พระไตรปิฎกเล่มที่ ๘ พระวินัยปิฎกเล่มที่ ๘ [ฉบับมหาจุฬาฯ]
ปริวาร

                                                                 พระวินัยปิฎก ปริวาร [อุปาลิปัญจกะ]
                                                                 ๓. โวหารวรรค
๓. โวหารวรรค
หมวดว่าด้วยการใช้โวหาร
ภิกษุไม่ควรพูดในสงฆ์
             [๔๒๔] ท่านพระอุบาลีทูลถามว่า “ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์เท่าไรหนอแล ไม่ควร
พูดในสงฆ์ พระพุทธเจ้าข้า”
             พระผู้มีพระภาคตรัสว่า “อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ ไม่ควรพูดในสงฆ์
องค์ ๕ คือ
                          ๑. ไม่รู้อาบัติ                	๒. ไม่รู้สมุฏฐานอาบัติ
                          ๓. ไม่รู้ประโยคอาบัติ๑- 	๔. ไม่รู้ความระงับอาบัติ
                          ๕. ไม่ฉลาดในการวินิจฉัยอาบัติ
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ไม่ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุควรพูดในสงฆ์
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. รู้อาบัติ             	๒. รู้สมุฏฐานอาบัติ
                          ๓. รู้ประโยคอาบัติ  	๔. รู้ความระงับอาบัติ
                          ๕. ฉลาดในการวินิจฉัยอาบัติ
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุไม่ควรพูดในสงฆ์ อีกนัยหนึ่ง
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ แม้อีกอย่าง ไม่ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. ไม่รู้อธิกรณ์          	๒. ไม่รู้สมุฏฐานอธิกรณ์
@เชิงอรรถ :
@๑ ไม่รู้ประโยคอาบัติ คือไม่รู้ว่า อาบัตินี้เกิดจากความพยายามทางกาย อาบัตินี้เกิดจากความพยายามทาง
@วาจา (วิ.อ. ๓/๔๒๔/๕๑๕)
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๘ หน้า : ๖๐๑}

                                                                 พระวินัยปิฎก ปริวาร [อุปาลิปัญจกะ]
                                                                 ๓. โวหารวรรค
                          ๓. ไม่รู้ประโยคอธิกรณ์  	๔. ไม่รู้ความระงับอธิกรณ์
                          ๕. ไม่ฉลาดในการวินิจฉัยอธิกรณ์
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ไม่ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุควรพูดในสงฆ์
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. รู้อธิกรณ์             	๒. รู้สมุฏฐานอธิกรณ์
                          ๓. รู้ประโยคอธิกรณ์  	๔. รู้ความระงับอธิกรณ์
                          ๕. ฉลาดในการวินิจฉัยอธิกรณ์
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุไม่ควรพูดในสงฆ์ อีกนัยหนึ่ง
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ แม้อีกอย่าง ไม่ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. กล่าวข่มขู่
                          ๒. กล่าวไม่ให้โอกาสผู้อื่น
                          ๓. ไม่โจทตามอาบัติในธรรมและวินัยอันสมควร
                          ๔. ไม่ปรับตามอาบัติในธรรมและวินัยอันสมควร
                          ๕. ไม่ชี้แจงตามความเห็น
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ไม่ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุควรพูดในสงฆ์
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. ไม่กล่าวข่มขู่
                          ๒. กล่าวให้โอกาสผู้อื่น
                          ๓. โจทตามอาบัติ ในธรรมและวินัยอันสมควร
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๘ หน้า : ๖๐๒}

                                                                 พระวินัยปิฎก ปริวาร [อุปาลิปัญจกะ]
                                                                 ๓. โวหารวรรค
                          ๔. ปรับตามอาบัติ ในธรรมและวินัยอันสมควร
                          ๕. ชี้แจงตามความเห็น
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุไม่ควรพูดในสงฆ์ อีกนัยหนึ่ง
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ แม้อีกอย่าง ไม่ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. ไม่รู้อาบัติและอนาบัติ
                          ๒. ไม่รู้อาบัติเบาและอาบัติหนัก
                          ๓. ไม่รู้อาบัติมีส่วนเหลือและอาบัติไม่มีส่วนเหลือ
                          ๔. ไม่รู้อาบัติชั่วหยาบและอาบัติไม่ชั่วหยาบ
                          ๕. ไม่รู้อาบัติที่ทำคืนได้และทำคืนไม่ได้
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ไม่ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุควรพูดในสงฆ์
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. รู้อาบัติและอนาบัติ
                          ๒. รู้อาบัติเบาและอาบัติหนัก
                          ๓. รู้อาบัติมีส่วนเหลือและอาบัติไม่มีส่วนเหลือ
                          ๔. รู้อาบัติชั่วหยาบและอาบัติไม่ชั่วหยาบ
                          ๕. รู้อาบัติที่ทำคืนได้และทำคืนไม่ได้
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุไม่ควรพูดในสงฆ์ อีกนัยหนึ่ง
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ แม้อีกอย่าง ไม่ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. ไม่รู้กรรม            	๒. ไม่รู้การทำกรรม
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๘ หน้า : ๖๐๓}

                                                                 พระวินัยปิฎก ปริวาร [อุปาลิปัญจกะ]
                                                                 ๓. โวหารวรรค
                          ๓. ไม่รู้วัตถุของกรรม  	๔. ไม่รู้วัตรของกรรม
                          ๕. ไม่รู้ความระงับกรรม
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ไม่ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุควรพูดในสงฆ์
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. รู้กรรม             	๒. รู้การทำกรรม
                          ๓. รู้วัตถุของกรรม  	๔. รู้วัตรของกรรม
                          ๕. รู้ความระงับกรรม
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุไม่ควรพูดในสงฆ์ อีกนัยหนึ่ง
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ แม้อีกอย่าง ไม่ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. ไม่รู้วัตถุ      	๒. ไม่รู้นิทาน
                          ๓. ไม่รู้บัญญัติ  	๔. ไม่รู้บทที่ตกหล่นในภายหลัง
                          ๕. ไม่รู้ถ้อยคำอันเกี่ยวเนื่องกัน
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ไม่ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุควรพูดในสงฆ์
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. รู้วัตถุ      	๒. รู้นิทาน
                          ๓. รู้บัญญัติ  	๔. รู้บทที่ตกหล่นในภายหลัง
                          ๕. รู้ถ้อยคำอันเกี่ยวเนื่องกัน
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ควรพูดในสงฆ์
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๘ หน้า : ๖๐๔}

                                                                 พระวินัยปิฎก ปริวาร [อุปาลิปัญจกะ]
                                                                 ๓. โวหารวรรค
ภิกษุไม่ควรพูดในสงฆ์ อีกนัยหนึ่ง
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ แม้อีกอย่าง ไม่ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. ลำเอียงเพราะชอบ  	๒. ลำเอียงเพราะชัง
                          ๓. ลำเอียงเพราะหลง   	๔. ลำเอียงเพราะกลัว
                          ๕. เป็นอลัชชี
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ไม่ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุควรพูดในสงฆ์
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. ไม่ลำเอียงเพราะชอบ  	๒. ไม่ลำเอียงเพราะชัง
                          ๓. ไม่ลำเอียงเพราะหลง  	๔. ไม่ลำเอียงเพราะกลัว
                          ๕. เป็นลัชชี
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุไม่ควรพูดในสงฆ์ อีกนัยหนึ่ง
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ แม้อีกอย่าง ไม่ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. ลำเอียงเพราะชอบ  	๒. ลำเอียงเพราะชัง
                          ๓. ลำเอียงเพราะหลง   	๔. ลำเอียงเพราะกลัว
                          ๕. ไม่ฉลาดในพระวินัย
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ไม่ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุควรพูดในสงฆ์
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. ไม่ลำเอียงเพราะชอบ  	๒. ไม่ลำเอียงเพราะชัง
                          ๓. ไม่ลำเอียงเพราะหลง  	๔. ไม่ลำเอียงเพราะกลัว
                          ๕. ฉลาดในพระวินัย
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ควรพูดในสงฆ์
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๘ หน้า : ๖๐๕}

                                                                 พระวินัยปิฎก ปริวาร [อุปาลิปัญจกะ]
                                                                 ๓. โวหารวรรค
ภิกษุไม่ควรพูดในสงฆ์ อีกนัยหนึ่ง
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ แม้อีกอย่าง ไม่ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. ไม่รู้ญัตติ                     	๒. ไม่รู้การทำญัตติ
                          ๓. ไม่รู้อนุสาวนาแห่งญัตติ  	๔. ไม่รู้สมถะแห่งญัตติ
                          ๕. ไม่รู้ความระงับแห่งญัตติ
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ไม่ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุควรพูดในสงฆ์
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. รู้ญัตติ                     	๒. รู้การทำญัตติ
                          ๓. รู้อนุสาวนาแห่งญัตติ  	๔. รู้สมถะแห่งญัตติ
                          ๕. รู้ความระงับแห่งญัตติ
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุไม่ควรพูดในสงฆ์ อีกนัยหนึ่ง
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ แม้อีกอย่าง ไม่ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. ไม่รู้พระสูตร   	๒. ไม่รู้ข้ออนุโลมพระสูตร
                          ๓. ไม่รู้พระวินัย   	๔. ไม่รู้ข้ออนุโลมพระวินัย
                          ๕. ไม่ฉลาดในฐานะอันควรและฐานะอันไม่ควร
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ไม่ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุควรพูดในสงฆ์
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. รู้พระสูตร   	๒. รู้ข้ออนุโลมพระสูตร
                          ๓. รู้พระวินัย  	๔. รู้ข้ออนุโลมพระวินัย
                          ๕. ฉลาดในฐานะอันควรและฐานะอันไม่ควร
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ควรพูดในสงฆ์
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๘ หน้า : ๖๐๖}

                                                                 พระวินัยปิฎก ปริวาร [อุปาลิปัญจกะ]
                                                                 หัวข้อประจำวรรค
ภิกษุไม่ควรพูดในสงฆ์ อีกนัยหนึ่ง
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ แม้อีกอย่าง ไม่ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. ไม่รู้พระธรรม  	๒. ไม่รู้ข้ออนุโลมพระธรรม
                          ๓. ไม่รู้พระวินัย   	๔. ไม่รู้ข้ออนุโลมพระวินัย
                          ๕. ไม่ฉลาดในคำต้นและคำหลัง
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ไม่ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุควรพูดในสงฆ์
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ ควรพูดในสงฆ์ องค์ ๕ คือ
                          ๑. รู้พระธรรม  	๒. รู้ข้ออนุโลมพระธรรม
                          ๓. รู้พระวินัย   	๔. รู้ข้ออนุโลมพระวินัย
                          ๕. ฉลาดในคำต้นและคำหลัง
             อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ ๕ นี้แล ควรพูดในสงฆ์”
โวหารวรรคที่ ๓ จบ
หัวข้อประจำวรรค
             ภิกษุไม่รู้อาบัติ ไม่รู้อธิกรณ์ กล่าวข่มขู่ ไม่ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุรู้อาบัติ กรรม วัตถุ ควรพูดในสงฆ์
ภิกษุเป็นอลัชชี ไม่ฉลาดในญัตติ ไม่รู้พระสูตร
ไม่รู้พระธรรมไม่ควรพูดในสงฆ์
จัดเป็นวรรคที่ ๓ แล
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๘ หน้า : ๖๐๗}


                  เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ เล่มที่ ๘ หน้าที่ ๖๐๑-๖๐๗.
http://84000.org/tipitaka/pitaka1/m_siri.php?B=8&siri=108
             ฟังเนื้อความพระไตรปิฎก : [1], [2]. 
                  อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka1/v.php?B=8&A=10792&Z=10984
                  ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=8&i=1170
             พระไตรปิฏกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=8&item=1170&items=2
             The Pali Tipitaka in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=8&item=1170&items=2
                  สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๘
http://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu8
             อ่านเทียบฉบับแปลอังกฤษ Compare with English Translation :-
https://suttacentral.net/pli-tv-pvr17/en/brahmali#pli-tv-pvr17:39.0
https://suttacentral.net/pli-tv-pvr17/en/horner-brahmali#Prv.17.3