อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ ภาษาบาลี อักษรไทย
ม.อ. (ปปญฺจ.๔)
หน้าที่ ๑๙๖.

อุปาทาปริตสฺสนาปิ สมานา อตฺถโต อนุปาทาปริตสฺสนาเยว นาม โหตีติ
เวทิตพฺพา.
      อญฺญถา โหตีติ ปริวตฺตติ ปกติชหเนน ปน นสฺสติ, รูปวิปริณามานุปริวตฺตีติ
"มม รูปํ วิปริณตนฺ"ติ วา, "ยํ อหุ. ตํ วต เม นตฺถี"ติ ๑-
วา อาทินา นเยน กมฺมวิญฺญาณํ รูปสฺส เภทานุปริวตฺติ โหติ.
วิปริณามานุปริวตฺตชาติ วิปริณามสฺส อนุปริวตฺตนโต วิปริณามารมฺมณจิตฺตโต ชาตา.
ปริตสฺสนา ธมฺมสมุปฺปาทาติ ตณฺหาปริตสฺสนา จ อกุสลธมฺมสมุฏฺฐานา จ.
จิตฺตํ ปริยาทาย ติฏฺฐนฺตีติ กุสลจิตฺตํ ปริยาทิยิตฺวา คเหตฺวา เขเปตฺวา
ติฏฺฐนฺติ. อุตฺตาสวาติ ภยตาเสนปิ สอุตฺตาโส ตณฺหาตาเสนปิ สอุตฺตาโส.
วิฆาวตาติ สวิฆาโต สทุกฺโข. อเปกฺขวาติ สาลโย สสิเนโห. เอวํ โข
อาวุโส อนุปาทาปริตสฺสนา โหตีติ เอวํ มณิกรณฺฑกสญฺญาย ตุจฺฉกรณฺฑกํ
คเหตฺวา ตสฺมึ นฏฺเฐ ปจฺฉา วิฆาตํ อาปชฺชนฺตสฺส ปจฺฉา วิย อคเหตฺวา
ปริตสฺสนา โหติ.
      [๓๒๑] น จ รูปวิปริณามานุปริวตฺตีติ ขีณาสวสฺส กมฺมวิญฺญาณเมว
นตฺถิ, ตสฺมา รูปเภทานุปริวตฺติ น โหติ. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติ.
                    ปปญฺจสูทนิยา มชฺฌิมนิกายฏฺฐกถาย
                    อุทฺเทสวิภงฺคสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                           -----------
                       ๙. อรณวิภงฺคสุตฺตวณฺณนา
      [๓๒๓] เอวมฺเม สุตนฺติ อรณวิภงฺคสุตฺตํ. ตตฺถ เนวุสฺสาเทยฺย น
อปสาเทยฺยาติ เคหสิตวเสน กิญฺจิ ปุคฺคลํ เนว อุกฺขิเปยฺย น อวกฺขิเปยฺย.
ธมฺมเมว เทเสยฺยาติ สภาวเมว กเถยฺย. สุขวินิจฺฉยนฺติ วินิจฺฉิตสุขํ. รโห
วาทนฺติ ปรมฺมุขา อวณฺณํ ปิสุณวาจนฺติ อตฺโถ. สมฺมุขา น ขีณนฺติ สมฺมุขา
ขีณํ อากิณฺณํ กิลิฏฺฐํ วาจํ น ภเณยฺย. นาภินิเวเสยฺยาติ น อธิฏฺฐหิตฺวา
@เชิงอรรถ: ๑ ม. มู. ๑๒/๒๔๒/๒๐๔


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๑๙๖.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=10&page=196&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=10&A=4978&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=10&A=4978&modeTY=2&pagebreak=1#p196