อรรถกถาเล่มที่ ๑๕ หน้าที่ ๕๑.

อภาเวน ทุพฺพลา โหนฺติ. อติยาตุนฺติ พหิทฺธา ชนปทจาริกํ จริตฺวา อิจฺฉิติจฺฉิตกฺขเณ อนฺโตนครํ ปวิสิตุํ. นิยฺยาตุนฺติ "โจรา ชนปทํ วิลุมฺปนฺติ มทฺทนฺติ, เต นิเสเธสฺสามา"ติ ปมยาเม วา มชฺฌิมยาเม วา ปจฺฉิมยาเม วา นิกฺขมิตุํ ผาสุกํ น โหติ. ตโต ปฏฺาย โจรา มนุสฺเส โปเถตฺวา อจฺฉินฺทิตฺวา คจฺฉนฺติ. ปจฺจนฺติเม วา ชนปเท อนุสญฺาตุนฺติ คามวาสกรณตฺถาย เสตุอตฺถรตฺถาย โปกฺขรณีขณาปนตฺถาย สาลาทีนํ กรณตฺถาย ปจฺจนฺติเม ชนปเท อนุสาสิตุํปิ ^๑- น สุขํ โหติ. พฺราหฺมณคหปติกานนฺติ อนฺโตนครวาสีนํ พฺราหฺมณ- คหปติกานํ. พาหิรานิ วา กมฺมนฺตานีติ พหิคาเม อารามกฺเขตฺตกมฺมนฺตานิ. ปาปภิกฺขู พลวนฺโต โหนฺตีติ ปกฺขพลวา พหูหิ ^๒- อุปฏฺาเกหิ จ อุปฏฺากีหิ จ สมนฺนาคตา ราชราชมหามตฺตูปนิสฺสิตา. ^๓- เปสลา ภิกฺขู ตสฺมึ สมเย ทุพฺพลา โหนฺตีติ ตสฺมึ สมเย ปิยสีลา ภิกฺขู ตาสํ สมฺปตฺตีนํ อภาเวน ทุพฺพลา โหนฺติ. ตุณฺหีภูตา ตุณฺหีภูตาว สํฆมชฺเฌ สงฺกสายนฺตีติ นิสฺสทฺทา หุตฺวา สํฆมชฺเฌ นิสินฺนา กิญฺจิ เอกวจนํปิ มุขํ อุกฺขิปิตฺวา กเถตุํ อสกฺโกนฺตา ปชฺฌายนฺตา วิย นิสีทนฺตา. ^๔- ตยิทนฺติ ตเทตํ การณํ. สุกฺกปกฺโข วุตฺตวิปลฺลาเสน เวทิตพฺโพ. [๔๑] นวเม มิจฺฉาปฏิปตฺตาธิกรณเหตูติ มิจฺฉาปฏิปตฺติยา กรณเหตุ ปฏิปชฺชนเหตูติ อตฺโถ. ายํ ธมฺมํ กุสลนฺติ สหวิปสฺสนกมคฺคํ. เอวรูโป หิ สหวิปสฺสนกมคฺคํ อาราเธตุํ สมฺปาเทตุํ ปูเรตุํ น สกฺโกติ. สุกฺกปกฺโข วุตฺตวิปลฺลาเสน เวทิตพฺโพ. อิมสฺมึ สุตฺเต สห วิปสฺสนาย มคฺโค กถิโต. [๔๒] ทสเม ทุคฺคหิเตหีติ อุปฺปฏิปาฏิยา คหิเตหิ. พฺยญฺชนปฏิรูปเกหีติ พฺยญฺชนโส ^๕- ปฏิรูปเกหิ อกฺขรจิตฺตตาย ^๖- ลทฺธเกหิ. อตฺถญฺจ ธมฺมญฺจ ปฏิพาหนฺตีติ สุคหิตสุตฺตนฺตานํ อตฺถญฺจ ปาลิญฺจ ปฏิพาหนฺติ, อตฺตโน ทุคฺคหิตสุตฺตนฺตานํเยว @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อนุสญฺาตุมฺปิ ^๒ ฉ.ม.,อิ. ปกฺขุตฺตรา ยสุตฺตรา ปุญฺวนฺโต พหุเกหิ @^๓ ฉ.ม.,อิ......มหามตฺตสนฺนิสฺสิตา ^๔ ฉ.ม.,อิ. นิสีทนฺติ @^๕ สี.,อิ. พฺยญฺชเนเนว ^๖ สี. อกฺขรจินฺตกาย, ฉ.ม. อกฺขรจิตฺรตาย

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๕ หน้าที่ ๕๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=15&page=51&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=15&A=1157&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=15&A=1157&pagebreak=1#p51