อรรถกถาเล่มที่ ๑๔ หน้าที่ ๓๘๘.

อคมาสิ. สา ตสฺมึ อาคจฺฉนฺเตเยว "กจฺจิ เต มหาราช สามาวตี โอตารํ น คเวสตี"ติ กเถนฺตี วิย รญฺโญ หตฺถโต วีณํ คเหตฺวา จาเลตฺวา "กึ นุ โข มหาราช เอตฺถ อพฺภนฺตเร วิจรตี"ติ วตฺวา สปฺปสฺส นิกฺขมโนกาสํ กตฺวา "อพฺภุมฺเม อนฺโต สปฺโป"ติ วีณํ ฉฑฺเฑตฺวา ปลายิ. ตสฺมึ กาเล ราชา ปทิตฺตเวฬุวนํ ^๑- วิย ปกฺขิตฺตโลณํ อุทฺธนํ วิย จ โรเสน ^๒- ตฏตฏายนฺโต "เวเคน สปริวารํ สามาวตึ ปกฺโกสถา"ติ อาห. ราชปุริสา คนฺตฺวา ปกฺโกสึสุ. สา รญฺโญ กุทฺธภาวํ ญตฺวา เสสมาตุคามานํ สญฺญมทาสิ. "ราชา ตุเมฺห ฆาเตตุกาโม ปกฺโกสติ, อชฺช ทิวสํ โอทิสฺสเกน เมตฺตาผรเณน ราชานํ ผรถา"ติ อาห. ราชา ตา อิตฺถิโย ปกฺโกสาเปตฺวา สพฺพาว ปฏิปาฏิยา ฐเปตฺวา ^๓- มหาธนุํ อาทาย วิสปีตํ กณฺฑํ ^๔- สนฺนยฺหิตฺวา ธนุํ ปูเรตฺวา ^๕- อฏฺฐาสิ. ตสฺมึ ขเณ สพฺพาว ตา สามาวติปฺปมุขา ^๖- อิตฺถิโย โอธิโส เมตฺตํ ผรึสุ. ราชา กณฺหํ เนว ขิปิตุํ ^๗- น อปเนตุํ สกฺโกติ, คตฺเตหิ เสทา มุจฺจึสุ, ^๘- สรีรํ เวธติ, มุขโต เขโฬ สวติ, ^๙- คเหตพฺพคหณํ ^๑๐- น ปสฺสติ. อถ นํ สามาวตี "กึ มหาราช กิลมสี"ติ อาห. อาม เทวิ กิลมามิ, อวสฺสโย เม โหหีติ. สาธุ มหาราช กณฺฑํ มหาปฐวิมุขํ กโรหีติ. ราชา ตถา อกาสิ. สา "รญฺโญ หตฺถโต กณฺฑํ มุจฺจตู"ติ อธิฏฺฐาสิ. ตสฺมึ ขเณ กณฺฑํ มุจฺจิ. ราชา ตํขณํเยว อุทเก นิมุชฺชิตฺวา อาคมฺม อลฺลเกโส อลฺลวตฺโถ สามาวติยา ปาเทสุ ปติตฺวา "ขม เทวิ มยฺหํ, เภทกานเมว วจเนน อนุปธาเรตฺวา เอตํ กตนฺ"ติ อาห. ขมามิ เทวาติ. สาธุ เทวิ, เอตํ ตยา มยฺหํ ขมิตํ นาม โหติ. ราชา อิโต ปฏฺฐาย ตุมฺหากํ ยถารุจิยา ทสพลสฺส ทานํ เทถ, ปจฺฉาภตฺตํ วิหารํ คนฺตฺวา ธมฺมกถํ สุณาถ, อชฺชโต ^๑๑- ปฏฺฐาย ปริหารํ ทมฺมีติ. เตนหิ เทว อชฺชโต ปฏฺฐาย เอกํ ภิกฺขุํ ยาจิตฺวา อาเนถ, โย โน ธมฺมํ วาเจสฺสตีติ. ราชา สตฺถุ สนฺติกํ คนฺตฺวา ยาจนฺโต อานนฺทตฺเถรํ ยาจิ. @เชิงอรรถ: ^๑ สี.,อิ. อาทิตฺตํ เวณุวนํ ^๒ ฉ.ม. โทเสน ^๓ สี.,อิ. ฐปาเปตฺวา ^๔ ม. วิสปีตํ @สลฺลํ ^๕ ม. ปุเร กตฺวา ^๖ อิ. สามาวติปมุขา ^๗ สี.,อิ. เนว กณฺฑํ ปกฺขิปิตุํ @^๘ ฉ.,อิ. มุจฺจนฺติ ^๙ ฉ.ม.,อิ. ปตติ ^๑๐ สี.,อิ. คเหตพฺพคหณกํ ^๑๑ ฉ. อชฺช โว

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๔ หน้าที่ ๓๘๘. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=14&page=388&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=14&A=9283&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=14&A=9283&modeTY=2&pagebreak=1#p388