อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๑๔.

[๒๕] ตตฺราติ สตฺตสุ อุจฺเฉทวาเทสุ ภุมฺมํ. อุทฺธํ ปรามสนฺตีติ ^๑- อุทฺธํ วุจฺจติ อนาคตสํสารวาโท, อนาคตํ สํสารวาทํ ปรามสนฺตีติ ^๒- อตฺโถ. อาสตฺตึเยว อภิวทนฺตีติ ลคฺคนํเยว วทนฺติ. "อาสตฺตนฺ"ติปิ ปาโ, ตณฺหํเยว วทนฺตีติ อตฺโถ. อิติ เปจฺจ ภวิสฺสามาติ เอวํ เปจฺจ ภวิสฺสาม. ขตฺติยา ภวิสฺสาม, พฺราหฺมณา ภวิสฺสามาติ เอวเมตฺถ นโย เนตพฺโพ. วาณิชูปมํ ^๓- มญฺเติ วาณิชูปมา วิย วาณิชปฏิภาคา วาณิชสทิสา มยฺหํ อุปฏฺหนฺติ. สกฺกายภยาติ สกฺกายสฺส ภยา. เต หิ ยเถว "จตฺตาโร โข มหาราช อภยสฺส ภายนฺติ. กตเม จตฺตาโร. คณฺฑุปฺปาโท โข มหาราช ภยา ปวึ น ขาทติ `มา ปวี ขียี'ติ, โกนฺโต โข มหาราช เอกปาเทน ติฏฺติ `มา ปวี โอสีที'ติ, กิกี โข มหาราช อุตฺตานา เสติ `มา อพฺภา ^๔- อุทฺรียี'ติ, พฺราหฺมณธมฺมิโก โข มหาราช พฺรหฺมจริยํ น จรติ `มา โลโก อุจฺฉิชฺชี"ติ อิเม จตฺตาโร อภยสฺส ภายนฺติ, เอวํ สกฺกายสฺส ภายนฺติ. สกฺกายปริคุจฺฉาติ ^๕- ตเมว เตภูมิกสงฺขาตํ สกฺกายํ ปริชิคุจฺฉมานา. สา คทฺทุลพนฺโธติ ทณฺฑเก รชฺชุํ ปเวเสตฺวา พทฺธสุนโข. เอวเมวิเมติ เอตฺถ ทฬฺหตฺถมฺโภ วิย ขีโล วิย จ เตภูมิกธมฺมสงฺขาโต สกฺกาโย ทฏฺพฺโพ, สา วิย ทิฏฺิคติโก, ทณฺฑโก วิย ทิฏฺิ, รชฺชุ วิย ตณฺหา, คทฺทุเลน พนฺธิตฺวา ถมฺเภ วา ขีเล วา อุปนิพทฺธสุนขสฺส อตฺตโน ธมฺมตาย ฉินฺทิตฺวา คนฺตุํ อสมตฺถสฺส อนุปริธาวนํ วิย ทิฏฺิคติกสฺส ทิฏฺิทณฺฑเก ปเวสิตาย ตณฺหารชฺชุยา พนฺธิตฺวา สกฺกาเย อุปนิพทฺธสฺส อนุปริธาวนํ เวทิตพฺพํ. [๒๖] อิมาเนว ปญฺจายตนานีติ อิมาเนว ปญฺจ การณานิ. อิติ มาติกํ เปนฺเตนปิ ปญฺเจว ปิตานิ, นิคเมนฺเตนปิ ปญฺเจว นิคมิตานิ, ภาเชนฺเตน ปน จตฺตานิ ภาชิตานิ. ทิฏฺธมฺมนิพฺพานํ กุหึ ปวิฏฺนฺติ. เอกตฺตนานตฺตวเสน ทฺวีสุ ปเทสุ ปวิฏฺนฺติ เวทิตพฺพํ. [๒๗] เอวญฺจ จตุจตฺตาฬีส อปรนฺตกปฺปิเก ทสฺเสตฺวา อิทานิ อฏฺารส ปุพฺพนฺตกปฺปิเก ทสฺเสตุํ สนฺติ ภิกฺขเวติอาทิมาห. ตตฺถ อตีตโกฏฺาสสงฺขาตํ @เชิงอรรถ: ^๑ สี. อุทฺธํ สราติ, ฉ.ม. อุทฺธํ สรนฺติ ^๒ ฉ.ม. สรนฺติ ^๓ ฉ.ม. วาณิชูปมา @^๔ ฉ.ม. อมฺภา ^๕ ก. สกฺกายสฺส ปริชิคุจฺฉนฺติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๑๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=10&page=14&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=10&A=340&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=10&A=340&pagebreak=1#p14