| dibba ca vina pavadanti vaggu
                 atthatthaka sikkhita sadhurupa
                 dibba ca kanna tidasacara ulara
                 naccanti gayanti pamodayanti
      |72.826| deviddhipattosi mahanubhavo
                 manussabhuto kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhavo
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |72.827| So devaputto attamano     moggallanena pucchito
                                ... Pe ...                yassa kammassidam phalam
      |72.828| aham manussesu manussabhuto
                 disvana samane silavante
                 sampannavijjacarane yasassi
                 bahussute tanhakkhayupapanne
                 annanca pananca pasannacitto
                 sakkacca danam vipulam adasim
      |72.829| tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                     Kundalivimanam atthamam.
     [73] |73.830| 9 Alankato malyadharo suvattho
                 sukundali kappitakesamassu
                 amuttahatthabharano yasassi
                 dibbe vimanamhi yathapi candima
      |73.831| dibba ca vina pavadanti vaggu
                 atthatthaka sikkhita sadhurupa
                 dibba ca kanna tidasacara ulara
                 naccanti gayanti pamodayanti
      |73.832| deviddhipattosi mahanubhavo
                 manussabhuto kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhavo
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |73.833| So devaputto attamano     moggallanena pucchito
                                  ... Pe ...              yassa kammassidam phalam
      |73.834| aham manussesu manussabhuto
                 disvana samane sadhurupe 1-
                 sampannavijjacarane yasassi
                 bahussute silavante 2- pasanne
                 annanca pananca pasannacitto
@Footnote: 1 Yu. saravante .  2 Yu. tanhakkhayupapanne.
                 Sakkacca danam vipulam adasim
      |73.835| tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                   Dutiyakundalivimanam navamam.
     [74] |74.836| 10 Ya devarajassa sabha sudhamma
                 yatthacchasi 1- devasangho samaggo
                 tathupamam tuyhamidam vimanam
                 obhasayam titthati antalikkhe
      |74.837| deviddhipattosi mahanubhavo
                 manussabhuto kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhavo
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |74.838| So devaputto attamano     moggallanena pucchito
                                ... Pe ...                yassa kammassidam phalam
      |74.839| aham manussesu manussabhuto
                 ranno payasissa ahosi manavo
                 laddha dhanam samvibhagam akasim
                 piya ca me silavanto ahesum
                 annanca pananca pasannacitto
@Footnote: 1 Po. Yu. yatthacchati.
                 Sakkacca danam vipulam adasim
      |74.840| tena metadiso vanno       ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    Uttaravimanam dasamam.
                             Uddanam
         dve agarino phaladayi             dve upassayadayi
         bhikkhaya dayi yavapalako ceva    dve kundalino payasiti.
                      Vaggo chattho.
                    ---------------
                   Sattamo sunikkhittavaggo
     [75] |75.841| 1 Yatha vanam cittalatam pabhasati
                 uyyanasettham tidasanamuttamam
                 tathupamam tuyhamidam vimanam
                 obhasayam titthati antalikkhe
      |75.842| deviddhipattosi mahanubhavo
                 manussabhuto kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhavo
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |75.843| So devaputto attamano      moggallanena pucchito
                               ... Pe ...                  yassa kammassidam phalam
      |75.844| aham manussesu manussabhuto
                 daliddo atano kapano kammakaro ahosim
                 jinne ca matapitaro abharim
                 piya ca me silavanto ahesum
                 annanca pananca pasannacitto
                 sakkacca danam vipulam adasim
      |75.845| tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    Cittalatavimanam pathamam.
     [76] |76.846| 2 Yatha vanam 1- cittalatam pabhasati
                 uyyanasettham tidasanamuttamam
                 tathupamam tuyhamidam vimanam
                 obhasayam titthati antalikkhe
      |76.847| deviddhipattosi mahanubhavo
                 manussabhuto kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhavo
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |76.848| So devaputto attamano   moggallanena pucchito
@Footnote: 1 Yu. nandanam.
                              ... Pe ...                yassa kammassidam phalam
      |76.849| aham manussesu manussabhuto
                 daliddo atano kapano kammakaro ahosim
                 jinne ca matapitaro abharim
                 piya ca me silavanto ahesum
                 annanca pananca pasannacitto
                 sakkacca danam vipulam adasim
      |76.850| tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    Nandanavimanam dutiyam.
     [77] |77.851| 3 Uccamidam manithunam vimanam
                 samantato dvadasa yojanani
                 kutagara sattasata urala
                 veluriyatthambha ruciratthata subha
      |77.852| tatthacchasi pivasi khadasi ca
                 dibba ca vina pavadanti vaggu
                 dibba rasa kamagunettha panca
                 nariyo ca naccanti suvannachanna
      |77.853| kena tetadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |77.854| So devaputto attamano     moggallanena pucchito
          ... Pe ...            yassa kammassidam phalam
      |77.855| aham manussesu manussabhuto
                 vivane pathe cankamam akasim
                 aramarukkhani ca ropayissam
                 piya ca me silavanto ahesum
                 annanca pananca pasannacitto
                 sakkacca danam vipulam adasim
      |77.856| tena metadiso vanno      ... Pe ...
                 Vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                    Manithunavimanam tatiyam.
     [78] |78.857| 4 Sovannamaye pabbatasmim   vimanam sabbato pabham
                           hemajalapaticchannam               kimkanikajalakappitam
      |78.858| atthamsa sukata thambha     sabbe veluriyamaya
                 ekamekaya amsiya                ratana satta nimmita
      |78.859| veluriyasuvannassa           phalikarupiyassa ca
                  masaragallamuttahi             lohitangamanihi ca
      |78.860| citra manorama bhumi        na tatthuddhamsate rajo
                  gopanase 1- ganapita      kutam dharenti nimmita
      |78.861| sopanani ca cattari      nimmita caturo disa
@Footnote: 1 Po. Ma. Yu. gopanasi.
                   Nanaratanagabbhehi             adiccova virocati
      |78.862| vedika 1- catasso tattha    vibhatta bhagaso mita
                 daddallamana abhenti 2-  samanta caturo disa
      |78.863| tasmim vimane pavare         devaputta mahappabha
                  atirocasi vannena               udayantova bhanuma
      |78.864| danassa te idam phalam        atho silassa va pana
                  atho anjalikammassa           tam me akkhahi pucchitoti.
      |78.865| So devaputto attamano   moggallanena pucchito
                  panham puttho viyakasi         yassa kammassidam phalam
      |78.866| aham andhakavindasmim         buddhassadiccabandhuno
                    viharam satthuno 3- karesim   pasanno sakehi panihi
      |78.867| tattha gandhanca malanca  paccayanca vilepanam
                    viharam satthunodasim 4-       vippasannena cetasa
                    tena mayham idam laddham           vasam vattemi nandane
      |78.868| nandane pavare ramme        nanadijaganayute
                     ramami naccagitehi             accharahi purakkhitoti.
                    Suvannavimanam catuttham.
     [79] |79.869| 5 Uccamidam manithunam vimanam
                 samantato dvadasa yojanani
@Footnote: 1 Po. Ma. vediya .  2 Ma. Yu. abhanti .  3 Yu. satthu .  4 Yu. satthu padasim.
                 Kutagara sattasata ulara
                 veluriyatthambha ruciratthata subha
      |79.870| tatthacchasi pivasi khadasi ca
                 dibba ca vina pavadanti vaggu
                 dibba rasa kamagunettha panca
                 nariyo ca naccanti suvannachanna
      |79.871| kena tetadiso vanno       ... Pe ...
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |79.872| So devaputto attamano    moggallanena pucchito
                                 ... Pe ...              yassa kammassidam phalam
      |79.873| gimhanam pacchime mase     patapante divankare
                    paresam bhatako poso              ambaramam asincaham
      |79.874| atha tenagama bhikkhu         sariputtoti vissuto
                    kilantarupo kayena             akilantopi cetasa
      |79.875| tanca disvana ayantam     avoca ambasincako
                  sadhu tam bhante nhapeyyam       yam mamassa sukhavaham
      |79.876| tassa me anukampaya        nikkhipi pattacivaram
                   nisidi rukkhamulasmim                chayaya ekacivaro
      |79.877| tanca acchena varina       pasannamanaso theram
                  nhapayim rukkhamulasmim             chayaya ekacivaram
      |79.878| Ambo ca sitto samano nahapito
                  maya ca punnam pasutam anappakam
                  iti so pitiya kayam               sabbam pharati attano
      |79.879| tadeva ettakam kammam          akasim taya jatiya
                    pahaya manusam deham             upapannomhi nandanam
      |79.880| nandane pavare 1- ramme    nanadijaganayute
                    ramami naccagitehi               accharahi purakkhitoti.
                    Ambavimanam pancamam.
     [80] |80.881| 6 Disvana devam patipucchi bhikkhu
                 ucce vimanamhi ciratthitike
                 amuttahatthabharano yasassi [2]-
                 dibbe vimanamhi yathapi candima
      |80.882| dibba ca vina pavadanti vaggu
                 atthatthaka sikkhita sadhurupa
                 dibba ca kanna tidasacara 3- ulara
                 naccanti gayanti pamodayanti
      |80.883| deviddhipattosi mahanubhavo
                 manussabhuto kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhavo
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
@Footnote: 1 Po. Yu. pavane. Ma. ca vane .  2 Ma. Yu. dibbe vimanamhi yathapi candima
@alankato maladhari suvattho sukundali kappitakesamassu  amuttahatthabharano yasassi.
@3 Po. Yu. tidasavara.
      |80.884| So devaputto attamano    moggallanena pucchito
                                ... Pe ...               yassa kammassidam phalam
      |80.885| aham manussesu manussabhuto
                 sangamma rakkhissam paresam dhenuyo
                 tato ca aga samano mama 1- santike
                 gavo ca mase agamamsu khaditum
      |80.886| dvayajjakiccam ubhayanca karissam 2-
                 iccevaham bhante tada vicintayam 3-
                 tato ca sannam patiladdhayoniso
                 adasi 4- bhanteti khipim anantakam
      |80.887| so masakhettam turito avasarim
                 purayam bhanjati yassidam dhanam
                 tato ca kanho urago mahaviso
                 adamsi pade turitassa me sato
      |80.888| svaham attomhi dukkhena pilito
                 bhikkhu ca tam muncitva 5- anantakam
                 adasi 6- kummasam mamanukampaya
                 tato cuto kalamakatomhi devata
@Footnote: 1 Ma. Yu. mamantike .  2 Ma. Yu. kariyam .  3 Po. Ma. Yu. vicintayim.
@4 Yu. dadahi. Ma. dadami .  5 Yu. samam ... bhunji canantakam.
@Ma.  samam ... nantakam .  6 Po. Yu. ahosi. Ma. ahasi.
      |80.889| Tadeva kammam kusalam katam maya
                 sukhanca kammam anubhomi attana
                 taya hi bhante anukampito bhusam
                 katannutaya abhivadayami tam
      |80.890| sadevake loke samarake ca
                 anno muni natthi tayanukampako
                 taya hi bhante anukampito bhusam
                 katannutaya abhivadayami tam
      |80.891| imasmim loke parasmim va pana
                 anno muni natthi tayanukampako
                 taya hi bhante anukampito bhusam
                 katannutaya abhivadayami tanti.
                    Gopalavimanam chattham.
     [81] |81.892| 7 Punnamaye 1- yatha cando   nakkhattaparivarito
                           samanta anupariyati                  tarakadhipati sasi
      |81.893| tathupamam idam byamham    dibbam devapuramhi ca
                  atirocati vannena          udayantova ramsima
      |81.894| veluriyasuvannassa     phalikarupiyassa ca
                  masaragallamuttahi        lohitangamanihi ca
      |81.895| citra manorama bhumi   veluriyassa santhata 2-
@Footnote: 1 Po. punnamayo. Ma. punnamase .  2 Po. Yu. santhita.
               Kutagara subha ramma      pasado te sumapito
      |81.896| ramma ca te pokkharani     puthula macchasevita 1-
                  acchodaka vippasanna         sovannavalukasanthata
      |81.897| nanapadumasanchanna     pundarikasamogata
                  surabhi sampavayanti               manunna maluterita
      |81.898| tassa te ubhato passe    vanagumba sumapita
                  upeta puppharukkhehi            phalarukkhehi cubhayam
      |81.899| sovannapade pallanke   muduke gonasanthate
                  nisinnam devarajamva                upatitthanti acchara
      |81.900| sabbabharanasanchanna    nanamalavibhusita
                 ramenti tam mahiddhikam               vasavattiva modasi
      |81.901| bherisankhamudingahi           vinahi panavehi ca
                    ramasi ratisampanno             naccagitesu vadite
      |81.902| dibba te vividha rupa      dibba sadda atho rasa
                    gandha ca te adhippeta       photthabba ca manorama
      |81.903| tasmim vimane pavare          devaputta mahappabha
                    abhirocasi vannena             udayantova bhanuma
      |81.904| danassa te idam phalam        atho silassa va pana
                     atho anjalikammassa        tam me akkhahi pucchitoti.
@Footnote: 1 Yu. puthulomanisevitatipi dissati.
      |81.905| So devaputto attamano   moggallanena pucchito
          ... Pe ...            yassa kammassidam phalam
      |81.906| aham kapilavatthusmim            sakiyanam puruttame
                    suddhodanassa puttassa        kanthako sahajo ahum
      |81.907| yada so addharattayam    sambodhaya abhinikkhami
                    so mam muduhi panihi           jalitambanakhehi ca
      |81.908| satthim akotayitvana       vaha sammatimabravi
                    aham lokam tarayissam             patto sambodhimuttamam
      |81.909| tam me giram sunantassa        haso me vipulo ahu
                    udaggacitto sumano           abhisimsim tada aham
      |81.910| abhirulhanca mam natva     sakyaputtam mahayasam
                    udaggacitto mudito           vahissam purisuttamam
      |81.911| paresam vijitam gantva         uggatasmim divankare 1-
                     mamam channanca ohaya       anapekkho apakkami
      |81.912| tassa tambanakhe pade      jivhaya parilehisam 2-
                    gacchantanca mahaviram          rudamano udikkhissam
      |81.913| adassanenaham tassa          sakyaputtassa sirimato
                    alattham garukabadham              khippam me maranam ahu
      |81.914| tasseva anubhavena         vimanam avasamidam 3-
@Footnote: 1 Po. Ma. Yu. divakare .  2 Po. Ma. parilehasim .  3 Po. avasamiham. Ma. avasamaham.
                    Sabbakamagunupetam             dibbam devapuramhi ca
      |81.915| yanca me ahu vahaso     saddam sutvana bodhiya
                    teneva kusalamulena              phusissam asavakkhayam
      |81.916| sace hi bhante gaccheyyasi   satthu buddhassa santike
                     mamapi tam vacanena              sirasa vajjasi vandanam
      |81.917| ahampi datthum gacchissam      jinam appatipuggalam
                    dullabham dassanam hoti           lokanathana tadinanti.
      |81.918| So ca katannu katavedi      sattharam upasankami
                     sutva giram cakkhumato          dhammacakkhum visodhayi
      |81.919| visodhayitva ditthigatam       vicikiccha vatani ca
                     vanditva satthuno pade    tatthevantaradhayathati.
                    Kanthakavimanam sattamam.
     [82] |82.920| 8 Anekavannam darasokanasanam
                 vimanamaruyha anekacittam
                 parivarito accharanam 1- ganena
                 sunimmito bhutapativa modasi
      |82.921| samassamo 2- natthi kutopanuttaro
                 yasena punnena ca iddhiya ca
                 sabbe ca deva tidasa gana samecca
@Footnote: 1 Po. Yu. accharasam .  2 Yu. samasamo.
                 Tam tam namassanti sasimva deva
                 ima ca te accharayo samantato
                 naccanti gayanti pamodayanti
      |82.922| deviddhipattosi mahanubhavo
                 manussabhuto kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhavo
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |82.923| So devaputto attamano   moggallanena pucchito
                                  ... Pe ...            yassa kammassidam phalam
      |82.924| sohampi bhante 1- ahuvasi pubbe
                 sumedhanamassa jinassa savako
                 puthujjano anubodhohamasmi
                 so sattavassani pabbajissaham
      |82.925| soham sumedhassa jinassa satthuno
                 parinibbutassoghotinnassa tadino
                 ratanuccayam hemajalena channam
                 vanditva thupasmim manam pasadayim
      |82.926| na masi danam na ca pana matthi datum
                 pare ca kho tattha samadapesim
                 pujetha nam pujaneyyassa dhatum
@Footnote: 1 Ma. aham bhadante.
                 Evam kira saggamito gamissatha
      |82.927| tadeva kammam kusalam katam maya
                 sukhanca [1]- dibbam anubhomi attana 2-
                 modamaham tidasaganassa majjhe
                 na tassa punnassa khayamhi ajjhagati.
                   Anekavannavimanam atthamam.
     [83] |83.928| 9 Alankato matthakundali
                 maladhari 3- haricandanussado
                 baha paggayha kandasi
                 vanamajjhe kim dukkhito tuvanti.
      |83.929| Sovannamayo pabhassaro
                 uppanno rathapanjaro mama
                 tassa cakkayugam na vindami
                 tena dukkhena jahissami 4- jivitanti.
      |83.930| Sovannamayam manimayam
                 lohitangamayam 5- atha rupiyamayam
                 acikkha me tuvam bhaddamanava
                 cakkayugam patilabhayami teti.
@Footnote: 1 Po. Yu. kammam .  2 Po. Yu. ayam patho natthi .  3 dhammapadatthakathaya malabhariti
@patho dissati .  4 Ma. jahami .  5 Ma. lohitakamayam.
      |83.931| So manavo tassa pavadi
                 candimasuriya 1- ubhayettha dissare
                 sovannamayo ratho mama
                 tena cakkayugena sobhatiti.
      |83.932| Balo kho tvamasi manava
                 yo [2]- tvam patthayasi apatthiyam
                 mannami tuvam marissasi
                 na hi tuvam lacchasi candimasuriyeti 3-.
      |83.933| Gamanagamanampi dissati
                 vannadhatu ubhayattha vithiya
                 peto pana 4- kalakato na dissati
                 ko nidha kandatam balyataroti.
      |83.934| Saccam kho vadesi manava
                 ahameva kandatam balyataro
                 candam viya darako rudam
                 petam kalakatabhipatthayanti
      |83.935| adittam vata mam santam    ghatasittamva pavakam
                  varina viya osincam         sabbam nibbapaye daram
@Footnote: 1 dhammapadatthakathaya candasuriya ubhayattha bhataroti dissati .  2 Yu. khosaddo atthi.
@3 Ma. candasuriye .  4 Ma. panasaddo na dissati.
      |83.936| Abbulham 1- vata me sallam    sokam hadayanissitam
                  yo me sokaparetassa                 puttasokam apanudi
      |83.937| svaham abbulhasallosmi    sitabhutosmi 2- nibbuto
                     na socami na rodami             tava sutvana manavati
      |83.938| devata nusi gandhabbo         adu sakko purindado
                    ko va tvam kassa va putto       katham janemu tam mayanti.
      |83.939| Yanca kandasi yanca rodasi
                 puttam alahane sayam dahitva
                 svaham kusalam karitvana kammam
                 tidasanam sahabyatam pattoti.
      |83.940| Appam va bahum va na addasami
                 danam dadantassa sake agare
                 uposathakammam va tadisam
                 kena kammena gatosi devalokanti.
      |83.941| Abadhikoham dukkhito gilano
                 aturarupomhi saka nivesane
                 buddham vigatarajam vitinnakankham
                 addakkhim sugatam anomapannam
      |83.942| svaham muditamano pasannacitto
@Footnote: 1 dhammapadatthakathaya abbuhiti dissati. Ma. abbahi .  2 Yu. siti ....
                 Anjalim akarim tathagatassa
                 taham kusalam karitvana kammam
                 tidasanam sahabyatam pattoti 1-.
      |83.943| Acchariyam vata abbhutam vata
                 anjalikammassa ayamidiso vipako
                 ahampi muditamano pasannacitto
                 ajjeva buddham saranam vajamiti.
    |83.944| Ajjeva buddham saranam vajahi
                 dhammanca sanghanca pasannacitto
                 tatheva sikkhaya padani panca
                 akhandaphullani samadiyassu
      |83.945| panatipata viramassu khippam
                 loke adinnam parivajjayassu
                 amajjapo no ca musa bhanahi
                 sakena darena na hohi tutthoti.
    |83.946| Atthakamosi me yakkha    hitakamosi devate
                    karomi tuyham vacanam           tvamasi acariyo mama
      |83.947| upemi saranam buddham      dhammancapi anuttaram
                    sanghanca naradevassa       gacchami saranam aham
      |83.948| panatipata viramami khippam
@Footnote: 1 Ma. gatoti.
                    Loke adinnam parivajjayami
                    amajjapo no ca musa bhanami
                    sakena darena ca homi tutthoti.
                   Matthakundalivimanam navamam.
     [84] |84.949| 10 Sunotha yakkhassa ca vanijana ca
                           samagamo yattha tada ahosi
                           yatha katham itaritarena capi
                           subhasitam tanca sunatha sabbe
                |84.950| yo so ahu raja payasi nama
                            bhummanam sahabyagato yasassi
                            so modamano va sake vimane
                             amanuso manuse ajjhabhasiti.
                |84.951| Sanke 1- aranne amanussathane
                            kantare appodake appabhakkhe
                            suduggame vanapathassa 2- majjhe
                           vankambhaya natthamana manussa
                 |84.952| nayidha phala mulamaya ca santi
                            upadanam natthi kutodha bhikkha
                            annatra pamsuhi ca valukahi ca
@Footnote: 1 Ma. Yu. vanke .  2 Ma. Yu. vannupathassa ....
                             Tattahi unhahi ca darunahi
      |84.953| ujjangalam tattamidam 1- kapalam
                 anayasam paralokena tulyam
                 luddanamavasamidam puranam
                 bhumippadeso abhilattarupo
      |84.954| atha tumhe kena nu vannena
                 kimasamana 2- imam padesam hi
                 anupavittha sahasa samecca
                 lobha bhaya atha va sampamulhati.
      |84.955| Magadhesu angesu ca satthavaha
                 aropiyamha 3- paniyam pahutam
                 te yamase sindhusovirabhumim
                 dhanatthika udayam patthayana
      |84.956| diva pipasamnadhivasayanta
                 yogganukampanca 4- samekkhamana
                 etena vegena ayama sabbe
                 rattim maggam patipanna vikale
      |84.957| te duppayata aparaddhamagga
                 andhakula vippanattha aranne
@Footnote: 1 Ma. tattamiva .  2 Yu. kaya asimsanaya .  3 Ma. aropayitva .  4 Ma.
@yogganukammanca.
                 Suduggame vanapathassa 1- majjhe
                 disam na janama pamulhacitta
      |84.958| idanca disvana aditthapubbam
                 vimanasetthanca tuvanca yakkha
                 tatuttarim jivitamasimsana
                 disva patita sumana udaggati.
      |84.959| Param samuddassa imanca vanam 2-
                 vettam param 3- sakupathanca maggam
                 nadiyo pana pabbatananca dugga
                 puthu disa gacchatha bhogahetu
      |84.960| pakkhandiyana vijitam paresam
                 verajjake manuse pekkhamana
                 yam vo sutam atha vapi dittham
                 accherakam tam vo sunoma tatati.
      |84.961| Itopi accherataram kumara
                 na no sutam va atha vapi dittham
                 atitamanussakameva sabbam
                 disvana tappama anomavannam
      |84.962| vehasayam pokkharanno savanti
@Footnote: 1 Yu. vannupathassa .  2 Yu. vannum .  3 Yu. vettacaram.
                 Pahutamalya bahupundarika
                 duma ca te niccaphalupapanna
                 ativa gandha surabhi pavayanti
      |84.963| veluriyatthambha satamussitase
                 silappavalassa ca ayatamsa
                 masaragalla sahalohitaka
                 thambha ime jotirasamayase
      |84.964| sahassatthambham atulanubhavam
                 tesuppari sadhumidam vimanam
                 ratanantaram 1- kancanavedimissam
                 tapaniyapattehi ca sadhu channam
      |84.965| jambonaduttamidam sumattho
                 pasadasopanaphalupapanno
                 dalho ca vaggu ca susangato ca
                 ativa nijjhanakhamo manunno
      |84.966| ratanantarasmim 2- bahu annapanam
                 parivarito accharasanganena
                 murajaalambaraturiyasanghuttho
                 abhivanditosi thutivandanaya
@Footnote: 1 Yu. ratanattaram .  2 Yu. ratanattarasmim.
      |84.967| So modasi nariganappabodhano
                 vimanapasadavare manorame
                 acintiyo sabbagunupapanno
                 raja yatha vessavano nalinya 1-
      |84.968| devo nu asi uda vasi yakkho
                 udahu devindo manussabhuto
                 pucchanti tam vanijasatthavaha
                 acikkha ko nama tuvamsi yakkhoti.
      |84.969| Serissako nama ahamhi yakkho
                 kantariyo vanapathamhi 2- gutto
                 imam padesam abhipalayami
                 vacanakaro vessavanassa rannoti.
      |84.970| Adhiccaladdham parinamajante
                 sayam katam udahu devehi dinnam
                 pucchanti tam vanijasatthavaha
                 katham taya laddhamidam manunnam
      |84.971| nadhiccaladdham na parinamajante 3-
                 na sayam katam na hi devehi dinnam
                 sakehi kammehi apapakehi
@Footnote: 1 Ma. nalinda .  2 Yu. vannupathamhi .  3 Po. Ma. Yu. parinamajamme.
                 Punnehi me laddhamidam manunnam
      |84.972| kim te vatam kim pana brahmacariyam
                 kissa sucinnassa ayam vipako
                 pucchanti tam vanijasatthavaha
                 katham taya laddhamidam vimanam
      |84.973| mama payasiti ahu samanna
                 rajjam yada karayim kosalanam
                 natthi kuditthi kadariyo papadhammo
                 ucchedavadi ca tada ahosim
      |84.974| samano ca kho asi kumarakassapo
                 bahussuto cittakathi ularo
                 so me tada dhammakatham akasi
                 ditthivisukani vinodayi me
      |84.975| taham tassa dhammakatham sunitva
                 upasakattam pativedayissam
                 panatipata virato ahosim
                 loke adinnam parivajjayissam
                 amajjapo no ca musa abhanim
                 sakena darena ca homi tuttho
      |84.976| Tam me vatam tam pana brahmacariyam
                 tassa sucinnassa ayam vipako
                 teheva kammehi apapakehi
                 punnehi me laddhamidam vimanam
      |84.977| saccam kirahamsu nara sapanna
                  anannatha vacanam panditanam
                  yahim yahim gacchati punnakammo
                  tahim tahim modati kamakami 1-
    |84.978| yahim yahim sokapariddavo ca
                 vadho ca bandho ca parikkileso
                 tahim tahim gacchati papakammo
                 na muccati duggatiya kadaci
      |84.979| sammulharupo va jano ahosi
                 asmim muhutte kalalikato ca
                 janassimassa tuyhanca kumara
                 apaccayo kena nu kho ahosi
      |84.980| ime [2]- sirisapavana [3]- tata
                 dibba [4]- gandha surabhi pavanti
                 te sampavayanti idam vimanam
@Footnote: 1 Po. Yu. kamakami .  2 Yu. pisaddo dissati .  3-4 Yu. casaddo dissati.
                 Diva ca ratto ca tamam nihantva 1-
      |84.981| imesanca kho vassasataccayena
                 sipatika phalanti ekameka
                 manussakam vassasatam atitam
                 yadagge kayamhi idhupapanno
      |84.982| dibbanaham vassasatani panca
                 asmim vimanamhi thatvana tata
                 ayukkhaya punnakkhaya cavissam
                 teneva sokena pamucchitosmi
      |84.983| katham nu soceyya tathavidho so
                 laddha vimanam atulam cirayam
                 ye capi kho ittaram upapanno
                 ye nuna soceyya parittapunnati.
      |84.984| Anucchavim ovadiyanca me tam
                 yam mam tumhe peyyavacam vadetha
                 tumheva kho tata mayanugutta
                 yenicchakam tena paletha sotthinti.
      |84.985| Gantva mayam sindhusovirabhumim
                 dhanatthika uddayapatthayana
                 yatha payoga paripunnacaga
@Footnote: 1 Ma. Yu. nihanta.
                 Kahama serissa maham ularanti.
      |84.986| Ma heva serissa maham akattha
                 sabbanca vo bhavissati yam vadetha
                 papani kammani vivajjayatha
                 dhammanuyoganca adhitthahathati.
      |84.987| Upasako atthi imamhi sanghe
                 bahussuto silavatupapanno
                 saddho ca cagi ca supesalo ca
                 vicakkhano santusito mutima
      |84.988| sanjanamano na musa bhaneyya
                 parupaghataya na cetayeyya
                 vebhutikam pisunam no kareyya
                 sanhanca vacam sakhilam bhaneyya
      |84.989| sagaravo sappatisso vinito
                 apapako adhisile visuddho
                 so mataram pitarancapi jantu
                 dhammena poseti ariyavutti
      |84.990| manne so matapitunam hi karana
                 bhogani pariyesati na attahetu
                 matapitunanca yo accayena
                 Nekkhammapono carissati brahmacariyam
      |84.991| uju avanko asatho amayo
                 na lesakappena ca vohareyya
                 so tadiso sukatakammakari
                 dhamme thito kinti labhetha dukkham
      |84.992| tamkarana 1- patukatomhi attana
                 tasma ca mam passatha vanija se
                 annatra te na hi bhasmi bhavetha
                 addhakula 2- vippanattha aranne
                 tam khippamanena lahum parena
                 sukho have sappurisena sangamoti.
      |84.993| Kinnama so kinca karoti kammam
                 kim namadheyyam kim pana tassa gottam
                 mayampi mam datthukamamha yakkha
                 yassanukampaya idhagatosi
                 labha hi tassa yassa tuvam pihesiti.
      |84.994| Yo kappako sambhavanamadheyyo
                 upasako kocchabhandupajivi
                 janatha nam tumhakam pesiyo so
@Footnote: 1 Yu. karuna .  2 Yu. andhakula.
                 Ma ca kho nam hilittha supesalo soti.
      |84.995| Janamase yam tvam vadesi yakkha
                 na kho tam janamase edisoti
                 mayampi nam pujayissama yakkha
                 sutvana tuyham vacanam ularanti.
      |84.996| Ye kecimasmim sabbe manussa
                 dahara mahanta atha vapi majjhima
                 sabbeva te alabhantu vimanam
                 passantu punnanam phalam kadariyati.
      |84.997| Te tattha sabbeva aham pureti
                 tam kappakam tattha purakkhitva
                 sabbeva te alabhimsu 1- vimanam
                 masakkasaram viya vasavassa
      |84.998| te tattha sabbeva aham pureti
                 upasakattam patidesayimsu 2-
                 panatipata virata ahesum
                 loke adinnam parivajjayimsu
                 amajjapa no ca musa bhanimsu
                 sakena darena ahesum tuttha
@Footnote: 1 Yu. alambimsu .  2 Po. Yu. patidesayitva.
      |84.999| Te tattha sabbeva aham pureti
                 upasakattam patidesayitva
                 pakkami sattha anumodamano
                 yakkhiddhiya anumato punappunam
      |84.1000| gantvana te sindhusovirabhumim
                 dhanatthika uddayam patthayana
                 yatha payoga paripunnalabha
                 paccagamum pataliputtamakkhatam
      |84.1001| gantvana te sam gharam sotthivanto
                 puttehi darehi samangibhuta
                 anandacitta sumana patita
                 akamsu serissa maham ularam
                 serissakam parivenam mapayimsu
      |84.1002| etadisa sappurisana sevana
                 mahiddhiya dhammagunana sevana
                 ekassa atthaya upasakassa
                 sabbeva satta sukhita ahesunti.
                   Serissakavimanam dasamam.
     [85] |85.1003| 11 Uccamidam manithunam vimanam
                 samantato dvadasa yojanani
                 Kutagara sattasata ulara
                 veluriyatthambha ruciratthata subha
      |85.1004| tatthacchasi pivasi khadasi ca
                 dibba ca vina pavadanti vaggu
                 dibba rasa kamagunettha panca
                 nariyo ca naccanti suvannachanna
      |85.1005| kena tetadiso vanno      kena te idhamijjhati
          uppajjanti ca te bhoga     ye keci manaso piya
      |85.1006| pucchami tam deva mahanubhava
                 manussabhuto kimakasi punnam
                 kenasi evanjalitanubhavo
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |85.1007| So devaputto attamano     moggallanena pucchito
          panham puttho viyakasi       yassa kammassidam phalam
      |85.1008| dunnikkhittam malam sunikkhipitva
                 patitthapetva sugatassa thupe
                 mahiddhiko camhi mahanubhavo
                 dibbehi kamehi samangibhuto
      |85.1009| tena metadiso vanno    tena me idhamijjhati
                 uppajjanti ca me bhoga        ye keci manaso piya
      |85.1010| Tenamhi evanjalitanubhavo
                 vanno ca me sabbadisa pabhasatiti.
                 Sunikkhittavimanam ekadasamam.
                             Uddanam
         dve dalidda dve vihara         bhatako gopalakanthako
         anekavannamatthakundali          serissako sunikkhittam
         purisanam sattamo vaggoti.
                       Bhanavaram catuttham.
                        ------------------
                  Suttantapitake khuddakanikayassa
                               petavatthu
                                -------
           namo tassa bhagavato arahato sammasambuddhassa.
     [86] /peta./ |86.1| 1 Khettupama arahanto  dayaka kassakupama
                  bijupamam deyyadhammam          etto 1- nibbattate phalam
      |86.2| etam bijam 2- kasikhettam       petanam dayakassa ca
                  tam peta paribhunjanti       data punnena vaddhati
      |86.3| idheva kusalam katva            pete ca patipujiya
                 sagganca kamati thanam         kammam katvana bhaddakanti.
                  Khettupamapetavatthu pathamam.
     [87] |87.4| 2 Kayo te sabbaso vanno    sabba obhasate disa
                  mukham te sukarasseva            kim kammamakara 3- pureti 4-.
      |87.5| Kayena sannato asim     vacayasim asannato
                 tena metadiso vanno     yatha passasi narada
      |87.6| tantyaham narada brumi      samam ditthamidantaya
@Footnote: 1 Yu. ogho .  2 Yu. oghabijam .  3 Ma. Yu. kammamakari .  4 Ma. itisaddo natthi.
                Makasi mukhasa papam          ma kho sukaramukho ahuti.
                    Sukarapetavatthu dutiyam.
     [88] |88.7| 3 Dibbam subham dharesi vannadhatum
                 vehayasam titthasi antalikkhe
                 mukhanca te kimiyo putigandham
                 khadanti kim kammamakasi pubbeti 1-.
      |88.8| Samano aham papo 2- dukkhavaco
                 tapassirupo mukhasa asannato
                 laddha ca me tapasa vannadhatu
                 mukhanca me pesuniyena puti.
      |88.9| Tayidam taya narada samam dittham
                 anukampaka ye kusala vadeyyum
                 ma pesunam ma ca musa abhani
                 yakkho tuvam hohisi kamakamiti.
                   Putimukhapetvatthu tatiyam.
     [89] |89.10| 4 Yankincarammanam katva    dajja danamamacchari
                  pubbe peteva 3- arabbha  atha va vatthudevata
      |89.11| cattaro va 4- maharaje   lokapale yasassino 5-
                  kuveram dhataratthanca            virupakkham 6- virulhakam
@Footnote: 1 Ma. itisaddo natthi .  2 Ma. papoti dutthavaco. Si. papo dutthavaco.
@3 Ma. pete ca .  4 Ma. Yu. ca .  5 Yu. yasassine .  6 Yu. virupakkhanca.
                 Te ceva 1- pujita honti   dayaka ca anipphala.
      |89.12| Na hi runnam va soko va    yavanna paridevana
                  na tam petassa atthaya       evam titthanti natayo 2-.
      |89.13| Ayanca kho dakkhina dinna    sanghamhi suppatitthita
                  digharattam hitayassa          thanaso upakappatiti.
                 Pitthadhitalikapetavatthu catuttham.
     [90] |90.14| 5 Tirokuddesu 3- titthanti   sandhisinghatakesu ca
                  dvarabahasu titthanti  agantvana sakam gharam.
      |90.15| Pahute annapanamhi     khajjabhojje upatthite
                 na tesam koci sarati              sattanam kammapaccaya.
      |90.16| Evam dadanti natinam       ye honti anukampaka
                  sucim panitam kalena           kappiyam panabhojanam
                  idam vo natinam hotu        sukhita hontu natayo.
      |90.17| Te ca tattha samagantva natipeta samagata
                  pahute annapanamhi       sakkaccam anumodare
      |90.18| ciram jivantu no nati       yesam hetu labhamase
                  amhakanca kata puja    dayaka ca anipphala.
      |90.19| Na hi tattha kasi atthi      gorakkhettha na vijjati
                 vanijja tadisi natthi        hirannena kayakayam.
@Footnote: 1 Yu. tameva .  2 Ma. nataka .  3 Ma. tirokuttesu.
                 Ito dinnena yapenti      peta kalakata tahim
      |90.20| unname 1- udakam vuttham   yatha ninnam pavattati
                  evameva ito dinnam          petanam upakappati.
      |90.21| Yatha varivaha pura        paripurenti sagaram
                 evameva ito dinnam          petanam upakappati.
      |90.22| Adasi me akasi me      natimitta sakha ca me
                 petanam dakkhinam dajja      pubbe katamanussaram
      |90.23| na hi runnam va soko va      yavanna paridevana
                    na tam petassa 2- atthaya     evam titthanti natayo.
      |90.24| Ayanca kho dakkhina dinna sanghamhi suppatitthita
                    digharattam hitayassa            thanaso upakappati.
      |90.25| So natidhammo ca ayam nidassito
                 petana puja ca kata ulara
                 balanca bhikkhunamanuppadinnam
                 tumhehi punnam pasutam anappakanti.
                  Tirokuddapetavatthu pancamam.
     [91] |91.26| 6 Nagga dubbannarupasi  duggandha puti vayasi
                          makkhikahi parikinna        ka nu tvam idha titthasiti.
      |91.27| Aham bhadante petimhi     duggata yamalokika
@Footnote: 1 mangalatthadipaniya unnateti dissati .  2 Ma. Yu. petanamatthaya.
                Papakammam karitvana          petalokam ito gata 1-
      |91.28| kalena panca puttani   sayam panca punapare
                 vijayitvana khadami         tepi na honti me alam.
      |91.29| Paridayhati dhumayati        khudaya hadayam mama
                  paniyam na labhe patum        passa mam byasanam gatanti.
      |91.30| Kinnu kayena vacaya    manasa dukkatam katam
                  kissa kammavipakena        puttamamsani khadasiti.
      |91.31| Sapati me gabbhini asi   tassa papam acetayim
                  saham padutthamanasa          akarim gabbhapatanam.
      |91.32| Tassa dvemasiko gabbho   lohitanneva pagghari
                  tadassa mata kupita     mayham nati samanayi
                  sapathanca mam akaresi       paribhasapayi ca mam.
      |91.33| Saham ghoranca sapatham       musavadam abhasiyam 2-
                  puttamamsani khadami        sacetam pakatam 3- maya.
      |91.34| Tassa kammavipakena       musavadassa cubhayam
                 puttamamsani khadami         pubbalohitamakkhitati 4-.
               Pancaputtakhadikapetavatthu 5- chattham.
     [92] |92.35| 7 Nagga dubbannarupasi   duggandha puti vayati
@Footnote: 1 Yu. gatati .  2 Yu. abhasissam .  3 Yu. sapathanca katam .  4 Yu. ...kati.
@5 Ma. pancaputtakhadapetivatthu.
                       Makkhikahi parikinna   ka nu tvam idha titthasiti.
          |92.36| Aham bhadante petimhi    duggata yamalokika
                      papakammam karitvana       petalokamito gata
          |92.37| kalena satta puttani   sayam satta punapare
                     vijayitvana khadami       tepi na honti me alam.
          |92.38| Paridayhati dhumayati      khudaya hadayam mama
                      nibbutim nadhigacchami      aggidaddheva 1- atapeti.
          |92.39| Kinnu kayena vacaya   manasa dukkatam katam
                      kissa kammavipakena       puttamamsani khadasiti.
           |92.40| Ahu mayham duve putta  ubho sampattayobbana
                       saham puttabalupeta      samikam atimannissam 2-.
           |92.41| Tato me samiko kuddho    sapatimannamanayi 3-
                      sa ca gabbham alabhittha       tassa papam acetayim
           |92.42| saham padutthamanasa      akarim gabbhapatanam.
                      Tassa temasiko gabbho    pubbalohitako 4- pati
           |92.43| tadassa mata kupita    mayham nati samanayi
                       sapathanca mam akaresi     paribhasapayi ca mam.
          |92.44| Saham ghoranca sapatham      musavadanca 5- bhasissam
                       puttamamsani khadami      sacetam pakatam maya.
@Footnote: 1 Ma. aggidaddhava .  2 Yu. atimannasim .  3 Ma. sapattim mayhamanayi.
@4 Si. Yu. putilohitako .  5 Ma. musavadam abhasisam.
          |92.45| Tassa kammavipakena      musavadassa cubhayam
                        puttamamsani khadami     pubbalohitamakkhitati.
                 Sattaputtakhadikapetavatthu sattamam.
     [93] |93.46| 8 Kinnu ummattarupova   layitva haritam tinam
                          khada khadati lapasi        gatasattam jaraggavam.
           |93.47| Na hi annena panena      mato gono samutthahe
                      tvampi 1- balo ca dummedho  yatha anno 2- ca dummatiti.
           |93.48| Ime pada idam sisam       ayam kayo savaladhi
                      netta tatheva titthanti      ayam gono samutthahe
           |93.49| nayyakassa hatthapada   kayo sisanca dissati
                      rudam mattikathupasmim             nanu tvanneva dummatiti.
           |93.50| Adittam vata mam santam      ghatasittamva pavakam
                       varina viya osincam        sabbam nibbapaye daram.
           |93.51| Abbulham vata me sallam   sokam hadayanissitam
                      yo me sokaparetassa         pitusokam apanudi
           |93.52| svaham abbulhasallosmim 4-   sitibhutosmi nibbuto
                      na socami na rodami         tava sutvana manava.
           |93.53| Evam karonti sappanna    ye honti anukampaka
                       nivattayanti 5- sokamha    sujato pitaram yathati.
                    Gonapetavatthu atthamam.
@Footnote: 1 Yu. tvamsi .  2 Ma. tannova. Yu. tanneva .   3 Ma. abbahi.
@4 Ma. abbulhasallosmi .  5 Yu. vinivattayanti.
     [94] |94.54| 9 Guthanca muttam rudhiranca 1- pubbam
                 paribhunjati kissa ayam vipako
                 ayam nu kim kammamakasi nari
                 ya sabbada lohitapubbabhakkha
      |94.55| navani vatthani subhani ceva
                 muduni suddhani ca lomasani
                 dinnani missa kitaka bhavanti
                 ayam nu kim kammamakasi nariti.
      |94.56| Bhariya mamesa ahu bhadante
                 adayika maccharini kadariya
                 sa mam dadantam samanabrahmananam
                 akkosati paribhasati ca
      |94.57| guthanca muttam rudhiranca 1- pubbam
                 paribhunja tvam asucim sabbakalam.
                 Etam te paralokasmim hotu
                 vattha ca te kitaka 2- bhavantu
                 etadisam duccaritam caritva
                 idhagata cirarattaya khadatiti.
                 Mahapesakarapetavatthu navamam.
@Footnote: 1 Ma. ruhiranca .  2 Ma. kitakasama.
     [95] |95.58| 10 Ka nu antovimanasmim    titthanti nupanikkhami
                      upanikkhamassu bhadde       passami 1- tam mahiddhikanti 2-.
          |95.59| Attiyami harayami    nagga nikkhamitum bahi
                      kesehamhi paticchanna   punnam me appakam katanti.
           |95.60| Handuttariyam dami 3- te  imam dussam nivasaya
                      imam dussam nivasetva       bahi 4- nikkhama sobhane
                     upanikkhamassu bhadde          passami tam mahiddhikanti 2-.
          |95.61| Hatthena hatthe te dinnam  na mayham upakappati
                     esetthupasako saddho       samma sambuddhasavako
           |95.62| etam acchadayitvana      mama dakkhinamadisa
                      tathaham 5- sukhita hessam     sabbakamasamiddhiniti.
           |95.63| Tanca te nahapayitvana   vilimpitvana vanija
                      vatthehacchadayitvana        tassa dakkhinamadisum
            |95.64| samanantaranuditthe       vipako upapajjatha 6-
                       bhojanacchadanapaniyam       dakkhinaya idam phalam
            |95.65| tato suddha sucivasana    kasikuttamadharini
                        hasanti vimana nikkhami    dakkhinaya idam phalanti.
             |95.66| Sucittarupam ruciram            vimanam te ca bhasati 7-
                         devate pucchitacikkha       kissa kammassidam phalanti.
@Footnote: 1 Ma. passama .  2 Ma. mahitthitanti .  3 Ma. dadami .  4 Ma. ehi .  5 Yu. tadaham.
@6 Ma. udapajjatha .  7 Ma. pabhasati.
           |95.67| Bhikkhuno caramanassa       doninimmujjani 1- aham
                         adasim ujubhutassa          vippasannena cetasa
            |95.68| tassa kammassa kusalassa vipakam dighamantaram
                          anubhomi vimanasmim       tanca dani parittakam.
            |95.69| Uddham catuhi masehi       kalakiriya bhavissati
                           ekantam katukam ghoram       nirayupapatissaham 2-
            |95.70| catukkannam catudvaram    vibhattam bhagaso mitam
                          ayopakarapariyantam      ayasa patikujjitam.
             |95.71| Tassa ayomaya bhumi     jalita tejasa yutta
                           samanta yojanasatam       pharitva titthati sabbada
             |95.72| tatthaham dighamaddhanam   dukkham vedissam 3- vedanam
                           phalanca papakammassa   tasma socamidam 4- bhutanti.
                              Khalatiyapetavatthu 5- dasamam.
     [96] |96.73| 11 Purato ca 6- setena paleti hatthina
                                   majjhe pana assatarirathena
                                   paccha ca kanna sivikayam niyyati
                                   obhasayanti dasa sabbato disa.
                 |96.74| Tumhe pana muggarahatthapanino
                             rudammukha bhinnapabhinnagatta
@Footnote: 1 Ma. doninimmajjanim .  Yu. doninimminjanam .  2 Ma. nirayam papatissaham.
@3 Ma. vedissa .  4 Ma. socamaham bhusanti .  5 Ma. khallatiyapetivatku.
@6 Ma. Yu. va.
                         Manussabhuta kimakattha papam
                         yenannamannassa pivatha lohitam (iti).
      |96.75| Purato va yo gacchati kunjarena
                 setena nagena catukkamena
                 amhakam putto ahu so pajetthako 1-
                 danani datvana sukhim 2- pamodati.
      |96.76| Yo so majjhe assatarirathena
                 catubbhi yuttena suvaggitena
                 amhakam putto ahu majjhimo so
                 amacchari danapati 3- virocati.
      |96.77| Ya sa [4]- paccha sivikaya niyyati
                 nari 5- sapanna migamandalocana
                 amhakam dhita ahu sa kanittha 6-
                 bhagaddhabhagena sukhi pamodati.
      |96.78| Ete ca danani adamsu pubbe
                 pasannacitta samanabrahmananam
                 mayam pana maccharino ahumha 7-
                 paribhasaka samanabrahmananam
                 ete ca datva paricarayanti
@Footnote: 1 Ma. jetthaposo. Yu. jetthako .  2 Ma. sukhi .  3 Ma. danavati.
@4 Ma. ca .  5 Yu. dari .  6 Ma. kanitthika .  7 Ma. ahumha.
                 Mayanca sussama nalova dittoti 1-.
      |96.79| Kim tumhakam bhojanam kim sayanam
                 kathanca yapetha supapadhammino
                 pahutabhogesu anappakesu
                 sukham viragaya 2- dukkhajja patta 3-.
      |96.80| Annamannam vadhitvana        pivama pubbalohitam
                 bahum pitva na data homa       nacchadimhamhase 4- mayam.
      |96.81| Icceva macca paridevayanti
                 adayika 5- pecca yamassa thayino
                 ye te viricca 6- adhigamma bhoge
                 na bhunjare napi karonti punnam.
      |96.82| Te khuppipasupagata parattha
                 paccha ciram jhayire 7- dayhamana
                 kammani katvana dukkhudrayani 8-
                 anubhonti dukkham katukapphalani.
      |96.83| Ittaram hi dhanadhannam            ittaram idha jivitam
                    ittaram ittarato natva       dipam kayiratha pandito.
      |96.84| Ye te evam pajananti           nara dhammassa kovida
                    te dane nappamajjanti       sutva arahatam vacoti.
                  Nagapetavatthu ekadasamam.
@Footnote: 1 Ma. chinnoti .  2. Ma. viradhaya .  3 Ma. pattati .  4 Ma. nacchadimhase.
@5 Ma. adayaka .  6 Si. viditva. Ma. vidicca. Yu. vivicca .  7 Ma. jhayare.
@8 Ma. dukhudrani. Yu. dukkhandriyani.
     [97] |97.85| 12 Uragova tacam jinnam   hitva gacchati santanum
                      evam sarire nibbhoge           pete kalakate sati
      |97.86| dayhamano na janati        natinam paridevitam
                  tasma etam na socami 1-      gato so tassa ya gati 2-
      |97.87| anabbhito tato aga         nanunnato ito gato
                  yathagato tatha gato              tattha ka paridevana
      |97.88| dayhamano na janati        natinam paridevitam
                  tasma etam na rodami           gato so tassa ya gati 2-.
      |97.89| Sace rode kisa assam           tattha me kim phalam siya
                  natimittasuhajjanam 3-         bhiyyo no arati siya
      |97.90| dayhamano na janati        natinam paridevitam
                 tasma etam na rodami            gato so tassa ya gati 2-.
      |97.91| Yathapi darako candam           gacchantam anurodati
                  evam sampadamevetam                yo petam anusocati
      |97.92| dayhamano na janati        natinam paridevitam
                 tasma etam na rodami            gato so tassa ya gati 2-.
      |97.93| Yathapi brahme udakumbho    bhinno appatisandhiyo
                  evam sampadamevetam                yo petam anusocati
      |97.94| dayhamano na janati        natinam paridevitam
@Footnote: 1 Ma. na rodami .  2 Yu. gatiti .  3 Yu. natimitta ....
                 Tasma etam na rodami            gato so tassa ya gatiti.
                   Uragapetavatthu dvadasamam.
                         Uddanam 1-
          khettupama 2- vanna duve    dhitalikam tirokuddam
          puttakhadika gonagutham           pasadam nagoraga dvadasa
              te vatthuni vagge pathame uddanam 3-.
                     Uragavaggo pathamo.
     [98] |98.95| 1 Nagga dubbannarupasi   kisa dhamanisanthita 4-
                      upphasulike kisike       ka nu tvam idha titthasiti.
         |98.96| Aham bhadante petimhi    duggata yamalokika
                     papakammam karitvana      petalokamito gatati.
           |98.97| Kinnu kayena vacaya  manasa dukkatam katam
                      kissa kammavipakena       petalokam ito gatati.
           |98.98| Anukkampaka mayham nahesum bhante
                       pita mata ca atha vapi nataka
                       ye mam niyojeyyum dadahi danam
                       pasannacitta samanabrahmananam.
           |98.99| Ito aham vassasatani panca
                      yam evarupa vicarami nagga
@Footnote: 1 tassuddanam.
@2 Ma.     khettam ca sukaram puti        pittham capi tirokuttam
@         pancapi sattaputtanca   gonam pesakarakanca
@         tatha khallatiyam nagam       dvadasam udagancevati.
@3 Yu. idam uddanam na dissati .  4 Ma. dhamanisanthata. evamuparipi.
                 Khudaya tanhaya ca khajjamana
                 papassa kammassa phalam mamedam.
      |98.100| Vandami tam ayya pasannacitta
                 anukampa mam vira mahanubhava
                 datva ca me adisa yahi 1- kinci
                 mocehi mam duggatiya bhadanteti.
      |98.101| Sadhuti so tassa 2- patisunitva   sariputto anukampako
                 bhikkhunam alopam datva    panimattanca colakam
                 thalakassa ca paniyam        tassa dakkhinamadisi
      |98.102| samanantara anuditthe    vipako upapajjatha.
                    Bhojanacchadanapaniyam       dakkhinaya idam phalam
      |98.103| tato suddha sucivasana    kasikuttamadharini
                    vicittavatthabharana          sariputtam upasankami.
      |98.104| Abhikkantena vannena     ya tvam titthasi devate
                    obhasenti disa sabba    osadhi viya taraka.
      |98.105| Kena tetadiso vanno    kena te idhamijjhati
                    uppajjanti ca te bhoga     ye keci manaso piya
      |98.106| pucchami tam devi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenapi 3- evam jalitanubhava
@Footnote: 1 Ma. yam hi .  2 Ma. ayam patho natthi .  3 Ma. kenasi. evamuparipi.
                 Vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |98.107| Uppandukim 1- kisam chatam  naggasamutitacchavim 2-
                    muni karuniko loke           tam mam adakkhi dukkhitam 3-
      |98.108| bhikkhunam alopam datva     panimattanca colakam
                    thalakassa ca paniyam            mama dakkhinamadisi.
      |98.109| Alopassa phalam passa       bhattam vassasatam dasa
                    bhunjami kamakamini         anekarasabyanjanam.
      |98.110| Panimattassa colassa     vipakam passa yadisam
                    yavata nandarajassa         vijitasmim paticchada
      |98.111| tato bahutara bhante        vatthanicchadanani me
                     koseyyakambaliyani         khomakappasikani ca
      |98.112| vipula ca mahaggha ca        tepakaseva lambare
                    saham tam paridahami             yam yam hi manaso piyam
      |98.113| thalakassa ca paniyam         vipakam passa yadisam.
                     Gambhira caturassa ca          pokkharanna 4- sunimmita
      |98.114| setodaka supatittha        sita appatigandhiya
                    padumuppalasanchanna         varikinjakkhapurita
      |98.115| saham ramami kilami         modami akutobhaya
                    munim karunikam loke            bhante vanditumagatati.
                  Samsaramocakapetavatthu pathamam.
@Footnote: 1 Yu. upakandakim .  2 Si. apatitacchavim. Ma. naggam sampatitacchavim. Yu. naggam
@appaticchavim .  3 Ma. duggatam .  4 Ma. pokkharanno.
     [99] |99.116| 2 Nagga dubbannarupasi   kisa dhamanisanthita
                  upphasulike kisike              ka nu tvam idha titthasiti.
      |99.117| Ahante sakiya mata     pubbe annasu jatisu
                  uppanna pittivisayam           khuppipasa samappita
      |99.118| chadditam khipitam khelam          singhanikam silesumam
                  vasanca dayhamananam          vijatananca lohitam
      |99.119| vanitananca 1- yam ghanam  sisacchinnanca 2- lohitam
                   khudapareta bhunjami          itthipurisanissitam
      |99.120| pubbalohitam bhakkhami 3- pasunam manussananca
                  alena ca anagara ca         nilamancaparayana
      |99.121| dehi puttaka me danam      datva uddisahi 4- me
                  appeva nama munceyyam       pubbalohitabhojanati.
      |99.122| Matuya vacanam sutva       upatissonukampako
                 amantayi moggallanam        anuruddhanca kappinam
      |99.123| catasso kutiyo katva     sanghe catuddise ada
                 kutiyo annapananca           matu dakkhinamadisi.
      |99.124| Samanantaranuditthe         vipako upapajjatha
                 bhojanam paniyam vattham              dakkhinaya idam phalam
      |99.125| tato suddha sucivasana     kasikuttamadharini
                    vicittavatthabharana      kolitam upasankami.
@Footnote: 1 Ma. vanikananca .  2 Ma. ghana-sisacchinnana lohitam .  3 Si. --lohitabhakkhasmi.
@4 Ma. anvadisahi me.
      |99.126| Abhikkantena vannena    ya tvam titthasi devate
                    obhasenti disa sabba   osadhi viya taraka
      |99.127| kena tetadiso vanno   kena te idhamijjhati
                    uppajjanti ca te bhoga    ye keci manaso piya
      |99.128| pucchami tam devi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenapi 1- evam jalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |99.129| Sariputtassaham mata    pubbe annasu jatisu
                    uppanna pittivisayam         khuppipasa samappita
      |99.130| chadditam khipitam khelam          singhanikam kilesumam
                     vasanca dayhamananam       vijatananca lohitam
      |99.131| vanitananca yam ghanam      sisacchinnanca lohitam
                     khudapareta bhunjissam 2-   itthipurisanissitam
      |99.132| pubbalohitam bhakkhissam       pasunam manussananca
                     alena ca anagara ca       nilamancaparayana.
      |99.133| Sariputtassa danena       modami akutobhaya
                     munim karunikam loke           tam 3- bhante vanditumagatati.
              Sariputtattherassa matupetivatthu dutiyam.
[100] |100.134| 3 Nagga dubbannarupasi   kisa dhamanisanthita
@Footnote: 1 Ma. kenasi .  2 Ma. bhunjami .  3 Ma. ayam patho natthi.
                        Upphasulike kisike        ka nu tvam idha titthasiti.
           |100.135| Saham matta tuvam tissa   sapatti 1- te pure ahum
                         papakammam karitvana            petalokam ito gatati.
            |100.136| Kinnu kayena vacaya    manasa dukkatam katam
                         kissa kammavipakena            petalokam ito gatati.
           |100.137| Candi ca pharusa casim      issuki macchari satha 2-
                         taham duruttam vatvana            petalokam ito gatati.
            |100.138| Saccam 3- ahampi janami  yatha tvam candika ahu
                         annanca kho tam pucchami     kenasi pamsukutthita 4-.
              |100.139| Sisam nahata tuvam asi  sucivattha alankata
                           ahanca kho [5]- adhimattam   samalankatara 6- taya
             |100.140| tassa me pekkhamanaya   samikena samantayi
                           tato me issa vipula        kodho me samajayatha
              |100.141| tato pamsum gahetvana   pamsuna tam vikiriham 7-
                            tassa kammavipakena        tenamhi pamsukutthitati 4-.
               |100.142| Saccam ahampi janami  pamsuna mam tvam okiri
                           annanca kho tam pucchami kena khajjasi kacchuyati.
              |100.143| Bhesajjahari ubhayo    vanantam agamimhase
                              tvam ca bhesajjamahari    ahanca kapikacchuno
                |100.144| tassa tyajanamanaya   seyyam tyaham samokiri 8-
@Footnote: 1 Yu. sapati .  2 Si. sathi .  3 Si. Yu. sabbam .pe.  4 Ma. pamsukunthitati.
@[5] Si. Yu. tam .  6 Ma. samalankatatara .  7 Ma. hi okirim .  8 Ma. samokirim.
                        Tassa kammavipakena              tena khajjami kacchuyati.
      |100.145| Saccam ahampi janami             seyyam me tvam samokiri
                      annanca kho tam pucchami         kenasi naggiya tuvanti.
      |100.146| Sahayanam samayo asi         natinam samitim ahu
                      tavanca amantita asi          sasami 1- no ca kho aham
      |100.147| tassa tyajanamanaya      dussam tyaham apanudim
                      tassa kammavipakena                tenamhi naggiya ahanti.
      |100.148| Saccam ahampi janami             dussam me tvam apanudi
                      annanca kho tam pucchami        kenasi guthagandhiniti.
      |100.149| Tava gandhanca malanca         paccagghanca vilepanam
                      guthakupe adharesim 2-               tam papam pakatam maya
                      tassa kammavipakena               tenamhi guthagandhiniti.
      |100.150| Saccam ahampi janami             tam papam pakatam taya
                      annanca kho tam pucchami        kenasi duggata tuvanti.
      |100.151| Ubhinnam samakam asi              yam gehe vijjate dhanam
                      santesu deyyadhammesu             dipam nakasimattano
                      tassa kammavipakena               tenamhi duggata ahanti.
      |100.152| Tadeva mam tvam avaca                papakammam nisevasi
                      na hi papehi kammehi             sulabha hosi suggatim 3-
      |100.153| vamato mam tvam  paccesi         athopi mam ussuyyati 4-
@Footnote: 1 Ma. sasamini .  2 Si. Yu. ataresim .  3 Ma. hoti suggatiti .  4 Ma. usuyasi.
                        Passa papanam kammanam         vipako hoti yadiso.
      |100.154| Te gharadasiyo 1- asum        tanevabharananime
                      te anne parivarenti            na bhoga honti sassata
      |100.155| idani bhutassa pita            apana gehamehiti
                       appeva te dade kinci           ma su tava ito gata 2-.
      |100.156| Nagga dubbannarupamhi    kisa dhamanisanthita
                      kopinam etam itthinam                 ma mam bhutapitaddasa.
      |100.157| Handa kim [3]- tyaham 4- dammi   kim va ca te 5- karomaham
                            yena tvam sukhita assa        sabbakamasamiddhini.
      |100.158| Cattaro bhikkhu sanghato         cattaro pana puggala
                        attha bhikkhu bhojayitva           mama dakkhinamadisi
                        tadaham sukhita hessam             sabbakamasamiddhini.
      |100.159| Sadhuti sa patisutva            bhojayitva attha bhikkhavo
                     vatthehicchadayitvana              tassa dakkhinamadisi.
      |100.160| Samanantaranuditthe             vipako upapajjatha
                      bhojanacchadanapaniyam              dakkhinaya idam phalam
      |100.161| tato suddha sucivasana          kasikuttamadharini
                      vicittavatthabharana                 sapattim 6- upasankami.
      |100.162| Abhikkantena vannena     ya tvam titthati devate
@Footnote: 1 Ma. te ghara ta ca dasiyo .  2 Ma. Yu. aga .  3 Ma. va .  4 Yu. kintaham.
@5 Ma. kim va tedha ... .  6 Yu. sapatim.
                       Obhasenti disa sabba        osadhi viya taraka
      |100.163| kena tetadiso vanno        kena te idhamijjhati
                      uppajjanti ca te bhoga          ye keci manaso piya
      |100.164| pucchami tam devi mahanubhave
                 manussabhuta kimakasi punnam
                 kenasi evam jalitanubhava
                 vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |100.165| Aham matta tuvam tissa    sapatti te pure ahum
                       papakammam karitvana        petalokam ito gata
      |100.166| tava danena dinnena 1-  modami akutobhaya.
                      Ciram jivahi bhagini               saha sabbehi natibhi
                      asokam virajam thanam              avasam vasavattinam
      |100.167| idha dhammam caritvana        danam datvana sobhane.
                       Vineyya maccheramalam samulam
                       anindita saggamupesi 2- thananti.
                      Mattapetivatthu tatiyam.
     [101] |101.168| 4 Kali dubbannarupasi    pharusa bhirudassana
                     pingalasi kalarasi         na tam mannami manusinti.
      |101.169| Aham nanda nandasena   bhariya te pure ahum
                    papakammam karitvana         petalokam ito gatati.
@Footnote: 1 Ma. tava dinnena danena .  2 Ma. saggamupehi.
      |101.170| Kinnu kayena vacaya     manasa dukkatam katam
                    kissa kammavipakena            petalokam ito gatati.
      |101.171| Candi ca pharusa casi 1- tayi casi 2- agarava
                    taham duruttam vatvana           petalokam ito gatati.
      |101.172| Handuttariyam dadami te   imam dussam nivasaya
                    imam dussam nivasetva          ehi nessami tam gharam
      |101.173| vatthanca annapananca   lacchasi tvam gharam gata
                    putte ca te passissasi         sunisaye 3- ca dakkhasi.
      |101.174| Hatthena hatthe te dinnam  na mayham upakappati
                    bhikkhu ca silasampanne          vitarage bahussute
      |101.175| tappehi annapanena     mamam dakkhinamadisi
                     tadaham sukhita hessam          sabbakamasamiddhiniti.
      |101.176| Tato 4- sadhuti so patisunitva   danam vipulamakiri
                         annapanam khadaniyam        vattham senasanani ca
                    chattam gandhanca malanca       vividha ca 5- upahana.
      |101.177| Bhikkhu ca silasampanne     vitarage bahussute
                      tappetva annapanena    tassa dakkhinamadisi.
      |101.178| Samanantaranuditthe       vipako upapajjatha
                      bhojanacchadanapaniyam        dakkhinaya idam phalam
@Footnote: 1 Si. candi pharusavaca ca. 2 Ma. capi. 3 Ma. sunisayo. Yu. sutisaye.
@4 Ma. ayam patho na dissati. 5 Yu. vividhani.
      |101.179| Tato suddha sucivasana    kasikuttamadharini
                       vicittavatthabharana          samikam upasankami.
      |101.180| Abhikkantena vannena   ya tvam titthasi devate
                      obhasenti disa sabba   osadhi viya taraka
      |101.181| kena tetadiso vanno   kena te idhamijjhati
                       uppajjanti ca te bhoga    ye keci manaso piya
      |101.182| pucchami tam devi mahanubhave
                       manussabhuta kimakasi punnam
                       kenasi evam jalitanubhava
                       vanno ca te sabbadisa pabhasatiti.
      |101.183| Aham nanda nandasena    bhariya te pure ahum
                       papakammam karitvana        petalokam ito gata
      |101.184| tava dinnena danena      modami akutobhaya.
                      Ciram jiva gahapati                 saha sabbehi natibhi
                      asokam virajam thanam 1-         avasam vasavattinam
      |101.185| idha dhammam caritvana       danam datva gahapati.
                       Vineyya maccheralamalam samulam
                       anindito saggamupesi 2- thananti.
                       Nandapetavatthu catuttham.
@Footnote: 1 Ma. khemam .    2 Ma. saggamupehi.
     [102] |102.186| 5 Alankato matthakundali
                         .pe.
     (vimanavatthusmim sattamassa sunikkhittavaggassa navamavatthusmim datthabbam)
                 matthakundalipetavatthu pancamam.
     [103] |103.187| 6 Utthehi kanha kim 1- sesi   ko attho supanena te
                    yo ca tuyham sako bhata        hadayam cakkhunca dakkhinam
                    tassa vata baliyanti          ghato jappati kesavati.
      |103.188| Tassa tam vacanam sutva      rohineyyassa kesavo
                    taramanarupo 2- vutthasi     bhatu sokena addhitoti.
      |103.189| Kim nu ummattarupova       kevalam dvarakam imam
                    saso sasoti lapasi               kidisam sasamicchasi
      |103.190| sovannamayam manimayam     lohamayam atha rupiyamayam
                    sankhasilapavalamayam            karayissami te sasam
      |103.191| santi annepi sasaka   arannavanagocara
                    tepi te anayissami         kidisam sasamicchasiti.
      |103.192| Naham me te sase icche  ye sasa pathavinissita 3-
                    candato sasamicchami           tam me ohara kesavati.
      |103.193| So nuna 4- madhuram nati   jivitam vijahissasi
                     apatthayam patthayasi             candato sasamicchasiti.
      |103.194| Evance kanha janasi  yathannamanusasasi
@Footnote: 1 Yu. kanhe kim .  2 Yu. vutthayi .  3 Ma. pathavissita .  4 Yu. nanda.
                   Kasma pure matam puttam          ajjapi 1- manusocasi.
      |103.195| Na tam 2- labbha manussena  amanussena va pana
                    jato me mamari putto        kuto labbha alabbhiyam
      |103.196| na manta mulabhesajja   osathehi dhanena va
                      sakka anayitum kanha       yam petamanusocasi.
      |103.197| Mahaddhana mahabhoga    ratthavantopi khattiya
                      pahutadhanadhannase 3-      tepi no ajaramara.
      |103.198| Khattiya brahmana vessa   sudda candalapukkusa
                       ete canne ca jatiya    tepi no ajaramara.
      |103.199| Ye mantam parivattenti    chalangam brahmacintitam
                       ete canne ca vijjaya    tepi no ajaramara.
      |103.200| Isayo vapi ye santa   sannatatta tapassino
                      sariram tepi kalena             vijahanti tapassino.
      |103.201| Bhavitatta arahanto     katakicca anasava
                       nikkhipanti imam deham         punnapapaparikkhayati.
      |103.202| Adittam vata mam santam      ghatasittamva pavakam
                      varina viya osincam         sabbam nibbapaye daram.
      |103.203| Abbulhi 4- vata me sallam    sokam hadayanissitam
                       yo me sokaparetassa        puttasokam apanudi
@Footnote: 1 Yu. ajapi .  2 Ma. yam .  3 Yu. pahutadhanadhannaso .  4 Ma. abbahi.
      |103.204| Svaham abbulhasallosmi   sitibhutosmi nibbu.
                Na socami na rodami               tava sutvana bhasitam 1-
      |103.205| evam karonti sappanna  ye honti anukampaka
                nivattayanti 2- sokamha        ghato jetthamva bhataram
      |103.206| yassa etadisa honti  amacca 3- paricarika
                subhasitena anevanti 4-          ghato jetthamva bhataranti.
                          Kanhapetavatthu chattham.
     [104] |104.207| 7 Naggo dubbannaruposi   kiso dhamanisanthito
                    upphasuliko kisiko            ko nu tvam asi marisati.
      |104.208| Aham bhadante petomhi   duggato yamalokiko
                    papakammam karitvana           petalokam ito gatoti.
      |104.209| Kim nu kayena vacaya     manasa dukkatam katam
                    kissa kammavipakena           petalokam ito gatoti.
      |104.210| Nagaram atthi dasannanam 5-   erakacchanti vissutam
                    tattha setthi pure asim         dhanapaloti mam vidu.
      |104.211| Asiti sakatavahanam       hirannassa ahosi me
                    pahutam me jatarupam               muttaveluriya bahu.
      |104.212| Tava mahadhanassapi 6-   na me datum piyam ahu
@Footnote: 1 Ma. bhatika .  2 Yu. vinivattayati .  3 Yu. amaccaparicarika .  4 Yu. anvesi.
@5 Ma. pannanam .  6 Yu. mahaddhanassami.
                     Pidahitva dvaram bhunjami 1-  ma mam yacanakaddasum.
      |104.213| Asaddho macchari vasim 2-    kadariyo paribhasako
                    dadantanam karontanam         varayissam bahujjanam 3-.
      |104.214| Vipako natthi danassa   samyamassa kuto phalam
                     pokkharannodapanani      aramani ca ropite
                     papayo ca vinasesim           dugge sankamanani ca.
      |104.215| Svaham akatakalyano   katapapo tato cuto
                    uppanno pittivisayam 4-     khuppipasasamappito
      |104.216| pancapannasavassani   tato kalakato aham.
                       Nabhijanami bhuttam va     pitam va pana paniyam
      |104.217| yo samyamo so vinaso    yo vinaso so samyamo
                       peta hi kira jananti       yo 5- samyamo so vinaso.
      |104.218| Aham pure samyamissam          nadasim bahuke dhane
                       santesu deyyadhammesu      dipam nakasimattano.
                       Svaham pacchanutappami   attakammaphalupago
      |104.219| uddham catuhi masehi       kalakiriya bhavissati.
                       Ekantam katukam ghoram          nirayam papatissaham
      |104.220| catukkannam catudvaram    vibhattam bhagaso mitam
                        ayopakarapariyantam       ayasa patikujjitam.
@Footnote: 1 Ma. bhunjim .  2 Ma. casim .  3 Ma. bahujane .  4 Yu. petavisayam .  5 Yu. so.
      |104.221| Tassa ayomaya bhumi       jalita tejasa yutta
                samanta yojanasatam                 pharitva titthati sabbada.
      |104.222| Tatthaham dighamaddhanam     dukkham vedissa vedanam
                phalam papassa kammassa             tasma socamaham bhusam.
      |104.223| Tam vo vadami bhaddam 1- vo    yavantettha samagata
                      ma kattha papakam kammam          avim 2- va yadi va raho.
      |104.224| Sace tam papakam kammam      karissatha karotha va
                na vo dukkha pamuttatthi 3-      upacchapi palayitam 4-
      |104.225| matteyya hotha petteyya   kule jetthapacayika
                samanna hotha brahmanna         evam saggam gamissathati.
      |104.226| Na 5- antalikkhe na samuddamajjhe
                       na pabbatanam vivaram pavissa
                       na vijjati so jagatippadeso
                       yatratthito munceyya papakammati.
                  Dhanapalapetavatthu sattamam.
     [105] |105.227| 8 Naggo kiso pabbajitosi bhante
                 rattim kuhim gacchasi kissa hetu
                 acikkha me tam api sakkunemu
                 sabbena vittam patipadaye tuvanti.
@Footnote: 1 Ma. bhaddante .  2 Ma. avi .  3 Ma. pamutyatthi .  4 Ma. upaccapi palayatam.
@5 Ma. na antalikkhe .pe. papakammatiti ime patha natthi.
      |105.228| Baranasinagaram duraghuttham
                 tatthaham gahapati addhako ahu 1- dinno
                 adata gedhitamano amisasmim
                 dussilyena yamavisayamhi patto.
      |105.229| So sucikaya kilamito tehi teneva
                 natisu yami amisakincihetu 2-
                 adanasila na ca saddahanti
                 danam phalam hoti paramhi loke.
      |105.230| Dhita ca mayham lapate abhikkhanam
                 dassami danam pitunnam pitamahanam
                 upatthitam 3- parivisayanti brahmana
                 yamiham andhakavindam bhuttum 4-.
      |105.231| Tamavoca raja tavamanubhaviyana 5- tampi
                 eyyasi khippam ahampi karissa pujam
                 acikkha me tam yadi atthi hetu
                 saddhayitam hetuvaco 6- sunoma.
      |105.232| Tathati vatva agamasi tattha
                 bhunjimsu bhattam na padakkhinaraha
@Footnote: 1 Ma. Yu. dino .  2 Ma. amisakincikkhahetu .  3 Ma. tamupakkhatam.
@4 Ma. bhottuntiti. 5 Ma. tavanti natthi .  6 Yu. hetuvahe.
                 Paccha 1- gami rajagaham punaparam
                 paturahosi purato janadhipassa.
      |105.233| Disvana petam punadeva 2- agatam
                 raja avoca ahampi kim dadami
                 acikkha me tam yadi atthi hetu
                 yena tuvam cirataram pinito siya.
      |105.234| Buddhanca sangham parivisiyana raja
                 annena panenapi civarena
                 tam dakkhinam adisa me hitaya
                 evam aham cirataram pinito siya.
      |105.235| Tato ca raja nipatitva tavadeva 3-
                 danam sahattha atulanca datva 4-
                 sanghe ca arocayi pakatim 5- gatagatassa
                 petassa padakkhinam adisittha.
      |105.236| So pujito ativiya sobhamano
                 paturahosi purato janadhipassa
                 yakkhohamasmim paramiddhipatto
                 na mayham iddhisamasadisa 6- manussa.
      |105.237| Passanubhavam aparimitam mamayidam
@Footnote: 1 Ma. pacca .  2 Yu. punareva .  3 Ma. tavade .  4 Ma. daditva sanghe.
@5 Ma. arocesi pakatam .  6 Ma. atthi sama sadisa.
                 Tayanudittham atulam daditva sanghe
                 samtappito sasatam sada bahuhi
                 yami aham sukhito manussadevati.
                 Culasetthipetavatthu atthamam.
     [106] |106.238| 9 Yassa atthaya gacchama   kambojam dhanaharaka
                             ayam kamadado yakkho             imam yakkham niyamase
      |106.239| imam yakkham gahetvana      sadhukena pasayha va
                    yanam aropayitvana          khippam gacchama dvarakanti.
      |106.240| Yassa rukkhassa chayaya   nisideyya sayeyya va
                    na tassa sakham bhanjeyya       mittadubbho hi papakoti.
      |106.241| Yassa rukkhassa chayaya    nisideyya sayeyya va
                    khandhampi tassa chindeyya     attho ce tadiso siyati.
      |106.242| Yassa rukkhassa chayaya   nisideyya sayeyya va
                  na tassa 1- pattam bhindeyya   mittadubbho hi papakoti.
      |106.243| Yassa rukkhassa chayaya   nisideyya sayeyya va
                    samulampi tam abbuyha 1-       atthopetadiso siyati.
               |106.244| Yassekarattim hi 2- ghare vaseyya
                             yatthannapanam puriso labhetha
                             na tassa papam manasapi cetaye 3-
@Footnote: 1 Ma. abbuhe .  2 Ma. pi .  3 Ma. cintaye.
                             Katannuta sappurisehi vannita.
      |106.245| Yassekarattimpi ghare vaseyya
                 annena panena upatthito siya
                 na tassa papam manasapi cetaye 1-
                 adubbhapani dahate mittadubbhim.
      |106.246| Yo pubbe katakalyano    paccha papena himsati
                    allapanihato poso             na so bhadrani passatiti.
      |106.247| Yo 2- appadutthassa narassa dussati
                 suddhassa posassa ananganassa
                 tameva balam pacceti papam
                 sukhumo rajo pativatamva khittoti 2-.
      |106.248| Naham devena va manussena va
                 issariyena vaham suppasayho
                 yakkhohamasmi paramiddhipatto
                 durangamo vannabalupapannoti.
      |106.249| Pani te sabbaso vanno    pancadharo madhussavo
                        nanarasa paggharanti           mannehantam purindadam.
      |106.250| Namhi devo na gandhabbo      napi sakko purindado
                      petam ankura janahi                roruvamha 3- idhagatam.
@Footnote: 1 Ma. cintaye .  2 Ma. yo appadutthassa .pe. khittotiti ime patha natthi.
@3 Si. Yu. bheruvamha.
      |106.251| Kimsilo kimsamacaro        roruvamhi 1- pure tvam
                      kena te brahmacariyena      punnam panimhi ijjhati.
      |106.252| Tantavayo pure asim     roruvasmim 2- tada aham
                       sukicchavutti kapano          na me vijjati datave.
      |106.253| Nivesananca 3- me asi   asayhassa upantike
                      saddhassa danapatino          katapunnassa lajjino.
      |106.254| Tattha yacanaka yanti     nanagotta vanibbaka
                      te ca mam tattha pucchanti      asayhassa nivesanam.
      |106.255| Kattha gacchama 4- bhaddam vo     tattha 5- danam padiyati
                      tesaham 6- puttho 7- akkhami   asayhassa nivesanam.
      |106.256| Paggayha dakkhinam bahum      ettha gacchatha bhaddam vo
                      ettha danam padiyati [8]-       tena pani kamadado
      |106.257| tena pani madhussavo         tena me brahmacariyena
                                punnam panimhi ijjhati.
      |106.258| Na kira tvam ada danam         sakapanihi kassaci
                      parassa danam anumodamano   panim paggayha pavadi.
      |106.259| Tena pani kamadado        tena pani madhussavo
                       tena me brahmacariyena         punnam panimhi ijjhati.
@Footnote: 1 Ma. roruvasmim .  2 Yu. bheruvasmim .  3 Si. Yu. avesananca.
@4 Yu. tattha gacchami .  5 Ma. Yu. kattha .  6 Yu. tenaham .  7 Yu. vakkhami.
@[8] Ma. asayhassa nivesane.
      |106.260| Yo so danamada bhante     pasanno sakapanihi
                      so hitva manusam deham          kinnu so disatam gato.
      |106.261| Naham janami asayhasahino
                 angirasassa gatim agatim va
                 sutam ca me vessavanassa santike
                 sakkassa sahabyatam gato asayho.
      |106.262| Alameva katum kalyanam       danam datum yatharaham
                      panim kamadadam disva           ko punnam na karissati.
      |106.263| So hi nuna ito gantva     anuppatvana dvarakam
                      danam tam 1- patthapayissami  yam mamassa sukhavaham.
      |106.264| Dassami annapananca     vatthasenasanani ca
                      papanca udapananca            dugge sankamanani cati.
      |106.265| Kena te anguli kunda 2-  mukhanca kundalikatam
                       akkhini ca paggharanti            kim papam pakatam tayati.
      |106.266| Angirasassa gahapatino        saddhassa gharamesino
                      tassaham danavissagge          dane adhikato ahu.
      |106.267| Tattha yacanake disva        agate bhojanatthike
                      ekamantam apakkamma            akasim kundalimukham.
      |106.268| Tena me anguli kunda      mukhanca kundalikatam
                      akkhini ca 3- paggharanti         tam papam pakatam mayati.
@Footnote: 1 Ma. ayam patho natthi .  2 Ma. kuna .  3 Ma. me.
      |106.269| Dhammena te kapurisa           mukhanca kundalikatam
                       akkhini ca paggharanti            yam tvam parassa danassa
                                akasi kundalimukhanti.
      |106.270| Katham hi danam dadamano       kareyya parapattiyam
                       annapanam khadaniyam             vatthasenasanani cati.
      |106.271| So hi nuna ito gantva     anuppatvana dvarakam
                      danam tam patthapayissami       yam mamassa sukhavaham.
      |106.272| Dassamannanca pananca  vatthasenasanani ca
                       papanca udapananca           dugge sankammanani cati.
      |106.273| Tato hi so nivattitva       anuppatvana dvarakam
                      danam patthayi ankuro             yantam 1- assa sukhavaham.
      |106.274| Ada annanca pananca    vatthasenasanani ca
                       papanca udapananca           vippasannena cetasa.
      |106.275| Ko chato ko ca tasito       ko vattham paridahissati 2-
                        kassa santani yoggani      ito yojentu vahanam.
      |106.276| Ko chatticchati gandhanca      ko malam ko upahanam
                       iti su tattha ghosenti           kappaka sudamagadha
                       sada sayanca pato ca        ankurassa nivesaneti.
      |106.277| Sukham supati ankuro              iti janati mam jano
@Footnote: 1 Ma. yam tumassa .  2 Yu. parivassati.
                     Dukkham supami sindhuka 1-          yam na passami yacake.
      |106.278| Sukham supati ankuro              iti janati mam jano
                      dukkham sindhuka 1- supami        appake su vanibbaketi.
      |106.279| Sakko ce te varam dajja      tavatimsanamissaro
                      kissa sabbassa lokassa         varamano varam vareti.
      |106.280| Sakko ce me varam dajja      tavatimsanamissaro
                       kalutthitassa me sato          suriyuggamanam pati.
                       Dibba bhakkha patubhaveyyum  silavanto ca yacaka
      |106.281| dadato me na khiyetha           datva nanutappeyyaham
                       dadam cittam pasadeyya           evam sakka 2- varam vareti.
      |106.282| Na sabbavittani pare pavecche
                 dadeyya dananca dhananca rakkhe
                 tasma hi dana dhanameva seyyo
                 atippadanena kula na honti.
      |106.283| Idanamatidananca           na pasamsanti pandita
                 tasma hi dana dhanameva seyyo
                 samena vatteyya sa dhiradhammoti.
      |106.284| Aho vatare ahameva dajjam
                 santo hi mam sappurisa bhajeyyum
@Footnote: 1 Ma. Yu. sindhaka .  2 Ma. etam sakkam .  sakkavarantipi disati.
                 Meghova ninnani hi 1- purayanto
                 santappaye sabbavanibbakanam.
      |106.285| Yassa yacanake disva        mukhavanno pasidati
                       datva attamano hoti         tam gharam vasato sukham.
      |106.286| Yassa yacanake disva        mukhavanno pasidati.
                      Datva attamano hoti          esa yannassa 2- sampada.
      |106.287| Pubbeva dana sumano       dadam cittam pasadaye 3-
                       datva attamano hoti         esa 4- yannassa sampadati.
      |106.288| Satthivahasahassani          ankurassa nivesane
                       bhojanam diyate niccam              punnapekkhassa jantuno.
      |106.289| Tisahassani sudani 5-      amuttamanikundala
                       ankuram upajivanti                dane yannassa pavata.
      |106.290| Satthipurisasahassani          amuttamanikundala
                       ankurassa mahadane           kattham phalenti manava.
      |106.291| Solasitthisahassani          sabbalankarabhusita
                       ankurassa mahadane           vidha pindenti nariyo.
      |106.292| Solasitthisahassani          sabbalankarabhusita
                        ankurassa mahadane          dabbiggaha upatthita.
@Footnote: 1 Ma. paripurayanto .  2 Si. Yu. punnassa .  3 Yu. pasadeyya .  4 Yu. eso.
@5 Yu. jana tisahassa suda.
      |106.293| Bahum bahunam padasi          ciram padasi khattiyo
                      sakkaccanca sahattha ca      vittim katva punappunam.
      |106.294| Bahumase ca pakkhe ca       utusamvaccharani ca
                       mahadanam pavattesi          ankuro dighamantaram.
      |106.295| Evam datva yajitva ca     ankuro dighamantaram
                       so hitva manusam deham       tavatimsupago ahuti.
      |106.296| Katacchubhikkham datvana       anuruddhassa indako
                      so hitva manusam deham         tavatimsupago ahu.
      |106.297| Dasahi thanehi ankuram        indako atirocati
                      rupe sadde rase gandhe         photthabbe ca manorame
      |106.298| ayuna yasasa ceva        vannena ca sukhena ca
                      adhipaccena ankuram              indako atirocatiti.
      |106.299| Mahadanam taya dinnam      ankura dighanantaram
                     avidure nisinnosi                agaccha mama santiketi 1-.
      |106.300| Tavatimse yada buddho      silayam pandukambale
                      parichattakamulamhi             vihasi purisuttamo.
      |106.301| Dasasu lokadhatusu            sannipatitvana devata
                      payirupasanti sambuddham       vasantam nagamuddhani.
      |106.302| Na koci devo vannena    sambuddham atirocati
                      sabbe deve atikkamma 2-    sambuddhova virocati.
@Footnote: 1 Ma. mahadanam .pe.  santiketiti ime patha natthi .  2 Si. Yu. adhigayha.
      |106.303| Yojanani dasa ceva       ankuroyam tada ahu
                     avidureva buddhassa            indako atirocati.
      |106.304| Oloketvana sambuddho    ankurancapi indakam
                       dakkhineyyam sambhavento 1- idam vacanamabruvi 2-
      |106.305| mahadanam taya dinnam   ankura dighamantaram
                    atidure nisinnosi           agaccha mama santikam 3- (iti).
      |106.306| Codito bhavitattena     ankuro idamabruvi
                       kim mayham tena danena      dakkhineyyena sunnatam.
      |106.307| Ayam so indako yakkho  dajja danam parittakam
                      atirocati amhehi            cando taragane yatha (iti).
      |106.308| Ujjangale 4- yatha khette   bijam bahumpi ropitam
                      na phalam vipulam hoti 5-        napi toseti kassakam
      |106.309| tatheva danam bahukam        dussilesu patitthitam
                      na phalam vipulam hoti 5-        napi toseti dayakam.
      |106.310| Yathapi bhaddake khette bijam appampi ropitam
                      sammadharam pavecchante   phalam toseti kassakam
      |106.311| tatheva silavantesu        gunavantesu tadisu
                      appakampi katam karam          punnam hoti mahapphalanti.
      |106.312| Viceyya danam databbam    yattha dinnam mahapphalam
@Footnote: 1 Yu. pabhavento .  2 Ma. vacanamabravi .  3 Ma. santiketi .  4 Yu. ujjhangale.
@5 Ma. na vipulaphalam hoti. Yu. na vipulam na phalam hoti.
                       Viceyya danam datvana   saggam gacchanti dayaka.
      |106.313| Viceyya danam sugatappasattham
                      ye dakkhineyya idha jivaloke
                      etesu dinnani mahapphalani
                      bijani vuttani yatha sukhetteti.
                    Ankurapetavatthu navamam.
[107] |107.314| 10 Divaviharagatam bhikkhum    gangatire nisinnakam
                    tam peti upasankamma           dubbanna bhirudassana
      |107.315| kesa cassa atidigha  yava bhummavalambare
                    kesehi sa paticchanna      samanam etamabruviti.
      |107.316| Pancapannasavassani    yato kalakata aham
                    nabhijanami bhuttam va       pitam va pana paniyam
                    dehi tvam paniyam bhante       tasita paniyaya meti.
      |107.317| Ayam sitodaka ganga    himavantato sandati
                     piva etto gahetvana      kim mam yacasi paniyam (iti).
      |107.318| Sacaham bhante gangaya  sayam ganhami paniyam
                     lohitam me parivattati         tasma yacami paniyam (iti).
      |107.319| Kinnu kayena vacaya  manasa dukkatam katam
                    kissa kammavipakena          ganga te hoti lohitam (iti).
      |107.320| Putto me uttaro nama   saddho asi upasako
                     So ca mayham akamaya       samananam pavecchati
      |107.321| civaram pindapatanca   paccayam sayanasanam.
                     Tamaham paribhasami            maccherena upadduta
      |107.322| yantam mayham akamaya  samananam pavecchasi
                    civaram pindapatanca         paccayam sayanasanam.
      |107.323| Etante paralokasmim   lohitam hotu uttara
                       tassa kammavipakena      ganga me hoti lohitanti.
                  Uttaramatupetivatthu dasamam.
     [108] |108.324| 11 Aham pure pabbajitassa bhikkhuno
                 suttam adasi upagamma yacita tassa
                 vipako vipulam phalupalabbhati
                 bahu 1- ca me uppajjare vatthakotiyo.
      |108.325| Pupphabhikinnam ramitam vimanam
                 anekacittam naranarisevitam
                 saham bhunjami ca parupami ca
                 pahutavitta na ca tava khiyati.
      |108.326| Tasseva kammassa vipakamanvya 2-
                 sukhanca satanca idhupalabbhati
                 saham gantva punadeva manusam
@Footnote: 1 Ma. bahuka .  2 anvayatipi dissati.
                 Kahami punnani nayayyaputta manti.
      |108.327| Satta tuvam vassasata idhagata
                 jinna ca vuddha ca tahim bhavissasi
                 sabbeva te kalakata ca nataka
                 tvam 1- tattha gantvana ito karissasiti.
      |108.328| Satteva vassani idhagataya me
                 dibbanca sukhanca samappitaya
                 saham gantva punareva manusam
                 kahami punnani nayayyaputta manti.
      |108.329| So tam gahetvana pasayha bahayam
                 paccanayitvana punareva 2- therim sudubbalam
                 vajjesi annampi janam idhagatam
                 karotha punnani sukhupalabbhatiti.
      |108.330| Dittha maya akatena sadhuna
                 peta vihannanti tatheva manusa
                 kammanca katva sukhavedaniyam
                 deva manussa ca sukhe thita pajati.
                  Suttapetavatthu ekadasamam.
@Footnote: 1 Ma. kim .  2 Ma. ayam patho natthi.
[109] |109.331| 12 Sovannasopanaphalaka    sovannavalukasanthata 1-
                    tattha sogandhiya vaggu              sucigandha manorama
      |109.332| nanarukkhehi sanchanna    nanagandhasamerita
                    nanapadumasanchanna            pundarikasamohata 2-.
      |109.333| Surabhi sampavayanti            manunna maluterita
                   hamsakoncabhiruda ca                cakkavakabhikujita
      |109.334| nanadijaganakinna      nanasaraganayuta
                    nanaphaladhara rukkha               nanamaladhara 3- vana.
      |109.335| Na manussesu idisam             nagaram yadisam idam
                    pasada ca bahuka tuyham        sovannarupiyamaya
                    daddallamana abhenti        samanta caturo disa.
      |109.336| Panca dasisata tuyham       ya tema paricarika
                    ta kambukayuradhara                kancanacelabhusita 4-.
      |109.337| Pallanka bahuka tuyham      sovannarupiyamaya 5-
                     kadalimigasanchanna               sajja 6- gonakasanthata
      |109.338| yattha tuvam vasupagata         sabbakamasamiddhini.
                    Sampattaya addharattaya       tato utthaya gacchasi
      |109.339| uyyanabhumim gantvana       pokkharanna samantato.
@Footnote: 1 Yu. ... santhita .  2 Yu. ... samagata .  3 Ma. nanapupphadhara.
@4 Ma. kancanavelabhusita 5 Yu. ruciyamaya .  6 Yu. sanjato
@gonakasanthita.
                        Tassa tire tuvamthasi            harite saddale subhe
      |109.340| tato te kannamundo ca    sunakho angamangani khadati.
                    Yada ca khayita asi              atthisankhalika kata
                    ogahasi pokkharanim                hoti kayo yatha pure.
      |109.341| Tato tvam angapaccangi 1-   sucaru piyadassana
                    vatthena parupitvana               ayasi mama santikam.
      |109.342| Kinnu kayena vacaya manasa dukkatam katam
                    kissa kammavipakena               kannamundo ca sunakho
                                angamangani khadatiti.
      |109.343| Kimbilayam gahapati       saddho asi upasako
                tassaham bhariya asi             dussila aticarini.
      |109.344| Evamaticaramanaya 2- samiko etadabruvi 3-
                netam channam patirupam                yam tvam aticarasi mam.
      |109.345| Saham ghoranca sapatham    musavadam abhasissam
                nahantam aticarami               kayena uda cetasa
      |109.346| sacahantam aticarami    kayena uda cetasa
                ayam kannamundo sunakho      angamangani khadatu.
      |109.347| Tassa kammassa vipakam   musavadassa cubhayam
                sattavassasatani 4- ca          anubhatam yatopi me
@Footnote: 1 uggacchanti. Ma. angapaccanga .  2 Ma. so mam aticaramanaya.
@3 Ma. etadabravi .  4 Ma. satteva.
                Kannamundo ca sunakho         angamangani khadatiti.
      |109.348| Tvanca deva bahupakaro  atthaya me idhagato
                sumuttaham kannamundassa    asoka akutobhaya
      |109.349| naham deva namassami   yacami anjalikata
                bhunja amanuse kame          rama deva maya sahati.
      |109.350| Bhutta 1- amanusa kama   ramitomhi taya saha
                taham subhage yacami             khippam patinayahi manti.
                 Kannamundapetavatthu dvadasamam.
[110] |110.351| 13 Ahu raja brahmadatto    pancalanam rathesabho
                       ahorattanamaccaya            raja kalamakrubbatha 2-.
      |110.352| Tassa alahanam gantva   bhariya kandati ubbari
                      brahmadattam apassanti        brahmadattati kandati.
      |110.353| Isi ca tattha agacchi         sampannacaranamuni
                      so ca tattha apucchittha          ye tattha su samagata
      |110.354| kassa cidam alahanam         nanagandhasameritam
                      kassayam kandati bhariya         ito duragatam patim
                      brahmadattam apassanti        brahmadattati kandati.
      |110.355| Te ca tattha viyakamsu          ye tattha su samagata
                      brahmadattassa bhadante       brahmadattassa marisa
@Footnote: 1 Yu. bhutva .  2 Si. Yu. kalam kari tada.
      |110.356| Tassa idam alahanam         nanagandhasameritam
                      tassayam kandati bhariya         ito duragatam patim
                      brahmadattam apassanti        brahmadattati kandatiti.
      |110.357| Chalasitisahassani           brahmadattassa namaka
                      imasmim alahane daddha   tesam kam anusocasiti.
      |110.358| Yo raja culaniputto        pancalanam rathesabho
                      tam bhante anusocami            bhattaram sabbakamadanti.
      |110.359| Sabbevahesum rajano       brahmadattassa namaka
                      sabbeva culaniputta            pancalanam rathesabha
      |110.360| sabbesam anupubbena        mahesittam akarayi
                      kasma purimake hitva          pacchimam anusocasiti.
      |110.361| Atume itthibhutaya          digharattaya marisa
                      yassa me itthibhutaya          samsare bahu bhasasiti.
      |110.362| Ahu itthi ahu puriso         pasuyonimpi 1- agama
                      evametam atitanam                pariyanto na dissatiti.
      |110.363| Adittam vata mam santam         ghatasittamva pavakam
                      varina viya osincam             sabbam nibbapaye daram
      |110.364| abbulhi 2- vata me sallam   sokam hadayanissitam
                      yo me sokaparetaya             patisokam apanudi.
@Footnote: 1 Yu. pasum yonimpi  agama .  2 Ma. ablahi .  Yu. abbulham.
      |110.365| Saham abbulhasallasmi   sitibhutasmi nibbuta
                      na socami na rodami            tava sutva mahamuniti.
      |110.366| Tassa tam vacanam sutva          samanassa subhasitam
                      pattacivaramadaya                pabbaji anagariyam
      |110.367| sa ca pabbajita santa    agarasma anagariyam
                      mettam cittam abhavesi           brahmalokupapattiya
      |110.368| gama gamam vicaranti         nigame rajadhaniyo.
                      Uruvelam 1- nama so gamo  yattha kalamakrubbatha
      |110.369| mettacittam abhavetva 2- brahmalokupapattiya
                      itthicittam virajetva           brahmalokupaga ahuti.
                   Ubbaripetavatthu terasamam.
                        Uddanam.
          Pandumata 3- patiya ca      nandi kundalina ghato
          dvesetthi tantavayo 4-       viharasuttasovanaubbariti 5-.
                    Ubbarivaggo dutiyo.
                            -------------
                         Tatiyo culavaggo
     [111] |111.370| 1 Abhijjamane varimhi  gangaya idha gacchasi
                          naggo pubbaddhapetova        maladhari alankato
                          kuhim gamissasi peto 6-          kattha vaso bhavissatiti.
@Footnote: 1 Ma. uruvela .  2 Yu. abhavetva .  3 Ma. mocakam mata matta ca nanda.
@4 Ma. tunnavayo ca uttarasuttakannaubbariti .  5 idam uddanam na dissati.
@6 Ma. peta.
      |111.371| Cundatthilam 1- gamissami    peto so iti bhasati 2-
                     antare vasabhagamam                baranasiya 3- va santike.
      |111.372| Tanca disva mahamatto   koliyo iti vissuto
                     sattubhattanca petassa          pitakanca yugam ada.
      |111.373| Navaya titthamanaya       kappakassa adapayi
                     kappakassa padinnamhi            thane petassa dissatha.
      |111.374| Tato suvatthavasano             maladhari alankato
                     thane thitassa petassa             dakkhina upakappatha
                     tasma dajjetha petanam           anukampaya punappunanti.
      |111.375| Sahunnavasino 4- eke    anne kesanivasino 5-
                     peta bhattaya gacchanti          pakkamanti diso disam.
      |111.376| Durepeke 6- padhavitva     aladdha ca nivattare
                     chata pamucchita gantva 7-  bhumiyam patisumbhita
      |111.377| keci tattha ca patita 8-      bhumiyam patisumbhita
                     pubbe akatakalyana           aggidaddhava atape.
      |111.378| Mayam 9- pubbe papadhamma     gharani kulamataro
                     santesu deyyadhammesu            dipam nakamha attano.
@Footnote: 1 Yu. cundatthiyam .  2 Yu. bhasasi .  3 Ma. baranasim ca ... .  4 Ma. satunna ....
@5 Ma. ... vasina .  6 Ma. Yu. dure eke .  7 Ma. Yu. bhanta .  8 Ma. te ca tattha
@8 Ma. te ca tattha papatita .  9 Yu. mayampi.
      |111.379| Pahutam annapanam hi            apissu 1- avakiriyati
                     samaggate 2- pabbajite         na ca kinci adamhase.
      |111.380| Akammakama alasa         sadhukama mahagghasa
                     alopapindadataro           patiggahe paribhasita 3-.
      |111.381| Te ghara ta va dasiyo       tanevabharanani no
                     te anne paricarenti 4-     mayam dukkhassa bhagino
      |111.382| venim va avanna honti  rathakari ca dubbhika
                     candali kapana honti        kappaka 6- ca punappunam.
      |111.383| Yani yani nihinani          kulani kapanani ca
                     tesu tesveva jayanti            esa maccharino gati.
      |111.384| Pubbe ca katakalyana     dayaka vitamacchara
                     saggante paripurenti             obhasenti ca nandanam.
      |111.385| Vejayante ca pasade       ramitva kamakamino
                     uccakulesu jayanti             sabhogesu tato cuta.
      |111.386| Kutagare ca pasade      pallanke gonakatthate 7-
                     vijitanga morahatthehi            kule jata yasassino.
      |111.387| Angato angam 8- gacchanti  maladhari alankata
                     jatiyo 9- upatitthanti         sayam patam sukhesino.
@Footnote: 1 Yu. apisu .  2 Yu. samagate .  3 Ma. Yu. paribhasimhase .  4 Yu. pariharenti.
@5 Ma. veni .  6 Yu. nhamini .  7 Yu. gonasanthite .  8 Yu. ankato ankam.
@9 Ma. bhatiyo.
      |111.388| Nayidam akatapunnanam          katapunnanamevidam
                     asokam nandanam rammam                tidasanam mahavanam
      |111.389| sukham akatapunnanam             idha natthi parattha ca
                     sukhanca katapunnanam              idha ceva parattha ca.
      |111.390| Tesam sahabyakamanam           kattabbam kusalam bahum
                     katapunna hi modanti            sagge bhogasamanginoti.
                     Abhijjamanapetavatthu pathamam.
     [112] |112.391| 2 Kundinagariyo thero   sanavasinivasiko 1-
                               potthapadoti namena    samano bhavitindriyo.
      |112.392| Tassa mata pita bhata      duggata yamalokika
                       papakammam karitvana              petalokam ito gata.
      |112.393| Te duggata sucikattha          kilanta naggino kisa
                       ottappanta 2- mahattasa    na dessanti kururino.
      |112.394| Tassa bhata vitaritva          naggo ekapathekako
                      catukundiko bhavitvana            therassa dassayitumam.
      |112.395| Thero camanasikatva            tunhibhuto atikkami 3-
                      so ca vinnapayi theram             bhata petam 4- gato aham.
      |112.396| Mata pita ca te bhante      duggata yamalokika
@Footnote: 1 Yu. sanuvasinivasino .  2 Ma. Yu. uttasanta mahatasa .  3 Yu. apakkami.
@3 Yu. apakkami. 4 Yu. petagato.
                      Papakammam karitvana             petalokam ito gata
      |112.397| te duggata sucikattha       kilanta naggino kisa
                       ottappanta 1- mahattasa   na dessanti kururino.
      |112.398| Anukampassu karuniko      datva anvadisahi no
                       tava dinnena danena             yapessanti kururinoti.
      |112.399| Thero caritva pindaya     bhikkhu anne ca dvadasa
                       ekajjham sannipatimsu              bhattavissaggakarana.
      |112.400| Thero sabbepi te aha       yatha laddham dadatha me
                      sanghabhattam karissami             anukampaya natinam.
      |112.401| Niyyadayimsu 2- therassa     thero sangham nimantayi
                      datva anvadisi thero          pitu matu ca bhatuno
                      idam me natinam hotu             sukhita hontu natayo.
      |112.402| Samanantaranuditthe           bhojanam upapajjatha
                       sucim panitam sampannam             anekarasabyanjanam
      |112.403| tato uddissati 3- bhata  vannava balava sukhi.
                      Pahutam bhojanam bhante               passa naggamhase mayam
                      tatha bhante parakkamma 4-    yatha vattham labhamhase.
      |112.404| Thero sankarakutato          uccinitvana nantake
@Footnote: 1 Yu. uttasanta mahatasa .  2 Yu. niyyatayimsu .  3 Ma. uddassayi.
@4 Yu. parakkama.
                    Pilotikam patam katva                  sanghe catuddise ada.
      |112.405| Datva anvadisi thero         pitu matu ca bhatuno
                      idam me natinam hotu               sukhita hontu natayo.
      |112.406| Samanantaranuditthe             vatthani upapajjimsu 1-
                      tato suvatthavasano                  therassa dassayitumam.
      |112.407| Vannava balava sukhi 2-       yavata nandarajassa
                      vijitasmim paticchada               tato bahuttara bhante.
      |112.408| Vatthanicchadanani no        koseyyakambaliyani
                       khomakappasikani ca              vipula ca mahaggha ca
      |112.409| te cakasevalambare 3-      te mayam paridahama
                                yam yam hi manaso piyam
                      tatha bhante parakkama             yatha geham labhamase.
      |112.410| Thero pannakutim katva         sanghe catuddise ada.
                      Datva ca 4- uddisi thero        pitu matu ca bhatuno
                     idam me natinam hotu                sukhita hontu natayo.
      |112.411| Samanantaranuditthe             gharani upapajjimsu 1-
                      kutagara nivesana               vibhatta bhagaso mita.
      |112.412| Na manussesu idisa             yadisa no ghara idha
                      api dibbesu yadisa              tadisa no ghara idha
@Footnote: 1 Ma. udapajjisum .  2 Ma. Yu. vannava ... sukhiti ime patha natthi.
@3 Ma. pakasevalambare. 4 Ma. Yu. anvadisi.
      |112.413| Daddallamana abhenti  samanta caturo disa.
                       Tatha bhante parakkama           yatha panam labhamase.
      |112.414| Thero karakam 1- puretva     sanghe catuddise ada.
                      Datva anvadisi thero          pitu matu ca bhatuno
                      idam me natinam hotu             sukhita hontu natayo.
      |112.415| Samanantaranuditthe          paniyam upapajjatha 2-
                      gambhira caturassa ca            pokkharanna 3- sunimmita
      |112.416| situdaka supatittha ca       sita appatigandhiya
                      padumuppalasanchanna          varikinjakkhapurita.
      |112.417| Tattha nahatva pivitva    therassa patidassayum
                       pahutam paniyam bhante             papa 4- dukkhaphalanti no
      |112.418| ahindamana khanjama  sakkhare kusakantake
                      tatha bhante parakkama            yatha yanam labhamase.
      |112.419| Thero sipatikam laddha        sanghe catuddise ada.
                      Datva anvadisi thero          pitu matu ca bhatuno
                     idam me natinam hotu              sukhita hontu natayo.
      |112.420| Samanantaranuditthe          peta rathena magamum
                      anukampitamha bhadante         bhattena chadanena ca
      |112.421| gharena paniyadanena        yanadanena cubhayam
                      munim karunikam loke         tam 5- bhante vanditumagatati.
                             Sanuvasittherapetavatthu 6- dutiyam.
@Footnote: 1 Ma.karanam. 2 Ma. udapajjatha .  3 pokkharanno. 4 Ma. pada dukkha.
@5 Ma. ayam patho natthi .  6 Ma. sanavasitherapetavatthu.
     [113] |113.422| 3 Veluriyatthambham ruciram pabhassaram
                 vimanamaruyha anekacittam
                 tatthacchasi devi mahanubhave
                 pathaddhani pannaraseva cando.
      |113.423| Vanno ca te kanakassa sannibho
                 uttamarupo 1- bhusadassaneyyo
                 pallankasetthe atule nisinna
                 eka tuvam natthi tuyham samiko.
      |113.424| Ima ca te pokkharanna samantato 2-
                 pahutamasa 3- bahupundarika
                 sovannacunnehi samantamotata 4-
                 na tattha panko pannako 5- ca vijjati.
      |113.425| Hamsapime dassaniya manorama
                 udakasmim anupariyanti sabbada
                 samayya vaggupanadanti sabbe
                 bindussara 6- dundubhinam va ghoso.
      |113.426| Daddallamana yasasa yasassini
                 navaya ca tvam avalamba titthasi
@Footnote: 1 Yu. uggatarupo. Ma. uttatta rupo .  2 Ma. pokkharani samanta. Yu. samangato.
@3 Ma. pahutamalya .  4 Ma. samantamotthata. Yu. suvannacunnehi samangamotaka.
@5 Yu. palako .  6 Yu. vindussara.
                 Alarapamhe hasite piyamvade
                 sabbangakalyani bhusam virocasi.
      |113.427| Idam vimanam virajam sametthitam
                 uyyanavanam 1- ratinandavaddhanam
                 icchami te 2- nari anomadassane
                 taya saha nandane idha moditunti.
      |113.428| Karohi kammam idha vedaniyam
                 cittanca te idha nitanca 3- hotu
                 katvana kammam idha modaniyam 4-
                 evam mamam lacchasi kamakamininti.
      |113.429| Sadhuti so tassa patisunitva
                 akasi kammam tahim 5- vedaniyam
                 katvana kammam tahim vedaniyam
                 uppajji 6- manavo tassa sahabyatanti.
                   Rathakaripetavatthu tatiyam.
                     Bhanavaram dutiyam.
     [114] |114.430| 4 Bhusani eko 7- salim punaparo
                 ayanca 8- nari sakamamsalohitam
@Footnote: 1 Yu. uyyanavantam .  2 Yu. icchamaham .  3 Ma. natanca. Yu. nitam bhavatu.
@4 Ma. vedaniyam .  5 Yu. sahavedaniyam .  6 Ma. upapajji so ... .  7 Yu. eke ...
@punapare .  8 Yu. anna.
                 Tvanca gutham asucim 1- akantam
                 paribhunjasi kissa ayam vipakoti.
      |114.431| Ayam pure mataram himsati    ayam pana kutavanijo
                    ayam mamsani khaditva         musavadena vanceti.
      |114.432| Aham manussesu manussabhuta
                 agarini sabbakulassa issara.
                    Santesu pariguyhami          ma ca kinci ito adam
      |114.433| musavadena chademi    natthi etam mama gehe
                   sace santam pariguyhami        gutham 2- me hotu bhojanam.
      |114.434| Tassa kammavipakena     musavadassa cubhayam
                   sugandhasalino bhattam           gutham me parivattati.
      |114.435| Avajjani 3- ca kammani na hi kammam vinassati
                    duggandham kiminam milham         bhunjami ca pivami cati.
                    Bhusapetavatthu catuttham.
     [115] |115.436| 5 Accherarupam sugatassa nanam
                 sattha yatha puggalam byakasi
                 ussannapunnapi bhavanti heke
                 parittapunnapi bhavanti heke.
      |115.437| Ayam kumaro sivathikaya chaddito
@Footnote: 1 Yu. asuciakantikam .  2 Ma. Yu. gutho .  3 Yu. avanjhani.
                 Angutthasnehena yapesi rattim.
                 Na yakkhabhuta na sirisapa 1- va
                 vihethayeyyum katapunnakumaram
      |115.438| sunakhapi imassa palihimsu pade
                 dhanka singala parivattayanti.
                 Gabbhasayam pakkhigana haranti
                 kaka pana akkhimalam haranti
      |115.439| na imassa rakkham vidahimsu keci
                 na osatham sasapadhupanam va.
                 Nakkhattayogam pana 2- uggahesum
                 na sabbadhannanipi akirimsu
      |115.440| etadisam uttamakicchapattam
                 rattabhatam sivathikaya chadditam.
                 Navanitapindam 3- viya vedhamanam
                 sasamsayam jivitasavasesam
      |115.441| tamaddasa devamanussapujito
                 disva pana 4- byakari bhuripanno
                 ayam kumaro nagarassimassa
                 aggakuliko bhavissati bhogava 5- ca
@Footnote: 1 Yu. sirimsapa. Ma. sarisapa .  2 Yu. pi na .  3 Ma. nonitapindamva pavedhamanam.
@Yu. nonitapindam .  4 Yu. va tam .  5 Ma. bhogato.
      |115.442| Kissa vatam kim pana brahmacariyam
                 kissa sucinnassa ayam vipako
                 etadisam byasanam papunitva
                 tam tadisam paccanubhossatiddhinti.
      |115.443| Buddhappamukhassa bhikkhusanghassa
                 pujam akasi janata ularam
                 tatrassa cittassa ahu annathattam
                 vacam abhasi pharusam asabbham
      |115.444| so tam vitakkam pativinodayitva
                 pitipasadam patiladdha paccha
                 tathagatam jetavane vasantam
                 yaguya upatthasi so 1- sattarattam.
      |115.445| Tassa vatam tam pana brahmacariyam
                 tassa sucinnassa ayam vipako
                 etadisam byasanam papunitva
                 tam tadisam paccanubhossatiddhim.
      |115.446| Thatvana so vassasatam idheva
                 sabbehi kamehi samangibhuto
                 kayassa bheda abhisamparayam
                 sahabyatam gacchati vasavassati 2-.
                 Kumarapetavatthu pancamam.
@Footnote: 1 Ma. ayam patho natthi.
     [116] |116.447| 6 Nagga dubbannarupasi   kisa dhamanisanthata 1-
                   upphasulike kisike             ka nu tvam idha titthasati.
      |116.448| Aham bhadante petimhi    duggata yamalokika
                   papakammam karitvana           petalokam ito gata (ti).
      |116.449| Kinnu kayena vacaya   manasa dukkatam katam
                    kissa kammavipakena          petalokam ito gata (ti).
      |116.450| Anavajjesu titthesu       vicini addhamasakam
                    santesu deyyadhammesu       dipam nakasimattano.
      |116.451| Nadim upemi tasita        rittaka parivattati
                   chayam upemi unhesu          atapo parivattati.
      |116.452| Aggivanno ca me vato  dahanto upavayati
                   etanca bhante arahami      annanca papakam tato.
      |116.453| Gantvana hatthinipuram 2- vajjesi mayham mataram
                    dhita ca te maya dittha      duggata yamalokika
                    papakammam karitvana          petalokam ito gata.
      |116.454| Atthi ca me ettha nikkhittam   anakkhatanca tam maya
                   cattari satasahassani         pallankassa ca hetthato.
      |116.455| Tato me danam dadatu    tassa ca hotu jivika
                    danam datva ca me mata    dakkhinam anvadissatu 3- me 4-
@Footnote: 1 Yu. ...santhita .  2 Ma. hatthinim puram. evamuparipi. Yu. hastinipuram.
@3 Si. Yu. anudissatu. Ma. anudicchatu .  4 Ma. mesaddo natthi.
                    Tadaham sukhita hessam          sabbakamasamiddhiniti.
      |116.456| Sadhuti so tassa 1- patisunitva   gantvana hatthinipuram 2-
                      tassa avoca mataram        dhita ca te maya dittha
                      duggata yamalokika        papakammam karitvana
                      petalokam ito gata         sa mam tattha samadapesi.
      |116.457| Gantvana hatthinipuram 2- vajjesi mayham mataram
                      dhita ca te maya dittha    duggata yamalokika
                      papakammam karitvana        petalokam ito gata.
      |116.458| Atthi ca me ettha nikkhittam    anakkhatanca tam maya
                      cattari satasahassani      pallankassa ca hetthato.
      |116.459| Tato me danam dadatu    tassa ca hotu jivika
                      danam datva ca me mata  dakkhinam anvadissatu me
                      tadaham sukhita hessam        sabbakamasamiddhiniti.
      |116.460| Tato hi sa danam adasi 3-    datva ca 4- tassa dakkhinamadisi
                      peti ca sukhita asi         tassa capi sujivikati.
                                  Serinipetavatthu chattham.
     [117] |117.461| 7 Naranaripurakkhato yuva  rajaniye kamagunehi 5- sobhasi
                    divasam anubhosi karanam        kim akasi purimaya jatiyati.
      |117.462| Aham rajagahe ramme      ramaniye giribbaje
@Footnote: 1 Ma. ayam patho natthi .  2 Ma. gantvana hatthinipuranti dve patha natthi.
@Yu. hastinipuram .  3 ma danamada .  4 Ma. datva cati ayam patho natthi.
@5 Ma. rajaniyehi kamehi.
                    Migaluddo pure asim          lohitapani daruno.
      |117.463| Avirodhakaresu panisu    puthusattesu 1- padutthamanaso
                    vicari 2- atidaruno sada   parahimsaya rato asannato.
      |117.464| Tassa me sahayo suhadayo   saddho asi upasako
                    so hi 3- mam anukampanto   nivaresi punappunam
      |117.465| makasi papakam kammam   ma tata duggatim aga
                    sace icchasi pecca sukham        virama panavadham asamyamam 4-.
      |117.466| Tassaham vacanam sutva    sukhakamassa hitanukampino
                    nakasim sakalanusasanim     cirapapabhirato abuddhima.
      |117.467| So mam puna bhurisumedhaso  anukampaya samyame nivesayi
                     sace diva hanasi panino   atha te rattim bhavatu samyamo.
      |117.468| Svaham diva hanitvana panino  virato rattim ahosi samyato
                         rattaham pariharemi 5-      diva khajjami duggato.
      |117.469| Tassa kammassa kusalassa   anubhomi rattim amanusim
                       diva patihatava kukkura      upadhavanti samanta khaditum
      |117.470| ye ca te satatanuyogino   dhuvam payutta sugatassa sasane
                      mannami te amatameva        kevalam adhigacchanti
                                padam asankhatanti.
                   Migaluddapetavatthu sattamam.
@Footnote: 1 Yu. puthusantesu .  2 Ma. vicarim .  3 Ma. pi. Yu. ca .  4 Ma. panavadha asamyama.
@5 Ma. paricaremi.
     [118] |118.471| 8 Kutagare ca pasade    pallanke gonasanthite 1-
                               pancangikena turiyena          ramasi suppavadite.
      |118.472| Tato ratya vivasane 2-  suriyuggamanam 3- pati
                    apavittho 4- susanasmim       bahum dukkham nigacchasi.
      |118.473| Kinnu kayena vacaya     manasa dukkatam katam
                    kissa kammavipakena            idam dukkham nigacchasiti.
      |118.474| Aham rajagahe ramme        ramaniye giribbaje
                    migaluddo pure asim            luddo asim asannato.
      |118.475| Tassa me sahayo suhadayo  saddho asi upasako
                    tassa kulupako bhikkhu             asi gotamasavako.
      |118.476| So hi mam anukampanto    nivaresi punappunam
                    makasi papakam kammam          ma tata duggatim aga
                    sace icchasi pecca sukham          virama panavadham asamyamam.
      |118.477| Tassaham vacanam sutva      sukhakamassa hitanukampino
                    nakasim sakalanusasanim        cirapapabhirato abuddhima.
      |118.478| So mam puna bhurisumedhaso    anukampaya samyame nivesayi
                     sace diva hanasi panino     atha te rattim bhavatu samyamo.
      |118.479| Svaham diva hanitva panino    virato rattim ahosi samyato
                    rattaham pariharemi              diva khajjami duggato.
@Footnote: 1 Ma. gonakatthate .  2 Yu. vivasanena .  3 Yu. suriyassuggamanam .  4 Yu. apavitthe.
      |118.480| Tassa kammassa kusalassa  anubhomi rattim amanusim
                      diva patihatava kukkura      upadhavanti samanta khaditum
      |118.481| ye ca te satatanuyogino dhuvam payutta sugatassa sasane
                      mannami te amatameva      kevalam adhigacchanti
                                padam asankhatanti.
                 Dutiyamigaluddapetavatthu atthamam.
     [119] |119.482| 9 Mali kiriti 1- kayuri   gatta te candanussada
                               pasannamukhavannosi          suriyavannova sobhasi.
      |119.483| Amanusa parisajja    ye te me parivarika
                    dasa kannasahassani      ya tema paricarika.
      |119.484| Ta kambukayuradhara    kancanacelabhusita
                    mahanubhavosi tuvam           lomahamsanarupava.
      |119.485| Pitthimamsani attano  samam ukkacca 2- khadasi
                    kinnu kayena vacaya      manasa dukkatam katam
                    kissa kammavipakena        pitthimamsani attano
                         samam ukkacca 2- khadasi.
      |119.486| Attanoham anatthaya   jivaloke acarissam
                    pesunnamusavadena    nikativancanaya ca.
      |119.487| Tatthaham parisam gantva  saccakale upatthite
@Footnote: 1 Ma. kiriti .  2 Yu. ukkantva.
                   Attham dhammam nirakatva 1-    adhammamanuvattissam 2-.
     |119.488| Evam so khadatattanam    yo hoti pitthimamsiko
                    yathaham ajja khadami        pitthimamsani attano.
      |119.489| Tayidam taya narada samam dittham
                 anukampaka ye kusala vadeyyum
                 ma pesunam ma ca musa bhani
                 ma khosi pitthimamsiko tuvanti.
                 Kutavinicchayakapetavatthu 3- navamam.
     [120] |120.490| 10 Antalikkhasmim titthanto   duggandho puti vayasi
                    mukhanca te kimiyo putigandham   khadanti kim kammamakasi pubbe.
      |120.491| Tato sattham gahetvana     okkantanti 4- punappunam
                    kharena paripphositva          okkantanti punappunam.
      |120.492| Kinnu kayena vacaya     manasa dukkatam katam
                   kissa kammavipakena             idam dukkham nigacchasi.
      |120.493| Aham rajagahe ramme        ramaniye giribbaje
                    issaro dhanadhannassa          supahutassa marisa.
      |120.494| Tassayam me bhariya ca     dhita ca sunisa ca me
                   tamalam uppalancapi          paccagghanca vilepanam
                   thupam harantiyo varesim            tam papam pakatam maya.
@Footnote: 1 Ma. nirakatva. Yu. niramkatva .  2 Yu. ...tiyam.
@3 Ma. kutavinicchayikapetavatthu .  4 Yu. urena kantanti.
      |120.495| Chalasitisahassani         mayam paccattavedana
                    thupapujam vivannetva           pacama niraye bhusam
      |120.496| ye ca kho thupapujaya        vattante arahato mahe.
                    Adinavam pakasenti            vivecayetha no 1- tato
      |120.497|  ima ca passa ayantiyo   maladhari alankata.
                    Malavipakam anubhontiyo    samiddha ta yasassiyo 2-
     |120.498| tanca disvana accheram    abbhutam lomahamsanam.
                    Namo karonti sappanna    vandanti tam mahamunim
     |120.499| soham nuna 3- ito gantva    yonim laddhana manusim
                      thupapujam karissami             appamatto punappunanti.
                              Dhatuvivannapetavatthu dasamam.
                                       Uddanam
          abhijjamano kondanno 4-   rathakari bhusena ca
          kumaro bhanika 5- ceva           dve ludda pitthipujayo
                            vaggo tena vuccatiti 6-.
                               Culavaggo tatiyo.
                                   -------------
@Footnote: 1 Ma. ne .  2 Ma. Yu. yasassiniyo .  3 Yu. dani .  4 Ma. kundiyo.
@5 Ma. ganika .  6 Ma. pavuccatiti. Yu. idam udadanam na dissati.
                     Catuttho mahavaggo
     [121] |121.500| 1 Vesali nama nagaratthi vajjinam
                 tattha ahu licchavi ambasakkharo 1-
                 disvana petam nagarassa bahiram
                 tattheva pucchittha tam karanatthiko.
      |121.501| Seyya 2- nisajja nayimassa atthi
                 abhikkamo natthi patikkamo ca 3-
                 asitapitam khayitavatthabhoga
                 paricarika 4- sapi imassa natthi.
      |121.502| Ye nataka ditthasuta suhajja
                 anukampaka yassa ahesum pubbe
                 datthumpi dani na labhanti 5- tampi
                 virajitatto hi janena tena.
      |121.503| Na duggatassa 6- bhavanti mitta
                 jahanti mitta vikalam viditva
                 atthanca disva parivarayanti
                 bahu ca mitta uggatassa honti.
      |121.504| Nihinattho 7- sabbabhogehi kiccho 8-
@Footnote: 1 Ma. ammasakkaro .  2 Yu. seyyo .  3 Yu. va .  4 Ma. paricarana.
@5 Ma. ditthumpi te dani na tam labhanti .  6 Ma. oggatattassa .  7 Ma. nihinatto.
@7 Ma. nihinatto. 8 Yu. ayam patho na dissati.
                 Sammakkhito samparibhinnagatto
                 ussavabinduva palimpamano
                 ajja suve jivitassuparodho 1-.
      |121.505| Etadisam uttamakicchapattam
                 uttasitam picumandassa 2- sule
                 atha tvam kena vannena vadesi
                 yakkha jiva bho jivitameva seyyoti.
      |121.506| Salohito eso ahosi mayham
                 aham sarami purimaya jatiya
                 disva ca me karunnam ahosi
                 raja ma papadhammo nirayam patayam.
      |121.507| Ito cuto licchavi esa poso
                 sattussadam nirayam ghorarupam
                 uppajjati dukkatakammakari
                 mahabhitapam katukam bhayanakam.
      |121.508| Anekabhagena gunena seyyo
                 ayameva sulo nirayena tena
                 ma 3- ekantadukkham katukam bhayanakam
                 ekantatippam nirayam patayam.
@Footnote: 1 Ma. jivitassuparodho. Yu. jivitassaparodho .  2 Ma. pucimandassa .  3 Ma. masaddo
@3 Ma. masaddo na dissati.
      |121.509| Idanca sutva vacanam mameso
                 dukkhupanito vijaheyya papam 1-
                 tasma aham santike na bhanami
                 ma mekato jivatassuparodhoti.
      |121.510| Annato eso purisassa attho
                 annampi icchamase pucchitum tuvam
                 okasakammam mama no sace karosi 2-
                 pucchamiham 3- na ca no kujjhitabbam.
      |121.511| Addha patinna me tada ahu
                 acikkhana appasannassa hoti
                 akama saddheyyavacoti 4- katva
                 pucchassu mam kamam yatha visayhanti.
      |121.512| Yam kincaham cakkhuna passissami
                 sabbampi taham abhisaddaheyyam
                 disvapi tam nopi ce saddaheyya
                 kareyyasi me yakkha niyassakammanti.
      |121.513| Saccappatinna tava me sa hotu
                 sutvana dhammam labhassu pasadam
@Footnote: 1 Yu. panam .  2 Ma. okasakammam sace no karosi .  3 pucchama tam.
@4 Ma. akamasaddheyyavaheti.
                 Annatthiko no ca padutthacitto
                 yante sutam asutam vapi dhammam.
                 Sabbam akkhissam yatha pajanam
      |121.514| setena assena alankatena
                 upayasi sulavutakassa santike
                 yanam idam abbhutam dassaneyyam
                 kissetam kammassa ayam vipako.
      |121.515| Vesaliya tassa 1- nagarassa majjhe
                 cikkhallamagge nagaram 2- ahosi
                 gosisamekaham pasannacitto
                 setum 3- gahetva nagarasmim 4- nikkhipim.
      |121.516| Etasmim padani patitthapetva
                 mayanca anne ca atikkamimha 5-
                 yanam idam abbhutam dassaneyyam
                 tasseva kammassa ayam vipako.
      |121.517| Vanno ca te sabbadisa pabhasati
                 gandho ca te sabbadisa pavayati
                 yakkhiddhipattosi mahanubhavo
                 naggo casi kissa ayam vipako.
@Footnote: 1 Ma. ayam patho na dissati .  2 Yu. cikkhalapabbe narakam .  3 Ma. setam .  4 Yu.
@4 Yu. narakasmim .  5 Yu. anno ca atikkameyya.
      |121.518| Akkodhano niccapasannacitto
                 sanhahi vacahi janam upemi
                 tasseva kammassa ayam vipako
                 dibbo me vanno satatam pabhasati.
      |121.519| Yasanca kittinca dhamme thitanam
                 disvana mantemi pasannacitto
                 tasseva kammassa ayam vipako
                 dibbo me gandho satatam pavayati.
      |121.520| Sahayanam titthasmim nahayantanam
                 thale gahetva nidahissa dussam
                 khiddatthiko no ca padutthitto
                 tenamhi naggo kasira pavutti.
      |121.521| Yo kilamano ca karoti papam
                 tassidisam kammavipakamahu
                 akilamano pana yo karoti
                 kim tassa kammassa vipakamahu.
      |121.522| Ye dutthasankappamana manussa
                 kayena vacaya ca sankilittha
                 kayassa bheda abhisamparayam
                 asamsayam te nirayam upenti.
      |121.523| Apare pana sugatim 1- asisamana
                 dane rata sangahitattabhava
                 kayassa bheda abhisamparayam
                 asamsayam te sugatim upentiti.
      |121.524| Tam kinti janeyyam aham avecca
                 kalyanapapassa ayam vipako
                 kim vaham disva abhisaddaheyyam
                 ko vapi mam saddahapeyya etanti.
      |121.525| Disva ca sutva abhisaddahassu
                 kalyanapapassa ayam vipako
                 kalyanapape ubhaye asante
                 siya nu satta sugata duggata va.
      |121.526| No cettha kammani kareyyum macca
                 kalyanapapani manussaloke
                 nahesum satta sugata duggata va
                 hina panita ca manussaloke.
      |121.527| Yasma ca kammani karonti macca
                 kalyanapapani manussaloke
                 tasma [3]- satta sugata duggata va
@Footnote: 1 Yu. asamana .  2 Ma. hi.
                 Hina panita ca manussaloke.
      |121.528| Dvayanca 1- kammanam vipakamahu
                 sukhassa dukkhassa ca vedaniyam
                 ta devata 2- parivarayanti
                 paccanti bala dvayatam apassinoti.
      |121.529| Na matthi kammani sayam katani
                 datvapi me natthi so 3- adiseyya
                 acchadanam sayanamathannapanam
                 tenamhi naggo kasira pavuttiti.
      |121.530| Siya nu kho karanam kinci yakkha
                 acchadanam yena tuvam labhetha
                 acikkha me tvam yadatthi hetu
                 saddhayitam hetuvaco sunomati.
      |121.531| Kappitako nama idhatthi bhikkhu
                 jhayi susilo araha vimutto
                 guttindriyo samvutapatimokkho
                 sitibhuto uttamaditthipatto
      |121.532| sakhilo vadannu suvaco sumukho
                 svagamo suppatimuttako ca
                 punnassa khettam aranavihari
@Footnote: 1 Ma. dvayajja .  2 Ma. ta devatayo .  3 Ma. yo.
                 Devamanussananca dakkhineyyo
      |121.533| santo vidhumo anigho niraso
                 mutto visallo amamo avanko
                 nirupadhi sabbapapancakhino
                 tisso vijja anuppatto jutima.
      |121.534| Appannato disvapi na sujano
                 muniti nam 1- vajjisu voharanti
                 jananti tam yakkhabhuta anejam
                 kalyanadhammam vicarantam 2- loke.
      |121.535| Tassa tuvam ekam yugam duve va
                 mamuddisitvana sace dadetha
                 patiggahitani ca tani assu 3-
                 mamanca passetha samnaddhadussanti.
      |121.536| Kasmim padese samanam vasantam
                 gantvana passemu mayam idani
                 sa 4- majja kankham vicikicchitanca
                 ditthivisukani ko vinodaye ceti 5-.
      |121.537| Eso nisinno kapinaccanayam
                 parivarito devatahi bahuhi
@Footnote: 1 Yu. muni nam .  2 Yu. vicaranti .  3 Yu. cassa .  4 Ma. yo.
@5 Ma. vinodaneyyati.
                 Dhammikatham bhasati saccanamo
                 sakasmi accherake 1- appamattoti.
      |121.538| Tathaham kassami gantva idani
                 acchadayissam samanam yugena
                 patiggahitani ca tani passa 2-
                 tuvanca passemu samnaddhadussanti.
      |121.539| Ma akkhane pabbajitam upagami
                 sadhu vo licchavi nesa dhammo
                 tato ca kale upasankamitva
                 tattheva passami raho nisinnanti.
      |121.540| Tatha hi vatva agamasi tattha
                 parivarito dasaganena licchavi
                 so tam nagaram upasankamitva
                 vasupaganchittha sake nivesane.
      |121.541| Tato ca kale gihikiccani katva
                 nhatva pivitva ca khanam labhitva
                 viceyya pelato ca yugani attha
                 gahapayi dasaganena licchavi.
      |121.542| So tam padesam upasankamitva
                 tam addasa samanam santacittam
@Footnote: 1 Ma. makecera .  2 cassu itipi dissati. evamuparipi.
                 Patikkantam gocarato nivattam
                 sitibhutam rukkhamule nisinnam.
      |121.543| Tamenam avoca upasankamitva
                 appabadham phasuviharanca pucchi
                 vesaliyam licchavi aham bhadante
                 jananti mam licchavi ambasakkharo.
      |121.544| Imani me attha yugani bhante 1-
                 patigganha bhante dadami tuyham
                 teneva atthena idhagatosmi
                 yatha aham attamano bhaveyyam.
      |121.545| Duratova samanabrahmana ca
                 nivesanante parivajjayanti
                 pattani bhijjanti tava nivesane
                 sanghatiyo capi 2- vidalayanti 3-.
      |121.546| Athapare 4- padakudarikahi 5-
                 avamsira samana patiyanti
                 etadisam pabbajitam 6- vihesam
                 taya katam samana papunanti.
      |121.547| Tinena telampi 7- na tvam adasi
@Footnote: 1 Ma. Yu. subhani .  2 Yu. papi .  3 vipatayantitipi dissati .  4 Yu. atha pure.
@5 Ma. padakuttharikahi .  6 Ma. pabbajita .  7 Yu. tesampi.
                 Mulhassa 1- maggampi na pavadasi
                 andhassa dandam sayamadiyasi
                 etadiso kadariyo asamvuto [2]-.
                 Atha tvam kena vannena kimeva disva
                 amhehi saha samvibhagam karosi.
      |121.548| Paccemi bhante yam tvam vadesi.
                 Vimosayi 3- samanabrahmane 4- ca.
                 Khiddatthiko no ca padutthacitto
                 etampi me dukkatameva bhante
     |121.549|  khiddaya kho pasavitvana papam
                 vedeti dukkham appamattabhogi 5-
                 daharo yuva nagganiyassa bhagi
                 kimsu tato dukkhatarassa hoti.
      |121.550| Tam disva samvegamalamattham bhante
                 tappaccaya vapi 6- dadami danam
                 patigganha bhante vatthayugani attha
                 yakkhassimagacchantu dakkhinayo.
      |121.551| Addha hi 7- danam bahudha pasattham
                 dadato ca te akkhayadhammamatthu
@Footnote: 1 Ma. mutthassa .  2 Ma. tuvam .  3 Ma. vihesayim .  4 Yu. ......netha .  5 Ma. Yu.
@asamattabhogi .  6 Yu. caham .  7 Yu. adahi.
                 Patigganhami te vatthayugani attha
                 yakkhassimagacchantu dakkhinayo.
      |121.552| Tato hi so acamayitva licchavi
                 therassa datvana yugani attha
                 patiggahitani ca tani vassum
                 yakkhanca passetha samnaddhadussam.
      |121.553| Tamaddasa candanasaralittam
                 ajannamaruyha ularavannam
                 alankatam sadhunivatthadussam
                 parivaritam yakkhamahiddhipattam.
      |121.554| So tam disva attamano udaggo
                 pahatthacittova subhaggarupo
                 kammanca disvana mahavipakam
                 sanditthikam cakkhuna sacchikatva.
      |121.555| Tamenamavoca upasankamitva
                 dassami danam samanabrahmananam
                 na capi me kinci adeyyamatthi
                 tuvanca me yakkha bahupakaro.
     |121.556| Tuvanca me licchavi ekadesam
                 adasi danani amoghametam
                 Svaham karissami taya va sakkhim
                 amanuso manusakena saddhim.
      |121.557| Gati ca banadhu ca parayananca
                 mitto mamasi atha devatasi 1-
                 yacami 2- tam panjaliko bhavitva
                 icchami tam yakkha punapi datthum.
      |121.558| Sace tuvam assaddho bhavissasi
                 kadariyarupo vippatipannacitto
                 teneva 3- mam licchavi 4- dassanaya
                 disva ca tam nopi 5- ca alapissam.
      |121.559| Sace tuvam bhavissasi dhammagaravo
                 dane rato sangahitattabhavo
                 opanabhuto samanabrahmananam
                 evam mamam licchavi 4- dassanaya.
      |121.560| Disva ca tam alapissam bhadante
                 imanca sulato lahum pamunca
                 yatonidanam akarimha sakkhim
                 mannami 6- sulavutakassa karana
     |121.561| te annamannam akarimha sakkhim.
@Footnote: 1 Ma. devata me .  2 Yu. yathamaham .  3 Ma. tvam neva .  4 Ma. lacchasi.
@5 Yu. napi .  6 Yu. mannamu.
                 Ayanca sulavuto 1- lahum pamutto
                 sakkacca dhammani samacaranto
                 munceyya so nirayava tamha
                 kammam siya annatra savedaniyam 2-.
      |121.562| Kappitakanca upasankamitva
                 tena saha samvibhajitvana kale
                 sayam mukhena upanisajja puccha
                 so te akkhissati etamattham.
      |121.563| Tameva bhikkhum upasankamitva pucchassu
                 punnatthiko 3- no ca 4- padutthacitto
                 so te sutam asutancapi dhammam
                 sabbampi akkhissati yatha pajanam
                 suto ca dhammam sugatim akkhissa 5-.
      |121.564| So tattha rahassam samullapitva
                 sakkhim karitvana amanusena
                 pakkami so licchavinam sakasam
                 atha bravi parisam sannisinnam.
      |121.565| Sunantu bhonto mama ekavakyam
                 varam varissam labhissami attham
@Footnote: 1 Ma. sulato .  2. Ma. vedaniyam .  3 Ma. annatthiko .  4 Yu. neva .  5 suto ...
@akkhissa tiime patha natthi.
                 Sulavuto puriso luddakammo
                 panitadando anusattarupo.
      |121.566| Ettavata visatirattimatta
                 yato avuto neva jivati na mato
                 taham mocayissami dani
                 yatha matim anujanatu sangho.
      |121.567| Etanca annanca lahum pamunca
                 ko tam vadetha ca tatha karontam
                 yatha pajanasi tatha karohi
                 yatha matim anujanati sangho.
      |121.568| So tam padesam upasankamitva
                 sulavutam mocayi khippameva
                 ma bhayi sammati 1- ca tam avoca
                 tikicchakananca upatthapesi.
      |121.569| Kappitakanca upasankamitva
                 tena saha samvibhajitvana kale
                 sayam mukheneva 2- upanisajja licchavi
                 tattheva pucchatthanam 3- karanatthiko.
      |121.570| Sulavuto puriso luddakammo
@Footnote: 1 Yu. samma .  2 Yu. mukhena neva .  3 Yu. tatheva pucchi nam.
                 Panitadando anusattarupo
                 ettavata visatirattimatta
                 yato avuto neva jivati na mato.
      |121.571| So mocito gantva maya idani
                 etassa yakkhassa vacoti 1- bhante
                 siya nu kho karanam kincideva
                 yena so nirayam no vajeyya.
      |121.572| Acikkha bhante yadi atthi hetu
                 saddhayitam hetu vacoti 2- sunoma
                 na tesam kammanam vinasamatthi
                 avedayitva idha bayantibhavo.
      |121.573| Sace so dhammani 3- samacareyya
                 sakkaccam rattindivam appamatto
                 munceyya so niraya ca 4- tamha
                 kammam siya annatra vedaniyam.
      |121.574| Annato eso purisassa attho
                 mamampidani anukampa bhante
                 anusasa mam ovada bhuripanna
                 yatha aham no 5- nirayam vajeyyam.
@Footnote: 1 Yu. vaco hi .  2 Yu. vo .  3 Yu. kammani .  4 Yu. va .  5 Yu. neva.
      |121.575| Ajjeva buddham saranam upehi
                 dhammanca sanghanca pasannacitto
                 tatheva sikkhapadani panca
                 akhandaphullani samadiyassu.
      |121.576| Panatipata viramassu khippam
                 loke adinnam parivajjayassu
                 amajjapo ma ca musa abhasi 1-
                 sakena darena ca hohi tuttho.
                 Imanca atthangavaram upetam 2-
                 samadiyahi kusalam sukhindriyam 3-.
      |121.577| Civaram pindapatanca      paccayam sayanasanam
                       annapanam khadaniyam      vattham senasanani ca.
                       Dadahi ujubhutesu          sada 4- punnam pavaddhati
      |121.578| bhikkhu ca silasampanne          vitarage bahussute
                       tappehi 5- annapanena     sada punnam pavaddhati.
      |121.579| Evanca dhammani 6- samacaranto
                 sakkaccam rattindivam appamatto
                 munceyya so 7- niraya ca tamha
@Footnote: 1 Ma. abhani .  2 Ma. imanca ariyam atthangavarenupetam .  3 Ma. sukhuddariyam.
@4 Ma. Yu. vippasannena cetasa .  5 Yu. ...si .  6 Ma. kammani.
@7 Yu. munca tuvam.
                 Kammam siya annatra vedaniyam.
      |121.580| Ajjeva buddham saranam upemi
                 dhammanca sanghanca pasannacitto
                 tatheva sikkhapadani 1- panca
                 akhandaphullani samadiyami.
      |121.581| Panatipata viramami khippam
                 loke adinnam parivajjayami
                 amajjapo no ca musa bhanami
                 sakena darena ca homi tuttho.
                 Imanca ariyam atthangavaram upetam
                 samadiyami kusalam sukhindriyam.
      |121.582| Civaram pindapatanca      paccayam sayanasanam
                        annapanam khadaniyam      vattham senasanani ca
      |121.583| bhikkhu ca silasampanne         vitarage bahussute
                       dadami na vikkappami 2-   buddhanam sasane rato.
      |121.584| Etadiso licchavi ambasakkharo
                 vesaliyam annataro upasako
                 saddho mudu karakaro ca bhikkhu
                 sanghanca sakkacca tada upatthahi.
      |121.585| Sulavuto ca arogo hutva
@Footnote: 1 Ma. sikkhaya padani. sabbattha idisameva .  2 Ma. vikampami.
            [1]- Seri sukhi pabbajjam upagami
                 agamma kappitakuttamam ubhopi
                 samannaphalani ajjhagum.
      |121.586| Etadisa sappurisanam sevana
                 mahapphala hoti satam vijanatam
                 sulavuto aggaphalam phussati 2-
                 phalam kanittham pana ambasakkharoti.
                 Ambasakkharapetavatthu pathamam.
     [122] |122.587| 2 Sunotha yakkhassa ca vanijana ca
                         .pe.
     (vimanavatthusmim sattamassa sunikkhittavaggassa dasamavatthusmim datthabbam)
                  serissakapetavatthu dutiyam.
     [123] |123.588| 3 Raja pingalako nama   suratthanam adhipati ahu
                     moriyanam upatthanam          gantva surattham punaragama.
      |123.589| Unhe majjhantike kale  raja pankam upagami
                     addasa maggam ramaniyam        petanam vannanapatham
      |123.590| sarathim amantayi raja     ayam maggo ramaniyo
                                khemo sovatthiko sivo
                    iminava sarathi yahi 3-         suratthanam santike ito
@Footnote: 1 Ma. bhikkhunca .  2 Ma. aphassayi. Yu. phussasi .  3 Ma. yama.
       |123.591| Tena payasi sorattho     senaya caturanginiya.
                    Ubbiggarupo puriso               surattham etadabruvi
      |123.592| kumaggam patipannamha       bhimsanam lomahamsanam.
                    Purato padissati maggo            pacchato ca na dissati
      |123.593| kumaggam patipannamha       yamapurisanam santike.
                    Amanuso vayati gandho          ghoso suyati daruno
     |123.594| samviggo raja surattho        sarathim etadabruvi
                     kumaggam patipannamha           bhimsanam lomahamsanam
                     puratova dissati maggo           pacchato ca na dissati.
     |123.595| Kumaggam patipannamha        yamapurisanam santike
                    amanuso vayati gandho          ghoso suyati daruno.
      |123.596| Hatthikkhandhanca aruyha   olokento catuddisa
                     addasa rukkham nigrodham 1-        padapam chayasampannam
                     nilabbhavannasadisam               meghavannasirannibham
      |123.597| sarathim amantayi raja     kim eso dissati braha
                      nalabbhavannasadiso            meghavannasirannibho.
      |123.598| So nigrodho so maharaja  padapo chayasampanno
                        nilabbhavannasadiso          meghavannasirannibho.
      |123.599| Tena payasi surattho        yena so dissati 2- braha
@Footnote: 1 Ma. Yu. addasa nigrodham ramaniyam .  2 Ma. dissate.
                      Nilabbhavannasadiso            meghavannasirannibho.
      |123.600| Hatthikkhandhato oruyha     raja rukkham upagami
                        nisidi rukkhamulasmim             samacco saparijano
                        puram paniyakarakam 1-            puve citte ca addasa.
      |123.601| Puriso ca devavanni           sabbabharanabhusito
                       upasankamitva rajanam        sorattham etadabruvi
      |123.602| svagatante maharaja      atho te aduragatam
                       pivatu devo paniyam             puve khada arindama.
      |123.603| Pivitva raja paniyam       samacco saparijano
                      puve khaditva pivitva ca      surattho etadabruvi
      |123.604| devata nusi gandhabbo      adu sakko purindado
                      ajananto 2- tam pucchama   katham janemu tam mayam.
      |123.605| Namhi devo na gandhabbo   napi sakko purindado
                       peto aham maharaja            surattha idhamagato.
      |123.606| Kimsilo kimsamacaro           suratthasmim pure tuvam
                      kena te brahmacariyena          anubhavo ayam tava.
      |123.607| Tam sunohi maharaja          arindama ratthavaddhana
                      amacca parisajja ca          brahmano ca purohito.
      |123.608| Suratthasmim aham deva          puriso papacetaso
                      micchaditthi ca dussilo         kadariyo paribhasako
@Footnote: 1 Ma. paniyasarakam .  2 Ma. ajananta.
      |123.609| Dadantanam karontanam       varayissam bahujanam
                       annesam dadamananam         antarayam karomaham.
      |123.610| Vipako natthi danassa      samyamassa kuto phalam
                      natthi acariyo nama            adantam ko damissati.
      |123.611| Samatulyani bhutani          kule 1- jetthapacayiko
                      natthi balam viriyam va               kuto utthanaporisam.
      |123.612| Natthi danaphalam nama         na visodheti verinam
                       laddheyyam labhate macco        niyati parinamajam.
      |123.613| Natthi mata pita bhata   loko natthi ito param
                       natthi dinnam natthi hutam         sunihitampi na vijjati.
      |123.614| Yopi haneyya purisam          purisassa 2- chindate siram
                       na koci kinci hanati            sattannam vivaramantare.
      |123.615| Acchejjo abhejjo 3- jivo    atthamso gulaparimandalo
                       yojanani sata 4- panca     ko jivam chetumarahati.
      |123.616| Yatha suttagule khitte       nibbethentam palayati
                      evamevampi so jivo               nibbethento palayati.
      |123.617| Yatha gamato nikkhamma     annam gamam pavisati
                       evamevampi so jivo              annam kayam 5- pavisati.
@Footnote: 1 Ma. kuto .  2 Ma. Yu. parassa .  3 Yu. acchejjabhejujo .  4 Ma. yojananam satam.
@5 Ma. bondim.
      |123.618| Yatha gehato nikkhamma       annam geham pavisati
                       evamevampi so jivo              annam bondim nivisati 1-.
      |123.619| Culasiti mahakappino satasahassani     ye bala ye ca pandita
                        samsaram khepayitvana            dukkhassantam karissare.
      |123.620| Mitani sukhadukkhani          donehi pitakehi ca
                      jino sabbam pajanati          samulha itara paja.
      |123.621| Evamditthi pure asim          samulho mohaparuto
                       micchaditthi ca dussilo        kadariyo paribhasako.
      |123.622| Oram me chahi masehi         kalakiriya bhavissati.
                       Ekantam katukam ghoram             niriyam papatissaham
      |123.623| catukkannam catudvaram       vibhattam bhagaso mitam
                       ayopakarapariyantam           ayasa patikujjitam.
      |123.624| Tassa ayomaya bhumi          jalita tejasa yuta
                      samanta yojanasatam              pharitva titthati sabbada.
      |123.625| Vassasatasahassani 2-      ghoso suyati tavade.
                       Lakkho eso maharaja         satabhaga vassakotiyo
      |123.626| kotisatasahassani            niraye paccare jana
                       micchaditthi ca dussila       ye ca ariyupavadino.
      |123.627| Tatthaham dighamaddhanam       dukkham vedissam vedanam
                      phalam papassa kammassa          tasma socamaham bhusam.
@Footnote: 1 Ma. pavisati .  2 Ma. vassani satasahassani.
      |123.628| Tam sunohi maharaja          arindama ratthavaddhana
                      dhita mayham maharaja           uttara bhaddamatthu te.
      |123.629| Karoti bhaddakam kammam         silesuposathe rata
                      danarata 1- samvibhagi ca       vadannu 2- vitamacchara
      |123.630| akhandakari sikkhayam        sunha parakulesu ca
                       upasika sakyamunino         sambuddhassa sirimato.
      |123.631| Bhikkhu ca silasampanno       gamam pindaya pavisi
                       okkhittacakkhu satima         guttadvaro susamvuto
      |123.632| sapadanam caramano           agama tam nivesanam.
                       Tamaddasa maharaja            uttara bhaddamatthu te
      |123.633| puram paniyakarakam               puve citte ca sa ada
                      pita me kalakato bhante     tassetam upakappatu.
      |123.634| Samanantaranuditthe          vipako upapajjatha
                      bhunjami kamakami 3-        raja vessavano yatha.
      |123.635| Tam sunohi maharaja          arindama ratthavaddhana
                      sadevakassa lokassa             buddho aggo pavuccati
                      tam buddham saranam gaccha             saputtadaro arindama.
      |123.636| Atthangikena maggena        phusanti amatam padam
                      tam dhammam saranam gaccha             saputtadaro arindama.
@Footnote: 1 Ma. Yu. sannata .  2 Yu. vadanna .  3 Ma. kamakamiham.
      |123.637| Cattaro ca patipanna      cattaro ca phale thita
                      esa sangho ujubhuto             pannasilasamahito
                      tam sangham saranam gaccha             saputtadaro arindama.
      |123.638| Panatipata viramassu khippam
                       loke adinnam parivajjayassu
                       amajjapo no 1- ca musa abhani
                       sakena darena ca hohi tuttho.
      |123.639| Atthakamosi me yakkha       hitakamosi devate
                       karomi tuyham vacanam               tvamasi acariyo mama.
      |123.640| Upemi saranam buddham           dhammancapi anuttaram
                      sanghanca naradevassa            gacchami saranam aham.
      |123.641| Panatipata viramami khippam
                 loke adinnam parivajjayami
                 amajjapo no ca musa bhanami
                 sakena darena [2]- homi tuttho.
      |123.642| Ophunami 3- mahavate    nadiya va 4- sighagamiya 5-
                      vamami papakam ditthim            buddhanam sasane rato.
      |123.643| Idam vatvana surattho         viramitva papadassanam 6-
@Footnote: 1 Ma. ma .  2 Ma. ca .  3 Yu. odhunami .  4 Ma. vasaddo natthi.
@5 Yu. sighangamiya .  6 Ma. papadassana.
                        Namo bhagavato katva          pamokkho rathamaruyhiti.
                                    Nandikapetavatthu tatiyam.
     [124] |124.644| 4 Utthehi revate supapadhamme
                                .pe.
     (vimanavatthusmim pancamassa maharathavaggassa dutiyavatthusmim datthabbam)
                   revatipetavatthu catuttham.
     [125] |125.645| 5 Idam mama ucchuvanam mahantam
                     nibbattati punnaphalam anappakam
                     tam dani me na paribhogam upeti 1-
                     acikkha bhante kissa ayam vipako.
      |125.646| Vihannami 2- khajjami ca vayamami ca
                    parisakkami paribhunjitum kinci
                    svaham chinnatumo 3- kapano lalapami
                    kissa kammassa ayam vipako.
      |125.647| Vighato caham paripatami chamayam
                    parivattami varicarova ghamme
                    durato 4- ca me assukani galanti
                    acikkha bhante kissa ayam vipako.
      |125.648| Chato kilanto ca pipasito ca
@Footnote: 1 Ma. paribhogameti .  2 Ma. hannami .  3 Ma. chinnathamo .  4 Yu. rudato ca
@me assuka niggalanti.
                    Samtasito satasukham na vinde
                    pucchami tam etamattham bhadante
                    kathannu ucchuparibhogam labheyyam.
      |125.649| Pure tuvam kammamakasi attana.
                    Manussabhuto purimaya jatiya
                    ahanca tam etamattham vadami
                    sutvana tvam etamattham vijanam.
      |125.650| Ucchu tuvam khadamano payato
                    puriso ca te pitthito anuganchi
                    so ca tam paccasanto kathesi
                    tassa tuvam na kinci alapittha.
      |125.651| So ca tam 1- abhanantam ayaci
                    deheyya ucchunti ca tam avoca
                    tassa tuvam pitthito ucchum adasi
                    tassetam kammassa ayam vipako.
      |125.652| Ingha tvam 2- gantvana pitthito ganheyyasi
                    gahetvana khadassu yavadattham
                    teneva tvam attamano bhavissasi
                    hatatho udaggo 3- ca pamodito ca.
@Footnote: 1 Yu. abhinham ayaci .  2 Yu. tuvam pitthito ganha ucchum .  3 Ma. cudaggo.
      |125.653| Gantvana so pitthito aggahesi
                    gahetvana tam khadi yavadattham
                    teneva so attamano ahosi
                    hattho udaggo ca pamoditoti 1-.
                               Ucchupetavatthu pancamam.
     [126] |126.654| 6 Savatthi nama nagaram    himavantassa passato
                     tatthasum dve kumara        rajaputtati me sutam.
      |126.655| Pamatta 2- rajaniyesu   kamassadabhinandino
                    paccuppanne sukhe giddha    na te passimsu nagatam.
      |126.656| Te putta 3- ca manussatta       paralokam ito gata
                    te ca 4- ghosenti 5- na dissanto    pubbe dukkatamattano.
      |126.657| Bahusu vata santesu         deyyadhamme upatthite
                    nasakkhimha ca attanam     parittasotthim 6- katum sukhavaham.
      |126.658| Kim tato papakam assa     yanno rajakula cuta
                    upapanna petavisayam           khuppipasasamappita.
       |126.659| Samino idha hutvana    honti assamino tahim
                    maranti 7- khuppipasaya     manussa unnatonata.
      |126.660| Evamadinavam 8- natva     issaramanasambhavam
@Footnote: 1 Yu. ime patha na dissanti .  2 Ma. sammatta .  3 Yu. cuta.
@4 Yu. tedha. 5 Ma. ghosentayadissanta .  6 Ma. parittam.
@7 Yu. caranti. Ma. bhamanti. 8 Ma. etamadinavam.
                          Pahaya issaramadam                 bhave saggagato naro
                          kayassa bheda sappanno     saggam so upapajjatiti.
                                  Kumarapetavatthu chattham.
     [127] |127.661| 7 Pubbe katanam kammanam    vipako mathaye manam
                           rupe sadde rase gandhe          photthabbe ca manorame.
           |127.662| Naccam gitam ratim khiddam          anubhutva anappakam
                          uyyane paricaritva 1-      pavisanto giribbajam.
           |127.663| Isim sunettamaddakkhi        attadantam samahitam
                         appiccham hirisampannam            unche pattagate ratam.
           |127.664| Hatthikkhandhato oruyha     laddha bhanteti ca bruvi
                         tassa pattam gahetvana           uccam paggayha khattiyo.
            |127.665| Thandile pattam bhinditva    hasamano apakkami
                          ranno kitavassaham putto       kim mam bhikkhu karissasi.
             |127.666| Tassa kammassa pharusassa     vipako katuko ahu
                           yam rajaputto vedesi              nirayamhi samappito.
            |127.667| Chaleva caturasiti              vassani nahutani ca
                          bhusam dukkham nigacchittho            niraye katakibbiso.
            |127.668| Uttanopi ca paccittha     nikujjo vamadakkhino
                          uddhampado thito ceva             ciram balo apaccitha.
@Footnote: 1 Yu. caritvana.
        |127.669| Bahuni vassasahassani      pugani nahutani ca
                      bhusam dukkham nigacchittho            niraye katakibbiso.
      |127.670| Etadisam kho katukam            appadutthapadosinam
                       paccanti papakammanta      isim asajja subbatam.
      |127.671| So tattha bahuvassani        vedayitva bahudukkham
                      khuppipasahato nama             peto asi tato cuto.
      |127.672| Evamadinavam natva          issaramadasambhavam
                       pahaya issaramadam                nivatamanuvattaye.
      |127.673| Dittheva dhamme pasamso       yo buddhesu sagaravo
                       kayassa bheda sappanno     saggam so upapajjatiti.
                           Rajaputtapetavatthu sattamam.
     [128] |128.674| 8 Guthakupato uggantva     ko nu ditthova 1- titthasi
                     nisamsayam papakammanto           kinnu saddayase tuvanti.
      |128.675| Aham bhadante 2- petomhi   duggato yamalokiko
                    papakammam karitvana                petalokam ito gatoti.
      |128.676| Kim nu kayena vacaya         manasa dukkatam katam
                    kissa kammavipakena               idam dukkham nigacchasiti.
      |128.677| Ahu avasiko mayham         issuki kulamacchari
                    ajjhosito 3- mayham ghare        kadariyo paribhasako.
@Footnote: 1 Ma. dino patitthasi .  2 Yu. bhante .  3 Yu. ajjhasito.
      |128.678| Tassaham vacanam sutva        bhikkhavo paribhasissam
                    tassa kammavipakena               petalokam ito gatoti.
      |128.679| Amitto mittavannena     yo te asi kulupako
                    kayassa bheda duppanno     kinnu pecca gatim gatoti.
      |128.680| Tassevaham papakammassa  sise titthami matthake
                    so ca paravisayam patto              mameva parivarako.
      |128.681| Yam bhadantehanantanne     etam me hotu bhojanam
                    ahanca kho yamhanami               etam so upajivatiti.
                                        Guthakhadakapetavatthu atthamam.
     [129] |129.682| 9 Guthakupato uggantva      ka nu ditthava titthasi
                    nisamsayam papakammanta            kinnu saddayase tuvanti.
      |129.683| Aham bhadante 1- petimhi    duggata yamalokika
                    papakammam karitvana               petalokam ito gatati.
      |129.684| Kim nu kayena vacaya        manasa dukkatam katam
                    kissa kammavipakena              idam dukkham nigacchasiti.
      |129.685| Ahu avasiko mayham        issuki kulamacchari
                    ajjhosito 2- mayham ghare       kadariyo paribhasako.
      |129.686| Tassaham vacanam sutva        bhikkhavo paribhasissam
                    tassa kammavipakena               petalokam ito gatati.
@Footnote: 1 Yu. bhante .  2 Yu. ajjhasito.
      |129.687| Amitto mittavannena     yo te asi kulupako
                    kayassa bheda duppanno     kinnu pecca gatim gatoti.
      |129.688| Tassevaham papakammassa  sise titthami matthake
                    so ca paravisayam patto              mameva parivarako.
      |129.689| Yam bhadantehanantanne     etam me hotu bhojanam
                   ahanca kho yamhanami                etam so upajivatiti.
                   Guthakhadakapetavatthu navamam.
     [130] |130.690| 10 Nagga dubbannarupatha    kisa dhamanisanthita
                         upphasulika kisaka          ke nu tumhetha marisati.
      |130.691| Mayam bhadante petamha       duggata yamalokika
                    papakammam karitvana               petalokam ito gatati.
      |130.692| Kim nu kayena vacaya          manasa dukkatam katam
                    kissa kammavipakena               petalokam ito gatati.
      |130.693| Anavajjesu 1- titthesu       vicinimhaddhamasakam
                    santesu deyyadhammesu            dipam nakamhamattano.
      |130.694| Nadim upema tasita             rittaka parivattati
                    chayam upema unhesu              atapo parivattati.
      |130.695| Aggivannova no vato     dahanto upavayati
                    etanca bhante arahama          annanca papakam tato.
      |130.696| Api yojanani gacchama       chata aharagiddhino
@Footnote: 1 anavatesutipi dissati.
                   Aladdha yeva nivattama            aho no appapunnata.
      |130.697| Chata pamucchita bhante     bhumiyam patisumbhita
                    uttana patikirama               avakujja patamase.
      |130.698| Te ca tattheva patita          bhumiyam patisumbhita
                    uram sisanca ghattema               aho no appapunnata.
      |130.699| Etanca bhante arahama     annanca papakam tato
                      santesu deyyadhammesu           dipam nakamhamattano.
      |130.700| Te hi nuna ito gantva      yonim laddhana manusim
                      vadannu silasampanna          kahama kusalam bahunti.
                               Ganapetavatthu dasamam.
     [131] |131.701| 11 Dittha taya niraya tiracchanayoni
                    peta asura vapi 1- manussadeva
                    sayamaddasa kammavipakamattano
                    nessami tam pataliputtamakkhatam
                    tattha gantva kusalam karohi kammanti.
      |131.702| Atthaka mosi me yakkha   hitakamosi devate
                    karomi tuyham vacanam          tvamasi acariyo me.
      |131.703| Dittha maya niraya tiracchanayoni
                    peta asura vapi manussadeva
@Footnote: 1 Ma. Yu. atha vapi manussa deva.
                    Sayamaddasa kammavipakamattano
                    kahami punnani anappakaniti.
                    Pataliputtapetavatthu ekadasamam.
     [132] |132.704| 12 Ayanca te pokkharani suramma
                    sama suppatittha 1- ca mahodaka ca
                    supupphita bhamaragananukinna
                    katham taya laddha ayam manunna.
      |132.705| Idanca te ambavanam surammam
                    sabbotukam dharayati 2- phalani
                    supupphitam bhamaragananukinnam
                    katham taya laddhamidam vimananti.
      |132.706| Ambapakkodakam yagum     sitacchayam 3- manoramam
                   dhitaya dinnadanena            tena me idha labbhatiti.
      |132.707| Sanditthikam eva passatha danassa
                 damassa samyamassa vipakam
                 dasi aham ayyakulesu hutva
                 sunisa homi agarassa issarati.
      |132.708| Asatam satarupena   piyarupena appiyam
                    dukkham sukhassa rupena      pamattam ativattatiti 4-.
                  Ambavanapetavatthu dvadasamam.
@Footnote: 1 sutitthatipi .  2 Ma. dharayate .  3 Ma. Yu. sitacchaya manorama.
@4 Ma. asatam .pe. ativattatiti natthi.
     [133] |133.709| 13 Yam dadati na tam hoti     detheva danam datvana
                    ubhayam tarati 1- ubhayam     tena danena 2- gacchati
                               jagaratha ma pamajjathati.
                    Akkharukkhapetavatthu terasamam.
     [134] |134.710| 14 Mayam bhoge samharimha   samena visamena ca
                            te anne paribhunjanti       mayam dukkhassa bhaginiti.
                            Bhogasamharapetavatthu catuddasamam.
     [135] |135.711| 15 Satthi vassasahassani    paripunnani sabbaso
                       niraye paccamananam            kada anto bhavissati.
      |135.712| Natthi anto kuto anto   na anto patidissati
                      tatha hi pakatam papam             mama tuyhanca marisa.
      |135.713| Dujjivitamajivamha             ye sante 3- na dadamhase
                    santesu deyyadhammesu           dipam nakamhamattano.
      |135.714| So hi nuna ito gantva    yonim laddhana manusim
                    vadannu silasampanno           kahami kusalam bahunti.
                                Setthiputtapetavatthu pannarasamam.
     [136] |136.715| 16 Kinnu ummattarupova     migo bhantova dhavasi
                      nisamsayam papakammam 4-          kinnu saddayase tuvanti.
@Footnote: 1 Ma. dharati danam .  2 Ma. ayam patho natthi .  3 yesam notipi dissati.
@5 Ma. papakammanto.
      |136.716| Aham bhante petomhi      duggato yamalokiko
                    papakammam karitvana           petalokam ito gato.
      |136.717| Satthi kutasahassani       paripunnani sabbaso
                    sise mayham nipatanti            te bhindanti ca matthakanti.
      |136.718| Kinnu kayena vacaya    manasa dukkatam katam
                   kissa kammavipakena            petalokam ito gatoti 1-.
      |136.719| Satthi kutasahassani       paripunnani sabbaso
                    sise tuyham nipatanti            te bhindanti ca matthakanti.
      |136.720| Athaddusasim sambuddham     sunettam bhavitindriyam
                    nisinnam rukkhamulasmim            jhayantam akutobhayam.
      |136.721| Salittakappaharena      bhindissam tassa matthakam
                    tassa kammavipakena           idam dukkham nigacchissam.
      |136.722| Satthi kutasahassani       paripunnani sabbaso
                     sise mayham nipatanti           te bhindanti ca matthakanti.
      |136.723| Dhammena te kapurisa
                    satthi kutasahassani            paripunnani sabbaso
                    sise tuyham 2- nipatanti       te bhindanti ca matthakanti.
                        Satthikutasahassapetavatthu solasamam.
@Footnote: 1 Ma. idam dukkham nigacchasi .  2 Yu. mayham.
                                      Tassuddanam
          ambasakkharo serissako ca           pingalo revati ucchukhadako 1-
         dve kumara dve guthabhojana 2-   patalipokkharani ca 3-
          akkhato 4- bhogasamhara               setthiputta satthikutasahassani
                      [5]-      Vaggo tena pavuccatiti 6-.
                               [7]-
                           Mahavaggo catuttho.
                             Petavatthu samattam.
                                   -------------
@Footnote: 1 Ma. ucchu .  2 Ma. gutha .  3 Ma. ganapatali ambavanam .  4 Ma. akkharukkha.
@[5] Ma. iti solasavatthuni .  6 Yu. idam udanam na dissati. [7] Ma. vagguddanam
@         urago uparivaggo              culamahaticatudha
@         vatthuni ekapannasam         catudha bhanavarato.
@                   petavatthupali nitthita.
             Suttantapitake khuddakanikayassa theragatha
                  -------------------
           namo tassa bhagavato arahato sammasambuddhassa.
     [137] Sihanamva nadantanam           dathinam girigabbhare
              sunatha bhavitattanam          gatha atthupanayika 1-
              yathanama yathagotta      yathadhammaviharino
              yathadhimutta sappanna    viharimsu atandita
              tattha tattha vipassitva       phusitva accutam padam
              katantam paccavekkhanta       imamattham abhasimsu 2-.
                            -------------------
                               Ekanipato
              theragathaya ekanipatassa pathamavaggo
     [138] /thera./ |138.1| 1 Channa me kutika sukha nivata  vassa deva yathasukham
          cittam me susamahitam vimuttam  atapi viharami vassadevati.
          Ittham sudam ayasma subhuti thero gatham abhasitthati.
     [139]  |139.2| 2 Upasanto uparato      mantabhani anuddhato
                           dhunati papake dhamme      dumapattamva malutoti.
Ittham sudam ayasma mahakotthito 3- thero gatham abhasittha 4-.
@Footnote: 1 Yu. attupanayika .  2 Ma. Yu. abhasisum .  3 Ma. mahakotuthiko.
@4 Ma. abhasitthati. sabbattha idisameva.
     [140] |140.3| 3 Pannam imam passa tathagatanam
                 aggi yatha pajjalito nisive 1-
                 alokada cakkhudada bhavanti
                 ye agatanam vinayanti kankhanti.
Ittham sudam ayasma kankharevato 2- thero gatham abhasittha.
     [141] |141.4| 4 Sabbhireva samasetha   panditehatthadassibhi
                           attham mahantam gambhiram       duddasam nipunam anum
                           dhira samadhigacchanti          appamatta vicakkhanati.
Ittham sudam ayasma punno mantaniputto thero gatham abhasittha.
     [142] |142.5| 5 Yo duddamayo damena danto
                 dabbo santusito vitinnakankho
                 vijitavi apetabheravo hi
                 dabbo so parinibbuto thitattoti.
Ittham sudam ayasma dabbo thero gatham abhasittha.
     [143] |143.6| 6 Yo sitavanam upaga bhikkhu
                eko santusito samahitatto
                vijitavi apetalomahamso
                rakkham kayagatasatim dhitimati.
            Ittham sudam ayasma sitavaniyo thero 3-.
@Footnote: 1 Ma. Yu. nisithe. nissivetipi .  2 Po. revato .  3 Ma. ito param gatham
@abhasitthatiti dissati. sabbattha idisameva.
     [144] |144.7| 7 Yo panudi maccurajassa senam
                 nalasetumva sudubbalam mahogho
                 vijitavi apetabheravo hi
                 danto so parinibbuto thitattoti.
                 Ittham sudam ayasma bhalliyo thero.
     [145] |145.8| 8 Yo duddamayo damena danto
                 dhiro 1- santusito vitinnakankho
                 vijitavi apetalomahamso
                 vitarago 2- parinibbuto thitattoti.
                             Viro thero 3-.
     [146] |146.9| 9 Svagatam napagatam 4-    nayidam dummantitam mama
                          pavibhattesu 5- dhammesu       yam settham tadupagaminti.
                                        Pilindavaccho thero.
     [147] |147.10| 10 Vihari apekkham idha va huram va
                 yo vedagu santusito 6- yatatto
                 sabbesu dhammesu anupalitto
                 lokassa janna udayabbayancati.
                     Punnamaso thero.
@Footnote: 1 Ma. Yu. viro .  2 Ma. Yu. viro so .  3 Po. theroti .  4 Ma. na duragatam.
@5 Ma. Yu. samvibhattesu .  6 Ma. Yu. samito.
                          Uddanam
          subhuti kotthito 1- thero       kankharevatapunnako 2-
          mantaniputto dabbo ca      sitavaniyo ca bhalliyo
          viro pilindavaccho ca            punnamaso tamonudoti.
                                    Vaggo pathamo .
                                     -------------
              Theragathaya ekanipatassa dutiyavaggo
     [148] |148.11| 1 Pamujjabahulo bhikkhu    dhamme buddhappavedite
                                 adhigacche padam santam      sankharupasamam sukhanti.
                    Culavaccho 3- thero.
     [149] |149.12| 2 Pannabali silavatupapanno
                 samahito jhanarato satima
                 yadatthiyam bhojanam bhunjamano
                 kankhetha 4- kalam idha vitaragoti.
                   Mahavaccho 5- thero.
     [150] |150.13| 3 Nilabbhavanna rucira     sitavari sucindhara
                             indagopakasanchanna        te sela ramayanti manti.
                                                 Vanavaccho thero.
     [151] |151.14| 4 Upajjhayo mam avacasi 6-  ito gacchami sivaka
@Footnote: 1 Ma. Yu. kotthiko .  2 Ma. kankharevatasammato. Yu. kankharevatasubbato.
@3 Yu. culagavaccho .  4 Yu. kankheta .  5 Yu. mahagavaccho .  6 Ma. avaca.
                       Game me vasati kayo          arannam me gato mano
                       semanakopi gacchami           natthi sango vijanatanti.
                                      Vanavacchassa therassa samanero.
     [152] |152.15| 5 Panca chinde panca jahe     panca cuttari bhavaye
                       pancasangatigo bhikkhu         oghatinnoti vuccatiti.
                                            Kundadhano thero.
     [153] |153.16| 6 Yathapi bhaddo ajanno    nangalavattani sikhi
                             gacchati appakasirena          evam rattindiva mama
                             gacchanti appakasirena        sukhe laddhe niramiseti.
                                              Belatthasiso thero.
     [154] |154.17| 7 Middhi yada hoti mahagghaso ca
                 niddayita samparivattasayi
                 mahavarahova nivapaputtho
                 punappunam gabbhamupeti mandoti.
                     Dasako thero.
     [155] |155.18| 8 Ahu 1- buddhassa dayado  bhikkhu bhesakalavane
                   kevalam atthisannaya              aphari pathavim imam
                   manneham kamaragam so            khippameva pahiyatiti.
                                                 Singalapita thero.
     [156] |156.19| 9 Udakam hi nayanti nettika    usukara namayanti tejanam
@Footnote: 1 Yu. ahu.
                   Darum namayanti tacchaka            attanam damayanti subbatati.
                                                  Kulo thero.
[157] |157.20| 10 Marane me bhayam natthi   nikanti natthi jivite
                        sandeham nikkhipissami            sampajano patissatoti.
                                                  Ajito thero.
                                                    Uddanam
                            culavaccho mahavaccho        vanavaccho ca sivako
                            kundadhano ca belatthi     dasako ca tato param
                            singalapitiko thero          kulo ca ajito dasati.
                                                     Vaggo dutiyo.
                                                     ----------------
                                     Theragathaya ekanipatassa tatiyavaggo
[158] |158.21| 1 Naham bhayassa bhayami    sattha no amatassa kovido
                yattha bhayam navatitthati          tena maggena vajanti bhikkhavoti.
                                              Nigrodho thero.
[159] |159.22| 2 Nila sugiva sikhino    mora karaviyam 1- abhinadanti
                         te sitavatakalita 2-        suttam jhanam 3- nibodhentiti
                                            cittako thero.
@Footnote: 1 Yu. karamviyam. Ma. karambhiyam .  2 Ma. sitavatakilita .  3 Ma. Yu. jhayam.
     [160] |160.23| 3 Aham kho velugumbasmim  bhutvana madhupayasam
                              padakkhinam sammasanto     khandhanam udayabbayam
                              sanum patiggamissami     vivekamanubruhayanti.
                                               Gosalo thero.
     [161] |161.24| 4 Anuvassiko pabbajito  passa dhammasudhammatam
                          tisso vijja anuppatta     katam buddhassa sasananti.
                                               Sugandho thero.
     [162] |162.25| 5 Obhasajatam phalagam    cittam yassa abhinhaso
                            tadisam bhikkhumasajja      kanha dukkham nigacchasiti.
                                              Nandiyo thero.
     [163] |163.26| 6 Sutva subhasitam vacam   buddhassadiccabandhuno
                             paccabyadhim hi nipunam      valaggam usuna yathati.
                                              Abhayo thero.
     [164] |164.27| 7 Dabbam kusam potakilam   usiram munjapabbajam
                      urasa panudahissami             vivekamanubruhayanti.
                                            Lomasakangiyo thero.
     [165] |165.28| 8 Kacci no vatthapasuto     kacci no bhusanarato
                      kacci silamayam gandham        tvam vasi 1- netara pajati.
                                       Jambugamikaputto thero.
     [166] |166.29| 9 Samunnamayamattanam        usukarova tejanam
@Footnote: 1 Ma. kim tvam vayasi.
                       Cittam ujum karitvana      avijjam bhinda 1- haritati.
                                             Harito thero.
[167] |167.30| 10 Abadhe me samuppanne   sati me upapajjatha
                       abadho me samuppanno      kalo me nappamajjitunti.
                                              Uttiyo thero.
                                        Uddanam
          nigrodho cittako thero        gosalatthero sugandho
          nandiyo abhayo thero          thero lomasakangiyo
          jambugamikaputto ca          harito uttiyo isiti.
                                    Vaggo tatiyo.
                                   ----------------
              Theragathaya ekanipatassa catutthavaggo
     [168] |168.31| 1 Phuttho damsehi makasehi   arannasmim brahavane
                      nago sangamasiseva          sato tatradhivasayeti.
                                        Gahuratiriyo thero 2-.
     [169] |169.32| 2 Ajaram jiramanena     tappamanena nibbutim
                       niramisam 3- paramam santim      yogakkhemam anuttaranti.
                                          Suppiyo thero.
@Footnote: 1 Yu. chinda .  2 Ma. Yu. gahavaratiriyo bhikkhu .  3 Ma. nimiyam. Yu. nimmissam.
     [170] |170.33| 3 Yathapi ekaputtasmim   piyasmim kusali siya
                          evam sabbesu panesu       sabbattha kusalo siyati.
                                          Sopako thero
     [171] |171.34| 4 Anasannavara eta    niccameva vijanata
                               gama arannamagamma    tato geham upavisim
                               tato utthaya pakkamim      anamantetva posiyoti.
                                           Posiyo thero.
     [172] |172.35| 5 Sukham sukhattho labhate tadacaram
                 kittinca pappoti yasassa vaddhati
                 yo ariyamatthangikamanjasam ujum
                 bhaveti maggam amatassa pattiyati.
                    Samannakani thero.
     [173] |173.36| 6 Sadhu sutam sadhu caritakam
                 sadhu sada aniketaviharo
                 atthapucchanam padakkhinakammam
                 etam samannam akincanassati.
                    Kumaputto thero.
     [174] |174.37| 7 Nanajanapadam yanti  vicaranta asannata
                     samadhinca viradhenti        kimsu ratthacariya karissati.
                     Tasma vineyya sarambham    jhayeyya apurakkhatoti.
                             Kumaputtattherassa sahayako thero.
     [175] |135.38| 8 Yo iddhiya sarabhum atthapesi
                 gavampati so asito anejo
                 tam sabbasangatigatam mahamunim
                 deva namassanti bhavassa paragunti.
                     Gavampati thero.
     [176] |176.39| 9 Sattiya viya omattho     dayhamaneva 1- matthake
                kamaragappahanaya       sato bhikkhu paribbajeti.
                      Tisso thero.
[177] |177.40| 10 Sattiya viya omattho    dayhamaneva 1- matthake
                               bhavaragappahanaya            sato bhikkhu paribbajeti.
                                            Vaddhamano thero.
                                       Uddanam
          gahuratiriyo 2- suppiyo            sopako ca 3- posiyo ca 4-
          samannakani kumaputto       kumaputtasahayako
          gavampati tissatthero               vaddhamano mahayasoti.
                                    Vaggo catuttho.
                                    ----------------
@Footnote: 1 Ma. dayuhamanova .  2 Yu. gahvaratiriyo .  3 Ma. ceva .  4 Ma. casaddo natthi.
             Theragathaya ekanipatassa pancamavaggo
     [178] |178.41| 1 Vivaramanupatanti vijjuta
                 vebharassa ca pandavassa ca
                 nagavivaragato ca jhayati
                 putto appatimassa tadinoti.
                     Sirivaddho thero.
     [179] |179.42| 2 Hale 1- upahale sisupahale  hala 2- upahala sisupahala
                 patissatika 3- nu kho viharatha   agato vo valam viya vedhiyatiti. 4-
                      Khadiravaniyo thero.
     [180] |180.43| 3 Sumuttiko sumuttiko sahu  samuttikomhi tihi khujjakehi
                  asitasu maya nangalasu    maya khuddakuddalasu maya.
                  Yadipi idhameva idhameva         atha vapi alameva alameva
                  jhaya sumangala jhaya sumangala   appamatto vihara sumangalati.
                                     Sumangalo thero.
     [181] |181.44| 4 Matam va amma rodanti   yo va jivam na dissati
                  jivantam mam amma dissanti 5-   kasma mam amma rodasiti.
                                      Sanu thero.
     [182] |182.45| 5 Yathapi bhaddo ajanno      khalitva patititthati
@Footnote: 1 Ma. Yu. cale upacale sisupacale .  2 Ma. Yu. ime patha na dissanti.
@3 Ma. patissata .  4 Ma. Yu. vedhiti .  5 Ma. passanti.
                 Evam dassanasampannam         sammasambuddhasavakanti.
                    Ramaniyavihari thero.
     [183] |183.46| 6 Saddhayaham pabbajito    agarasma anagariyam
                     sati panna ca me vuddha   cittanca susamahitam.
                     Kamam karassu rupani            neva mam byadhayissasiti.
                                        Samiddhi thero.
     [184] |184.47| 7 Namo te buddhaviratthu    vippamuttosi sabbadhi
                     tuyhapadane viharam         viharami anasavoti.
                                         Ujjayo thero.
     [185] |185.48| 8 Yato aham pabbajito     agarasma anagariyam
                    nabhijanami sankappam       anariyam dosasamhitanti.
                                         Sanjayo thero.
     [186] |186.49| 9 Vihavihabhinadite 1-     sippikabhirutehi ca
                     na me tam phandati cittam       ekattam niratam 2- hi meti.
                                         Ramaneyyako thero.
[187] |187.50| 10 Dharaniva 3- siccati 4- vati   maluto vijjuta carati nabhe
                      upasammanti vitakka      cittam susamahitam mamanti 5-.
                                        Vimalo thero.
                                       Uddanam
          sirivaddho revato thero        khadiravaniyo sumangalo 6-
@Footnote: 1 Ma. cihacihabhinadite .  2 Yu. ekattanirattam .  3 Yu. dharani ca .  4 Ma. sincati.
@5 Ma. Yu. mamati .  6 Ma. Yu. sumangalo sanusavhayo.
          Sanu 1- ramaniyavihari ca     samiddhi ujjayasanjayo 2-
          ramaneyyako so thero       vimalo ca rananjahoti 3-.
                                  Vaggo pancamo.
                                   ----------------
              Theragathaya ekanipatassa chatthavaggo
     [188] |188.51| 1 Vassati devo yatha sugitam   channa me kutika sukha nivata
                 cittam susamahitanca mayham     atha ce patthayasi pavassa devati.
                                 Godhiko thero.
     [189] |189.52| 2 Vassati devo yatha sugitam   channa me kutika sukha nivata
                 cittam susamahitanca mayham 4-   atha ce patthayasi pavassa devati.
                                 Subahu thero.
     [190] |190.53| 3 Vassati devo yatha sugitam    channa me kutika sukha nivata
                  tassam viharami appamatto     atha ce patthayasi pavassa devati.
                                 Valliyo thero.
     [191] |191.54| 4 Vassati devo yatha sugitam     channa me kutika sukha nivata
                  tassam viharami adutiyo         atha ce patthayasi pavassa devati.
                                 Uttiyo thero.
@Footnote: 1 Ma. Yu. ayam patho natthi .  2 Ma. sanjaya .  3 Yu. rananjayoti.
@4 Po. Ma. Yu. kaye.
     [192] |192.55| 5 Asandikutikam katva      ogayha anjanavanam
                  tisso vijja anuppatta     katam buddhassa sasananti.
                                   Anjanavaniyo thero.
     [193] |193.56| 6 Ko kutikayam bhikkhu kutikayam   vitarago susamahitacitto.
                 Evam janahi avuso          amogha te kutika katati.
                     Kutivihari thero.
     [194] |194.57| 7 Ayamahu puraniya kutika 1-  annam patthayase navam kutim
                      asam kutiya virajaya      dukkha bhikkhu puna nava kutiti.
                                        Kutivihari 2- thero.
     [195] |195.58| 8 Ramaniya me kutika       saddhadeyya manorama
                      na me attho kumarihi       yesam attho tahim gacchatha nariyoti.
                                         Ramaniyakutiko thero.
     [196] |196.59| 9 Saddhayaham pabbajito    aranne me kutika kata
                     appamatto ca atapi       sampajano patissatoti.
                                        Kosallavihari thero.
     [197] |197.60| 10 Te me ijjhimsu sankappa    yadattho pavisim kutim
                      vijjavimuttim paccessam       mananusayamujjahanti.
                                        Sivali thero.
@Footnote: 1 Ma. Yu. kuti .  2 Ma. dutiyakutivihari.
                                   Uddanam
          godhiko ca subahu ca          valliyo uttiyo isi
          anjanavaniyo thero        duve kutiviharino
          ramaniyakutiko thero          kosallavhayasivaliti.
                      Vaggo chattho.
                    ---------------
              Theragathaya ekanipatassa sattamavaggo
     [198] |198.61| 1 Passati passo passantam    apassantanca passati
                  apassanto apassantam     passantanca na passatiti.
                                     Vappo thero.
     [199] |199.62| 2 Ekaka mayam aranne viharama
                 apaviddhamva vanasmim darukam
                 tassa me bahuka pihayanti
                 nerayika viya saggagaminanti.
                  Vajjiputtako 1- thero.
     [200] |200.63| 3 Cuta patanti patita    giddha ca punaragata
                   katakiccam ratarammam      sukhenanvagatam sukhanti.
                                  Pakkho thero.
     [201] |201.64| 4 Dumavhayaya uppanno    jato pandaraketuna
@Footnote: 1 mu. Yu. vajjiputto.
                   Ketuha ketuna yeva          mahaketum padhamsayiti.
                                     Vimalakondanno thero.
     [202] |202.65| 5 Ukkhepakatavacchassa    sankalitam bahuhi vassehi
                      tam bhasati gahatthanam          sunisinno ularapamojjoti.
                                      Ukkhepakatavaccho thero.
     [203] |203.66| 6 Anusasi mahaviro   sabbadhammana paragu
                     tassaham dhammam sutvana       vihasim santike rato 1-
                     tisso vijja anuppatta   katam buddhassa sasananti.
                                           Meghiyo thero.
     [204] |204.67| 7 Kilesa jhapita mayham    bhava sabbe samuhata
                     vikkhino jatisamsaro           natthidani punabbhavoti.
                                             Ekadhammasavaniyo thero.
     [205] |205.68| 8 Adhicetaso appamajjato      munino monapathesu sikkhato
                      sobha na bhavanti tadino    upasantassa sada satimatoti.
                                            Ekudaniyo thero.
     [206] |206.69| 9 Sutvana dhammam mahato maharasam
                 sabbannutannanavarena desitam
                 maggam papajjim amatassa pattiya
                 so yogakkhemassa pathassa kovidoti.
                      Channo thero.
@Footnote: 1 Po. Ma. sato.
     [207] |207.70| 10 Silameva idha aggam    pannava pana uttamo
                  manussesu ca devesu       silapannanato jayanti.
                                Punno thero.
                                    Uddanam
          vappo  ca vajjiputto ca       pakkho vimalakondanno
          ukkhepakatavaccho ca            meghiyo ekadhammiko
          ekudaniyachanno 1- ca      punnatthero mahabbaloti.
                                  Vaggo sattamo.
                                 ----------------
              Theragathaya ekanipatassa atthamavaggo
     [208] |208.71| 1 Susukhumanipunatthadassina
                 matikusalena nivatavuttina
                 samsevitabuddhasilina
                 nibbanam na hi tena dullabhanti.
                    Vacchapalo thero.
     [209] |209.72| 2 Yatha kaliro susu vaddhitaggo
                 dunnikkhaso 2- hoti pasakhajato
                 evam aham bhariyayanitaya
@Footnote: 1 Ma. ekudaniyachanna .  2 Ma. Yu. dunnikkhamo.
                 Anumanna mam pabbajitomhidaniti.
                     Atumo thero.
     [210] |210.73| 3 Jinnanca disva dukkhitanca byadhitam
                 matanca disva gatamayusankhayam
                 tato aham nikkhamituna pabbajim
                 pahaya kamani manoramaniti.
                     Manavo thero.
     [211] |211.74| 4 Kamachando ca byapado     thinamiddhanca bhikkhuno
                  uddhaccam vicikiccha ca      sabbasova na vijjatiti.
                                     Suyamano thero.
     [212] |212.75| 5 Sadhu suvahitanam 1- dassanam   kankha chijjati buddhi vaddhati
                 balampi karonti panditam       tasma sadhu satam samagamoti.
                                     Susarado thero.
     [213] |213.76| 6 Uppatantesu nipate     nipatantesu uppate
                vase avasamanesu      ramamanesu no rameti.
                                Piyanjaho thero.
     [214] |214.77| 7 Idam pure cittamacari carikam
                 yenicchakam yatthakamam yathasukham
                 tadajjaham niggahissami yoniso
                 hatthim pabhinnam viya ankusaggahoti.
                   Hattharohaputto thero
@Footnote: 1 Ma. Yu. suvihita.
     [215] |215.78| 8 Anekajatisamsaram        sandhavissam anibbisam
                   tassa me dukkhajatassa  dukkhakkhandho paraddhatoti 1-.
                                  Mendasiro thero.
     [216] |216.79| 9 Sabbo rago pahino me  sabbo doso samuhato
                   sabbo me vigato moho    sitibhutosmi nibbutoti 1-.
                                    Rakkhito thero.
     [217] |217.80| 10 Yam maya pakatam kammam   appam va yadi va bahum
                    sabbametam parikkhinam      natthidani punabbhavoti.
                                    Uggo thero.
                                       Uddanam
           vacchapalo ca yo thero         atumo manavo isi
           suyamano susarado             thero yo ca piyanjaho
            arohaputto mendasiro    rakkhito uggasavhayoti.
                         Vaggo atthamo.
                           ----------------
              Theragathaya ekanipatassa navamavaggo
     [218] |218.81| 1 Yam maya pakatam papam    pubbe annasu jatisu
                   idheva tam vedaniyam        vatthu annam na vijjatiti.
                                   Samitigutto thero.
@Footnote: 1 Ma. Yu. aparaddho.
     [219] |219.82| 2 Yena yena subhikkhani     sivani abhayani ca
                     tena puttaka gacchassu     ma soka pahato bhavati.
                                       Kassapo thero.
     [220] |220.83| 3 Sihappamatto vihara       rattindivamatandito
                     bhavehi kusalam dhammam     jaha sigham samussayanti.
                                        Siho thero.
     [221] |221.84| 4 Sabbarattim supitvana     diva sanganike rato
                     kudassu nama dummedho     dukkhassantam karissatiti.
                                        Nito thero.
     [222] |222.85| 5 Cittanimittassa kovido    pavivekarasam vijaniya
                     jhayam nipako patissato   adhigaccheyya sukham niramisanti.
                                       Sunago thero.
     [223] |223.86| 6 Ito bahiddha puthuannavadinam
                       maggo na nibbanagamo yatha ayam
                       itissu sangham bhagavanusasati
                       sattha sayam panitaleva dassayanti.
                                      Nagito thero.
     [224] |224.87| 7 Khandha dittha yathabhutam    bhava sabbe padalita
                        vikkhino jatisamsaro   natthidani punabbhavoti.
                                         Pavittho 1- thero.
@Footnote: 1 Po. savittho.
     [225] |225.88| 8 Asakkhim vata attanam         uddhatum udaka thalam
                     vuyhamano mahoghova 1-    saccani pativijjhahanti
                                           ajjuno thero.
     [226] |226.89| 9 Uttinna panka palipa   patala parivajjita
                   mutto ogha ca gantha ca       sabbe mana visamhatati.
                                            Devasabho thero.
     [227] |227.90| 10 Pancakkhandha parinnata    titthanti chinnamulaka
                    vikkhino jatisamsaro         natthidani punabbhavoti.
                                         Samidatto thero.
                                 Uddanam
          thero samitigutto ca        kassapo sihasavhayo
          nito sunago nagito       pavittho ajjuno isi
          devasabho ca yo thero         samidatto mahabbaloti.
                           Vaggo navamo.
                          ----------------
              Theragathaya ekanipatassa dasamavaggo
     [228] |228.91| 1 Na tathamatam satarasam sudhannam       yam mayajja paribhuttam
                     aparimitadassina gotamena    buddhena desito dhammoti.
                                   Paripunnako thero.
@Footnote: 1 Ma. Yu. mahogheva.
     [229] |229.92| 2 Yassasava parikkhina      ahare ca anissito
                 sunnato animitto ca           vimokkho yassa gocaro
                 akaseva sakuntanam             padantassa duranvayanti.
                                                  Vijayo thero.
     [230] |230.93| 3 Dukkha kama eraka      na sukha kama eraka
                 yo kame kamayati              dukkham so kamayati eraka
                 yo kame na kamayati           dukkham so na kamayati erakati.
                                              Erako thero.
     [231] |231.94| 4 Namo hi tassa bhagavato        sakyaputtassa sirimato
                 tenayam aggaputtena 1-        aggadhammo sudesitoti.
                                                     Mettaji thero.
     [232] |232.95| 5 Andhoham hatanettosmi      kantaraddhana pakkhanto 2-
                 sayamanopi gamissam 3-          na sahayena papenati.
                                               Cakkhupalo thero.
     [233] |233.96| 6 Ekam puppham cajitvana      asitivassakotiyo 4-
                 saggesu paricaretva         sesakenamhi nibbutoti.
                                             Khandasumano thero.
     [234] |234.97| 7 Hitva satapalam kamsam          sovannam satarajikam
                 aggahim mattikapattam         idam dutiyabhisecananti.
                                                   Tisso thero.
@Footnote: 1 Ma. Yu. aggapattena .  2 Si. Yu. pakkhanno. Ma. pakkhando.
@3 Ma. Yu. gacchissam .  4 Si. Yu. asitim vassakotiyo.
     [235] |235.98| 8 Rupam disva sati muttha      piyanimittam manasikaroto
                 sarattacitto vedeti          tanca ajjhosa titthati
                 tassa vaddhanti asava      bhavamulopagaminoti.
                                                    Abhayo thero.
     [236] |236.99| 9 Saddam sutva sati muttha    piyanimittam manasikaroto
                 sarattacitto vedeti            tanca ajjhosa titthati
                 tassa vaddhanti asava        samsaram upagaminoti.
                                                     Uttiyo thero.
[237] |237.100| 10 Sammappadhanasampanno     satipatthanagocaro
                 vimuttikusumasanchanno     parinibbayissatyanasavoti 1-.
                                                        Devasabho thero.
                                      Uddanam
          paripunnako ca vijayo           erako mettaji muni
          cakkhupalo khandasumano       tisso abhayo ca 2-
          uttiyo mahapanno          thero devasabhopi cati.
                      Vaggo dasamo.
                    ---------------
            Theragathaya ekanipatassa ekadasamavaggo
     [238] |238.101| 1 Hitva gihitvam 3- anavositatto
                 mukhanangali odariko kusito
@Footnote: 1 Ma. Yu. parinibbissatyanasavoti .  2 Ma. tisuso ca abhayo tatha .  3 Ma. gihittam.
                 Mahavarahova nivapaputtho
                 punappunam gabbhamupeti mandoti.
                  Belatthakani 1- thero.
     [239] |239.102| 2 Manena vancitase        sankharesu sankilissamanase
                 labhalabhena mathita           samadhim nadhigacchantiti.
                                                      Setuccho thero.
     [240] |240.103|  3 Naham etena atthiko       sukhito dhammarasena tappito
                 pitvana rasaggamuttamam          na ca kahami rasena 2- santhavanti.
                                                         Bandhuro thero.
     [241] |241.104| 4 Lahuko vata me kayo        phuttho ca pitisukhena vipulena
                 tulamiva eritam malutena        pilavativa me kayoti.
                                                        Khitako thero.
     [242] |242.105| 5 Ukkanthitopi na vase      ramamanopi pakkame
                 na tvevanatthasahitam            vase vasam vicakkhanoti.
                                                   Malitavambho thero.
     [243] |243.106| 6 Satalingassa atthassa      satalakkhanadharino
                 ekangadassi dummedho        satadassi ca panditoti.
                                                 Suhemanto thero.
     [244] |244.107| 7 Pabbajim tulayitvana         agarasma anagariyam
@Footnote: 1 Ma. Yu. belatthaniko .  2 Ma. Yu. visena.
                 Tisso vijja anuppatta     katam buddhassa sasananti.
                                                 Dhammasamvaro 1- thero.
     [245] |245.108| 8 Sa visamvassasatiko            pabbajim anagariyam
                 tisso vijja anuppatta     katam buddhassa sasananti.
                                               Dhammasatapituthero 2-.
     [246] |246.109| 9 Na nunayam paramahitanukampino
                 rahogato anuviganeti sasanam
                 tatha hayam viharati pakatindriyo
                 migi yatha tarunajatika vaneti.
                    Sangharakkhito thero.
     [247] |247.110| 10 Naga nagaggesu susamvirulha
                 udaggameghena navena sitta
                 vivekakamassa arannasannino
                 janeti bhiyyo usabhassa kalyatanti.
                      Usabho thero.
                         Uddanam
          belatthakani 3- setuccho   bandhuro khitako isi
          malitavambho suhemanto      dhammasamvaro 4- dhammasatapita
@Footnote: 1 Ma. Yu. dhammasavo .  2 dhammasavapitutherotipi .  3 Ma. belatthaniko .  4 Ma. Yu.
@dhammasavo dhammasavapita.
          Sangharakkhitatthero ca       usabho ca mahamuniti.
                    Vaggo ekadasamo.
                    ---------------
             Theragathaya ekanipatassa dvadasamavaggo
     [248] |248.111| 1 Duppabbajjam ve duradhivasa geha
                 dhammo gambhiro duradhigama bhoga
                 kiccha vutti no itaritareneva
                 yuttam cintetum satatamaniccatanti.
                     Jento thero.
     [249] |249.112| 2 Tevijjoham mahajhayi      cetosamathakovido
                 sadattho me anuppatto          katam buddhassa sasananti.
                                                  Vacchagotto thero.
     [250] |250.113| 3 Acchodika puthusila     gonangulamigayuta
                 ambusevalasanchanna     te sela ramayanti manti.
                                                 Vanavaccho thero.
     [251] |251.114| 4 Kayadutthullagaruno     hiyyamanamhi jivite
                 sarirasukhagiddhassa             kuto samanasadhutati.
                                                 Adhimutto thero.
     [252] |252.115| 5 Esavahiyyase pabbatena    bahukutajasallarikena 1-
@Footnote: 1 Ma. Yu. bahukutajasallakikena.
                 Nesadakena girina                 yasassina paricchadenati.
                                                     Mahanamo thero.
     [253] |253.116| 6 Cha phassayatane hitva      guttadvaro susamvuto
                 aghamulam vametvana 1-          patto me asavakkhayoti.
                                                  Parapariyo 2- thero.
     [254] |254.117| 7 Suvilitto suvasano         sabbabharanabhusito
                 tisso vijja ajjhagamim         katam buddhassa sasananti.
                                                       Yaso thero.
     [255] |255.118| 8 Abhisatthova 3- nipatti vayo
                  rupam annamiva tatheva santam
                  tasseva sato avippavasato
                  annasseva sarami attananti.
                     Kimbilo thero.
     [256] |256.119| 9 Rukkhamulagahanam pasakkhiya 4-
                  nibbanam hadayasmim opiya 5-
                  jhaya gotama ma ca pamado
                  kinte bilibilika karissatiti.
                    Vajjiputto thero.
     [257] |257.120| 10 Pancakkhandha parinnata    titthanti chinnamulaka
@Footnote: 1 Ma. Yu. vamitvana .  2 Po. parasiriyo. Ma. parasariyo. 3 Po. Ma. abhisatto.
@4 Po. Ma. Yu. pasakkiya .  5 Yu. osiya.
          Dukkhakkhayo anuppatto      patto me asavakkhayoti.
                     Isidatto thero.
                         Uddanam
          jento ca vacchagotto ca      vaccho ca nagasavhayo 1-
          adhimutto mahanamo         parapariyo yasopi ca
          kimbilo vajjiputto ca        isidatto mahayasoti.
                    Dvadasamo vaggo.
                     Tatruddanam bhavati.
          Visuttarasatam thera          katakicca anasava
          ekakeva nipatamhi       susangita mahesibhiti.
                    Ekanipato nitthito
                      -----------
                        dukanipato
               theragathaya dukanipatassa pathamavaggo
     [258] |258.121| 1 Natthi koci bhavo nicco     sankhara vapi sassata
                 uppajjanti ca te khandha       cavanti aparaparam.
            |258.122| Etamadinavam natva            bhavenamhi anatthiko
                 nissato sabbakamehi           patto me asavakkhayoti.
Ittham sudam ayasma uttaro thero gathayo abhasitthati.
@Footnote: 1 Yu. vanapavhayo. Ma. vanasavhayo.
     [259] |259.123| 2 Nayidam anayena jivitam        naharo hadayassa santiko
                 aharatthitiko samussayo     iti disvana carami esanam.
             |259.124| Pankoti hi nam avedayum 1-      yayam vandanapujana kulesu
                 sukhumam sallam durubbaham     sakkaro kapurisena dujjahoti.
Ittham sudam ayasma pindolabharadvajo thero gathayo abhasitthati.
     [260] |260.125| 3 Makkato pancadvarayam    kutikayam pasakkhiya 2-
                 dvarena anupariyeti             ghattayanto muhum muhum.
             |260.126| Tittha makkata ma dhavi          na hi te tam yatha pure
                 niggahitosi pannaya             neva 3- duram gamissasiti.
                                                 Valliyo thero.
     [261] |261.127| 4 Tinnam me talapattanam    gangatire kuti kata
                 chavasittova me patto      pamsukulanca civaram.
             |261.128| Dvinnam antaravassanam          ekavaca me bhasita
                 tatiye antaravassamhi            tamokkhandho padalitoti.
                                                      Gangatiriyo thero.
     [262] |262.129| 5 Api ce hoti tevijjo         maccuhayi anasavo
                 appannatoti nam bala       avajananti ajanaka 4-.
             |262.130| Yo ca kho annapanassa         labhi hotidha puggalo
                 papadhammopi ce hoti            so nesam hoti sakkatoti.
                                                           Ajino thero.
@Footnote: 1 Ma. pavedayum .  2 Po. Ma. Yu. pasakkiya .  3 Yu. neto .  4 Ma. Yu. ajanata.
     [263] |263.131| 6 Yadaham dhammamassosim     bhasamanassa satthuno
                 na kankhamabhijanami               sabbannu aparajite
             |263.132| satthavahe mahavire           sarathinam varuttame
                 magge patipadayam va            kankha mayham na vijjatiti.
                                             Melajino thero.
     [264] |264.133| 7 Yatha agaram ducchannam     vutthi samativijjhati
                 evam abhavitam cittam                rago samativijjhati.
             |264.134|   Yatha agaram succhannam       vutthi na samativijjhati.
                 Evam subhavitam cittam                rago na samativijjhatiti.
                                                Radho thero.
     [265] |265.135| 8 Khina hi mayham jati       vusitam jinasasanam
                 pahino jalasankhato             bhavanetti samuhata.
             |265.136| Yassatthaya pabbajito       agarasma anagariyam
                 so me attho anuppatto       sabbasamyojanakkhayoti.
                                                    Suradho thero.
     [266] |266.137| 9 Sukham supanti munayo        ye itthisu na bajjhare
                 sada ve rakkhitabbasu           yasu saccam sudullabham.
              |266.138| Vadham carimha te kama           ananadani te mayam
                 gacchamadani nibbanam          yattha gantva na socatiti.
                                                   Gotamo thero.
     [267] |267.139| 10 Pubbe hanati attanam    paccha hanati so pare
                               suhatam hanti attanam          vitamseneva pakkhima.
             |267.140| Na brahmano bahivanno    antovanno hi brahmano
                               yasmim papani kammani     sa ve kanho sujampatiti.
                                                  Vasabho thero.
                                     Uddanam
          uttaro ceva pindolo        valliyo tiriyo isi
          ajino ca melajino radho      suradho gotamopi ca
          vasabhena ime honti           dasa thera mahiddhikati.
                                   Vaggo pathamo.
                                  ---------------
                 Theragathaya dukanipatassa dutiyavaggo
     [268] |268.141| 1 Sussusa sutavaddhani          sutam pannaya vaddhanam
                 pannaya attham janati            nato attho sukhavaho.
         |268.142| Sevetha pantani senasanani
                    careyya samyojanavippamokkham
                    sace ratim nadhigaccheyya tattha
                    sanghe vase rakkhitatto satimati.
                        Mahacundo thero.
     [269] |269.143|  2 Ye [1]- kho te veghamissena 2-   nanatthena ca kammuna
                              manusse uparundhanti    pharusupakkama jana
@Footnote: 1 katthaci casaddo dissati .  2 Ma. vethamissena.
                              Tepi tatheva kiranti       na hi kammam panassati.
           |269.144| Yam karoti naro kammam        kalyanam yadi papakam
                              tassa tasseva dayado    yam yam kammam pakubbatiti.
                                                Jotidaso thero.
     [270] |270.145| 3  Accayanti ahoratta   jivitam uparujjhati
                           ayu khiyati maccanam             kunnadinamva odakam.
        |270.146| Atha papani kammani          karam balo na bujjhati
                           pacchassa katukam hoti           vipako hissa papakoti.
                                             Herannakani thero.
     [271] |271.147| 4  Parittam darumaruyha  yatha side mahannave
                           evam kusitamagamma             sadhujivipi sidati.
                           Tasma tam parivajjeyya        kusitam hinaviriyam
        |271.148| vivittehi ariyehi              pahitattehi jhayihi
                           niccam araddhaviriyehi          panditehi sahavaseti.
                                            Somamitto thero.
     [272] |272.149| 5  Jano janasmim sambandho   janamevassito jano
                             jano janena hethiyati           hetheti ca jano janam.
         |272.150| Ko hi tassa janenattho         janena janitena va
                             janam ohaya gaccheyya 1-    hethayitva bahum jananti.
                                             Sabbamitto thero.
@Footnote: 1 Ma. Yu. gacchan-tam.
     [273] |273.151| 6 Kali itthi brahati dhankarupa
                 satthinca bhetva aparanca satthim
                 bahanca bhetva aparanca bahum 1-
                 sisanca bhetva dadhithalakamva
                 esa nisinna abhisandahitva 2-.
       |273.152| Yo ve avidva upadhim karoti
                 punappunam dukkhamupeti mando
                 tasma pajanam upadhim na kayira
                 maham puna bhinnasiro sayissanti.
                    Mahakalo thero.
     [274] |274.153| 7 Bahu sapatte labhati    mundo sanghatiparuto
                            labhi annassa panassa     vatthassa sayanassa ca.
         |274.154| Etamadinavam natva         sakkaresu mahabbhayam
                            appalabho anavassuto      sato bhikkhu paribbajeti.
                                                     Tisso thero.
     [275] |275.155| 8  Pacinavamsadayamhi    sakyaputta sahayaka
                            pahayanappake bhoge        unchapattagate rata
         |275.156| araddhaviriya pahitatta    niccam dalhaparakkama
                            ramanti dhammaratiya           hitvana lokiyam ratinti.
                                                   Kimbilo thero.
@Footnote: 1 Ma. baham .   2 Yu. abhisaddahitva.
     [276] |276.157| 9 Ayonisomanasikara   mandanam anuyunjisam
                             uddhato capalo casim       kamaragena attito.
         |276.158| Upayakusalenaham           buddhenadiccabandhuna
                             yoniso patipajjitva     bhave cittam udabbahinti.
                                                  Nando thero.
     [277] |277.159| 10 Pare ca nam pasamsanti   atta ce asamahito
                              mogham pare pasamsanti          atta hi asamahito.
           |277.160| Pare ca nam garahanti            atta ce susamahito
                              mogham pare garahanti           atta hi susamahitoti.
                                                Sirima thero.
                                                  Uddanam
                   cundo ca jotidaso ca        thero herannakani yo 1-
                   somamitto sabbamitto      kalo tisso ca kimbilo
                   nando ca sirima ceva          dasa thera mahiddhikati.
                                       Vaggo dutiyo.
                                       ---------------
                               Theragathaya dukanipatassa tatiyavaggo
     [278] |278.161| 1 Khandha maya parinnata   tanha me susamuhata
                           bhavita mama bojjhanga        patto me asavakkhayo.
@Footnote: 1 Ma. ca.
       |278.162| Soham khandhe parinnaya          abbhahitvana 1- jalinim
                          bhavayitvana bojjhange         nibbayissam anasavoti.
                                                 Uttaro thero.
     [279] |279.163| 2 Panado nama so raja    yassa yupo suvanniyo 2-
                          tiriyam solasubbedho 3-          uccamahu 4- sahassadha.
       |279.164| Sahassakando satagendu 5-  dhajalu haritamayo
                          anaccum tattha gandhabba         chasahassani sattadhati.
                                                  Bhaddaji thero.
     [280] |280.165| 3 Satima pannava bhikkhu   araddhabalaviriyo
                          panca kappasatanaham         ekarattim anussarim.
       |280.166| Cattaro satipatthane         satta attha ca bhavayam
                          panca kappasatanaham         ekarattim anussarinti.
                                              Sobhito thero.
     [281] |281.167| 4 Yam kiccam dalhaviriyena    yam kiccam bodhumicchata
                           karissam navarajjhissam          passa viriyam parakkamam.
       |281.168| Tvanca me maggamakkhahi     anjasam amatogadham
                          aham monena monissam           gangasotova sagaranti.
                                             Valliyo thero.
     [282] |282.169| 5 Kese me olikhissanti   kappako upasankami
@Footnote: 1 Ma. Yu. abbahitvana. 2 Po. suvannamayo .  Ma. Yu. suvannako .  3 Si.
@Yu. solasapabbedho .   4 Po. Ma. Yu. ubbhamahu .   5 Yu. sahassakandu satabhendu.
                           Tato adasamadaya            sariram paccavekkhisam.
        |282.170| Tuccho kayo adissittha         andhakare 1- tamo byaga 2-
                           sabbe cola samucchinna      natthidani punabbhavoti.
                                                         Vitasoko thero.
     [283] |283.171| 6 Panca nivarane hitva   yogakkhemassa pattiya
                          dhammadasam gahetvana          nanadassanamattano
       |283.172| paccavekkhim imam kayam             sabbam santarabahiram
                          ajjhattanca bahiddha ca        tuccho kayo adissathati.
                                             Punnamaso thero.
     [284] |284.173| 7 Yathapi bhaddo ajanno  khalitva patititthati
                          bhiyyo laddhana samvegam     adino vahate dhuram
      |284.174| evam dassanasampannam       sammasambuddhasavakam
                         ajaniyam mam dharetha         puttam buddhassa orasanti.
                                                Nandako thero.
     [285] |285.175| 8 Ehi nandaka gacchama  upajjhayassa santikam
                          sihanadam nadissama              buddhasetthassa sammukha.
      |285.176| Yaya no anukampaya             amhe pabbajayi muni
                          so no attho anuppatto  sabbasamyojanakkhayoti.
                                           Bharato 3- thero.
@Footnote: 1 Ma. andhakaro .  2 Po. byago .  3 Ma. Yu. bharato.
     [286] |286.177| 9 Nadanti evam sappanna   sihava girigabbhare
                       dhira 1- vijitasangama          jetva maram savahanam 2-.
    |286.178| Sattha ca paricinno me         dhammo sangho ca pujito
                       ahanca citto 3- sumano       puttam disva anasavanti.
                                           Bharadvajo thero.
     [287] |287.179| 10 Upasita sappurisa     suta dhamma abhinhaso
                       sutvana patipajjissam         anjasam amatogadham.
    |287.180| Bhavaragahatassa me sato      bhavarago puna me na vijjati
                       na cahu na ca me bhavissati    na ca me etarahipi 4- vijjatiti.
                                           Kanhadinno thero.
                                                 Uddanam
                         uttaro bhaddaji thero         sobhito valliyo isi
                         vitasoko ca so thero          punnamaso ca nandako
                         bharato 5- bharadvajo ca   kanhadinno mahamuniti.
                                             Vaggo tatiyo.
                                           ---------------
                             Theragathaya dukanipatassa catutthavaggo
     [288] |288.181| 1 Yato aham pabbajitva 6-   sammasambuddhasasane
                          vimuccamano uggacchim          kamadhatum upaccagam.
@Footnote: 1 Ma. Yu. vira .   2 Ma. savahanim .   3 Ma. Yu. vitto .   4 Ma. pisaddo natthi.
@5 Ma. Yu. bharato .  6 Ma. Yu. pabbajito.
      |288.182| Brahmuno pekkhamanassa      tato cittam vimucci me
                          akuppa me vimuttiti          sabbasamyojanakkhayati.
                                               Migasiro thero.
     [289] |289.183| 2 Aniccani gahakani    tattha tattha punappunam
                          gahakaram gavesanto              dukkha jati punappunam.
       |289.184| Gahakaraka ditthosi              puna geham na kahasi
                          sabba te phasuka bhagga 1-  thunira ca padalita
                          vimariyadikatam cittam              idheva vidhamissatiti.
                                                 Sivako thero.
     [290] |290.185| 3 Araham sugato loke  vatehabadhito muni
                       sace unhodakam atthi           munino dehi brahmana.
    |290.186| Pujito pujaneyyanam             sakkareyyana sakkato
                       apacito apacineyyanam 1-    tassa icchami hataveti.
                                            Upavano thero.
     [291] |291.187| 4 Dittha maya dhammadhara upasaka
                                   kama anicca iti bhasamana
                                   sa rattaratta manikundalesu
                                   puttesu daresu ca te apekkha.
                     |291.188| Addhana jananti yato 2- ca dhammam
@Footnote: 1 Ma. paceyyanam .  2 Yu. yathava dhammam.
                                    Kama anicca iti capi ahu
                                    raganca tesam na balatthi chettum
                                    tasma sita puttadaram dhanancati.
                                        Isidinno thero.
     [292] |292.189| 5 Devo ca vassati devo ca galagalayati
                                ekako caham bherave bile viharami
                                tassa mayham ekakassa bherave bile viharato
                                natthi bhayam va chambhitattam va lomahamso va.
   |292.190| Dhammata mamesa yassa me   ekakassa bherave bile
                       viharato natthi bhayam va        chambhitattam va lomahamso vati.
                                    Sambulakaccano thero.
     [293] |293.191| 6 Kassa selupamam cittam    thitam nanupakampati
                       virattam rajaniyesu                kuppaniye na kuppati.
                       Yassevam bhavitam cittam          kuto tam dukkhamessati.
    |293.192| Mama selupamam cittam            thitam nanupakampati
                       virattam rajaniyesu               kuppaniye na kuppati.
                       Mamevam bhavitam cittam           kuto mam dukkhamessatiti.
                                       Khitako 1- thero.
     [294] |294.193| 7 Na tava supitum hoti   ratti nakkhattamalini
                        patijaggitumevesa            ratti hoti vijanata.
@Footnote: 1 Ma. nitako.
     |294.194| Hatthikkhandhavapatitam          kunjaro ce anukkame
                        sangame me matam seyyo     yance jive parajitoti.
                                Sono potiriyaputto 1- thero.
     [295] |295.195| 8 Panca kamagune hitva    piyarupe manorame
                        saddhaya ghara nikkhamma 2-        dukkhassantakaro bhave.
     |295.196| Nabhinandami maranam                nabhinandami jivitam
                        kalanca patikankhami               sampajano patissatoti.
                                                  Nisabho thero.
     [296] |296.197| 9 Ambapallavasankasam   amse katvana civaram
                          nisinno hatthigivayam            gamam pindaya pavisim.
       |296.198| Hatthikkhandhato oruyha         samvegam  alabhim tada
                          soham ditto tada santo       patto me asavakkhayoti.
                                                Usabho thero.
     [297] |297.199| 10 Ayamiti kappato kappatakuro
                                     acchaya accambharaya 3-
                                     amataghatikayam dhammakatapatto 4-
                                     katapadam jhanani ocetum.
                    |297.200| Ma kho tvam kappata pacalesi
                                     ma tam 5- upakannakamhi 6- talessam
@Footnote: 1 Po. giriputto .  2 Yu. saddhaya abhinikkhamma .   3 Ma. Yu. atibharitaya.
@4 Ma. Yu. dhammakatamatto .  5 Ma. tvam .   6 Ma. upakannamhi.
                                     Na hi tvam kappata mattamannasi
                                     sanghamajjhamhi pacalayamanoti.
                                            Kappatakuro thero.
                                                Uddanam
                        migasiro sivako ca             upavano ca pandito
                        isidinno ca kaccano      khitako ca mahavasi
                        potiriyaputto nisabho       usabho kappatakuroti.
                                          Vaggo catuttho.
                                           ----------------
                           Theragathaya dukanipatassa pancamavaggo
     [298] |298.201| 1 Aho buddha aho dhamma   aho no satthu sampada
                        yattha etadisam dhammam              savako sacchikahiti.
    |298.202| Asankheyyesu kappesu              sakkayadhigata ahum
                        tesamayam pacchimako                 carimoyam samussayo
                        jatimaranasamsaro                   natthidani punabbhavoti.
                                 Kumarakassapo thero.
     [299] |299.203| 2 Yo have daharo bhikkhu   yunjati buddhasasane
                        jagaro 1- sa hi suttesu          amoghantassa jivitam.
@Footnote: 1 Si. Yu. patisuttesu.
     |299.204| Tasma saddhanca silanca         pasadam dhammadassanam
                        anuyunjetha medhavi                saram buddhana sasananti.
                                         Dhammapalo thero.
     [300] |300.205| 3 Kassindriyani 1- samatham gatani
                                  assa yatha sarakina sudanta
                                  pahinamanassa anasavassa
                                  devapi tassa pihayanti tadino.
                |300.206| Mayhindriyani samatham gatani
                                  assa yatha sarathina sudanta
                                  pahinamanassa anasavassa
                                  devapi mayham pihayanti tadinoti.
                                         Brahmali thero .



             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 26 page 1-301. http://84000.org/tipitaka/pali/roman_item_s.php?book=26&item=1&items=300&modeTY=2              Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/pali/roman_item_s.php?book=26&item=1&items=300&modeTY=2&mode=bracket              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=26&item=1&items=300&modeTY=2              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=26&item=1&items=300&modeTY=2              Study Atthakatha :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=1              The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=30&A=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=30&A=1              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าread Next itemread Last item chage to ROMAN letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

Background color :