อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๓๑๑.

๖. อานนฺทสุตฺตวณฺณนา [๓๗] ฉฏฺเฐ สมฺพาเธติ ปญฺจกามคุณสมฺพาเธ. โอกาสาธิคโมติ โอกาสสฺส อธิคโม. สตฺตานํ วิสุทฺธิยาติ สตฺตานํ วิสุทฺธิปาปนตฺถาย. สมติกฺกมายาติ สมติกฺกมนตฺถาย. อตฺถงฺคมายาติ อตฺถงฺคมนตฺถาย. ญายสฺส อธิคมายาติ สหวิปสฺสนกสฺส มคฺคสฺส อธิคมนตฺถาย. นิพฺพานสฺส สจฺฉิกิริยายาติ อปจฺจยนิพฺพานสฺส ปจฺจกฺขกรณตฺถาย. ตเทว นาม จกฺขุํ ภวิสฺสตีติ ตญฺเญว ปสาทจกฺขุ อสมฺภินฺนํ ภวิสฺสติ. เต รูปาติ ตเทว รูปารมฺมณํ อาปาถํ อาคมิสฺสติ. ตญฺจายตนํ โน ปฏิสํเวทิสฺสตีติ ตํ จ รูปายตนํ น ชานิสฺสติ. เสเสสุปิ เอเสว นโย. อุทายีติ กาฬุทายิตฺเถโร. สญฺญีเมว นุ โขติ สจิตฺตโกเยว นุ โข. มกาโร ปทสนฺธิมตฺตํ. กึสญฺญีติ กตรสญฺญาย สญฺญี หุตฺวา. สพฺพโส รูปสญฺญานนฺติ อิทํ กสฺมา คณฺหิ, กึ ปฐมชฺฌานาทิสมงฺคิโน รูปาทิปฏิสํเวทนา โหตีติ? น โหติ, ยาว ปน กสิณรูปํ อารมฺมณํ โหติ, ตาว รูปํ สมติกฺกนฺตํ นาม น โหติ. ตํ ^๑- อสมติกฺกนฺตตาย ปจฺจโย ภวิตุํ สกฺขิสฺสติ. สมติกฺกนฺตตฺตา ปน ตํ นตฺถิ นาม โหติ, นตฺถิตาย ปจฺจโย ภวิตุํ น สกฺโกตีติ ทสฺเสตุํ อิทเมว คณฺหิ. ชฏิลภาคิกาติ ^๒- ชฏิลนครวาสินี. น จาภิณโตติอาทีสุ ราควเสน น อภิณโต, โทสวเสน น อปนโต. น สสงฺขาเรน สมฺปโยเคน กิเลเส นิคฺคณฺหิตฺวา วาเรตฺวา ฐิโต, กิเลสานํ ปน ฉินฺนนฺเต อุปฺปนฺโนติ น สสงฺขารนิคฺคยฺหวาริตวโต. ^๓- วิมุตฺตตฺตา ฐิโตติ กิเลเสหิ วิมุตฺตตฺตาเยว ฐิโต. ฐิตตฺตา สนฺตุสิโตติ ปติฏฺฐิตตฺตาเยว ^๔- สนฺตุฏฺโฐ นาม ชาโต. สนฺตุสิตตฺตา โน ปริตสฺสตีติ สนฺตุฏฺฐตฺตาเยว ปริตาสํ นาปชฺชติ. อยํ ภนฺเต อานนฺท สมาธิ กึผโลติ อิมินา อยํ เถรี ตาลผลญฺเญว @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ ^๒ สี.,อิ. ชฏิลภาคิยาติ, ก. ชฏิลคาหิยาติ, @ฉ.ม. ชฏิลวาสิกาติ ^๓ ฉ.ม. สสงฺขารนิคฺคยฺหวาริตคโต ^๔ ฉ.ม. ฐิตตฺตาเยว

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๓๑๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=16&page=311&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=7004&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=16&A=7004&modeTY=2&pagebreak=1#p311