อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๑๔.

[๒๕] ตตฺราติ สตฺตสุ อุจฺเฉทวาเทสุ ภุมฺมํ. อุทฺธํ ปรามสนฺตีติ ^๑- อุทฺธํ วุจฺจติ อนาคตสํสารวาโท, อนาคตํ สํสารวาทํ ปรามสนฺตีติ ^๒- อตฺโถ. อาสตฺตึเยว อภิวทนฺตีติ ลคฺคนํเยว วทนฺติ. "อาสตฺตนฺ"ติปิ ปาโฐ, ตณฺหํเยว วทนฺตีติ อตฺโถ. อิติ เปจฺจ ภวิสฺสามาติ เอวํ เปจฺจ ภวิสฺสาม. ขตฺติยา ภวิสฺสาม, พฺราหฺมณา ภวิสฺสามาติ เอวเมตฺถ นโย เนตพฺโพ. วาณิชูปมํ ^๓- มญฺเญติ วาณิชูปมา วิย วาณิชปฏิภาคา วาณิชสทิสา มยฺหํ อุปฏฺฐหนฺติ. สกฺกายภยาติ สกฺกายสฺส ภยา. เต หิ ยเถว "จตฺตาโร โข มหาราช อภยสฺส ภายนฺติ. กตเม จตฺตาโร. คณฺฑุปฺปาโท โข มหาราช ภยา ปฐวึ น ขาทติ `มา ปฐวี ขียี'ติ, โกนฺโต โข มหาราช เอกปาเทน ติฏฺฐติ `มา ปฐวี โอสีที'ติ, กิกี โข มหาราช อุตฺตานา เสติ `มา อพฺภา ^๔- อุทฺรียี'ติ, พฺราหฺมณธมฺมิโก โข มหาราช พฺรหฺมจริยํ น จรติ `มา โลโก อุจฺฉิชฺชี"ติ อิเม จตฺตาโร อภยสฺส ภายนฺติ, เอวํ สกฺกายสฺส ภายนฺติ. สกฺกายปริคุจฺฉาติ ^๕- ตเมว เตภูมิกสงฺขาตํ สกฺกายํ ปริชิคุจฺฉมานา. สา คทฺทุลพนฺโธติ ทณฺฑเก รชฺชุํ ปเวเสตฺวา พทฺธสุนโข. เอวเมวิเมติ เอตฺถ ทฬฺหตฺถมฺโภ วิย ขีโล วิย จ เตภูมิกธมฺมสงฺขาโต สกฺกาโย ทฏฺฐพฺโพ, สา วิย ทิฏฺฐิคติโก, ทณฺฑโก วิย ทิฏฺฐิ, รชฺชุ วิย ตณฺหา, คทฺทุเลน พนฺธิตฺวา ถมฺเภ วา ขีเล วา อุปนิพทฺธสุนขสฺส อตฺตโน ธมฺมตาย ฉินฺทิตฺวา คนฺตุํ อสมตฺถสฺส อนุปริธาวนํ วิย ทิฏฺฐิคติกสฺส ทิฏฺฐิทณฺฑเก ปเวสิตาย ตณฺหารชฺชุยา พนฺธิตฺวา สกฺกาเย อุปนิพทฺธสฺส อนุปริธาวนํ เวทิตพฺพํ. [๒๖] อิมาเนว ปญฺจายตนานีติ อิมาเนว ปญฺจ การณานิ. อิติ มาติกํ ฐเปนฺเตนปิ ปญฺเจว ฐปิตานิ, นิคเมนฺเตนปิ ปญฺเจว นิคมิตานิ, ภาเชนฺเตน ปน จตฺตานิ ภาชิตานิ. ทิฏฺฐธมฺมนิพฺพานํ กุหึ ปวิฏฺฐนฺติ. เอกตฺตนานตฺตวเสน ทฺวีสุ ปเทสุ ปวิฏฺฐนฺติ เวทิตพฺพํ. [๒๗] เอวญฺจ จตุจตฺตาฬีส อปรนฺตกปฺปิเก ทสฺเสตฺวา อิทานิ อฏฺฐารส ปุพฺพนฺตกปฺปิเก ทสฺเสตุํ สนฺติ ภิกฺขเวติอาทิมาห. ตตฺถ อตีตโกฏฺฐาสสงฺขาตํ @เชิงอรรถ: ^๑ สี. อุทฺธํ สราติ, ฉ.ม. อุทฺธํ สรนฺติ ^๒ ฉ.ม. สรนฺติ ^๓ ฉ.ม. วาณิชูปมา @^๔ ฉ.ม. อมฺภา ^๕ ก. สกฺกายสฺส ปริชิคุจฺฉนฺติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๑๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=10&page=14&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=10&A=340&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=10&A=340&modeTY=2&pagebreak=1#p14