อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ ภาษาบาลี อักษรไทย
องฺ.อ. (มโนรถ.๓)
หน้าที่ ๑๙๒.

                       ๕. อรกฺเขยฺยสุตฺตวณฺณนา
     [๕๘] ปญฺจเม นิมิตฺตนฺติ ธมฺมนิมิตฺตมฺปิ ปุคฺคลนิมิตฺตมฺปิ. อยญฺหิ อตฺตนา
เทสิเต ธมฺเม เอกปทมฺปิ ทุรกฺขาตํ อนิยฺยานิกํ อปสฺสนฺโต ธมฺมนิมิตฺตํ น
สมนุปสฺสติ, "ทุรกฺขาโต ตยา ธมฺโม น สฺวากฺขาโต"ติ อุฏฺหิตฺวา ปฏิปฺผรนฺตํ
เอกปุคฺคลํปิ อปสฺสนฺโต ปุคฺคลนิมิตฺตํ น สมนุปสฺสติ นาม. เสสทฺวเยปิ เอเสว
นโย. ฉฏฺสตฺตมานิ อุตฺตานานิเยว.
                       ๘. ปจลายมานสุตฺตวณฺณนา
     [๖๑] อฏฺเม ปจลายมาโนติ ตํ คามํ อุปนิสฺสาย เอกสฺมึ วนสณฺเฑ
สมณธมฺมํ กโรนฺโต สตฺตาหํ จงฺกมนวิริเยน นิมฺมถิตตฺตา กิลนฺตคตฺโต จงฺกมนโกฏิยํ
ปจลยมาโน นิสินฺโน โหติ. ปจลายสิ โนติ นิทฺทายสิ นุ. อนุมชฺชิตฺวาติ
ปริมชฺชิตฺวา. ๑- อาโลกสญฺนฺติ มิทฺธวิโนทนอาโลกสญฺ. ทิวาสญฺนฺติ ทิวาติ-
สญฺ. ยถา ทิวา ตถา รตฺตินฺติ ยถา ทิวา อาโลกสญฺา อธิฏฺิตา, ตถา นํ
รตฺติมฺปิ อธิฏฺเหยฺยาสิ. ยถา รตฺตึ ตถา ทิวาติ ยถา จ เต รตฺตึ อาโลกสญฺา
อธิฏฺิตา, ตถา นํ ทิวาปิ อธิฏฺเหยฺยาสิ. สปฺปภาสนฺติ ทิพฺพจกฺขุาณตฺถาย
สโหภาสํ. ปจฺฉาปุเรสญฺีติ ปุรโต จ ปจฺฉโต จ อภิหรณสญฺาย สญฺาวา.
อนฺโตคเตหิ อินฺทฺริเยหีติ พหิ อวิกฺขิตฺเตหิ อนฺโต อนุปวิฏฺเเหว ปญฺจหิ
อินฺทฺริเยหิ. มิทฺธสุขนฺติ นิทฺทาสุขํ. เอตฺตเกน าเนน ภควา เถรสฺส มิทฺธวิโนทน-
กมฺมฏฺานํ กเถสิ. โสณฺฑนฺติ มานโสณฺฑํ. กิจฺจกรณียานีติ เอตฺถ อวสฺสํ
กตฺตพฺพานิ กิจฺจานิ, อิตรานิ กรณียานิ. มงฺกุภาโวติ นิตฺเตชตา โทมนสฺสตา.
เอตฺตเกน าเนน สตฺถารา เถรสฺส ภิกฺขาจารวตฺตํ กถิตํ.
     อิทานิ ภสฺเส ปริยนฺตการิตาย สมาทเปตุํ ตสฺมาติหาติอาทิมาห. ตตฺถ
วิคฺคาหิกกถนฺติ "น ตฺวํ อิมํ ธมฺมวินยํ ชานาสี"ติอาทินยปฺปวตฺตวิคฺคาหิกกถา.
@เชิงอรรถ: ๑ สี. อปนิชิตฺวาติ ปริมทฺทิตฺวา


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๑๙๒.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=16&page=192&pages=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=4277&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=16&A=4277&pagebreak=1#p192