ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ฉบับหลวง   ฉบับมหาจุฬาฯ   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๔ พระอภิธรรมปิฎกเล่มที่ ๑๑ [ฉบับมหาจุฬาฯ] ปัฏฐานปกรณ์ ภาค ๕

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกติกปัฏฐาน]

๑. เหตุทุกะ ๒๒. สนิทัสสนสัปปฏิฆติกะ

๑. เหตุทุกะ ๒๒. สนิทัสสนสัปปฏิฆติกะ
๑. อนิทัสสนสัปปฏิฆบท ๑. ปฏิจจวาร
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัยเป็นต้น
[๕๔๑] สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้แต่กระทบได้อาศัยสภาวธรรมที่ ไม่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้แต่กระทบได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย เพราะอธิปติปัจจัย เพราะสหชาตปัจจัย เพราะอัญญมัญญปัจจัย เพราะนิสสยปัจจัย เพราะกัมมปัจจัย เพราะวิปากปัจจัย เพราะอาหารปัจจัย เพราะอินทรียปัจจัย เพราะฌานปัจจัย เพราะมัคคปัจจัย เพราะวิปปยุตตปัจจัย เพราะอัตถิปัจจัย เพราะอวิคตปัจจัย
สุทธนัย
[๕๔๒] เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ อธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ สหชาตปัจจัย มี ๑ วาระ อัญญมัญญปัจจัย มี ๑ วาระ นิสสยปัจจัย มี ๑ วาระ กัมมปัจจัย มี ๑ วาระ วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ อาหารปัจจัย มี ๑ วาระ อินทรียปัจจัย มี ๑ วาระ ฌานปัจจัย มี ๑ วาระ มัคคปัจจัย มี ๑ วาระ วิปปยุตตปัจจัย มี ๑ วาระ อัตถิปัจจัย มี ๑ วาระ อวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ) {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า : ๒๑๒}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกติกปัฏฐาน]

๑. เหตุทุกะ ๒๒. สนิทัสสนสัปปฏิฆติกะ

[๕๔๓] นเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ นอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ นอธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ (พึงเพิ่มปัจจัยทั้งหมด) ฯลฯ โนวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ)
๑. อนิทัสสนสัปปฏิฆบท ๗. ปัญหาวาร
ปัจจยจตุกกนัย - สหชาตปัจจัยเป็นต้น
[๕๔๔] สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้แต่กระทบได้เป็นปัจจัยแก่ สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้แต่กระทบได้โดยสหชาตปัจจัย เป็นปัจจัยโดย อัญญมัญญปัจจัย เป็นปัจจัยโดยนิสสยปัจจัย เป็นปัจจัยโดยอัตถิปัจจัย เป็น ปัจจัยโดยอวิคตปัจจัย (ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๑ วาระ)
๒. อนิทัสสนอัปปฏิฆบท ๑. ปฏิจจวาร
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัย
[๕๔๕] สภาวธรรมที่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่ เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็น เหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ สภาวธรรมที่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นเหตุ และที่ไม่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ) [๕๔๖] เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า : ๒๑๓}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกติกปัฏฐาน]

๑. เหตุทุกะ ๒๒. สนิทัสสนสัปปฏิฆติกะ

กัมมปัจจัย มี ๙ วาระ วิปากปัจจัย มี ๙ วาระ อาหารปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ)
นเหตุปัจจัยและนอธิปติปัจจัย
[๕๔๗] สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรม ที่ไม่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้เกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย สภาวธรรมที่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็น เหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้เกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย (๒) สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็น เหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้เกิดขึ้นเพราะนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ สภาวธรรมที่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่เป็นเหตุ ซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้เกิดขึ้นเพราะนอธิปติปัจจัย (ย่อ) [๕๔๘] นเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ นอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ นอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ นปุเรชาตปัจจัย มี ๙ วาระ นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ นอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ นกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ นวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ นอาหารปัจจัย มี ๑ วาระ นอินทรียปัจจัย มี ๑ วาระ {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า : ๒๑๔}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกติกปัฏฐาน]

๑. เหตุทุกะ ๒๒. สนิทัสสนสัปปฏิฆติกะ

นฌานปัจจัย มี ๑ วาระ นมัคคปัจจัย มี ๑ วาระ นสัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ นวิปปยุตตปัจจัย มี ๙ วาระ โนนัตถิปัจจัย มี ๓ วาระ โนวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ) นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ) อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ (ย่อ) (พึงขยายสหชาตวาร ปัจจยวาร นิสสยวาร สังสัฏฐวาร และสัมปยุตตวาร ให้พิสดารเหมือนกับปฏิจจวาร)
๒. อนิทัสสนอัปปฏิฆบท ๗. ปัญหาวาร
ปัจจยจตุกกนัย - เหตุปัจจัยเป็นต้น
[๕๔๙] สภาวธรรมที่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้เป็นปัจจัยแก่ สภาวธรรมที่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้โดยเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ สภาวธรรมที่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้โดยอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ สภาวธรรมที่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้โดยอธิปติปัจจัย มี ๒ อย่าง คือ อารัมมณาธิปติ และสหชาตาธิปติ มี ๓ วาระ สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม ที่ไม่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้โดยอธิปติปัจจัย มี ๒ อย่าง คือ อารัมมณาธิปติและสหชาตาธิปติ มี ๓ วาระ {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า : ๒๑๕}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกติกปัฏฐาน]

๑. เหตุทุกะ ๒๒. สนิทัสสนสัปปฏิฆติกะ

สภาวธรรมที่เป็นเหตุและที่ไม่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้เป็นปัจจัย แก่สภาวธรรมที่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้โดยอธิปติปัจจัย มีอย่างเดียว คือ อารัมมณาธิปติ มี ๓ วาระ (ย่อ) [๕๕๐] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ อนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ สมนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ สหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ อัญญมัญญปัจจัย มี ๙ วาระ นิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ อาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ กัมมปัจจัย มี ๓ วาระ วิปากปัจจัย มี ๙ วาระ อาหารปัจจัย มี ๓ วาระ อินทรียปัจจัย มี ๙ วาระ ฌานปัจจัย มี ๓ วาระ มัคคปัจจัย มี ๙ วาระ สัมปยุตตปัจจัย มี ๙ วาระ วิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ อัตถิปัจจัย มี ๙ วาระ นัตถิปัจจัย มี ๙ วาระ วิคตปัจจัย มี ๙ วาระ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ) {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๔ หน้า : ๒๑๖}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกติกปัฏฐาน]

๒. สเหตุกทุกะ ๑. กุสลติกะ

ปัจจนียุทธาร
[๕๕๑] สภาวธรรมที่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้เป็นปัจจัยแก่ สภาวธรรมที่เป็นเหตุซึ่งเห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้โดยอารัมมณปัจจัย สหชาตปัจจัย และอุปนิสสยปัจจัย (ย่อ) [๕๕๒] นเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ นอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ) นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ) อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ (ย่อ) (พึงนับเหมือนอนุโลม ปัจจนียะ อนุโลมปัจจนียะ และปัจจนียานุโลมแห่ง ปัญหาวารในกุสลติกะที่นับไว้แล้ว)
เหตุทุกะและสนิทัสสนสัปปฏิฆติกะ จบ


                  เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ เล่มที่ ๔๔ หน้าที่ ๒๑๒-๒๑๗. http://84000.org/tipitaka/pitaka3/m_siri.php?B=44&siri=22              ฟังเนื้อความพระไตรปิฎก : [1], [2].                   อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/pitaka3/v.php?B=44&A=4557&Z=4675                   ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=44&i=869              พระไตรปิฏกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=44&item=869&items=20              อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=12804              The Pali Tipitaka in Roman :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=44&item=869&items=20              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=12804                   สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๔ http://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu44



บันทึก ๓๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ บันทึกล่าสุด ๒๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐ การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :