อรรถกถาเล่มที่ ๑๔ หน้าที่ ๑๒๒.

อิทานิ มหาชเนน โอโลกิเตนา"ติ อปฺโปสฺสุกฺโก หุตฺวา รชฺชสิรึเยว นานุโภติ, กาเลน ปน กาลํ วินิจฺฉยฏฺาเน นิสีทิตฺวา นิคฺคเหตพฺเพว นิคฺคณฺหาติ, ปคฺคเหตพฺเพ ปคฺคณฺหาติ, านนฺตเรสุ เปตพฺพยุตฺตเก านนฺตเรว เปสิ, ^๑- เอวเมว มหาโพธิมณฺเฑ อธิคตสฺส สพฺพญฺุตาณสฺสานุภาเวน อนุปฺปตฺตธมฺมรชฺโช ธมฺมราชาปิ "กึ เม อิทานิ โลเกน โอโลกิเตน, อนุตฺตรํ ผลสมาปตฺติสุขํ อนุภวิสฺสามี"ติ อปฺโปสฺสุกฺกํ ^๒- อนาปชฺชิตฺวา จตุปริสมชฺเฌ ปญฺตฺตปวรพุทฺธาสเน นิสินฺโน อฏฺงฺคสมนฺนาคตํ พฺรหฺมสฺสรํ นิจฺฉาเรตฺวา ธมฺมํ เทสยมาโน นิคฺคเหตพฺพยุตฺเต กณฺหธมฺเม ปุคฺคเล สิเนรุปปาเต ^๓- ปกฺขิปนฺโต วิย อปายภยสนฺตชฺชิเตน นิคฺคเหตฺวา ปคฺคเหตพฺพยุตฺตเก กลฺยาณธมฺเม ปุคฺคเล อุกฺขิปิตฺวา ภวคฺเค นิสีทาเปนฺโต วิย ปคฺคณฺหิตฺวา านนฺตเรสุ เปตพฺพยุตฺตเก อญฺาโกณฺฑญฺตฺเถราทโย สาวเก ยาถาวสรสคุณวเสเนว านนฺตเรสุ เปนฺโต เอตทคฺคํ ภิกฺขเว มม สาวกานํ ภิกฺขูนํ รตฺตญฺูนํ, ยทิทํ อญฺาโกณฺฑญฺโ ^๔- ติอาทิมาห. อญฺาโกณฺฑญฺตฺเถรวตฺถุ ตตฺถ เอตทคฺคนฺติ ปทํ วุตฺตตฺถเมว. รตฺตญฺูนนฺติ รตฺติโย ชานนฺตานํ. เปตฺวา หิ สมฺมาสมฺพุทฺธํ อญฺโ สาวโก อญฺาโกณฺฑญฺตฺเถรโต ปมตรํ ปพฺพชิโต นาม นตฺถีติ. ปพฺพชิตกาลโต ปฏฺาย เถโร จิรกาลํ รตฺติโย ชานาตีติ รตฺตญฺู. สพฺพปมํ ธมฺมสฺส ปฏิวิทฺธตฺตา ยทา เตน ธมฺโม ปฏิวิทฺโธ, จิรกาลโต ปฏฺาย ตํ รตฺตึ ชานาตีติปิ รตฺตญฺู. อปิจ ขีณาสวานํ รตฺตินฺทิวปริจฺเฉโท ปากโฏว โหตีติ, อยญฺจ ปมขีณาสโว เอวมฺปิ รตฺตญฺูนํ สาวกานํ อยเมว อคฺโค ปุริมโกฏิภูโต เสฏฺโ. เตน วุตฺตํ "รตฺตญฺูนํ ยทิทํ อญฺาโกณฺฑญฺโ"ติ. เอตฺถ จ ยทิทนฺติ นิปาโต, ตํ ^๕- เถรํ อเปกฺขิตฺวา ^๖- โย เอโสติ, อคฺคสทฺทํ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม.,อิ. านนฺตเรสุ เปติ ^๒ ฉ.ม.,อิ. อปฺโปสฺสุกฺกตํ ^๓ ฉ.ม.,อิ. สิเนรุปาเท @^๔ ฉ.ม. อญฺาสิโกณฺฑญฺโ. เอวมุปริปิ ^๕ ฉ.ม.,อิ. ตสฺส ^๖ ฉ.ม.,อิ. อเวกฺขิตฺวา

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๔ หน้าที่ ๑๒๒. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=14&page=122&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=14&A=2868&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=14&A=2868&pagebreak=1#p122