อรรถกถาเล่มที่ ๑๑ หน้าที่ ๓๑๓.

กมฺมนฺตานุฏฺานสรณคมนทานสํวิภาคสีลสมาทานุโปสถกมฺมาทิคหฏฺปฏิปทํ, ปพฺพชิโต วา อวิปฏิสารกสีลสงฺขาตํ ตทุตฺตริจิตฺตวิสุทฺธิอาทิเภทํ ^๑- ปพฺพชิตปฏิปทํ ปญฺาย อาราเธตฺวา ชีวติ, ตสฺส ปญฺาย ชีวิโน ชีวิตํ, ตํ ปญฺาชีวึ ชีวิตํ ^๒- เสฏฺมาหูติ เอวมตฺโถ ทฏฺพฺโพ. เอวํ ภควตา วิสฺสชฺชิเต จตฺตาโรปิ ปเญฺห สุตฺวา อตฺตมโน ยกฺโข อวเสเสปิ จตฺตาโร ปเญฺห ปุจฺฉนฺโต กถํสุ ตรติ โอฆนฺติ คาถมาห. อถสฺส ภควา ปุริมนเยเนว วิสฺสชฺเชนฺโต สทฺธาย ตรตีติ คาถมาห. ตตฺถ กิญฺจาปิ โย จตุพฺพิธโมฆํ ตรติ โส สํสารณฺณวํปิ ตรติ, วฏฺฏทุกฺขํปิ อจฺเจติ, กิเลสมลํปิ ^๓- ปริสุชฺฌติ, เอวํ สนฺเตปิ ปน ยสฺมา อสฺสทฺโธ โอฆตรณํ อสทฺทหนฺโต น ปกฺขนฺทติ, ปญฺจสุ กามคุเณสุ จิตฺตโวสฺสคฺเคน ปมตฺโต ตตฺเถว สตฺตตาย ^๔- สํสารณฺณวํ น ตรติ, กุสีโต ทุกฺขํ วิหรติ โวกิณฺโณ อกุสเลหิ ธมฺเมหิ, อปฺปญฺโ สุทฺธิมคฺคํ อชานนฺโต น ปริสุชฺฌติ, ตสฺมา ตปฺปฏิปกฺขํ ทสฺเสนฺเตน ภควตา อยํ คาถา วุตฺตา. เอวํ วุตฺตาย เจตาย ยสฺมา โสตาปตฺติยงฺคปทฏฺานํ สทฺธินฺทฺริยํ, ตสฺมา สทฺธาย ตรติ โอฆนฺติ อิมินา ปเทน ทิฏฺโฆตรณํ โสตาปตฺติมคฺคํ โสตาปนฺนญฺจ ปกาเสติ. ยสฺมา ปน โสตาปนฺโน กุสลานํ ธมฺมานํ ภาวนาย สาตจฺจกิริยาสงฺขาเตน อปฺปมาเทน สมนฺนาคโต ทุติยมคฺคํ อาราเธตฺวา เปตฺวา สกิเทวิมํ โลกํ อาคมนมคฺคํ อวเสสํ โสตาปตฺติมคฺเคน อติณฺณํ ภโวฆวตฺถุํ สํสารณฺณวํ ตรติ, ตสฺมา อปฺปมาเทน อณฺณวนฺติ อิมินา ปเทน ภโวฆตรณํ สกทาคามิมคฺคํ สกทาคามิญฺจ ปกาเสติ. ยสฺมา จ สกทาคามี วิริเยน ตติยมคฺคํ อาราเธตฺวา สกทาคามิมคฺเคน อนตีตํ กาโมฆวตฺถุํ กาโมฆสญฺิตญฺจ กามทุกฺขมจฺเจติ, ตสฺมา วิริเยน ทุกฺขมจฺเจตีติ อิมินา ^๕- ปเทน กาโมฆตรณํ อนาคามิมคฺคํ อนาคามิญฺจ ปกาเสติ. ยสฺมา ปน อนาคามี วิคตกามสญฺาย ปริสุทฺธาย ปญฺาย เอกนฺตปริสุทฺธํ จตุตฺถมคฺคปญฺ อาราเธตฺวา อนาคามิมคฺเคน อปฺปหีนํ อวิชฺชาสงฺขาตํ ปรมมลํ ปชหติ, ตสฺมา ปญฺาย ปริสุชฺฌตีติ อิมินา ปเทน @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม....เภทมฺปิ, อิ....เภทํ วา ^๒ ฉ.ม. ตํ วา ปญฺาชีวิตํ @^๓ ฉ.ม., อิ. กิเลสมลาปิ ^๔ ฉ.ม. วิสตฺตตฺตา, อิ. ตเตฺรวาสตฺตวิสตฺตตฺตา @^๕ สี.อิมินาปิ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๑ หน้าที่ ๓๑๓. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=11&page=313&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=11&A=8088&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=11&A=8088&pagebreak=1#p313