อรรถกถาเล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๑๘๗.

อปกสฺเสว กายํ อปกสฺส จิตฺตนฺติ เตเนว สนฺถวาทีนํ อกรเณน กายญฺจ จิตฺตญฺจ อปกสฺสิตฺวา อากฑฺฒิตฺวา, ^๑- อปเนตฺวาติ อตฺโถ. โย หิ ภิกฺขุ อรญฺเปิ น วสติ, กามวิตกฺกาทโยปิ วิตกฺเกติ, อยํ เนว กายํ อปกสฺสติ, น จิตฺตํ. โย หิ อรญฺเปิ โข วิหรติ, กามวิตกฺกาทโย ปน วิตกฺเกติ, อยํ กายเมว อปกสฺสติ, น จิตฺตํ. โย คามนฺเต วสติ, กามวิตกฺกาทโยปิ โข น จ วิตกฺเกติ, อยํ จิตฺตเมว อปกสฺสติ, น กายํ. โย ปน อรญฺเ เจว วสติ, กามวิตกฺกาทโย จ น วิตกฺเกติ, อยํ อุภยมฺปิ อปกสฺสติ. เอวรูปา หุตฺวา กุลานิ อุปสงฺกมถาติ ทีเปนฺโต "อปกสฺเสว กายํ อปกสฺส จิตฺตนฺ"ติ อาห. นิจฺจนวกาติ นิจฺจํ นวกาว, อาคนฺตุกสทิสา เอว หุตฺวาติ อตฺโถ. อาคนฺตุโก หิ ปฏิปาฏิยา สมฺปตฺตเคหํ ปวิสิตฺวา สเจ นํ ^๒- ฆรสามิกา ทิสฺวา "อมฺหากํ ปุตฺตภาตโร วิปฺปวาสํ คตา เอวํ วิจรึสู"ติ อนุกมฺปมานา นิสีทาเปตฺวา โภเชนฺติ, ภุตฺตมตฺโตเยว "ตุมฺหากํ โภชนํ คณฺหถา"ติ อุฏฺาย ปกฺกมติ, น เตหิ สทฺธึ สนฺถวํ วา กโรติ, น กิจฺจกรณียานิ วา สํวิทหติ, เอวํ ตุเมฺหปิ ปฏิปาฏิยา สมฺปตฺตฆรํ ปวิสิตฺวา ยํ อิริยาปเถสุ ปสนฺนา มนุสฺสา เทนฺติ, ตํ คเหตฺวา ฉินฺนสนฺถวา เตสํ กิจฺจกรณีเย อพฺยาวฏา หุตฺวา นิกฺขมถาติ ทีเปติ. อิมสฺส ปน นิจฺจนวกภาวสฺส อาวิภาวตฺถํ เทฺวภาติกวตฺถุ กเถตพฺพํ:- วโสฬนครคามโต ^๓- กิร เทฺว ภาติกา นิกฺขมิตฺวา ปพฺพชิตา, เต จูฬนาคตฺเถโร จ มหานคตฺเถโร จาติ ปญฺายึสุ. เต จิตฺตลปพฺพเต ตึส วสฺสานิ วสิตฺวา อรหตฺตํ ปตฺวา "มาตรํ ปสฺสิสฺสามา"ติ อาคนฺตฺวา วโสฬนครวิหาเร วสิตฺวา ปุนทิวเส มาตุ คามํ ปิณฺฑาย ปวิสึสุ. มาตาปิ เตสํ อุฬุงฺเกน @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อยํ ปาโ น ทิสฺสติ ^๒ สี.,อิ. ยํ @^๓ ฉ.ม. วสาฬนครคามโต, อิ. วธตลนครคามโต

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๑๘๗. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=12&page=187&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=12&A=4159&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=12&A=4159&pagebreak=1#p187