อรรถกถาเล่มที่ ๑๓ หน้าที่ ๑๙-๒๐.

หน้าที่ ๑๙.

๖. ปฐมอวิชฺชาปหานสุตฺตวณฺณนา [๗๙] ฉฏฺเฐ อนิจฺจโต ชานโตติ ทุกฺขานตฺตวเสน ชานโตปิ ปหิยฺยติเยว, อิทํ ปน อนิจฺจลกฺขณํ ทสฺเสตฺวา วุตฺเต พุชฺฌนกสฺส อชฺฌาสเยน วุตฺตํ. ๗. ทุติยอวิชฺชาปหานสุตฺตวณฺณนา [๘๐] สตฺตเม สพฺเพ ธมฺมาติ สพฺเพ เตภูมกธมฺมา. นาลํ อภินิเวสายาติ อภินิเวสปรามาสคฺคาเหน คณฺหิตุํ ^๑- น ยุตฺตา. สพฺพนิมิตฺตานีติ สพฺพานิ สงฺขารนิมิตฺตานิ. อญฺญโต ปสฺสตีติ ยถา อปริญฺญาตาภินิเวโส ชโน ปสฺสติ, ตโต อญฺญโต ปสฺสติ. อปริญฺญาตาภินิเวโส หิ ชโน สพฺพนิมิตฺตานิปิ อตฺตโต ปสฺสติ. ปริญฺญาตาภินิเวโส ปน อนตฺตโต ปสฺสติ, โน อตฺตโตติ. เอวํ อิมสฺมึ สุตฺเต อนตฺตลกฺขณเมว กถิตํ. ๘. สมฺพหุลภิกฺขุสุตฺตวณฺณนา [๘๑] อฏฺฐเม อิธ โนติ เอตฺถ โนกาโร นิปาตมตฺตเมว. เสสํ อุตฺตานตฺถเมว. เกวลํ อิธ ทุกฺขลกฺขณํ กถิตนฺติ เวทิตพฺพํ. ๙. โลกปญฺหาสุตฺตวณฺณนา [๘๒] นวเม ลุชฺชตีติ ปลุชฺชติ ภิชฺชติ. อิธ อนิจฺจลกฺขณํ กถิตํ. ๑๐. ผคฺคุนปญฺหาสุตฺตวณฺณนา [๘๓] ทสเม ฉินฺนปปญฺเจติ ตณฺหาปปญฺจสฺส ฉินฺนตฺตา ฉินฺนปปญฺเจ. ฉินฺนวฏุเมติ ตณฺหาวฏุมสฺเสว ฉินฺนตฺตา ฉินฺนวฏุเม. กึ ปุจฺฉามีติ ปุจฺฉติ? @เชิงอรรถ: ^๑ สี.,ก. คาเหตุํ, ม. คาหตฺถํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐.

อติกฺกนฺตพุทฺเธหิ ปริหริตานิ ^๑- จกฺขุโสตาทีนิ ปุจฺฉามีติ ปุจฺฉติ. อถวา สเจ มคฺเค ภาวิเตปิ อนาคเต จกฺขุโสตาทิวฏฺฏํ วฏฺเฏยฺย, ตํ ปุจฺฉามีติ ปุจฺฉติ. คิลานวคฺโค ตติโย. ----------- ๙. ๔. ฉนฺนวคฺค ๑. ปโลกธมฺมสุตฺตวณฺณนา [๘๔] ฉนฺนวคฺคสฺส ปฐเม ปโลกธมฺมนฺติ ภิชฺชนกสภาวํ. เอวเมตฺถ อนิจฺจลกฺขณเมว กถิตํ. ๒. สุญฺญตโลกสุตฺตวณฺณนา [๘๕] ทุติเย อตฺตนิเยนาติ อตฺตโน สนฺตเกน ปริกฺขาเรน. เอวเมตฺถ อนตฺตลกฺขณเมว กถิตํ. ๓. สงฺขิตฺตธมฺมสุตฺตวณฺณนา [๘๖] ตติยํ ขนฺธิยวคฺเค อานนฺโทวาเท ^๒- วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํ. ๔. ฉนฺนสุตฺตวณฺณนา [๘๗] จตุตฺเถ ฉนฺโนติ เอวํนามโก เถโร, น อภินิกฺขมนํ นิกฺขนฺตตฺเถโร. ปฏิสลฺลานาติ ผลสมาปตฺติโต. คิลานปุจฺฉกาติ คิลานุปฏฺฐากา. คิลานุปฏฺฐานํ นาม พุทฺธปสตฺถํ พุทฺธวณฺณิตํ, ตสฺมา เอวมาห. สีสเวฐํ ทเทยฺยาติ สีเส เวทนํ สีสเวฐํ, ตํ จ ทเทยฺย. สตฺถนฺติ ชีวิตหารกสตฺถํ. นาวกงฺขามีติ น อิจฺฉามิ. ปริจิณฺโณติ ปริจริโต. มนาเปนาติ มนวฑฺฒนเกน กายกมฺมาทินา. เอตฺถ จ สตฺต เสขา ปริจรนฺติ นาม, อรหา ปริจารี ^๓- นาม, ภควา ปริจิณฺโณ นาม. @เชิงอรรถ: ^๑ ก. ปริวาริตานิ ^๒ สํ.ข. ๑๗/๘๓/๘๔ ^๓ สี. ปริจริ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๓ หน้าที่ ๑๙-๒๐. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=13&page=19&pages=2&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=13&A=393&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=13&A=393&modeTY=2&pagebreak=1#p19